عزاداری مشترک شیعیان و اهل سنت در تاسوعا و عاشورای حسینی
در آستانه فرارسیدن روز دهم محرم، عاشورای حسینی، عزاداران درسراسر افغانستان با برپایی مراسم هایی از این ایام تجلیل می کنند. هزاران تن با حضور در مساجد، تکیه خانه ها و مدارس دینی و مذهبی، با انجام مراسم عزاداری سالگرد شهادت امام حسین(ع)، را گرامی میدارند. مردم مسلمان افغانستان در سراسر این کشور اعم از اهل تسنن و تشیع، همه ساله در ماه محرم در مساجد، تکیه خانه و زیارت گاه ها حضور پیدا کرده و مجالس سخنرانی، روضه خوانی و قرآن خوانی برگزار می کنند. عباس حسن زاده، مسوول جامعه القرآن کابل نیز می گوید که مسلمانان باید در این ماه تلاش کنند تا انگیزه های اصلی قیام امام حسین را در یابند. این مراسم ها، در حوزه علمیه خاتم النبین، مسجد الزهرا (س)، تکیه خانه های چنداول، مدینه العم، محمدیه، امام زمان(عج)، حسینیه قلعه فتح الله، مناطق وزیر آباد، خیر خانه، تایمنی و دیگر مساجد با حضور پرشور مردم کابل برگزار میشود.
عزاداران می گویند که شکوه و عظمت مراسم سوگواری محرم نشان می دهد که روحیه اخوت و برادری میان مسلمانان افغانستان روز به روز در حال گسترش است و تفاوتی میان پیروان مذاهب مختلف در مراسم محرم وجود ندارد. قاری عتیق الله ساکت، از علمای اهل سنت می گوید که برپایی مراسم عزاداری برای نوه پیامبر از سوی تمام مسلمانان باید صورت گیرد و تفاوتی میان پیروان مذاهب وجود ندارد. به گفته او، حضرت امام حسین(ع)، برای برپایی سنت های دین اسلام قیام کرد و هدفش زنده نگه داشتن دین اسلام بود نه چیز دیگر. (قاری ساکت) در باره اهمیت و جایگاه ماه محرم در اسلام میگوید: "این ماه، برای مسلمانان به خصوص مردم افغانستان اهمیت خاصی دارد و در این ماه پیروان مذاهب اسلامی، از جانبازی های فرزندان پیامبر برای بقای ارزش های اسلامی تجلیل می کنند." (قاری ساکت) می گوید که مسلمانان باید به ارزش های واقعی دین اسلام توجه کنند و از برخوردهای سطحی و کوچه و بازاری با قضیه محرم به شدت پرهیز کنند چرا که به گفته او این رفتارها می تواند اصل عظمت و بزرگی قیام حضرت امام حسین(ع) را خدشه دار سازد. با این حال برپایی مراسم عزاداری ماه محرم در افغانستان سابقه بسیار دارد، اما در نحوه برگزاری این مراسم در سالهای اخیر تغییرات زیادی به وجود آمده است. در گذشتههای نه چندان دور این مراسم بیشتر در حسینیهها برگزار میشد و مردم با تجمع در حسینیهها و تکایا پای منبر روحانیون مینشستند، سینه میزدند و با گوش دادن به روضه مصیبتهای امام حسین (ع) میگریستند. به این ترتیب برگزاری مراسم ماه محرم بخصوص دهه اول آن صرفاً به حسینیهها محدود بود و این مراسم عزاداری ١٣ روزه با سادگی بسیار برگزار میشد. ولی امروزه آیینهای سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در ماه محرم با حضور انبوه عزاداران حسینی در شهرهای مختلف افغانستان برگزار می شود و شیعیان عزادار این کشور بخصوص در روزهای تاسوعا و عاشورا با شرکت در دستجات گوناگون عزاداری، درس های قیام سالار شهیدان را در صحرای کربلا را مرور می کنند. اما درسال های اخیر مراسم عاشورا از حسینه ها بیرون زده است. عاشورا امروزه بیشتر از حسینیه ها در سطح شهر تجلیل می شود، درشهرهای عمدتا شیعه نشین افغانستان، در چهار راه ها دروازه های ویژه ای ساخته شده است. این دروازه ها از خوازه های فلزی که بنا ها هنگام ساختن
ساختمانهای بلند از آن استفاده می کنند، ساخته شده و سپس روی آن پارچه سیاه کشیده شده روی این پارچه ها عکس هائی از شهدای کربلا نصب شده است. بسیار از این دروازه ها شبیه هم اند.
ماشین های شخصی اکثرا پرچم های خاصی را حمل می کنند که روی آنها نوشته است ” یا حسین شهید” یا اباعبدالله” یا قمر بنی هاشم” یا شهید کربلا” و ده ها شعار و عکس ویژه ای محرم. در پایه ها یا تیرهای برق، دیوارهای بعضی از ساختمانهای عمومی، درو پنجره خانه ها و مغازه ها نیز پرچم ها وشعار های مشابهی به چشم می خورد. درگذشته ها همانگونه که ذکرش رفت دهه محرم و عاشورا بیشتر فرصتی بود برای سربه زانو گذاشتن وخاموشانه از رنج بی شمار روز گار گریستن اما حالا این گریستن های سوزناک و خاموش به فریاد وهیاهو بدل شده است. حالا همه مساجد به بلند گوهای عظیم مجهز اند، وصدای روضه خوانان، نوحه خوانان و سینه زنان را در سراسر شهر منعکس می کنند. افزون براین دسته های سینه زنی که روزانه در سطح شهر به راه می افتند، هرکدام چندین ماشین به همراه دارند که شماری از آنها نیز با بلند گوهای بزرگ تجهیز شده است. و شهر را پر از نوحه زاری برای حسین ویارانش می کند. دراین میان بازار نوار صوت فروشی ها وسی دی فروشی ها نیز گرم است. و هرکدام از آنها روزانه ده ها سی دی و نوار صوتی نوحه های افغانی وایرانی را می فروشند. انچه خیلی تازه و جالب است نوحه های سینه زنی موزیکال است. دسته های سینه زنی هر حسینیه، مشخص است ونام وعنوان بخصوصی دارد. سردسته مشخص است و از خود نایب و معاونی دارد و تمامی کسانی که سینه می زنند، لباس یک رنگ سیاه می پوشند و پارچه ای را نیز به سر می بندند که معمولا سبز رنگ است و شعار یا نام یکی از پیشوایان شیعه ها بر روی آن نوشته شده است. اما در نحوه آرایش لباس ها دسته های سینه زنی از هم تفکیک می شوند، یک دسته کمربند های سبز دارند، دسته دیگر کمر بند سیاه دارند ویک دسته اصلا کمربند ندارد. لباس عده ای بلند است و عده ای دیگر کوتاه؛ به هرحال هر دسته نشانه ای دارد بخصوص و منحصر به فرد که دسته های دیگرآن را می شناسند ورعایت می کنند. “دراین سال ها مراسم عاشورا مختص سینه زنی ورفتن دسته های سینه زنی ازیک جا به جای دیگر شده است. روضه و روضه خوانی کم شده است. آخوند ها هم بیشتر سعی می کنند از مسایل روز صحبت کنند.” آنگونه که این پیر مرد افغان می گوید، روحانیون درمراسم عاشورا بیشتر از مسایل سیاسی افغانستان منطقه و جهان صحبت می کنند. و همچنین در مورد فضایل اخلاقی امام حسین یا در مورد شجاعت و حتی جزییات واقعه کربلا سخن می گوید ویا به وعظ ونصیحت اخلاقی مردم می پردازد. حتی دریکی از رسانه ها موضوع بحث نگاه کلاسیک و نگاه مدرن به عاشورا مطرح بود که پرداختن به سجایای اخلاقی امام حسین و تشویق مردم به پیروی از وی نگاه کلاسیک عنوان شد. از این رو حالا روحانیون بیشتر از کار و بیکاری، وظیفه دولت درقبال شهروندان، اقتصاد بازار، فرهنگ غرب، خاور میانه، تروریزم و موضوعات دیگری که بیشتر در رسانه ها معمول است سخن می گویند و احساس می شود که نه تنها در شکل برگزاری مراسم عاشورا بلکه در پیام ومحتوای آن نیز تغییراتی رونماشده است. مراسم عزاداری از اول محرم آغاز می شود، خیابان ها، کوچه ها و دیوارهای اماکن عمومی با پارچه های سیاه، سبز و سرخ با شعارهای«یا حسین»، «یا ابا عبدالله»، «یا ثارالله»، «یا عباس» و نیز احادیثی از پیامبراکرم (ص) درمورد شخصیت والای امام حسین (ع) پوشیده می شوند. علاوه برآن، عاشقان اهل بیت، پرچم های سیاه و سبز با شعارهای حسینی بر دیوارهای منازل، خودروها و موتورسیکلت های خود نصب می کنند. در دهه اول محرم مناطق مختلف افغانستان به ویژه کابل، مزارشریف، بامیان، پروان، میدان وردگ، بغلان، بلخ، هرات، دایکندی و برخی مناطق پشتون نشین که شیعیان افغانستان در آنها زندگی می کنند، چهره دیگری به خود می گیرد. تقریباً همه جا ذکر مصیبت اهل بیت علیهم السلام و وقایع عاشورا به گوش می رسد. جوانان و عاشقان امام حسین (ع) در این شب ها با تجمع در حسینیه ها که اصطلاحاً مردم این کشور به آن «تکیه خانه» می گویند به نوحه سرایی، سینه زنی و زنجیر زنی می پردازند. همچنین علمای دینی از روز پنجم ماه محرم در حسینیه ها به تشریح اهداف قیام کربلا علیه دستگاه فاسد یزید و این که قیام امام حسین (ع) و۷۲ تن از یارانش برای اصلاح امت مسلمان و بیداری مردم و هدایت آنان به دین حضرت رسول (ص) جد بزرگوار امام صورت گرفته است. مناسب است بدانید مقامات بلند پایه کشوری، اعضای کابینه، مقام های ارشد دولت دراستان ها و شهرستان ها نیز در روز عاشورای حسینی با حضور در مساجد و حسینیه ها، در آیین عزاداری سومین امام شیعیان جهان شرکت می کنند. مردم اهل سنت هرات نیز در ایام محرم به گونههای مختلف یاد و نام امام حسین(ع) را گرامی میدارند، و در روز عاشورا به تلاوت قرآن و اطعام نیازمندان میپردازند. در سالهای گذشته در این روز دستههای عزادار در خیابانهای اصلی شهر اقدام به قمه زنی میکردند که در سال های اخیر با توصیه و تشویق علما و مسئولین دولتی این کار جایش را به اهدا خون عزاداران حسینی به
بانکهای خون داده است. حضور عزاداران در دسته های زنجیر زنی و سینه زنی در ایام تاسوعا و عاشورا چشمگیر است.
یکی از مرسومترین رسمهای ماه محرم و صفر، پخش کردن غذای نذری است. «دیگچه» جزو معروفترین نذریهای افغانستان است. پختن و پخش دیگچه بیشتر در سومین و آخرین چهارشنبه ماه صفر در افغانستان مرسوم است. افغانها اعتقاد دارند که اگر دیگچه را در ظرفهای بزرگ مسی بپزند، قطعاً عطر و طعم بهتر و مطلوبتری خواهد داشت. این غذای نذری ترکیبی از برنج، آب، شیر، روغن جامد، گلاب، عرق هِل، خلال بادام، خلال پسته و نمک است و طرفداران زیادی در میان تمام افغانها دارد.افغان ها این نذری را به نیت فراوان شدن رزق و روزی، سلامت و فرزنددار شدن تهیه میکنند و اعتقاد دارند که حضرت فاطمه(س) چنین غذایی را زیاد میپخته است. اما مراسم عزاداری در هر یک از مناطق افغانستان به شیوههای متفاوتی اجرا میشود، اکثر مراسمها معمولا بهطور مشترک بین زنان و مردان برگزار میشود، یعنی منبر هم قسمت زنانه دارد و هم قسمت مردانه، لیکن مکان زنها و مردها با پرده یا پنجرههای مشبک از همدیگر جدا میشود. در مناطق مرکزی افغانستان که عمده مردم آن از قوم هزاره و اکثریت آنان نیز شیعه هستند مراسم و آیینهای عزاداری امام حسین (ع) با شکوه خاصی برگزار میشود. مراسم عزاداری امام حسین(ع) در دهات و روستاهای استان غزنی، در دهه اول محرم بسیار با شکوه برگزار میشود و کسانی که بز و گوسفند دارند، از ابتدای سال شمسی، بره یا بزغالهای نذر امام حسین(ع) میکنند، آن بزغاله یا بره از قداست خاصی برخوردار است. تا زمان دهه محرم از آن خوب نگهداری میکنند و بعد در ماه محرم آن را ذبح کرده و عمدتاً آبگوشت تهیه میکنند و ذاکرین و اهل محل را اطعام مینمایند.
کابل
در شهر کابل قبل از فرا رسیدن ماه محرم بسیاری از حسینیهها و مساجد برای برگزاری عزاداری در ماه محرم و صفر آماده میشوند. در دهههای گذشته عموم مردم در فضای حسینیهها و مساجد به عزاداری میپرداختند و منقبت خوانی از شیوههای مرسوم و رایج در میان مردم کابل بود که قبل از سخنران اصلی مناقب خوانها به ذکر فضائل اهل بیت و سرور و سالار شهیدان میپرداختند و مرکز عزاداری شیعیان کابل منطقه «چنداول» بود که در حال حاضر نیز همچنان همان سنتها و آیینها برگزار میشود. گفتنی است؛ شب علم کشی که در شب هفتم محرم برگزار میشود از دیگر آیینهای خاص مردم کابل است. این شب متعلق به حضرت ابوالفضل العباس است و وقتی که مراسم عزاداری اوج میگیرد علم مبارک را وارد حسینیه میکنند و عزاداران به نوحه خوانی و سینه زنی در ماتم قمر بنی هاشم میپردازند. شب گهواره کشی نیز از دیگر مراسم خاص مردم کابل است که این شب به علی اصغر اختصاص دارد و در وقت خواندن روضه تعدادی از عزاداران گهواره علی اصغر را وارد حسینیه میکنند و مراسم ادامه پیدا میکند.
قندهار
شهر قندهار در جنوب غرب افغانستان از دیگر شهرهایی است که آیینهای عزاداری به شیوههای متفاوت در این شهر برگزار میشود. شیعیان قندهار حدود ۲۰ درصد از جمعیت این استان را تشکیل میدهند که عمدتاً در شهر قندهار ساکن هستند و تا قبل از دوره سلطنت محمدظاهرشاه، عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) در قندهار، در زیر زمین و به صورت پنهانی انجام میشد. آنگونه که محمد نبی مرادی کارشناس و پژوهشگر اجتماعی و از اهالی قندهار میگوید پس از دهه دموکراسی در دهه ۴۰ شمسی بود که آهسته آهسته شیعیان قندهار مراسم عزاداری را به صورت علنی و آشکار برگزار کردند. در آن زمان عمدتاً عزاداریها در مکانهایی تحت عنوان تکیهخانه یا خانهها برگزار میشد که علاوه بر شرکت مردان، زنان نیز حضور مییافتند. همزمان با این، تکیه خانههایی نیز وجود داشت که مختص زنان بود و روضه خوانها و سخنرانان آن نیز زنان بودند. مراسم با تلاوتی چند از آیات قرآن شروع میشد که آغازگر برنامه اصلی، منقبت خوانی بود. سپس سخنران درباره فضلیت و مصایب اهل بیت سخنرانی میکرد. در آخرین مرحله، روضه خوان روی منبر میرفت که با ذکر داستان عاشورا، مردم را به گریه وا میداشت. در بعضی از تکیه خانهها، مراسم سینهزنی نیز برگزار میشد. شیعیان قندهار روز تاسوعا و عاشورا را به صورت رسمی تعطیل میکنند که بازارها و مغازههای آنان در این دو روز بسته است. پوشیدن لباس سیاه، توزیع شربت یا شیر، پختن شله، شله زرد و شیربرنج و نذر کوزههای کوچک که در آن آب و شربت میریزند، از رسم و رسومات عزاداران قندهاری در ماه محرم است.
گفتنی است؛ قندهاریها در عالم مهاجرت نیز مراسم عزاداری امام حسین(ع) را با شکوهتر از سرزمین اصلی خود برگزار میکنند. به طور مثال: قندهاری مقیم ایران در شهرستانهای زاهدان، کرمان، قم، مشهد و تهران با شکوهترین مراسمها را دارند.این موضوع نشان می دهد مردم افغانستان در خارج کشور خودشان نیز عشق امام حسین (ع) را در دل خود زنده نگه می دارند.
در شهر هرات که به مرز ایران نزدیک است مراسم عزاداری با مردم مشهد بسیار نزدیک است و مراسم عزاداری از روز اول محرم در مساجد و حسینهها یا در منازل شخصی برپا میشود. حضور زنان در مجالس عزاداری در هرات بیشتر از مردان است و مانند شهرهای ایران در ایام محرم و صفر در اغلب خانهها روضه زنانه برگزار میشود و این سنت در مهاجرت هم همچنان ادامه دارد و اغلب زنان هراتی روضه زنانه برگزار میکنند. از سنتهای قدیمی هرات که تاکنون پا بر جا مانده است و بیشتر در تکایای قدیمی جریان دارد، دعوت از هئیتهای سینه زنی دیگر مساجد و حسینیهها است که این هیئتها به صورت دستههای سینه زنی وارد حسینیههای میشوند که از آنان قبلا دعوت شده است. در سالهای اخیر از روز هشتم محرم ایستگاههای صلواتی در برخی از مناطق شیعه نشین هرات به شیوه ایران رایج شده است و در روز عاشورا مقامات دولتی و استاندار شهر در «حسینیه حضرت ابوالفضل» که به «تکیه میرزا خان» مشهور است حضور پیدا میکنند.
مردم متدین استان هرات، اعم از پیر و جوان و زن و مرد و نوجوانان و کودکان عزادار، امروز با حضور باشکوه در مراسم و دستهجات تاسوعای حسینی در نقاط مختلف هرات به عزاداری شهیدان نهضت امام حسین (ع) به ویژه حضرت ابوالفضل العباس علیهالسلام پرداختند. مراسم تاسوعای حسینی امروز دوشنبه با حضور پرشور مردم عزادار در سرتاسر استان هرات برگزار گردید. عزاداران حسینی در هرات میگویند با آنکه تهدیدات و مشکلات امنیتی وجود دارد اما به هیچوجه تحت تاثیر تبلیغات دشمن قرار نگرفته و با در دست گرفتن عَلم و پرچم سیدالشهدا در مراسمهای عزاداری و راهپیمایی روز تاسوعا حاضر شدهاند و از این طریق ارادت و اخلاصشان را به امام حسین (ع) و یاران باوفایش نشان دادند. آنان میگویند که مراسمهای تاسوعا و عاشورای امسال را باشکوهتر از سالهای گذشته برگزار نموده و از این طریق به دشمن جواب دندانشکنی خواهند داد.
محمدامین پیرمرد کهنسالی که به کمک عصای چوبی در این مراسم شرکت کرده، میگوید که سالهای متمادی در مراسمهای عزاداری امام حسین (ع) شرکت نموده و هر آنچه از این خاندان خواسته خداوند برایش ارزانی داشته است. او که نواسهاش را نیز با خود به مراسم عزاداری آورده میگوید که نسلهای قدیم وظیفه دارند تا با تشویق و دعوت جوانان به مراسمهای عزاداری آنان را با فرهنگ انقلابی و حسینی سیدالشهدا آشنا بسازند. راضیه سعیدی یکی از بانوانی که همراه کودک شیرخوارهاش در این مراسم شرکت نموده میگوید که زنان شیعه وظیفه دارند تا با حضور در مراسمهای حسینی حمایتشان را از حضرت زینب و زنان کربلا به نمایش بگذارند. وی می گوید که تمامی فرزندانش را به مراسمهای گرامیداشت از قیام امام حسین (ع) با خود میبرد تا عشق به حضرت علی اصغر (ع) و حضرت رقیه (س) در دل آنان جوانه بزند و انسانهایی ولایی و حسینی تربیت شوند. با این همه شور حسینی که در میان این مردم همیشه در صحنه دیده میشود، با گذشت هر سال مراسمها پر شورتر و با معرفت و آگاهی بیشتری برگزار میشود. حجتالاسلام رضایی یک تن از عالمان دینی هرات میگوید که امام حسین (ع) شهادت و مرگ باعزت را به زندگی با ذلت ترجیح داد، این حرکت امام حسین (ع) به ما درس آزادگی میدهد. مردم باید با شناختن اهداف قیام امام حسین (ع) از آن الگو گرفته و در زندگی خود پیاده بسازند. وی از جوانان میخواهد تا با الگوگیری از شهامت و درایت جوانان کربلا، با شجاعت در برابر دشمنان اسلام موضع آگاهانه گرفته و توطئههای آنان را خنثی و نابود بسازند. این عالم دین، زنان و دختران شیعه و مسلمان را به رعایت حجاب و عفت با الگوگیری از حضرت زینب و دیگر زنان کربلا توصیه نموده میگوید که حجاب و عفاف شما مهمترین و بزرگترین سلاحتان در برابر دشمن است. گفتنی است که فردا سه شنبه مراسم عاشورای حسینی در بسیاری از نقاط استان هرات با حضور پررنگ مردم و عزادارن اعم از اهل سنت و اهل تشیع برگزار خواهد شد.
برگزاری مراسم عزاداری ایام محرم ادامه دهند راه زینبی و سجادی است.
آگاهان امور دینی در استان هرات گفت: باید از عاشورا و قیام حسینی تجلیل شود، بدون شک این دسته جات عزاداری و مراسم حسینی همان نقشی را بازی می کنند که حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) برای رساندن پیام عاشورا به دنبالش بودند.
حجت الاسلام والمسلمین "دولت حسین فصیحی استاد حوزه علمیه و آگاه اموردینی در استان هرات گفت: تجلیل از قیام برحق امام حسین(ع) دارای اهمیت و جایگاه خاص و بسیار بالایی می باشد. وی با اشاره به سخنی ارزشمند" اسلام محمدی الحدوث و حسینی البقا است" افزود: بقاء دین اسلام با شهادت، جان فشانی و جان نثاری سید الشهدا رقم خورده که حضرت زینب(س) امام سجاد (ع) و همراهانش در پیام رسانی این حماسه جاویدانه نقش به سزایی داشتند. استاد فصیحی با توجه به فلسفه حضور زنان و اطفال و اهل بیت امام حسین(ع) در واقعه عاشورا ادامه داد: نفس آمدن حضرت زینب(س) و حضرت سجاد(ع ) به کربلا این است که نقش کربلا از لحاظ مکانی در کربلا و نقش عاشورا از لحاظ زمانی در روز عاشورا محدود نشود، بلکه این گستره زمان را در بر گرفته و بدور از محدوده مرزی جهانی شود، این حماسه و قیام برحق نقش جهانی پیدا کند و در اقصی نقاط جهان تاثیر گزاری خود را داشته باشد. وی تصریح کرد: باید از عاشورا و قیام حسینی تجلیل شود، بدون شک دسته های عزاداری و مراسم حسینی همان نقشی را بازی می کند که حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) برای رساندن پیام عاشورا به دنبالش بودند. این آگاه امور دینی در هرات، تجلیل از قیام عاشورا را ضرورتی مهم دانسته بیان داشت: قیام عاشورا نقش هدایت گری دارد، پس باید در همه جای جهان گسترش پیدا کند، چرا که برای نجات بشریت پیام رسانی از عاشورا یک امر لازم است که با تجلیل و برگزاری مراسم ها به طور واضح عملی شده و این پیام رسانی یقینا کامل تر خواهد شد. حجت الاسلام استاد فصیحی، با بیان بخشی از فلسفه، آثارو برکات برگزاری مراسم های عزاداری در ایام محرم، به نقش تربیتی آن اشاره نموده خاطر نشان ساخت: محتوای مراسم ها و عزاداری ها به گونه ای رقم خورده که برای مخاطبین و شرکت کنندگان نقش تربیتی و سازندگی دارد. ایجاد روحیه برادری، ایثار و فداکاری، باهم بودن، حمایت از دین، حمایت از فرهنگ ها و ارزش های دینی، به حداقل رسیدن گراف تخلف و جرایم و وحدت اجتماعی از دیگر آثار و برکات برگزاری و اشتراک در مجالس عزاداری و تجلیل از قیام اباعبدالله الحسین(ع) است که حجت الاسلام استاد فصیحی به آن اشاره نمود. وی با اشاره به عوامل پیمان شکنی کوفیان و شامیان نسبت به امام حسین(ع) و خاندان ایشان گفت: ترس از قدرت ظالم و ستمگری ستمگران، دنیا گرایی و پول گرایی، عصبیت های قومی و نژادی نقش بسیار مهمی در رقم خوردن فاجعه کربلا داشته است. وی در مقایسه با عملکرد کوفیان با امام زمان شان و وظیفه و تکالیف مردم عصر حاضر نسبت به امام عصر(عج) و زمان شان، تاکید کرد: جامعه باید ازعصبیت های جاهلی پرهیز و تخلیه شود، چرا که حمایت از امام زمان(عج) با عصبیت های جاهلی، نژاد پرستی و دل بستگی به زر و زیور دنیا سازگار نیست. این استاد و مدرس حوزه علمیه در استان هرات خاطر نشان ساخت: اگر می خواهیم امام زمان خود را حمایت کنیم باید از عاشورا درس بگیریم و از کربلا و کربلایی ها شجاعت را بیاموزیم و همانطوری که جنگ کربلا جنگ اهل تقوا با بی تقوایان بود ما نیز با رعایت تقوا و تقویت و گسترش تقوای الهی در جامعه می توانیم از امام زمان مان را حمایت بکنیم.
حضور رئیس جمهور جمهوری اسلامی افغانستان در مراسم گرامیداشت از روز عاشورا
امام حسین (ع)امروز یک مکتب، یک چراغ، یک راه و یک معلم بزرگ آزادی و آزادگی برای همه نسل ها و عصرها به شمار می رود.
رئیسجمهور اشرف غنی امروز در مراسم گرامیداشت از روز عاشورا در کابل گفت که وحدت ملی یگانه سرمایه ملی در افغانستان است که این وحدت و همپذیری در بین کشورهای مسلمان بینظیر و نمونه است. امروز تعدادی از شخصیت های سیاسی از جمله رئیس جمهور، معاون دوم، سرور دانش در مسجد حضرت نبی اکرم در غرب کابل از روز عاشورای حسینی تجلیل و گرامیداشت به عمل آوردند. رئیس جمهور غنی در این مراسم گفت در میان همه آشوبها امام حسین (ع) نماز ظهر عاشورا را ادا کرد و مسیر تاریخ را تغییر داد. او به تنهایی به میدان رفت، اما اکنون دیگر تنها نیست، مبارزه امام حسین (ع) امروز یک مکتب، یک چراغ، یک راه و یک معلم بزرگ آزادی و آزادگی برای همه نسلها و عصرها به شمار میرود. آقای غنی بیان کرد؛ ویژگیهای تاریخی عاشورا سبب شده تا این واقعه از همه مرزها عبور کرده و به یک پیام ماندگار برای بشریت تبدیل شود، این حرکت بزرگ و تاریخی باید در مراکز علمی و نهادهای تحقیقی مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. او افزود: امروز در افغانستان همه مسلمانان و همه پیروان مذاهب از این رویداد بزرگ تجلیل میکنند. امام حسین (ع) به یک نقطه اتصال و الگوی همپذیری برای ما مبدل شده و این هم پذیری در بین همه کشورهای اسلامی بی نظیر و نمونه است. رئیس جمهور عنوان کرد؛ هر تهدیدی که متوجه شهروندان شیعه و هزاره افغانستان باشد، من به عنوان رئیسجمهور کشور، یک شیعه و هزاره خواهم بود و لازم میدانم یاد شهدای رویدادهای تروریستی جنبش روشنایی، شهدای کورس موعود، مسجد امام زمان و دیگر شهدا را گرامی بدارم. آقای غنی افزود: دشمنان کشور با انجام جنایت هایی، وحدت ملی ما را نشانه گرفته، اما شهروندان افغانستان با آگاهی و شعور بلند سیاسی به مساجد اهل تشیع رفته و مشترکا نماز ادا کردند و پیام دادند که شهروندان افغانستان به عنوان یک پیکر واحد در کنار هم قرار دارند. او گفت هیچ توطئه پیدا و پنهان مانع وحدت ملی و همدلی مردم ما نخواهد شد. وحدت ملی یگانه سرمایه بزرگ و رمز موفقیت ما است، در این شرایط حساس باید از این سرمایه ملی حفاظت شود.
حضور رئیس اجرائیه دولت جمهوری اسلامی افغانستان در مراسم روز عاشورا ۹۸
رئیس اجرایی گفت: در افغانستان عاشورا روز مظهر وحدت مردم افغانستان و شیعه و سنی در کشور ما است هر چه قدر دشمنان در گذشته کوشیدند، تا تفرقه را در بین مردم ترویج کنند، اما مردم بیدار ما از این روز با وحدت تجلیل میکنند. دکتر عبدالله عبدالله رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی امروز در مراسم گرامیداشت از روز عاشورا در غرب کابل که با حضور برخی از چهرههای سیاسی برگزار شد گفت: امروز در سراسر جهان، صدها میلیون مسلمان از این روز بزرگ و کارنامه امام حسین (ع) تجلیل میکنند. وی افزود: در افغانستان این روز مظهر وحدت مردم افغانستان و شیعه و سنی در کشور ما است هر چه قدر دشمنان در گذشته کوشیدند تا تفرقه را در بین مردم ترویج کنند، اما مردم بیدار ما از این روز با وحدت تجلیل میکنند. عبدالله به عنوان یکی از نامزدان انتخابات ریاستجمهوری ادامه داد: امیدواریم به برکت این ماه نوحه و عزاداری آرزوی دیرینه مردم که تحقق صلح سرتاسری و دوام دار و برگزاری انتخابات عادلانه و همهشمول است تحقق یابد و شهروندان ما در سایهی آرامش و امنیت گامهای مطمئن را در راستای توسعه و رفاه بردارند.
حضور استاد خلیلی رئیس شورای عالی صلح افغانستان و رهبر حزب وحدت اسلامی در مراسم عاشورای حسینی
امروز جامعه ما نیاز به پیام عاشورا دارد تا اصلاحات حکم فرما شود.
کریم خلیلی رئیس شورایعالی صلح در مراسم گرامیداشت از روز عاشورا در کابل گفت که امروز ما به شدت به پیام عاشورا نیاز داریم، تا اصلاحات در جامعه ما بوجود آید. محمدکریم خلیلی رئیس شورای عالی صلح امروز(سهشنبه، ۱۹ شهریور) در گرامیداشت از روز دهم محرم که با حضور تعدادی از شخصیتهای سیاسی و جهادی در حسینیه سیدالشهدا در غرب کابل برگزار شده بود، گفت که امروز موجی از فساد و بیعدالتی در ادارات افغانستان حاکم است و مردم با درس از مکتب عاشورا در مقابل این بیعدالتی بایستند. کریم خلیلی معاون سابق رئیسجمهور در این مراسم گفت که امام حسین (ع) در یک دوراهی قرار داشت، که تماشاگر صحنه باشد و کاری به امور حاکمان وقت نداشته باشد و یا اینکه دست به قیام بزند. اما او از زندگی دنیوی گذشت و مکتب عدالتخواهی را پایهگذاری کرد. رئیس شورای عالی صلح گفت که بسیاریها در آن وقت میخواستند تا امام حسین (ع) سکوت کند و دست به قیام نزند، اما اباعدالله حسین (ع) تکلیف شرعی را در این میدید تا قیام کند، قیام او برای او این نبود تا فساد ایجاد کند و یا شهرت پیدا کند، بلکه فقط به خاطر اصلاح امت جدش این قیام را آغاز کرد. خلیلی گفت هر لحظه محوری از مکتب حسین و عاشورا، روشن و آشکارتر میشود. هدف امام حسین (ع) اصلاح دین جدش و نه گفتن به وضعیت حاکم آن روز بود. او افزود: پیام مکتب امام حسین، وحدت در جامعه اسلامی است، وحدتی که در زمان خلافت حکومت یزید از بین رفته بود. پیام عاشورا برای همه همیشه است و هر چه زمان میگذرد، تجلیل از عاشورا گرمتر میشود. وی بیان کرد؛ در حالیکه وضعیت امنیتی در کشور و کابل خوب نیست و هر لحظه احساس خطر میشود، اما عاشقانان امام حسین (ع) بی مهابا میشتابند و در مراکز عزاداری، به عزاداریشان میپردازند. معاون سابق رئیسجمهور عنوان کرد؛ ما امروز به شدت نیاز به پیام عاشورا داریم، حرکت امام حسین اصلاحی بود و ما به این اصلاح در جامعه نیاز داریم.
حضور سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری در مراسم عاشورای حسینی:
پیام نهضت عاشورا مبارزه با استبداد و خودگامگی بود.
سرور دانش معاون دوم رئیس جمهور در مراسم گرامیداشت از روز دهم محرم در کابل پیام نهضت عاشورا مبارزه با استبداد و خودکامگی بود. معاون دوم رئیس جمهور امروز (سه شنبه، ۱۹ شهریور) در مراسم گرامیداشت از روز عاشورا در مسجد جامع حضرت نبی اکرم در غرب کابل گفت که همگرایی که امروز در بین مردم مسلمان افغانستان شکل گرفته، افراط گراها آرزوی تفرقه میان مذاهب اسلامی را به گور ببرند. دانش گفت پیام نهضت عاشورا و قیام امام حسین علیه السلام در روز عاشورا، اصلاح جامعه اسلامی، حریت و آزادگی، مبارزه با استبداد و خود کامگی و حفظ کرامت انسانی و عدالت اجتماعی بود. به گفته معاون رییس جمهور، قیام امام حسین علیه سلطنت و امارت بنیامیه بود که آنها قدرت سیاسی را به رقابت کوچک خانوادگی تنزیل داده بودند. وی بیان کرد؛ از مردم مسلمان افغانستان قدردانی میکنم که در شرایط بسیار دشوار امنیتی مراسم تجلیل از عاشورای حسینی را برگزار میکنند و از این طریق از فرهنگ اسلامی و ارزشهای دینی پاسداری خواهند کرد. معاون رئیسجمهور بیان کرد؛ در اتحاد و همپذیری پیروان مذاهب اهل سنت و تشیع، عالمان دین و روشنفکران هر دو مذهب نقش اساسی داشتهاند. او گفت که امروز در کشورهای اسلامی به خصوص افغانستان، بانوان و زنان به حضرت زینب (س) پیامرسان قیام عاشورا تاسی جستهاند و با مشارکت فعال در کارزارهای سیاسی و اجتماعی کار زینبی میکنند.
برگزاری نماز ظهر عاشورا با حضور پرشور عزاداران حسینی در شهر کابل
نماز ظهر عاشورا امروز سه شنبه (۱۹ شهریور) با حضور خیل زیادی از عزاداران حسینی اعم از زنومرد به امامت حجتالاسلام والمسلمین حاج عباس حسنزاده رئیس شورای عالی قرآنی افغانستان در شهرک عرفانی واقع در غرب شهرکابل اقامه شد. آقای حسنزاده قبل از اقامه نماز ظهر عاشورا، با اشاره براینکه یکی از جلوههای بینظیر عاشورا اقامه نماز اول وقت بود، پیرامون برپا کردن نماز در اول وقت صحبت و تاکید کرد. به گفتهی حسنزاده؛ مهمترین پیام عاشورای امام حسین(ع) برای ما این است که نماز را در اول وقت به جا بیاوریم و سُبک نشماریم. او خاطر نشان کرد که امام حسین (ع) در روز عاشورا در بدترین وضعیت جنگی نماز را بر هر چیز دیگر مقدم دانست و با اقامه آن برای پیروان خود اکیداً به جا آوردن اول وقت آنرا سفارش کرد. این عالم دینی تاکید کرد؛ ما که خود را پیروان و عزاداران امام حسین(ع) محسوب میکنیم؛ باید نماز را که امام حسین(ع) به خاطر آن قیام کرد، مهم بشماریم و آن را در اول وقت اقامه کنیم. هدف عاشورای امام حسین (ع) به جا آوردن نماز اول وقت بود، نه سینه زدن و قمه زدن از روی جهالت و عدم آگاهی. امروز اگر نماز ما در نزد خداوند قبول شد، بقیه اعمال ما نیز قبول میشوند". حسنزاده همچنین یاداور شد که مسلمانان زمانی میتوانند موفقیت داشته باشند که از نهضت عاشورا به گونه آگاهانه درس آزادی، حُریت، شکیبایی، صبر و عمل به واجبات در زمان معیین آن را بگیرند. حسن زاده اضافه کرد که عزاداری نباید کورکورانه و تقلیدی باشد، بلکه باید توام با آگاهی و بیداری باشد. در همین حال نمازگزاران بعد از ادای نماز ظهر عاشورا تاکید کردند که نماز ظهر عاشورای را که امام حسین در میدان جنگ اقامه کرد درس عبادت و بندگی کامل و بیان اهمیت نماز سر وقت است. قابل ذکر است که نماز ظهر عاشورا همزمان با کابل در دیگر استان ها کشور و سایر کشورهای اسلامی نیز با شکوه و عظمت خاص برپا بود و عزاداران حسینی پس از برگزاری مراسمات خود، این نماز را اقامه کردند.
مردم بامیان عاشورای حسینی را با شکوه تر از قبل تجلیل کردند.
در هیچ جای بامیان نیست که پرچم های عزاداری امام حسین(ع) نصب نباشد و مردم در سوک عزیز فاطمه ننشسته باشند. بر خلاف سالهای قبل، امسال تعدادی زیادی از برادران اهل سنت در استان بامیان؛ به گونه با شکوه در مراسم های عزاداری امام حسین (ع) در یک فضای صمیمیت و همدلی و شرکت کردند. هرچند جریان های در استان بامیان هستند که از حضور مردم در مراسمهای عزاداری بکاهند و به نحوی مانع عزاداری محبان امام حسین (ع) شوند اما همانگونه که جریان های بزرگ در تاریخ اسلام مانع پخش و نشر این نهضت بزرگ میشدند اما موفق نشدند، این جریان ها همچنان نتوانسته اند مانع درس گرفتن مردم شریف بامیان از مکتب امام حسین(ع) شوند. از سوی دیگر هم تعدادی زیادی از جوانان و فرهنگیان در استان بامیان گفتمان های علمی را پیرامون محرم و عاشورای امام حسین(ع) و هدف از قیام آن حضرت راه اندازی کرده اند و روزانه موضوعات مختلف را پیرامون مکتب آن حضرت به بحث میگیرند. محرم اِمسال متفاوت تر از سالهای قبل در استان بامیان برگزار شده است و عزاداری از انحصار مساجد و حسینیه ها بیرون شده است و در محیط آکادمیک نیز مورد بحث قرار میگیرد و قیام امام حسین علیه سلام و مکتب آن حضرت را مورد بررسی قرار میدهند. هر چند سال گذشته حلقاتی در بامیان به خصوص حکومت محلی بامیان محدودیت های را برای برگذاری مراسم عزاداری مردم این استان وضع کرده بود اما نهضت امام حسین علیه سلام و تجلیل از حماسه عاشورای حسینی، همچنان به گونه با شکوهتر برگزار می شود.
عاشورای حسینی در افغانستان؛ نماد آزادگی در فضای امن برگزار شد.
عاشورا؛ روز آزادی، آزادمنشی و مبارزه علیه جهل که حضرت امام حسین (ع) و یاران با وفایش آن را در تاریخ رقم زدند و اسلام را احیا کردند. امسال مراسم عاشورای حسینی در کشور ما در فضایی امن و پر از همدلی و برادری میان شیعه و سنی برگزار شد. به گزارش خبرگزاری دید، روز عاشورا که مصادف است به شهادت امام حسین (ع) و ۷۲ تن از یاران با وفایش، از این روز در اکثر استان ها و شهرستانهای افغانستان بهطور گسترده بزرگداشت و عزاداری میشود. در تنگنای تهدیدات امنیتی اما، شهروندان کشور بهویژه باشندگان کابل، هرات، بامیان، قندهار، غزنی، دایکندی، پروان، بلخ، میدان وردک، غور، سرپل و دیگر استان ها و شهرستانها از روز شهادت نواده رسول گرامی اسلام با سینهزنی، تبلیغ، نذر، خدمت به مردم و سخنرانیها گرامیداشت کردند. در همین حال، نماز وحدتآفرین تاسوعا و ظهر عاشورا با حضور گسترده مردم در استانهای هرات و کابل برگزار گردید.
با این حال، همانند گذشته سیاسیون افغانستان با حضور در مساجد و حسینیهها سخنرانی کردند و ابعاد شخصیتی و قیام حضرت حسین را به بررسی گرفتند. محمد اشرف غنی با حضور در مسجد رسول اکرم در غرب کابل، گفت: صحنه کربلا با جلوههای زیبا، استثنایی و تاریخی همراه است. جوانان همه برای حضور در میدان جنگ در رقابت اند. کسی در خیمهگاه امام حسین از روی اجبار جمع نشده بود. آنجا فقط عشق به یک آرمان بزرگ، وفا به عهد، فداکاری و ایمانداری دیده میشد.
وزارت کشور( داخله): اقدام های جدی برای تامین امنیت تکیه خانه ها در ایام محرم رو دست گرفته شده است.
با آغاز دهه اول ماه محرم یا دهه عاشورای حسینی، وزارت کشور اعلام کرد که اقدامهای جدی برای تامین امنیت مساجد و تکیهخانهها در سراسر کشور روی دست گرفته شده است.
همزمان با آغاز دهه اول ماه محرم یا دهه عاشورای حسینی، وزارت کشور اعلام کرد که اقدامهای جدی برای تامین امنیت مساجد و تکیهخانهها در سراسر کشور روی دست گرفته شده است. نصرت رحیمی سخنگوی وزارت کشور امروز یکشنبه (۱۰ شهریور) در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد که برنامه وسیع امنیتی از سوی نیروهای پلیس در دهه اول ماه محرم به منظور تجلیل از عاشورای حسینی در سراسر کشور در مرحله اجرا گذاشته شده است.
آقای رحیمی گفت: "مردم اطمینان داشته باشند که در تمامی اماکن، مساجد و تکیه خانهها تدابیر جدی امنیتی از سوی نیروهای امنیتی به ویژه پلیس ملی، روی دست گرفته شده است." این در حالی است که شب گذشته نیز نشست امنیتی پیرامون تامین امنیت دهه اول ماه محرم و ایام عاشورای حسینی با حضور رییس جمهور و علمای اهل تشیع، در کاخ ریاست جمهوری برگزار شد. ریاست جمهوری با نشر اعلامیهای گفته که در این نشست، معاون دوم رییس جمهور، مشاور امنیت ملی، مسئولین نهادهای امنیتی، رییس شورای سرتاسری علمای افغانستان و شماری از علمای اهل تسنن نیز حضور داشتند. سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری در این نشست، دهه عاشورا را نقطه وصل مذاهب اهل سنت و تشیع خوانده و بر مشارکت، همکاری بین دولت و مردم برای تامین امنیت این دهه تاکید کرده است. آقای دانش بیان داشته که مردم باید از تندروی و تحریک احساسات مردم جلوگیری کرده و مراسم محرم را در فضای امن و آرامش برگزار کنند. ژنرال رازمحمد اوریاخیل فرمانده عمومی (گارنیزیون) کابل در مورد برنامه مشترک امنیتی تیم کابل را در خصوص تامین امنیت ایام عاشورا و هفتۀ شهید، تشریح کرده و گفته که تامین امنیت شهر کابل، مساجد و تکایا، ساحات آسیب پذیر، نقاط کلیدی و ساحات پرجمعیت شامل این برنامه می باشند. او گفته که هیچ مسئول امنیتی حق ندارد که تصاویر را در ماشین های نظامی نصب نموده و از امکانات دولتی استفاده شخصی نمایند و همچنان از شلیک های هوایی جلوگیری میشود و با متخلفین برخورد قانونی صورت خواهد گرفت. رییس جمهور غنی نیز در این نشست خطاب به حاضران، گفته که مردم باید در تطبیق برنامه های امنیتی مراسم عاشورا با نیروهای امنیتی همکاری کنند. آقای غنی، ایجاد فضای اخوت، هماهنگی و احترام متقابل از سوی علمای اهل تسنن و تشیع را قابل قدر خوانده، گفت که ما با دشمنی مواجه هستیم که هیچگونه حد و مرز اخلاقی را مراعات نمی کند، بناً تهدیدات باید نادیده گرفته نشود. گفتنی است که امروز اول ماه محرم الاحرام است و روز دهم این ماه مصادف با روز عاشورا یا شهادت سیدالشهداء حسین بن علی(ع) با یارانش در صحرای کربلا است. شیعیان افغانستان و جهان همه ساله، دهه اول ماه محرم را به سوگواری مینشیند.
روز ۱۸ و۱۹ شهریور در سراسر کشور تعطیل عمومی است.
وزارت کار و امور اجتماعی طی اطلاعیهای نوشت: روز دوشنبه مورخ ۱۸ شهریور ۱۳۹۸هجری شمسی مصادف است با روز شهادت احمد شاه مسعود (قهرمان ملی کشور) و آغاز هفته شهدای افغانستان و همچنان روز سه شنبه (۱۹) شهریور به مناسبت تجلیل از دهم محرم الحرام روز عاشورا در کشور رخصتی عمومی میباشد.
اطلاعیه وزارت اطلاعات و فرهنگ به مناسبت هفته شهید و ایام عاشورای حسینی.
به پیشواز فرارسیدن هفته شهید، روز شهادت احمدشاه مسعود قهرمان ملی کشور و مناسبت تاسوعا و عاشورای حسینی که امسال به طور همزمان واقع شده است، از همه رسانههای محترم خواهشمندیم تا نشرات شان را در این ایام از تاریخ ۱۸ – ۲۴ شهریور مطابق شأن معنوی شهادت نواده رسول گرامی اسلام و اهل البیت مطهر شان، شهادت قهرمان ملی و سایر شهدای راه آزادی افغانستان، شهدای با افتخار نیروهای دفاعی و امنیتی کشور بخش کنند و در مطابقت با موازین اخلاق، فرهنگ و شئونات دینی مردم افغانستان برنامه های خود را تنظیم کنند. توقع میرود رسانههای محترم در این هفته با نشر مطالب اختصاصی به این مناسبت، به شکل وسیع بپردازند و در بزرگداشت از این ایام سهم بگیرند.
برنامه های اهل سنت افغانستان در محرم
بسیاری از اهل سنت افغانستان از دیر باز در روزهای محرم و به خصوص روز عاشورا در مراسم عزاداری شرکت جسته و جوانان شان در مراسم عزاداری و سینه زنی همراه با شیعیان شرکت می نموده و با پخت غذای نذری این روز را گرامی می دارند..
علمای اهل سنت و اساتید داشگاهها با ایراد سخنرانی در رثای نواده رسول خدا ، از مصائب شهدای دست کربلا یاد نموده و به عزاداری می پردازند.
خوشبختانه از زمان حکومت آقای کرزی حضور مقامات ارشد دولت افغانستان از رئیس جمهور و وزرا در مراسم روز عاشورا که توسط شیعیان برگزار می گردد حضور می بابند.
این مساله در حالی است که اهل سنت نیر در منطقه شهدای صالحین کابل نیز دارای نجالی و محافل عزاداری با شکوه و پرشوری هستند.
همچنین در روز قبل از عاشورا مراسمهایی از سوی وزارتخانه های اطلاعات و فرهنگ، وزارت دفاع ملی، وزارت تحصیلات عالی و دانشگاهها وزارت داخله(کشور) در آکادمی پولیس در ولایات مختلف بصورت خاص برگزار می گردد.
در سالجاری با توجه به اینکه روز شهادت احمد شاه مسعود با روز عاشورا مصادف گردیده بود ، کمیسیون عالی هماهنگی امنیتی مراسم دینی با بنیاد شهید احمد شاه مسعود نشست مشترک برگزار و با صدور قطعنامه ای اعلام نمود که با هر گونه اخلال در مراسم عزاداری به هر بهانه ای برخورد خواهد شد.
در همین رابطه احمد مسعود فرزند شهید احمد شاه مسعود خطاب به هوادارانش گفت: شهدای افغانستان و شهید احمد شاه مسعود جز سربازان کوچک مکتب امام حسین(ع) هستند بنابراین راه امام حسین راه و روش ماست لذا همگان باید با توجه همه توجهات به مراسم عزاداری امام حسین در روز عاشورا باشد و کسانی که در روز شهید بلوا بپا می کنند بدانند این عمل مناسب شان شهدا نیست.
نظر شما