سفر عسکر آقایف به قرقیزستان و مصاحبه قادر قوشالی‌یف با قورمان‌بیک باقی‌یف بحث گسترده‌ای در جامعه ایجاد کرد. بیشتر مردم از این دو رهبر سابق انتقاد می‌کنند که آنها کشور را به همه مشکلاتی که دارد، سوق داده‌اند، اما کسانی نیز هستند که از آنها حمایت می‌کنند. صادر جباروف، رئیس‌جمهور قرقیزستان نظر خود را در این مورد بیان کرد.

– آقای جباروف، نظر شما در مورد موضوعاتی که به طور فعال در شبکه‌های اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است، چیست؟ بیایید از وقایع پیرامون عسکر آقایف شروع کنیم. آیا او و خانواده‌اش می‌توانند آزادانه وارد قرقیزستان شده و از آن خارج شوند؟ آیا باید از سوی مراجع ذیصلاح علیه آنها تدابیری اتخاذ شود؟

– علیه عسکر آقایف هیچ پرونده جنایی تشکیل نشده و او تحت تعقیب نیست. بنابراین، ما از او خواستیم که بیاید و در محاکمه با شرکت «سِنْتِرّا» بر سر معدن طلای «قومْتور» شهادت دهد و تضمین کردیم که او بازداشت نخواهد شد. اما حتی بدون ضمانت هم هیچ مبنای قانونی برای بازداشت وی وجود نداشت. او آمد، شهادت داد و رفت. شهادت او به حل مسئله به نفع قرقیزستان کمک کرد، زیرا او در زمان ریاست جمهوری چیزهای زیادی می‌دانست. می‌توانم بگویم که او توانست اشتباهاتی را که در آن زمان مرتکب شد، اصلاح کند. الان هم دیر نیست. اکنون «قومْتور» برای 30 تا 40 سال دیگر در راستای منافع قرقیزستان کار خواهد کرد. طلای «قومْتور» بلافاصله شروع به سود رساندن به مردم کرد و باعث شد دستمزدها، حقوق بازنشستگی و مزایا چندین برابر افزایش یابد.

– اکثریت هنوز بر این باورند که این عسکر آقایف است که در وضعیت فعلی کشور مقصر است و استدلال می‌کنند که اگر او در ابتدا سیاست درستی را اعمال می‌کرد، اوضاع کاملاً متفاوت بود. بر این اساس، آیا او باید مسئولیت اخلاقی داشته باشد، اگر مبنای قانونی وجود ندارد؟ مثلاً اخیراً گفته می‌شد که او در یکی از دانشگاه‌های بیشکک سخنرانی خواهد کرد، اما با مخالفت دانشجویان مواجه شد.

– درست است، شهروندان چنین می‌گویند، اما باید سنجید و ارزیابی کرد که در آن زمان چه سختی‌ها و موانعی وجود داشت. هنگامی که اتحاد شوروی فروپاشید، هر یک از 15 دولت مجبور شدند به تنهایی کشور خود را اداره کنند. در اتحاد شوروی همه کشورها با یکدیگر مرتبط بودند. حتی یک دستگاه توسط محصولات کارخانه‌های چندین کشور مونتاژ می‌شد. به عنوان مثال، اگر یک قسمت در کشور ما تولید می‌شد، قسمت دومی در روسیه و سومی در اوکراین تولید می‌شد و مونتاژ این قطعات در کشور چهارم صورت می‌گرفت. چنین ساختار در همه حوزه‌ها وجود داشت. با فروپاشی اتحاد شوروی، روابط هماهنگی از بین رفت و کارخانه‌ها منحل شدند. اما در مسائل قومتور، کشاورزی، دامپروری، ما می‌توانستیم راه درست توسعه را پیدا کنیم، زیرا آنها در اختیار دولت بودند. اما همانطور که می‌گویند، کسی که کار نمی‌کند، اشتباه نمی‌کند. کسی که کار می‌کند، نمی‌تواند اشتباه نکند. درست این است که از نکات مثبت نیز یاد کنیم. عسکر آقایف یکی از اولین کسانی بود که پول ملی را صادر کرد که اقدام بسیار مهم بود. پول ما تا به امروز یکی از مقاوم‌ترین ارزها در برابر نوسانات است و در عین حال ثبات نرخ خود را حفظ کرده است. این یک دستاورد بزرگ است.

– گفتگوهای پیرامون عسکر آقایف هنوز در جامعه به پایان نرسیده بود که قادر قوشالی‌یف روزنامه‌نگار با قورمان‌بیک باقی‌یف مصاحبه کرد. در شبکه‌های اجتماعی این اقدام به عنوان تلاشی از سوی دولت فعلی برای باز کردن راه برای قورمان‌بیک باقی‌یف به قرقیزستان تعبیر شد.

– هر روزنامه‌نگار حق دارد تصمیم بگیرد که با چه کسی مصاحبه کند و چگونه فعالیت‌های حرفه‌ای خود را انجام دهد. مقامات هیچ برنامه‌ای برای بازگشت قورمان‌بیک باقی‌یف ندارند.

– آیا باقی‌یف‌ها در صورت ورود به قرقیزستان بازداشت خواهند شد؟

– علیه قورمان‌بیک باقی‌یف، برخلاف عسکر آقایف، پرونده جنایی تشکیل شده است. حکم دادگاه نیز وجود دارد. او به 30 سال زندان محکوم شده است. این تصمیم هنوز معتبر است. اگر او به قرقیزستان بیاید، مطمئناً بازداشت خواهد شد. همه ما باید یاد بگیریم که در اطاعت از قوانین زندگی کنیم. من حق لغو حکم را ندارم. من می‌توانم درخواست قورمان‌بیک باقی‌یف برای عفو را بررسی کنم، اما باید با در نظر گرفتن دیدگاه قربانیان آوریل 2010 در مورد آن تصمیم بگیرم.

– پس از ورود جانیش باقی‌یف، ماکسیم باقی‌یف و سایر اعضای خانواده آنها به قرقیزستان چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا آنها بازداشت خواهند شد؟ موضع شما در قبال این موضوع چیست؟

– پرونده‌های جنایی علیه قورمان‌بیک، جانیش، آکْمات، ماکسیم و پسر بزرگ مارات باقی‌یف‌ها تشکیل شده‌اند و آنها تحت تعقیب هستند. اگر آنها به قرقیزستان بیایند، مطمئناً بازداشت خواهند شد. به گفته دادستانی کل، هیچ پرونده جنایی علیه عادل باقی‌یف (برادر مارات باقی‌یف) و قانی‌بیک باقی‌یف وجود ندارد.

– اگر باقی‌یف‌ها اصرار به بازگشت به قرقیزستان داشته باشند و سعی کنند خود را از طریق دادگاه توجیه کنند، آیا این منجر به اختلاف در جامعه نمی‌شود؟

– به دلیل اختلافات 30 سال اخیر، کشور در آستانه فروپاشی قرار گرفت. ما باید از قوانین و حکم دادگاه تبعیت کنیم. من بعید می‌دانم که دادگاه جانیش و ماکسیم را تبرئه کند، زیرا آنها به حبس ابد محکوم شده‌اند.

– تشکر از شما برای پاسخ به سوالات ما!

– موفق باشید!

https://kabar.kg/news/sadyr-zhaparov-o-priezde-akaeva-v-kyrgyzstan-i-interv-iu-bakieva-1/