چکیده :
«مدارس» یا نهادهای آموزشی از جمله بهترین عرصه های «نفوذ خاموش» هستند. ۲۲هزار دانش آموز پاکستانی از «بورسیه های تحصیلی برای آموزش زبان انگلیسی و مهارت آموزی» آمریکا در پاکستان، فارغ التحصیل شده اند.
این طرح، تحت عنوان «برنامه دسترسی( Access) یک پروژه بین المللی و برنامه جهانی است که توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده از سال ۲۰۰۲میلادی به منظور آموزش جوانان و نوجوانان ۲۰-۳۱ساله در بیش از ۵۸کشور جهان راه اندازی شده است که بیشتر توسط سفارتخانه ها و کنسولگری های آمریکا درکشور های هدف، اجراء می گردد. برنامه دسترسی( Access) علاوه بر آموزش کسب مهارت های زبان انگلیسی، مهارت های دیگری را نیز به دانش آموزان آموزش می دهد که ممکن است منجر به مشاغل بهتر، چشم اندازهای آموزشی و توانایی درخواست بورسیه تحصیلی برای تحصیل یا شرکت در برنامه های مبادلات ایالات متحده آمریکا شود.
در واقع، یکی از اهداف اصلی و اساسی اینگونه نهادهای آموزشی، نفوذ و اثرگذاری از طریق «اقناع» و نه «تهدید»، و در نتیجه «سربازگیری» برای پادگان های قدرت نرمشان در کشورهای هدف است.
اشاره
تحولات منطقه ای و جهانی و مطرح شدن مولفه های نو و تاثیرگذار در عرصه بین الملل، منجرشده تا اکثر کشورها برای توسعه و پیشبرد منافع ملی شان، سیاست های جدیدی را تدوین و تعریف کنند. چرا که
دیگر نمی توانستند مانند گذشته، تنها بر تبادلات فی مابین دولتی و همچون قدیم، بر قالب دیپلماسی سنتی تکیه کنند. بنابراین، در بسیاری از کشورها، سازوکارهای نوینی تعریف گردید که از جمله می توان به
«دیپلماسی آموزشی» اشاره کرد. این دیپلماسی، ابزار اعمال قدرت نرم است و به کشورها این امکان را می دهد که از طریق عناصری همچون «آموزش»، سایر کشورها را تحت تأثیر قرار داده و ترغیب به همکاری
نمایند. «مدارس»، از جمله بهترین عرصه های «نفوذ خاموش» هستند.این گونه خدمات توسط کشورها و ذیل دیپلماسی آموزشی به دلیل نیاز جدی شان به بحث آموزش، مورد استقبال قرار می گیرد و در نتیجه
آن، به مرور زمان دچار «استحاله» می شوند.
آمریکا نیز فعالیت فرهنگی-آموزشی گسترده ای در اکثر کشورها دارد و در زمینه همکاری های دانشگاهی و تحقیقاتی، بودجه زیادی هزینه می کند و بورسیه های تحصیلی ارائه می دهد و بدین منظور، مشارکت
بخش خصوصی را جلب کرده است. آمریکا از این طریق، توانسته است نخبگان زیادی را به خود جذب کند.
این کشور در زمینه برنامه تبادلات فرهنگی، بسیار گسترده تر عمل می کند. دیپلماسی فرهنگی آمریکا، «آموزش محور» است و در این خصوص کمک هزینه تحصیلی گسترده ای را ارائه می دهد. موضوع دیپلماسی آموزشی یکی از کار ویژه های «دیپلماسی عمومی» در وزارت امور خارجه آمریکا است که وظایف و کارکردهای آن، تشریح شده است. مهم ترین بخش پروژه دیپلماسی آموزشی که از طریق موسسه آموزش بین المللی( ۳)IIEپیگیری می شود، برنامه «فولبرایت» ۲است. این موسسه با شعار « بازکردن اذهان به سوی جهان» فعالیت می کند. در واقع برنامه فولبرایت هسته اصلی دیپلماسی آموزشی ایالات متحده
آمریکا است. این برنامه مبتنی بر کمک های مالی است که برای تبادل آموزشی، دانش آموزان، دانشجویان، دانشگاهیان، معلمان، دانشمندان، هنرمندان و... ارائه می شود. براساس این مدل، نتیجه و هدف دیپلماسی آموزشی آمریکایی ها از طریق این موسسه و در قالب برنامه فولبرایت، ایجاد یک «شبکه همکاری» با حضور دانشجویان، اساتید دانشگاه ها، پژوهشگران، معلمان و هنرمندان است.
۱ Institute of International Education
Fulbright Scholarship
طرح «بورسیه های تحصیلی برای آموزش زبان انگلیسی و مهارت آموزی» آمریکا تحت عنوان «طرح دسترسی( Access) یک پروژه بین المللی است که توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده از سال ۲۰۰۲
میلادی به منظور آموزش نوجوانان ۲۰-۱۳ساله در بیش از ۸۵ کشور جهان ایجاد شده است که بیشتر توسط سفارتخانه ها و کنسولگری های آمریکا درکشور هدف، اجراء می گردد. تقریباً ۲۰۰هزار دانش آموز
در برنامه های این طرح در سراسر جهان شرکت کرده اند. طرح دسترسی از طریق یک برنامه پویا از آموزش کلاس و فعالیت های فوق برنامه ، کودکان ۲۰-۱۳ساله را در معرض فرهنگ، زبان و ارزش های
آمریکایی قرار می دهد.
اهداف طرح:
۱توانایی رقابت و شرکت در مبادلات آینده
۲- فراهم کردن شرایط تحصیل در ایالات متحده
۳- تغییر زندگی دانش آموزان ، بهبود مهارت های اجتماعی و رهبری آنها
۴- افزایش آگاهی اجتماعی درخصوص مشکلات کشور هدف و چگونگی حل آن
۵- این برنامه سعی در بهبود سیستم یادگیری دارد و آن را بخشی از زندگی دانش آموز قرارمی دهد نه
به عنوان یک الزام.
۶- آموزش فرهنگ آمریکایی و ارزش های دموکراتیک
۷- دانش آموزان را با ابزار و انگیزه های مختلف توانمند می کنند تا در توسعه اقتصادی- اجتماعی کشورشان سهیم شوند.
۸- فرصت های موجود درکشورهدف و خارج از کشور، به ویژه فرصت هایی که توسط ایالات متحده تأمین می شود.
۹- این برنامه، برای یادگیری مهارت های زبان انگلیسی و تقویت رهبری از طریق آموزش اصول فرهنگ آمریکایی و ارزش های توسعه دموکراتیک و تعامل مدنی فراهم می کند.
۱۰- این برنامه دانش آموزان مقطع متوسطه نهم از خانواده های مستضعف را هدف قرار می دهد تا در این برنامه شرکت کنند.
۱۱- ایجاد اعتماد به نفس و مهارت های رهبری از طریق آموزش هدفمند که با اشتغال زایی در آینده ارتباط دارد.
۱۲- فرصت هایی را برای دانش آموزان فراهم کنید تا از مهارت های جدید خود در یک فضای مثبت و حمایتی استفاده کنند.
۱۳- فرصت های بازدید از شرکت را برای شرکت کنندگان جوان با طیف وسیعی از کارفرمایان محلی ارائه دهید.
۱۴- مهارت های آموزش زبان انگلیسی (ELT) معلمان و توانایی آنها در هدایت جوانان در شناسایی مسیرهای شغلی مناسب و کمک به جوامع خود از طریق مشارکت مدنی.
۱۵- در این برنامه، دانش آموزان می توانند از طریق پروژه های خدماتی و به اشتراک گذاشتن آموخته های شان در جامعه نقش فعالی داشته باشند.
۱۶- این برنامه همچنین مهارت هایی را برای افزایش آمادگی نیروی کار و پیشرفت تحصیلی در اختیار دانش آموزان قرار می دهد.
شرایط :
۱- زبان آموزان باید در خارج از ایالات متحده زندگی کنند و سن آنها بین۱۳تا ۲۰سال باشد.
۲- هر دانش آموز پذیرفته شده سالانه ۳۲۵ساعت آموزش دریافت می کند.( ۲ساعت در هفته و در مجموع ۱۲هفته، به علاوه ۷۲ساعت برنامه فشرده دو هفته ای تابستان در هر سال که شرکت می کنند.)
۳- انتخاب دانش آموزان از مناطق محروم و از طریق برگزاری کلاسهایی بعد از مدرسه و جلسات فشرده تابستانی
۴- این برنامه از طریق انتخاب تعداد برابر زنان و مردان تعادل جنسیتی را حفظ می کند.
۵- اولویت با ارائه دهندگانی است که تلاش می کنند به افراد زیرمجموعه و زیرمجموعه خود دسترسی پیدا کنند.
تبلیغات:
۱- این برنامه با بروشوری تحت عنوان «ارتباطات جهانی؛ اتصال مردم برای جهانی بهتر »۳تبلیغ می شود.
۲- لطفاً در پیگیری جهانی آرام تر و عادلانه، با ما همراه باشید.
۳- سفارت ایالات متحده، بخش امور عمومی اسلام آباد ) ،(PASاز سازمان های علاقه مند دعوت می کند تا برای ارائه خدمات آموزشی در داخل کشور پاکستان شرایط خود را اعلام کنند.
۴- فعالیت های پیشرفت دانش آموزان را با ارزش های فرهنگی ایالات متحده آشنا کرده و تشویق می کند
۵- مقابله با تأثیرات ناشی از افراط گرایی خشن
۶- درباره فرصت هایی با کیفیت آموزش عالی در ایالات متحده بیشتر بدانید که در هیچ کجای دنیا پیدا نخواهید کرد.
۷- مسیرهای شغلی مناسب دانش آموزان را بر اساس مهارت های فردی ، ویژگی های شخصیتی و آرزوها شناسایی کنید.
۸- آموزشهای تکمیلی را در مهارتهای نرم ارائه دهید تا جوانان شرکت کننده را برای جذب ، پویا و با انگیزه و آگاه آماده کند.
روش ها و طراحی برنامه :
۱- رفع نیازها و دستیابی به اهداف.
۲- تامین محتوای موارد آموزشی
۳- طراحی کلاس ها
۴- نتخاب دانشجو
۵- نحوه آزمون و طراحی سوالات مصاحبه یا هر سند دیگری که در فرآیند انتخاب دانش آموزان استفاده می شود.
فارغ التصیلی ۱۰۰دانش آموز زبان آموز انگلیسی در لاهور
مراسم جشن فارغ التصیلی ۱۰۰ زبان آموزان انگلیسی برنامه بورسیه های تحصیلی برای آموزش زبان انگلیسی و مهارت آموزی تحت عنوان برنامه انگلیسی دسترسی(Access) با حضور و سخنرانی «کاترین رودریگز» سرکنسول آمریکا درلاهور ۱۶ اردیبهشت ماه۱۴۰۰ در شهر «درا قاضی خان» برگزار شد. در این مراسم که توسط دانشگاه آموزش و پرورش و با حمایت مالی سرکنسولگری ایالات متحده برگزار شد، خانم رودریگز موفقیت دانش آموزان را تبریک گفت و آنها را با توجه به اهمیت پیگیری آموزش عالی و اینکه چگونه مهارت های زبان انگلیسی می تواند دریچه ایی برای فرصت های آموزشی ، علمی و تجاری باز نماید، مطالبی را بیان کرد. سرکنسول آمریکا درلاهور تاکید کرد که برنامه انگلیسی دسترسی همه شما را توانمند می کند تا در سالهای آینده در توسعه اقتصادی پاکستان مشارکت کامل داشته باشید. خانم رودریگز همچنین به دانش آموختگان Accessفارغ التحصیلان برنامه های مبادله دولت ایالات متحده اشاره کرد و از دانشجویان برای پیوستن به شبکه فارغ التحصیلان ایالات متحده-پاکستان استقبال کرد. سرکنسول آمریکا در لاهور دانش آموختگان را تشویق کرد که از طریق شبکه فارغ التحصیلان ایالات متحده-پاکستان فعال باشند و با دانشگاه آموزش و پرورش و کنسولگری ایالات متحده آمریکا در لاهور در ارتباط باشند. خانم رودریگز از دانش آموزان و والدین آنها برای فداکاری و سخت کوشی شان تشکر کرد و مدیریت و پشتیبانی دانشگاه آموزش و پرورش را ستود.
سرکنسول آمریکا درلاهور همچنین دانش آموزان را به ادامه یادگیری انگلیسی و پیگیری رویاهای شان ترغیب کرد.
کنسولگری ایالات متحده در لاهور از سال ۲۰۱۶برای اجرای برنامه های زبان انگلیسی با دانشگاه آموزش و پرورش همکاری می کند. در سال ، ۲۰۱۸سه معلم از برنامه انگلیسی دسترسی(Access) برای
شرکت در یک برنامه تبادل با دانشگاه نبراسکا ، ۲لینکلن ۱انتخاب شدند.
برنامه انگلیسی دسترسی (Access)پایه ای از مهارت های زبان انگلیسی را برای دانش آموزان غیر نخبه پاکستانی، بین سنین ۲۰-۱۳ساله از طریق برگزاری کلاس هایی بعد از مدرسه و فعالیت های یادگیری
فشرده فراهم می کند. این دانش آموزان از ارزش های دموکراتیک آمریکایی قدردانی می کنند. آنان تلاش می کنند تا توانایی هایشان را برای شرکت موفقیت آمیز در توسعه اقتصادی-اجتماعی پاکستان افزایش
دهند و همچنین توانایی رقابت در برنامه های آینده مبادله و مطالعه در ایالات متحده آمریکا را به دست آورند. لذا، تعداد منتخبی از دانش آموزان فارغ التصیل برنامه انگلیسی دسترسی این فرصت را دارند که در
برنامه های کوتاه مدت تبادل در ایالات متحده شرکت کنند.
از سال ۲۰۰۴میلادی، بیش از ۲۲هزار دانش آموز از برنامه های انگلیسی دسترسی در سراسر پاکستان فارغ التحصیل شده اند. در حال حاضر ۵ برنامه انگلیسی دسترسی وجود دارد که توسط دانشگاه ها و سازمان
های غیر دولتی مختلف، در سراسر پنجاب اجرا می شود. وزارت امور خارجه ایالات متحده در حال حاضر از برنامه های دسترسی در ۸۵ کشور در سراسر جهان پشتیبانی می کند.
شبکه فارغ التحصیلان ایالات متحده-پاکستان(PUAN)
سفارت ایالات متحده آمریکا در اسلام آباد، «شبکه فارغ التحصیلان ایالات متحده-پاکستان» (USEFP) را در سال ۲۰۰۵میلادی راه اندازی کرد. این شبکه که انجمنی از فارغ التحصیلان هستندکه متعهد به کمک
های قابل توجه ای به پاکستان از طریق خدمات اجتماعی، کنفرانس ها، راهنمایی برای نسل های آینده و تلاش برای الهام بخشیدن و جذب مشارکت کنندگان جدید در مبادلات دو کشور هستند. این شبکه با بیش از ۲۵۰۰۰عضو ثبت شده و ۱۴فصل محلی در سراسر پاکستان یکی از بزرگترین و فعال ترین شبکه های فارغ التحصیلان مبادله USGدر جهان است.
فعالیت «شبکه فارغ التحصیلان ایالات متحده-پاکستان» در مناطق ذیل عبارتند از:
• جامو آزاد آزاد شمال و کشمیر (AJK)
• جامو آزاد جنوبی و کشمیر (AJK)
• بالتستان
• گیلگیت
• گوادر
• اسلام آباد-راولپندی
• جمشورو
• کراچی
• خیبر پختونخوا (KP)
• پنجاب مرکزی
• پنجاب شمالی
• جنوب - پنجاب
• کویته
• سوکور
توضیح:
۲۲هزار دانش آموز پاکستانی از «بورسیه های تحصیلی برای آموزش زبان انگلیسی و مهارت آموزی» آمریکا در پاکستان، فارغ التحصیل شده اند. این طرح، با عنوان "برنامه دسترسی( Access)" یک پروژه بین المللی و برنامه جهانی است که توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده از سال ۲۰۰۴میلادی به منظور آموزش جوانان و نوجوانان ۲۰-۱۳ساله در بیش از ۸۵ کشور جهان راه اندازی شده است که بیشتر توسط سفارتخانه ها و کنسولگری های آمریکا درکشور های هدف، اجراء می گردد. برنامه انگلیسی دسترسی(Access) علاوه بر آموزش کسب مهارت های زبان انگلیسی، مهارت های دیگری را نیز به دانش آموزان آموزش می دهد که ممکن است منجر به مشاغل بهتر، چشم اندازهای آموزشی و توانایی درخواست بورسیه تحصیلی برای تحصیل یا شرکت در برنامه های مبادلات ایالات متحده آمریکا شود. این برنامه بستری برای تعامل بین دانشجویان، زنان کارآفرین، فارغ التحصیلان برنامه های مختلف تبادل ایالات متحده، رهبران نوظهور در پاکستان و دیپلمات ها، دانشجویان و کارشناسان آمریکایی است.
این برنامه، در ایالت پنجاب، از پنج سایت اینترنتی انگلیسی دسترسی در شهرهای لاهور، فیصل آباد، گوجرانوالا، درا قاضی خان و مولتان حمایت مالی می کند. برنامه انگلیسی دسترسی، به جوانان و نوجوانان پاکستانی می گوید که با شرکت در این برنامه ها، نه تنها زبان انگلیسی فرامی گیرند ، بلکه در مورد شباهتها و تفاوتهای فرهنگ، جامعه، هنر، موسیقی و سنت های پاکستان و ایالات متحده نیز می آموزند. آنها با تبلیغات گسترده و با مخاطب قراردادن جوانان پاکستانی مدعی می شوند که تسلط به زبان انگلیسی، می تواند، فرصت های بیشتری و همچنین راهی برای تحصیلات عالیه، تحصیل در علوم و تجارت در سطح
بازار ملی، منطقه ای و جهانی برای آنها فراهم کند و آن را یکی از راههای کمک به ایجاد روابط قوی تر با دیگر کشورهای جهان عنوان می کنند. آنها همچنین تاکید دارند که شاید از همه مهم تر ، معلمان آموزش
بورسیه های تحصیلی برای آموزش زبان انگلیسی و مهارت آموزی دیده این برنامه( Access) بر توسعه مهارتهای رهبری و تفکر انتقادی دانش آموزان تمرکز می کنند. توسعه این مهارتها، جوانان پاکستانی را قادر می سازد تا در رونق اقتصادی این کشور مشارکت فعالی داشته باشند.
در حقیقت، برنامه دسترسی( Access)یک برنامه جهانی وزارت امور خارجه آمریکاست که دانش آموزان را در دام برنامه های فولبرایت قرار می دهد که از این طریق، توانسته است نخبگان زیادی را در راستای اهداف از پیش تعیین شده به خود جذب کند. آمریکا در زمینه برنامه تبادلات فرهنگی، بسیار گسترده ترعمل می کند. دیپلماسی فرهنگی آمریکا، آموزشمحور است و در این خصوص کمک هزینه تحصیلی گسترده ای ارائه میدهد. آنها با عناوین مردم پسندی همچون کمک به رشد و توسعه کشورهدف، تربیت معلم و مربی، پرورش استاد و کمک به رشد علمی و آموزشی مردم، بدنبال نفوذ در فرهنگ و ارزش های کشورهدف
هستند و می کوشند تا نخبگان علمی آنها را در جهت منافع خودشان، هدایت کنند. راقم این سطور تاکید دارد که در حقیقت آنها ، نظام تولید قدرت نرم را از طریق ایجاد شبکه ای از «مدارس زنجیره ای» و حضور «مستشارانه در مدارس» که به نوعی هژمونی علمی و «آرمان شهر علمی» است، باز تولید کنند و به همین جهت، می توانند قدرت نرم خود را روز به روز در کشورهای هدف توسعه دهند. در واقع، یکی از اهداف اصلی و اساسی اینگونه نهادهای آموزشی، نفوذ و اثرگذاری از طریق «اقناع» و نه «تهدید»، و در نتیجه «سربازگیری» برای پادگان های قدرت نرمشان در کشورهای هدف است.
حسنعلی ذکریایی
کارشناس روابط بین الملل
نظر شما