دهه‌ها است که گفتمان فرهنگی به بخشی از اولویت‌های اصلی سیاست خارجی کشورها بدل شده است. از نگاه بسیاری از سیاستمداران جهان، دیپلماسی فرهنگی می‌تواند به تقویت روابط کشورها در عرصه بین‌الملل کمک کند. آلمان نیز از این قاعده مستثنی نیست. سال‌ها پیش، ویلی برانت، صدراعظم اسبق آلمان، دیپلماسی فرهنگی را رکن سوم سیاست خارجی این کشور معرفی کرد. فرانک والتر اشتاین مایر نیز در زمان حضورش در وزارت خارجه، بارها بر اهمیت دیپلماسی فرهنگی تاکید کرد و به تقویت سازمان‌هایی پرداخت که مسئول تبادل فرهنگی با دیگر کشورها بودند. در واقع سال‌ها است که مسئولان رده بالای آلمانی، دیپلماسی فرهنگی را در دستور کار خود قرار داده‌اند. از نگاه آن‌ها، سیاست‌های فرهنگی و آموزشی در خارج از مرزهای این کشور نه‌تنها می‌تواند از بروز بسیاری از بحران‌ها و درگیری‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی جلوگیری کند، بلکه چهره‌ای جدید از آلمان مدرن را به جهانیان نشان خواهد داد. از این رو، آن‌ها اداره فرهنگ و ارتباطات اسلامی را در دل وزارت خارجه تاسیس کردند.

اداره‌ای که تلاش می‌کند تا هویت آلمان را به سایر کشورها معرفی کند، به شناخت ارزش‌های اروپایی و همچنین درک سیاست خارجه اتحادیه اروپا کمک ‌کند و بدین ترتیب موقعیت آلمان را در میان سایر کشورهای جهان بهبود ‌بخشد. مسئولان اداره فرهنگ و ارتباطات وزارت خارجه برای آنکه بتوانند تصویری مثبت از کشور خود در اذهان جهانیان ایجاد کنند،  برنامه‌ها و پروژه‌های زیادی در حوزه‌های فرهنگ، آموزش، رسانه و پژوهش اجرا می‌کنند. از برنامه‌های این اداره می‌توان به برنامه حفاظت فرهنگی، پروژه حمایت و بازگشت دارایی‌های فرهنگی، پروژه افق فرهنگی، تبادلات علمی و دانشگاهی، همکاری با نمایندگان ادیان، توسعه آموزش زبان آلمانی، تقویت گفت‌وگوی بینافرهنگی با کشورهای اسلامی و همچنین برگزاری برنامه‌های فرهنگی در خارج از مرزهای آلمان اشاره کرد.

علاوه بر این‌ها، مسؤولان اداره فرهنگ و ارتباطات وزارت خارجه آلمان، ارتباط منظمی با رسانه‌های گروهی دارند و برای تبیین سیاست خارجی و تأثیرگذاری بر اذهان عمومی از ابزارهای مختلف ارتباطی استفاده می‌کنند.

با توجه به تنوع وظایف، اهداف و چالش‌ها، گروه‌های زیادی در چارچوب سیاست فرهنگی و ارتباطی آلمان به این اداره کمک می‌کنند. در این میان، چند سازمان نقش مهمی در برنامه‌های اداره فرهنگ و ارتباطات دارند. موسسه گوته، موسسه تبادلات آکادمیک آلمان، بنیاد الکساندر فون هومبولت آلمان، ایفا، دویچه‌وله، موسسه باستان‌شناسی آلمان و دفتر مرکزی برای مدارس خارج از کشور از جمله این سازمان‌ها هستند. علاوه بر این‌ها، انجمن‌ها و موسسات دیگری نیز وجود دارند که در پروژه‌های مختلف با وزارت امور خارجه فدرال همکاری می‌کنند.

منبع: سایت وزارت خارجه آلمان

لینک گزارش:

https://www.auswaertiges-amt.de/de/aussenpolitik/themen/kulturdialog/01-ziele-und-aufgaben