عنوان :

میراث پناهندگی، اشیای رسانه‌ای و حافظه جمعی: تحول آگاهی دیاسپورایی تامیل‌های سریلانکا در کانادا

نویسنده: Ramya Janandharan (2023)

مقدمه

از دهۀ ۱۹۸۰، درگیری‌های قومی و جنگ داخلی طولانی در سریلانکا موجب شد که میلیون‌ها نفر از جمعیت تامیل این کشور، از جمله زنان، کودکان و خانواده‌های متعدد، به مهاجرت گسترده روی آورند. این مهاجرت عمدتاً به کشورهای غربی، به‌ویژه کانادا، انجام شد و جامعۀ دیاسپورایی تامیل‌های سریلانکا شکل گرفت.

این جامعۀ مهاجر با چالش‌های متعددی روبه‌روست: حفظ زبان، رسوم، آیین‌های مذهبی و ارتباط با وطن از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. مقاله حاضر به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه تجربۀ جنگ، مهاجرت اجباری، و حضور رسانه‌ای و اشیای فرهنگی به شکل‌گیری هویت جمعی و آگاهی دیاسپورایی در میان این جامعه کمک کرده است.

پژوهش بر نسل دوم مهاجران تامیل[1] در کانادا تمرکز دارد؛ نسلی که بسیاری از اعضای آن هرگز در سریلانکا زندگی نکرده‌اند اما حافظه جمعی و هویت فرهنگی‌شان از طریق رسانه‌ها، روایت‌های خانوادگی و آیین‌های فرهنگی بازتولید می‌شود.

هدف مقاله این است که نشان دهد چگونه دیاسپورا نه تنها پیوستگی فرهنگی با وطن را حفظ می‌کند بلکه هویت جمعی و خودآگاهی دیاسپورایی را میان نسل‌ها منتقل می‌نماید.

چارچوب نظری

مفهوم دیاسپورا

در این مقاله، دیاسپورا فقط به معنای مهاجرت فیزیکی نیست؛ بلکه شامل حفظ روابط فرهنگی، خاطره تاریخی و هویت جمعی در خارج از وطن است.

• دیاسپورا به عنوان فضایی فرامرزی تعریف می‌شود که افراد و جوامع، حتی در کشورهای جدید، از طریق آیین‌ها، زبان و رسانه‌ها با فرهنگ و تاریخ خود پیوند دارند.
• این دیدگاه به ویژه برای تامیل‌های سریلانکا اهمیت دارد، چرا که تجربهٔ جنگ و آوارگی موجب شده است حافظه تاریخی و هویت جمعی به یک نیروی پویای فرهنگی تبدیل شود.

حافظه جمعی و رسانه‌ها

یکی از محورهای اصلی مقاله، نقش حافظه جمعی و رسانه‌ها در شکل‌گیری هویت دیاسپورایی است:

• حافظه جمعی: تجربیات نسل اول مهاجران، شامل داستان‌های خانوادگی، تروماهای جنگی، و خاطرات زندگی پیش از مهاجرت، به عنوان ستون هویت دیاسپورایی عمل می‌کنند.
• رسانه‌ها: فیلم‌ها، موسیقی، شبکه‌های اجتماعی، و اشیای فرهنگی، نقش کلیدی در انتقال این حافظه به نسل دوم و بازآفرینی فرهنگی دارند.
• نسل دوم، که اغلب با محیط کانادایی بزرگ شده، از طریق رسانه‌ها و روایت‌های خانواده، حافظه جمعی را تجربه و بازتولید می‌کند، حتی اگر خود تجربۀ مستقیم جنگ را نداشته باشد.

حافظه جمعی و رسانه‌ها در عمل

مطالعه نشان می‌دهد که حافظه جمعی در دیاسپورای تامیل‌های کانادا دو مسیر اصلی دارد:

1. روایت‌های رسمی و اجتماعی: سازمان‌ها و انجمن‌های جامعۀ تامیل، برنامه‌ها، مراسم و رسانه‌های خود را برای حفظ تاریخ و هویت فرهنگی ترتیب می‌دهند.
2. حافظه‌های شخصی و خانوادگی: خاطرات و داستان‌های نسل اول مهاجران در خانواده‌ها منتقل می‌شود و به شکل یک پیوند میان نسل‌ها عمل می‌کند.

این تعامل میان روایت‌های رسمی و حافظه‌های شخصی باعث می‌شود نسل دوم، که تجربۀ مستقیم مهاجرت و جنگ را ندارد، ارتباط فرهنگی و تاریخی خود را با سریلانکا حفظ کند.

نسل اول و دوم مهاجران

• نسل اول: تجربۀ مستقیم جنگ و مهاجرت، حافظه جمعی مبتنی بر از دست دادن، رنج و تروما دارد. تمرکز این نسل بیشتر بر زنده نگه داشتن خاطرات وطن است.
• نسل دوم: با دو هویت روبه‌روست: کانادایی و تامیلی. این نسل فرهنگ و هویت را انتخاب و بازتعریف می‌کند و حافظه جمعی را از طریق تعامل با رسانه‌ها و آیین‌های فرهنگی بازتولید می‌کند.

این تفاوت نسلی باعث شده است که هویت دیاسپورایی نه تنها حفظ گذشته بلکه تطبیق و بازآفرینی فرهنگی باشد.

نتیجه‌گیری

• هویت دیاسپورایی تنها به مکان زندگی بستگی ندارد؛ بلکه بر حافظه جمعی، رسانه‌ها و اشیای فرهنگی شکل می‌گیرد.
• نسل دوم مهاجران با ادغام تجربه‌های شخصی، روایت‌های خانوادگی و رسانه‌ها، حافظه جمعی و هویت دیاسپورایی خود را بازآفرینی می‌کند.
• دیاسپورا به عنوان یک فضای فرهنگی زنده و پویا، فرهنگ سریلانکا را فراتر از مرزهای جغرافیایی حفظ می‌کند و به نسل‌های بعدی امکان می‌دهد با تاریخ و هویت خود پیوند داشته باشند.
• منبع اصلی:
• escholarship.org
• https://escholarship.org/uc/item/1k5706gs