۱۵ می، به عنوان روز نکبت، یادآور آوارگی صدها هزار فلسطینی پس از تأسیس رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ میلادی است.

این درخواست به رهبری کارزار همبستگی با فلسطین خطاب به شهردار کیپ‌تاون، جوردین هیل-لوئیس، و نخست‌وزیر استان، آلن وینده، ارائه شده و پس از چندین درخواست رسمی از سوی این سازمان به شهرداری مطرح شده است.

پروفسور یوسف چیکته، سخنگوی PSC، در نامه‌ای خطاب به شهرداری پرسیده است که چرا شهرداری در سال ۲۰۲۲ در واکنش فوری به بحران اوکراین تالار شهر را به رنگ پرچم اوکراین روشن کرد، اما در برابر جنایات جاری در غزه سکوت کرده است.

او نوشت:
 «در سوم مارس ۲۰۲۲، از منابع عمومی کیپ‌تاون برای نورپردازی تالار شهر به رنگ‌های پرچم اوکراین استفاده شد؛ در حالی که حدود هزار اوکراینی در جنگ کشته شده بودند. شهردار هیل-لوئیس در آن زمان با اشتیاق اعلام کرد که ‘من با کمال میل این کار را انجام می‌دهم’.»

چیکته در ادامه افزود:
 «از سال ۲۰۲۳ تاکنون بیش از ۵۵ هزار فلسطینی کشته شده‌اند؛ از جمله بیش از ۱۰۰۰ کادر بهداشت و بیش از ۱۵ هزار کودک طبق گزارش یونیسف. این نسل‌کشی هر روز ابعاد جدیدتری می‌گیرد و احتمال دور جدیدی از کوچ اجباری بسیار زیاد است.»

او از شهرداری خواست تا رویکردی اصولی در قبال همه غیرنظامیان تحت محاصره داشته باشد:
 «وقتی به چهره‌های این کودکان درگذشته نگاه می‌کنیم، همگی رنگ‌پریده‌اند. تنها تفاوت در میزان ملانین پوستشان است.»

حزب کنگره ملی آفریقا (ANC) در مجلس استانی کیپ‌غربی نیز از این فراخوان حمایت کرد. خالید سعید، رهبر اپوزیسیون، اعلام کرد:
 «ما به‌طور قاطع از درخواست سازمان‌های جامعه مدنی و شهروندان نگران برای ابراز همبستگی عمومی با ملت فلسطین حمایت می‌کنیم. از پروفسور چیکته برای یادآوری مسئولیت مشترک‌مان برای دفاع از کرامت و حقوق بشر همه مردم، فارغ از محل تولد یا پرچم‌شان، قدردانی می‌کنیم.»

خالید سعید افزود:
 «اگر درست بود که برای قربانیان غیرنظامی اوکراینی سوگواری شود، اکنون نیز باید برای ده‌ها هزار غیرنظامی فلسطینی، از جمله بیش از ۱۵ هزار کودک، سوگواری کرد.»

او از نخست‌وزیر وینده و شهردار خواست که نشان دهند جان فلسطینیان نیز همان اندازه ارزشمند است:
 «مجسمه مادیبا (نلسون ماندلا) که در مقابل تالار شهر نصب شده، فقط یک نماد نیست؛ بلکه ندای عمل است. همان‌طور که ماندلا گفته بود: آزادی ما ناقص است مگر با آزادی فلسطینیان.»

سعید از شهرداری و استان خواست تا در روز نکبت، هم ساختمان مجلس استانی و هم تالار شهر را با رنگ‌های پرچم فلسطین نورپردازی کنند و خواستار آتش‌بس فوری و ازسرگیری کمک‌های بشردوستانه به غزه شوند.

برت هرون، دبیرکل حزب "خوب" (GOOD) و نماینده مجلس استانی نیز حمایت خود را از این اقدام اعلام کرد و گفت:
 «شهردار باید از این فرصت برای نشان دادن همبستگی یک شهر چندفرهنگی با رنج و کشتار فلسطینیان استقبال کند؛ همان‌طور که با قربانیان اوکراینی همدردی شد – و باید در قبال فجایع جاری در سودان نیز چنین کرد.»

او افزود:
 «شهرها وظیفه دارند که ارزش‌های خود را از طریق اقدامات نمادین که بیانگر برابری حقوق بشر هستند، نشان دهند.»

تحلیل اهمیت این رویداد در بافت آفریقای جنوبی و ارتباط آن با ایران:

۱. همبستگی با مظلومان – پیوند فلسطین با تاریخ تبعیض نژادی آفریقای جنوبی

حمایت از ملت فلسطین در آفریقای جنوبی به‌ویژه تحت رهبری ANC، همواره بخشی از سیاست خارجی مبتنی بر اخلاق و ضدآپارتاید بوده است. جمله معروف نلسون ماندلا که می‌گوید:
 «آزادی ما کامل نیست مگر با آزادی فلسطینی‌ها»،
 همچنان در گفتمان سیاسی و مدنی کشور پژواک دارد.
 اقدام به روشن‌کردن تالار شهر کیپ‌تاون با رنگ‌های فلسطین در روز نکبت، بازتابی است از همان سنت مبارزه با استعمار و تبعیض نژادی.

۲. مطالبه برای انسجام اخلاقی و موضع‌گیری اصولی

کارزار همبستگی با فلسطین، با حمایت احزاب مخالف مانند ANC و حزب GOOD، تلاش دارد رفتار دوگانه مقامات استان کیپ‌غربی را به چالش بکشد.
 انتقادها پیرامون چرایی همدلی سریع با اوکراین، در حالی که در قبال غزه سکوت شده، نشان‌دهنده:

• همدردی گزینشی (Selective Empathy)
   
• معیارهای دوگانه در مواجهه با رنج انسان‌ها
   
• نقش دولت‌های محلی در نمادسازی همبستگی جهانی
   

۳. جمعیت مسلمان و آگاه سیاسی در کیپ‌تاون

کیپ‌تاون دارای جمعیت قابل توجهی از مسلمانان است که سال‌هاست در جنبش‌های همبستگی با فلسطین فعال‌اند. این درخواست نورپردازی، بازتابی از احساسات عمومی، مطالبه‌گری اخلاقی، و گفتمان دموکراسی چندفرهنگی در سطح محلی است.

۴. نمادگرایی، حافظه تاریخی، و حقوق بشر

قرار گرفتن مجسمه نلسون ماندلا در مقابل تالار شهر، به‌عنوان مرجع اخلاقی مطرح شده است. فعالان و سیاستمداران استدلال می‌کنند که این نماد باید با سیاست‌هایی همراه باشد که مدافع قربانیان نسل‌کشی و آوارگی باشند.

۵. تقویت جایگاه جهانی آفریقای جنوبی

این موضوع همچنین به جایگاه جهانی آفریقای جنوبی به‌عنوان کشوری حامی عدالت جهانی و مدافع ملت‌های جنوب جهانی ارتباط دارد.
 در چارچوب دادخواست نسل‌کشی آفریقای جنوبی علیه رژیم صهیونیستی در دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ)، این نوع نمادسازی همبستگی جایگاه کشور را به‌عنوان صدای اخلاقی مظلومان تثبیت می‌کند.

ارتباط با ایران:

 ۱. همسویی تاریخی در مبارزه با آپارتاید و صهیونیسم

جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۹۷۹ یکی از مدافعان برجسته آرمان فلسطین بوده و روز نکبت و روز جهانی قدس را هرساله گرامی می‌دارد.
 آفریقای جنوبی نیز با نگاه به تاریخ خود در مبارزه با آپارتاید، مسئله فلسطین را ادامه همان مبارزه می‌داند.

۲. هم‌افزایی دیپلماتیک در مجامع بین‌المللی

ایران و آفریقای جنوبی در نهادهایی مانند:

• جنبش عدم تعهد (NAM)
   
• شورای حقوق بشر سازمان ملل
   
• دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ)
   

مواضع مشترکی در حمایت از فلسطین اتخاذ کرده‌اند.
 همسویی آفریقای جنوبی با ایران در پرونده نسل‌کشی اسرائیل در ICJ، نشان‌دهنده تعمیق روابط دیپلماتیک مبتنی بر اصول عدالت‌محور است.

۳. دیپلماسی فرهنگی – مذهبی

ایران از طریق رایزنی‌های فرهنگی و تبادلات علمی و مذهبی با جامعه مسلمان آفریقای جنوبی، به‌ویژه در کیپ‌تاون، تلاش دارد تا دیدگاه اسلامی-انسانی خود را تقویت کند.
 این ارتباط در موضوعاتی مانند فلسطین به‌خوبی قابل مشاهده است.

۴. همکاری‌های راهبردی اقتصادی

اگرچه تحریم‌های آمریکا مانعی برای روابط تجاری بوده‌اند، اما آفریقای جنوبی سابقه واردات نفت خام ایران و حمایت از لغو تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران را دارد.
 ایران نیز آفریقای جنوبی را شریک قابل اعتماد جنوب جهانی می‌داند.

۵. پیوندهای ایدئولوژیک پان‌آفریکایی و پان‌اسلامی

نگرش ضداستعماری و ضدامپریالیستی ایران با ارزش‌های پان‌آفریکایی و سیاست‌های عدالت‌محور آفریقای جنوبی همراستا است.
 فلسطین نقطه مشترک مهمی در سیاست خارجی عدالت‌محور دو کشور محسوب می‌شود.

نتیجه‌گیری:

فراخوان روشن‌کردن تالار شهر کیپ‌تاون به رنگ‌های فلسطین در روز نکبت نه‌تنها بازتابی از احساسات مردم آفریقای جنوبی است، بلکه با دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در حمایت از ملت فلسطین همخوانی دارد و می‌تواند بستری برای تقویت روابط فرهنگی، سیاسی و دیپلماتیک دو کشور باشد.

روابط ایران و آفریقای جنوبی، با تأکید بر اصول ضدآپارتاید، ضدصهیونیسم، و عدالت‌خواهی جهانی، در این زمینه بیش از پیش مستحکم می‌شود.

https://iol.co.za/news/south-africa/2025-05-13-cape-town-opposition-parties-back-call-to-light-up-city-hall-for-palestine-on-nakba-day/