جنگ هشتساله فراگیر در سوریه، تغییرات گسترده سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در جامعه سوریه و دگرگونی روابط درون جامعه را موجب شدهاست. طبیعتاً حزب بعث در قالب سنّتی گذشته و با دیدگاهها، مواضع و ساختار قبلی در شرایط کنونی و آینده جامعه سوریه نمیتواند حضور فعال و مؤثر داشته باشد. برخی اقدامات برای تغییرات حزبی متناسب با شرایط و تحولات در حال انجام است. برخلاف گذشته، برقراری ارتباط با همه شهروندان و تعامل مثبت در عرصه عملی به منظور تأثیر گذاشتن بر افکار عمومی و نیز ضرورت گفتگو با دیگران و برقراری ارتباط با محافل و مؤسسات جامعه مدنی خارجی در دستور کار قرار گرفتهاست که گویای خط مشی جدید و بازنگری در رفتارهای حزبی است. آنچه در ادامه میآید سخنان دکتر مهدی دخلالله، عضو رهبری مرکزی حزب و رئیس دفتر بازآموزی، فرهنگ و رسانه است که تأییدی بر این رویکرد جدید حزب میباشد[۱].
دکتر دخلالله در جلسه هیئت مدیرۀ دفتر مرکزی حزب با ارائه گزارشی از برنامههای انجامشده در سال گذشته، عملکرد حزب را با کیفیت ارزیابی کرد، چون مبتنی بر ابتکار عمل بوده و با دادن آزادی انتخاب موضوعات متناسب با منطقه به شعبهها موجب شده است حزب از وضعیت سنّتی به وضعیت نوینی منتقل شود؛ مثلاً در استان حسکه، یک مرکز مهم پژوهشی و مطالعاتی تأسیس شد. در دانشگاه حلب، همایشی در چارچوب دفتر بازآموزی برگزار شد. برنامه «درع الوطن» برای تکریم افسرانی که درعا را آزاد کردند، در شهر درعا برگزار شد. همچنین، با برگزاری گردهمایی مردمی و شهروندی در سویداء و حمص موافقت گردید. در لاذقیه، فعالیت داوطلبانه برای تأمین حمایت بهداشتی و خانگی برای مجروحان گردانهای حزب بعث جریان دارد و در رقه، جشنواره فرهنگی «الرقه الحبیبه» برگزار شد. دکتر دخلالله با اشاره به مهمترین فعالیتهای اتحادیهها و سندیکاهای تابعه دفتر بازآموزی، فرهنگ و رسانه حزب بعث، همچون اتحادیه نویسندگان، اتحادیه روزنامهنگاران، اتحادیه ناشران و سندیکای هنرمندان تغییرکیفی این فعالیتها را بسیار چشمگیر توصیف کرد، بهویژه در خارج از کشور که توانستهاند با اتحادیهها و تشکلهای همتای عربی و جهانی ارتباط برقرار کنند. رئیس اتحادیه نویسندگان سوریه، دکتر نضال الصالح، به عنوان معاون رئیس اتحادیه کل ادبا و نویسندگان عرب انتخاب شده و اتحادیه در کنفرانسی پیرامون قدس در ابوظبی شرکت کرده است. اتحادیه روزنامهنگاران موافقتنامه همکاری با اتحادیه روزنامهنگاران روس را امضا و در یکی از برنامههای اتحادیه بینالمللی روزنامهنگاران مشارکت کرد. همچنین، نشست دبیرخانه اتحادیه روزنامهنگاران عرب در دمشق برگزار شد. اتحادیه ناشران سیاُمین دوره نمایشگاه کتاب و نیز برای اولین بار نمایشگاه کتاب کودک را برگزار نمود و علاوه بر این، در نمایشگاههای کتاب عربی و بینالمللی و همایشهای بینالمللی مشارکت کرد. سندیکای هنرمندان نیز طرح نماد سوریه را در تعدادی از استانها اعلام نمود که بر نقش جوانان و ادغام آنها در جامعه تمرکز دارد.
دکتر دخلالله در ادامه به نقش ملّی وزارت اوقاف اشاره نمود که در چارچوب طرح گفتمان دینی با حزب بعث تعامل دارد. این گفتمان دینی بر وطندوستی، اخلاق، محبت و آزادی زنان تأکید دارد و دین را عاملی مهم و ابزار تقویت وابستگی به وطن میداند که باید از آن در راه خدمت به وطن استفاده کرد. وی ملّیگرایی را مهمتر از سکولاریسم دانست.
دکتر دخلالله بر اهمیت رفتار تأکید کرد و گفت: "رفتار حزبی مهمتر از فکر حزبی است. آنچه برای حزب اهمیت دارد، میدان و واقعیت است و اینکه بعثی در میدان فعال باشد. ما به مبارزه حقیقی و ملّی نیازمندیم و شهروندان انتظار دارند حزب همراه آنها در میدان باشد". وی یادآور شد که حزب همیشه، بهویژه در قانون اساسی از دولت واحد عربی صحبت میکرد و از دولت کشوری صحبت نکردهاست، ولی عمل در چارچوب کشورهای عربی واقع میشود و اگر در این چارچوب به شکل میهنی عمل کرد، برای عمل قومیتی نیز آماده میشود، چون ملّیگرایی با قومیتگرایی تعارضی ندارد. وی افزود: " برای کادرسازی کیفی باید در قالب مدارس حزبی مرکزی و شعبهها تلاش نمود و ما در حال برنامهریزی هستیم تا چنین کادرهایی داشته باشیم. باید مدارس شعبهها با مدارس مرکزی مرتبط باشند". وی مقامات شعبههای مختلف را به آشنایی با یکدیگر و مبادله اطلاعات فراخواند و بر انتخاب کادرهای فعال و جوان تأکید کرد.
دکتر دخل الله در پایان بر ضرورت گفتگو با دیگری و گفتگوی داخل حزب تأکید کرد.
[۱] . برگرفته از روزنامه البعث، شماره ۱۶۲۷۹، تاریخ ۲۸/۰۱/۲۰۱۹
نظر شما