نویسنده: توماس بارکر (دانشیار و رئیس فیلم و تلویزیون دانشگاه ناتینگهام)

فیلم سینمایی "مارلینای قاتل در ۴ مرحله"، به کارگردانی خانم مُولی سوریا ۱۰ جایزه جشنواره فیلم اندونزی، ازجمله بهترین فیلم، بهترین سینماتوگرافی و بهترین بازیگر نقش اول زن را در سال ۲۰۱۸ کسب کرد.

فیلم مارلینا که در تپه های خشک و گسترده منطقه سومبا، استان نوساتنگارای شرقی تهیه شد، فیلمی است که از پیام های قوی فمینیستی مملو است. این فیلم ژانر جدیدی که توسط مجله Variety به نام "وسترن اندونزیایی" یاد شده را به وجود آورده است. پس از نمایش این فیلم در جشنواره فیلم کن در فرانسه و پس از انتخاب شدن این فیلم به نمایندگی از فیلم های اندونزی در رویداد اسکار، این فیلم در سطح جهانی به عنوان فیلم برتر از کشور اندونزی شناخته شده است.

فیلم‌های برتر اندونزی معمولاً در بازارجهانی مشهور نیستند. در سال ۲۰۱۸، دو فیلم محبوب عبارت بودند از فیلم عاشقانه جوانان "دیلان ۱۹۹۰" که توسط ۶.۳ میلیون نفر تماشا شده بود و فیلم هارور "سوزانا: تنفس در قبر" با ۳.۲ میلیون تماشاگر.

به سوی بازار جهانی

از مه ۱۹۹۸، چهار فیلم اندونزیایی در کن که یکی از بهترین جشنواره های فیلم در جهان محسوب می شود، نمایش داده شد. ادوین، کارگردان فیلم "آرونا و زبان او"، سومین کارگردان اندونزیایی است که فیلمش در کن به نمایش درآمد. فیلم کوتاه او "کارا، کودک یک درخت" در جشنواره کن در سال ۲۰۰۵ نمایش داده شد. ادوین بعد از حضور کارگردان ارشد گارین نوگروهو با دو فیلم "برگ بر روی بالش" (۱۹۹۸) و "تراس" (۲۰۰۶) و کارگردان باتجربه إروس جاروت با فیلم "چوت نیا دین" (۱۹۸۹) در کن ظاهر شد.

در سال ۲۰۱۶، یک فیلم کوتاه "پرنجک" (گنجشک مانند) توسط کارگردان جوان وِرِگاس بانوتِجا یکی از جایزه های معتبر در کن (Leica Cine Discovery Prize) را بدست آورد.

ظهور کارگردان اندونزیایی در کن نمادی از ظهور نسل جدیدی از کارگردانان اندونزیایی است که قدرت استعدادها، نوآوری ها و سخت کوشی آنها را نشان می دهد.

دیگر جشنواره های بین المللی فیلم نیز عرصه ای از کارگردانان اندونزیایی شده است که کار خود را به نمایش می گذارند. فیلم سِکالا نِسکالا (Sekala Niskala) جوایز متعددی را در جشنواره های مختلف بین المللی فیلم مانند برلین آلمان، بوئنوس آیرس آرژانتین و آدلاید استرالیا را به دست آورد.

فیلم های مارلینا و آرونا روند رو به رشد همکاری بین کشورها را برای بازاریابی فیلم های اندونزیایی در خارج از کشور آغاز کرده است.

مارلینا یک فیلم تولید شده با مشارکت و همکاری بسیاری از کشورها از جمله مالزی، سنگاپور،تایلند و فرانسه است.

و آرونا ششمین فیلم تولید شده توسط یک شرکت کره جنوبی است. سرمایه گذاری مرحله اول آن شرکت در صنعت فیلم ملی اندونزی به شکل کمک هزینه ۱۰.۰۰۰ (ده هزار) دلاری بود که به جوکو انوار برای تولید فیلم A Copy of My Mind در سال ۲۰۱۵ اهدا شد. سپس در سال ۲۰۱۷ فیلم بنده شیطان (Pengabdi Setan) توسط آن شرکت کره‌ای با همکاری شرکت داخلی تولید شد. از طریق این همکاری، فیلم بنده شیطان به فیلم نسبتاً موفق تبدیل شد و به ۴۰ کشور جهان توزیع شده است.

این شرکت کره ای همچنین در محل نمایش فیلم (سالن سینما) در اندونزی با خریداری Blitz Megaplex، دومین اپراتور سینما در اندونزی از لحاظ بزرگی در سال ۲۰۱۵ سرمایه گذاری کرده است.

سرمایه گذاران خارجی بیشتری، اندونزی را به عنوان یک بازار جدید برای صنعت فیلم نگاه کرده اند. اگر

ردیابی شود، این توسعه با موفقیت فیلم اکشن حمله (The Raid) در سال ۲۰۱۱ در بازار بین المللی آغاز شد. بازیگران اصلی فیلم، ایکو اویس (Iko Uwais)، جو تسلیم (Joe Taslim) و یایان روحیان (Yayan Ruhian) مهارت خود را به هالیوود گسترش داده و در چندین فیلم از جمله فیلم "جنگ ستارگان: نیروی بیداری"، نقش مکمل را به دست آوردند.

شرکت‌های فیلم آمریکایی نیز به‌طور فزاینده ای به اندونزی، نه تنها به عنوان یک مکان برای فیلمبرداری، بلکه به عنوان منبع ایده های داستان و استعدادها نگاه کرده اند.

غنی از رنگ و طعم اندونزیایی

چهار نامزد برای بهترین فیلم در جشنواره فیلم اندونزی ۲۰۱۸ غنای حس ملیت اندونزی را از طریق اکتشاف در خصوص سؤالات مختلف مربوط به فرهنگ و تاریخ اندونزی نشان داده است.

در فیلم سِکالا نیسکالا، کارگردان کامیلا آندینی یک تصویر غنی قوم نگاری از فرهنگ بالی که تنوع ملت را منعکس می کند را ایجاد کرده است.

آرونا غنای فرهنگ آشپزی اندونزی را بر اساس تحقیقات نویسنده آن لاکسمی پامونچاک در رمان خود که برای این فیلم اقتباس شده است، نشان داده است.

در مورد فیلم سلطان آگونگ، کارگردان "هانونگ" داستانهای تاریخی را به عنوان ایده های داستان انتخاب کرد تا به فکر تاریخ اندونزی نیز باشیم.

فیلم بعدی هانونگ اقتباس شده از رمان "زمین انسان" است که توسط نویسنده افسانه معروف پرامودیا آنانتا تور نوشته شد. این فیلم در سال ۲۰۱۹ داستان بزرگی خواهد بود.

فیلم های مارلینا، سِکالا نیسکالا و سلطان آگونگ همه در محلی خارج از جاکارتا ساخته شد که به عنوان مرکز فیلم سازی شناخته شده است. شهر جوگجاکارتا دومین مرکز فیلم است که بسیاری از فیلمسازان

تصمیم به زندگی در آن شهر و یا عکس و فیلم‌برداری در آنجا را گرفته‌اند. هانونگ اصلیت آنجا را دارد و

اغلب در آنجا فیلم‌های خود را می‌سازد و کامیلا آندینی در آکادمی فیلم جوگجا تدریس می‌کند.

دلیل اصلی کار کردن در جوگجاکارتا احتمالاً کاهش هزینه‌های تولید و همچنین جلوگیری از ترافیک است.

اما کار کردن در آنجا همچنین فضای فکری و ایجاد داستان‌های متفاوت و الهام بخش در خصوص اندونزی را به فیلم‌سازان می‌دهد.

شهر جوگجاکارتا به مرکز فیلم‌سازی تبدیل‌شده است و فیلم‌های ترسناک مانند جادویی (Keramat) و سیتی آنجا تهیه شد که در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی فیلم موفقیتی را کسب کرده‌اند.

کارگردان معروفی مانند یوسپ آنگی نون (واژگان، استراحت کن)، اسماعیل باسبت (ماشین‌های دسته دوم و داستان‌ها در چرخش)، عفه ایسفانشاه (رقصنده) و گارین در حال حاضر در این شهر مشغول به کار هستند.

قدرت زنان

صنعت فیلم اندونزی ازلحاظ نقش فیلم‌سازان زن که جنبش خواهان تغییر به‌صورت اساسی را رهبری می‌کند، بسیار پیشرفته است.

کارگردان میرا لسمانا، تولیدکننده شانتی هارماین، نوازنده مِلی گولای، نویسنده اسکریپت پریما روسدی و غیره، شخصیت‌های کلیدی در جریان جامعه فیلم در اندونزی (Masyarakat Film Indonesia) هستند. این جنبش در پاسخ به اضطراب‌هایی که در صنعت فیلم‌سازی اندونزی رخ‌داده بود، تأسیس شد.

علاوه بر مُولی و کامیلا، بسیاری از کارگردانان زن مانند اوپی (رئیس احمق من)، ویوا وِستی (جندرال سودیرمان) و نیا دیناتا (این داستان سه دختر است) وجود دارند که نقش مهمی را به‌عنوان کارگردان و نویسنده اسکریپت در صنعت فیلم‌سازی اندونزی ایفا می‌کنند.

داستان پشت جایزه جشنواره فیلم اندونزی نشان می‌دهد که تغییرات و تحولات زیادی در صنعت فیلم‌سازی اندونزی در دو دهه رخ‌داده است. تماشاگران زیادی فیلم‌های داخلی را تماشا کرده‌اند. شمار تماشاگران سینماهای اندونزی در سال ۲۰۱۷ به ۴۲.۷ میلیون نفر رسید که دو برابر نسبت سه سال گذشته است.

تولید فیلم‌های اندونزی بسیار فعال است و سالانه بیش از ۱۰۰ عنوان تولید می‌شود. مهم‌تر از همه، کیفیت فیلم‌های اندونزی قادر به رقابت با بهترین فیلم‌ها در سطح جهانی شده‌اند. سال ۲۰۱۹ سال جالبی برای صنعت فیلم‌سازی اندونزی خواهد بود.