https://birnsrbija.rs/wp-content/uploads/2023/07/Bezbednost-novinara-u-digitalnom-okruzenju.pdf

 شبکه گزارشگری تحقیقی بالکان(BIRN) Balkan Investigative Reporting Network و انجمن روزنامه‌نگاران مستقل صربستان، IJAS  نتایج تحقیق مشترکی را با عنوان«ایمنی روزنامه‌نگاران در فضای مجازی» در ژوئیه 2023 منتشر کرده اند که براساس آن امنیت خبرنگاران در حوزه دیجیتال بشدت کاهش یافته است.

در این تحقیق آمده است:با استفاده از پلتفرم های دیجیتال، اطمینان از ایمنی خبرنگاران دشوارتر شده است. همزمان با کانال های ارتباطی جدید اشکال جدیدی از فشار و تهدید نیز به تهدیدات موجود در محیط فیزیکی اضافه شده است.انجمن های رسانه ای و روزنامه نگاری و نهادهای مختلف در کشور (دولت صربستان، دفتر دادستانی،  پلیس و غیره) چندین سال است که سازوکارهایی را برای حمایت از خبرنگاران ایجاد کرده اند، اما این تلاش ها دامنه محدودی داشته اند.کار در محیطی که عمدتاً دیجیتالی می‌شود، روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها را بیشتر در معرض حملات، توهین‌ها و تهدیدات آنلاین قرار داده است، اما بسیاری از اتاق‌های خبری مکانیسم‌هایی برای مقابله با چنین مواردی ایجاد نکرده‌اند و قوانین نیز حفاظت کافی را ارائه نمی‌کنند.جالب‌ترین یافته این است که سخنان نفرت‌انگیز، تهدید، توهین، ارعاب، فشار و سایر اشکال خشونت دیجیتالی علیه روزنامه‌نگاران در صربستان به قدری گسترده است که روزنامه‌نگاران بر این باورند که این وضعیت به یک محیط «عادی» روزانه تبدیل شده است و بهایی است که برای کارشان می پردازند.

الکساندرا کرستیچ، استاددانشکده علوم سیاسی دانشگاه می‌گوید: « خبرنگاران هنگامی که با تهدیدات و توهین‌های دیجیتالی مواجه می‌شوند، معمولاً آنها را گزارش نمی‌کنند، زیرا می‌دانند که در سطح سازمانی، موارد به ندرت حل می‌شود.»به خطر افتادن امنیت روزنامه‌نگاران ممکن است منجر به خودسانسوری شود و روزنامه‌نگاران حتی ممکن است موضوعات مورد علاقه عمومی را رها کنند. این گزارش خاطرنشان می کند که کیفیت اطلاعات دریافتی را کاهش می دهد و استقلال رسانه ها و آزادی بیان را به خطر می اندازد.این گزارش می گوید که بسیاری از خبرنگاران به ندرت توهین و تهدید را گزارش می کنند و هشدار می دهد که "عدم اعتماد خبرنگاران به سیستم حفاظت نهادی، دادستانی ذیصلاح یا دادگاه ها نگران کننده است".

ماریا بابیچ، وکیل IJAS و یکی دیگر از نویسندگان گزارش، می‌گوید که برای پیگرد قانونی حملات، لازم است قوانین با تحولات فضای دیجیتال هماهنگ شوند.بابیچ می‌گوید، همچنین بسیار مهم است که چنین حملاتی توسط مقامات بلندپایه دولتی محکوم شود، آنها باید از فشار و هدف قرار دادن روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها دست بردارند، زیرا این کار روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها را هدف حملات بسیار جدی قرار می‌دهد."این گزارش همچنین به عدم همبستگی حرفه‌ای با روزنامه‌نگاران مورد حمله و این واقعیت اشاره می‌کند که روزنامه‌نگاران و سردبیران عمدتاً به مردم مراجعه می‌کنند - که تنها چیزی است که هنوز به آنها اعتماد دارند - به این امید که انتشار حملات و تهدیدها آنها را از مهاجمان احتمالی نجات دهد.همه این یافته‌ها را باید دریک زمینه اجتماعی دید که برای توسعه رسانه‌های آزاد و مستقل مناسب نیست. تهدیدها و فشارها، مبارزات عمومی شدید به رهبری نمایندگان بالاترین مقامات دولتی، فرهنگ معافیت از مجازات به وضعیتی منجر می‌شود که روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها «هدف» قرارگیرند.تانیا ماکسیچ، مدیر برنامه و پژوهشگر BIRN و یکی از نویسندگان می‌گوید: «علاوه بر نیاز به تقویت ظرفیت‌های اتاق‌های خبر، ما باید بر سازوکارهای حفاظتی مؤثرتر از طریق اصلاح قوانین و پاسخ قوی‌تر از سوی نهادها پافشاری کنیم».

نتایج مهم تحقیق صورت گرفته عبارتند از:

1. حوزه دیجیتال و آنلاین در حال تغییر آناتومی حملات،فشارها و تهدیدهای خبرنگاران است و روزنامه نگاران زن بیشتر مورد تهدیدات و فشارهای فیزیکی هستند.
2. علاوه بر اشکال اصلی تهدیدهایی که رسانه ها و روزنامه نگاران در بسترهای دیجیتال در معرض آنها قرار دارند شامل: تهدید و توهین خطاب به اتاق های خبر یا روزنامه نگاران فردی از طریق نظرات در وب سایت های رسانه ها و نمایه های آنها در شبکه های اجتماعی؛ تهدید و توهین مستقیم به خبرنگاران از طریق پروفایل شخصی آنها در رسانه های اجتماعی حملات سازماندهی شده توسط "ربات ها" در توییتر؛ را نیز باید افزود.
3. حملات و تهدیدهای آنلاین بر سلامت روان خبرنگاران و زندگی خصوصی آنها تأثیر می گذارد.
4. در سطح اتاق های خبر و همچنین در سطح حرفه، پاسخ مناسبی به حملات آنلاین داده نمی شود.
5. به خطر انداختن امنیت خبرنگاران می تواند منجر به خودسانسوری، دست کشیدن از داستان وموضوعاتی که برای عموم مهم است شود  که در واقع به معنای به خطر انداختن کیفیت اطلاعات عمومی، استقلال رسانه و آزادی بیان است.
6. چارچوب قانونی برای پاسخگویی به این نوع حملات/تهدیدها و فشارها ناکافی است.حفاظت از روزنامه نگاران در حوزه دیجیتال به عنوان یک موضوع جداگانه مورد بررسی قرار نمی گیرد، بلکه بر اساس شیوه های سنتی واکنش نشان داده می شود.
7. سازوکارهای حفاظتی که ایجاد شده است (گروه کاری دائمی، گروه دولتی برای ایمنی خبرنگاران، تلفن SOS تا حدودی موثر هستند، اما هنوز برای جلوگیری از موارد جدید کافی نیستند

11/05/1402