مسجد ژومایا زیارتگاه اصلی مسلمانان در پلوودیو است. این مسجد در ابعاد ۴۰ در ۳۰ متر و در مرکز پیاده‌روی امروزی در غرب شهر قدیمی واقع شده است. مردم به احترام حاکم به آن مرادیه می گفتند. این مسجد بلافاصله پس از فتح شهر توسط ارتش عثمانی (۶۴-۱۳۶۳) میلادی در محل کلیسای جامع سنت پتکا تارنوفسکا پلوودیو ساخته شد. در زمان سلطنت سلطان مراد دوم (۱۴۲۱-۱۴۵۱) میلادی ساختمان قدیمی تخریب شد و مسجد امروزی به نام مسجد اولو ژومایا به معنای مسجد جمعه اصلی به جای آن ساخته شد.
مسجد ژومایا یکی از قدیمی ترین بناهای مذهبی عثمانی در بالکان است. این بنا با ساختمان مستطیل شکل در ابعاد ۳۳ در ۲۷ متر یکی از بزرگترین مساجد ساخته شده در این دوران است. ساخت آن نشان دهنده تأثیر تکنیک معماری بیزانس و بلغارستان قدیم است با این نشانه که پس از هر لایه سنگ دو لایه آجر استفاده شده است.
برخلاف مساجد متأخر با یک گنبد، مسجد ژومایا از جمله مساجد چند گنبدی است. گنبدها ۹ عدد و با ورقه های سربی پوشیده شده اند. در گوشه شمال شرقی نمای اصلی مناره ای برافراشته است که با شبکه مربع مورب از آجر قرمز روی زمینه ای از گچ بری سفید تزئین شده است.
تزیینات دیواری شگفت انگیز داخل مسجد با تزئینات گیاهی غنی پر شده است؛ شاخه ها، گل ها و گلدسته ها، که بین مدال هایی با نقل قول هایی از قرآن قرار گرفته اند. نقاشی های دیواری احتمالاً مربوط به اواخر قرن هفدهم و آغاز قرن نوزدهم است. با مقایسه معماری بیرونی و داخلی مسجد ژومایا در پلوودیو میتوان این بنا را یکی از قدیمیترین بناهای مذهبی نسبت به بناهای ساخته شده در بورسا، ایدیرنه و صوفیه دانست که بین قرن چهاردهم و پانزدهم ساخته شده است.
مسجد ژومایا به عنوان یک ساختمان بزرگ سه شبستانی برنامه ریزی شده بود. شبستان عریض‌تر میانی با سه گنبد نیم‌کره‌ای پوشیده شده است که با آویزهایی در فاصله‌های بین طاق‌های نوک‌دار ساخته شده‌اند. شبستان های جانبی و باریک تر با طاق هایی پوشیده شده است. ورودی اصلی به منظره‌ای چشمگیر باز می‌شود و پایین فضای گنبدخانه با طاقچه محرابی شکل تزئین شده و با یک محراب به پایان می‌رسد.
پیش از بازسازی مسجد، نمازگزاران از دو ورودی به نمازخانه دسترسی داشتند. یکی از طریق ورودی شرقی و دیگری از قسمت شمالی که این ورودی به بازار روبروی مسجد متصل بوده و در حقیقت ورودی اصلی بود. امروزه جلو ورودی ضلع شرقی دیوارکشی شده است. در طول دوره بازسازی یعنی بین سالهای ۱۷۸۵-۱۸۱۸ میلادی یک درب ورودی غربی به مجموعه اضافه شد که امروزه دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد. مناره در گوشه شمال شرقی قرار دارد.
امروزه مسجد ژومایا یک عبادتگاه فعال برای مسلمانان است و نه تنها در تعطیلات مذهبی، بلکه در طول هفته توسط جامعه مذهبی مسلمانان در پلوودیو مورد استفاده قرار میگیرد.
منبع :
نظر شما