تقریباً ۱۵۰ میلیون شهروند هندی از اختلالات روانی رایج رنج می برند و نیازمند مداخله و حمایت فعال هستند.

با در اختیار داشتن کمتر از ۶۰۰۰ روانشناس در کل کشور، تربیت متخصصین این حیطه در سطح اجتماع امری حائز اهمیت است.

سازمان بهداشت جهانی، به شکل شایسته ای موضوع روز جهانی بهداشت امسال (۷ آوریل) را "افسردگی "تعیین کرد. امسال هم به همین منوال در روز ۱۰ اکتبر که روز جهانی سلامت روان بود به سلامت روان در محیط کار توجه ویژه ای شد تا نحوه تاثیر این مسئله را بر روی زندگی روزمره پر رنگ تر جلوه دهد. درهندوستان همانند بسیاری از کشور ها ی سراسر دنیا، مسائل مربوط با سلامت روان هم نادیده گرفته شده و هم محکوم می شود. تغییرات بسیاری لازم است که با پذیرش وجود مشکل آغاز می شود.

فاکتور های متعددی نظیر افرادی که از یک بیماری در بازه زمانی معینی رنج می برند، استرس، اختلال در سیستم های حمایتی، شکاف بین انتظارات و واقعیت، عدم ثبات اقتصادی و پیچیدگی های زندگی مدرن در اختلالات روانی دخیل هستند. طبق مطالعه ملی با موضوع سلامت روان (۲۰۱۶)، ۱۱ % از جمعیت از اختلالات رایج روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلال شخصیت دو قطبی رنج می برند. آمار فوق یعنی جمعیت حدوداٌ ۱۵۰ میلیونی  که نیازمند مداخله و حمایت فعال از طریق ایجاد آگاهی، روان درمانی یا دارو درمانی هستند. این مطالعه حاکی از این است که طیف سنی ۴۰ تا ۴۹ سال عمدتاٌ به بیماری های روانی، عصبی و اختلالات مرتبط با استرس دچار می شوند. اختلالات مصرف مواد در گروه سنی ۵۰-۵۹ سال بالاترین میزان یعنی ۲۹% است. با وجود اینکه مردان دچار اختلالات مصرف الکل می شوند (۹ %،۵ %) زنان ازاختلالا ت افسردگی رنج می برند. نکته قابل توجه اینجاست که شیوع اختلالات روانی در شهر ها و در اشخاص با درآمد پایین بیشتر است. با وجود اینکه برنامه بهداشت روان منطقه ای در بخش های روستایی و توسط مراکز مراقبتهای سلامتی اعمال می شود، اما یافته های بالا نیاز به برنامه سلامت روان ویژه مناطق شهری را مورد تاکید قرار می دهد.

از تحقیق تا سیاست گذاری

اهمیت سلامت روان به سال ۱۹۵۰ بر می گردد، زمانی که کار گروه های ویژه تحت نظرروان شناسان برجسته "آی سی ام ار"تشکیل شد. به گزارش مطالعه ای که در سال ۱۹۶۰ انجام شد،۱% از جمعیت مناطق روستایی تحت تاثیر مشکلات شدید روحی هستند. متعاقب آن مطالعاتی در زمینه پیامد های مشکلات روانی به انجام رسید و تاثیرات مداخله در دوران بیماری ارزیابی شد و به تقویت برنامه ملی سلامت روان کمک شایانی کرد.

در یک اقدام تاریخی، بیماران از طریق لایحه  سلامت روان سال ۲۰۱۷ توانمند شدند. به موجب این لایحه نقش دولت ارائه خدمات سلامت روان  به جامعه بود. مشابه این لایحه، قانون حقوق معلولین سال ۲۰۱۶ بود که مسیر تازه ای برای مراقبت و توان بخشی جامعه مهیا کرد.

اخیرا مطالعه ای بر روی تلاش برای خودکشی و فکر کردن به آن صورت گرفت و عوامل خطری همچون  جنسیت، بیکاری، تنش های اقتصادی، تحصیلات پایین، سطح بالایی از استرس های روانی ـ اجتماعی، نا امیدی و مشکلات ارتباطی از علل خودکشی معرفی شد. نتایج سلامت روان در فجایع و سوانح هم در موارد متعددی منجمله  فاجعه انفجار گاز "بوپال"، گرد باد در اُریسا، زلزله در ماهاراشترا و گجرات و پس از آن سونامی در تامیل نادو مورد مطالعه قرار گرفت. این مطالعات خاطر نشان ساخت که تحمل مردم هندوستان به دلیل همبستگی بین اعضاء جامعه و مشارکت فعال در گروه هایی که در اجتماع کار می کنند بسیار بالا ست. تکنولوژی همچنین یک گام به جلو نهاده و پیشنهاد حمایت از والدینی که فرزندشان دچار اوتیسم هستند یا از افسردگی رنج می برند را به واسطه استفاده از ابزار خود یاور یا "اَپ محور" ارائه می دهد تا پلی باشد برای از میان برداشتن فاصله در میزان سازی منابع اندک هندوستان.

استفاده از فیلم، آیینه واقعیت

فیلم ها روش مناسبی برای افزایش آگاهی در مورد مسائل اجتماعی هستند و می توانند نگرش هایی را که تبعیض و آستیگما را ترویج می دهند و باعث انزوای افراد می شوند، تغییر دهند. "آی سی ام آر سرو" (تقویت آموزش و تحقیق به وسیله سرگرمی) یک ابتکار شغلی ذینغع است که فیلم هایی را که برنده جایزه شده اند، همانند "فیلم کاسو"در سالن های عمومی مختلف به نمایش می گذارند و مورد بحث و تبادل نظر قرار می دهند. ترویج چنین ابتکاراتی می تواند به تسهیل در تبادل نظر های موشکافانه با احساس و حساسیت بیشتر کمک کند. خوشبختانه کلیه قهرمانان جوانان نسل جدید مانند یوراج سینگ (بازیکن کریکت) و ستارگان سینما نظیر دیپیکا پادوکن، لیزا رای و آنوشکا شرما تجربیات خود را به اشتراک می گذارند تا مسائل مرتبط با سلامت روان را که می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد و باید با آن روبرو شد را تقویت کنند.

راه پیشِ رو

سلامت روان منابع اندکی دارد. با در اختیار داشتن کمتر از ۶۰۰۰ روانشناس در کل کشور، برنامه ریزی برای آماده سازی خدمات مراقبت های بهداشت روان با به کارگیری نیروی کار موجود و تربیت متخصصین این حیطه در سطح اجتماع امری حائز اهمیت است. همچنین ارزیابی استراتژی های مختلف و بررسی تاثیرات آنها در بافت فرهنگی اجتماعی در خلال "تحقیقات اجرایی" بسیار حیاتی است. نکته آخر اینکه، در حال حاضر تمرکز تحقیق  می بایست بر روی اعمال تغییر از تخمین بیماری به توسعه ابزاری برای مواجه با مسائل مرتبط با سلامت روان باشد.

وضعیت فعلی نیازمند درون داده هایی بر پایه تحقیقات مستقیم برای شکل دادن و تقویت برنامه ها و سیاست های سلامت روان  است. این امر به بهترین نحو و با رویکرد های انحصاری و متفکرانه ای محقق می شود که در آن برنامه های دولتی با آکادمی ها، انجمن های غیر دولتی (ان جی او) و اقشار آسیب دیده همکاری کند و مداخلات مقتضی را طراحی و بررسی کند. می بایست به تجربیات سازمان هایی نظیر "ان آی ام اچ ای ان اس"، علوم اجتماعی انستیتو تاتا، مرکز حقوق اجتماعی هندوستان در حوزه قوانین و سیاست های سلامت روان و انجمن های غیر دولتی منجمله "بانیان "، "سانگات"و بنیاد تحقیقات اسکیزوفرنی  بها داده شود. اهداف توسعه پایدار شامل اهداف معین سلامتی است:" تا سال ۲۰۳۰، مرگ و میر زود هنگام ناشی از بیماری های واگیر دار به واسطه پیشگیری و درمان  و ترویج سلامت روان و رفاه بالا به یک سوم تقلیل یابد. " بی شک اتخاذ یک رویکرد یکپارچه برای سلامت جسم و روان به منظور داشتن زندگی سالم و پر بار از اهمیت یکسانی برخوردار است.

- نویسنده دکتر سومیا سوامیناتان رئیس دپارتمان تحقیقات سلامتِ وزارت بهداشت و درمان و رفاه اجتماعی و شورای تحقیقات پزشکی هندوستان است.

ملاحظه : جمعیت بالا، توزیع نامناسب ثروت، وجود سیستم کاست، نبود برنامه ها و طرح های مناسب، فرصت شغلی کم و دستمزدهای بسیار  وغیرو باعث گردیده بسیاری از افراد بالاخص جوانان ناامید و دچار افسردگی شوند. البته دولت درصدد برنامه ریزی هایی برای شکوفایی در بسیاری از زمینه ها و برطرف کردن احساس ناامیدی از جامعه است.

روزنامه:دی ان آ    مورخ: ۱۳ اکتبر

سال ۱۳۹۶