برخلاف روند سکولار و کاهش پیوندهای مذهبی در میان مردم آلمان، هنوز بخش بزرگی از اعضای پارلمان فدرال به مسیحیت وابستهاند. طبق این دادهها، بیش از ۴۸ درصد از نمایندگان فعلی پارلمان اعلام کردهاند که عضو کلیسای کاتولیک یا پروتستان هستند؛ رقمی بالاتر از ترکیب دینی کل جمعیت کشور، که در آن فقط حدود ۴۵ درصد از مردم به این دو شاخه از مسیحیت وابستهاند.
از میان نمایندگان، ۲۶.۱ درصد کاتولیک و ۲۲.۷ درصد پروتستان هستند، در حالی که در میان کل جمعیت کشور، تنها ۲۳.۷ درصد کاتولیک و ۲۱.۵ درصد پروتستان به شمار میروند. این همراستایی میان دین و سیاست، پرسشهایی را درباره میزان تاثیر مذهب در یک جامعه در حال سکولار شدن و نحوه توزیع این تأثیر در طیفهای سیاسی مختلف آلمان مطرح میکند.حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی (CDU/CSU) که ریشهای دیرینه در سنت مذهبی آلمان پس از جنگ جهانی دارد، در صدر این ترکیب دینی قرار دارد. از میان ۲۰۸ نماینده این حزب، ۸۴.۶ درصد مسیحیاند؛ بیش از نیمی از آنها کاتولیک و حدود یکسوم پروتستان. در نقطه مقابل، حزب چپ (Die Linke) تقریباً کمترین وابستگی دینی را دارد. از مجموع ۶۴ نماینده این حزب، کمتر از ۱۱ درصد مسیحی هستند و نزدیک به ۵۸ درصد هیچ اطلاعاتی درباره دین خود ارائه نکردهاند.
شایان ذکر است که ارائه اطلاعات دینی در میان نمایندگان اختیاری است و حدود ۳۲.۵ درصد از آنها از اعلام مذهب خود خودداری کردهاند. این مسئله لزوماً به معنای بیدینی یا بیاعتقادی نیست، اما باعث میشود تصویر دقیقی از ترکیب دینی واقعی بهدست نیاید. درواقع، ممکن است تعداد نمایندگان دیندار بیشتر از آن چیزی باشد که آمار نشان میدهد؛ گرچه این گروه سکوتکرده نیز ممکن است نشانهای از رشد سکولاریسم شخصی در میان نخبگان سیاسی آلمان باشد.
احزاب دیگر چه وضعی دارند؟
در حزب سوسیال دموکرات (SPD)، تصویر ملایمتری از دین دیده میشود: کمی بیش از نیمی از اعضا به یکی از شاخههای مسیحیت وابستهاند، با اندکی برتری پروتستانها نسبت به کاتولیکها.
حزب سبزها (Die Grünen) که معمولاً با ارزشهای سکولار مترقی شناخته میشود، تصویری ترکیبی دارد. در این حزب، ۳۰.۶ درصد از نمایندگان مسیحیاند اما ۴۰ درصد هیچ اطلاعاتی ندادهاند، که نشاندهنده نوعی تغییر نسلی و ارزشی در نگرش به مذهب است.
از سوی دیگر، حزب راستگرای پوپولیست آلترناتیو برای آلمان (AfD)، که اغلب در سخنان خود از هویت مسیحی دفاع میکند، در عمل تصویر مذهبی ضعیفی دارد. نزدیک به نیمی از نمایندگان این حزب اطلاعاتی درباره دین خود ارائه نکردهاند؛ تنها ۱۳.۲ درصد کاتولیک و کمی بیش از ۹ درصد پروتستان هستند.
مسلمانان در بوندستاگ
با وجود رشد جمعیت مسلمانان در آلمان، نمایندگان مسلمان هنوز اقلیتی بسیار کوچک هستند. فقط شش نماینده مسلمان در بوندستاگ حضور دارند. ( چهار نفر از حزب سبز و دو نفر از حزب SPD) هرچند این عدد اندک است، اما نشاندهنده گامی رو به جلو در نمایندگی اقلیتهای دینی است.
این دادهها چه چیزی به ما میگویند؟
در یک نگاه کلی، دادههای منتشرشده نشان میدهند که دین همچنان نقشی قابل توجه در سیاست آلمان ایفا میکند، اما دیگر مانند گذشته یکدست و فراگیر نیست. در جناحهای محافظهکار، مذهب همچنان بهعنوان بخشی از هویت فرهنگی و سیاسی حضوری پررنگ دارد و با سنتهای تاریخی گره خورده است. در مقابل، در میان جریانهای مترقی و چپگرا، نقش دین بیشتر به عرصه فردی و خصوصی منتقل شده، گاه کمرنگتر شده یا حتی بهطور کامل از فضای عمومی حذف شده است.هویت دینی نمایندگان آلمان نیز دیگر بهسادگی قابل دستهبندی نیست؛ این هویت اکنون متکثر، سیال و در بسیاری از موارد بهشکل سنجیده و هدفمند ابراز میشود. بهعبارتی، مذهب نه از صحنه سیاست کنار رفته و نه نفوذ گذشتهاش را حفظ کرده، بلکه وارد مرحلهای جدید از حضور پیچیده، گاه خاموش و گاه نمادین شده است.
هنوز نمیتوان با قاطعیت گفت که این الگو بازتاب تحولی عمیقتر در کل جامعه آلمان است یا صرفاً ویژگی جمع خاصی از نمایندگان این دورهی پارلمان؛ اما آنچه مسلم است، اینکه حتی در فضای رسمی، عقلانی و پرزرقوبرق تالارهای رایشتاگ در برلین، دین همچنان حضوری دارد—گرچه نه همیشه آشکار، نه با صدایی واحد، اما با زمزمهای که همچنان در پسزمینه سیاست آلمان شنیده میشود.
منبع: Zenit
نظر شما