اغلب گفته می شود که هنر پلی است که همه ما را به هم متصل می کند، مهم نیست از کجا آمده باشیم. با الهام از این اصل، اولین فیلم انیمیشن به سبک گیبلی پاکستان بنام ’’شیشه‌گر‘‘ قلمرو جدیدی را برای تولید انیمیشنی ژاپنی به سبک گیبلی پاکستان، در سراسر جهان گشوده است. این فیلم اولین ساخته کارگردان عثمان ریاض است که در مونولوگ صمیمانه در پیش نویس فیلم، آن را ’’کار عشق‘‘ خود نامیده است. انجام این شاهکار چیزی جز یک معجزه کوچک در صنعتی در مرحله نوپایی نبود. ریاض ۱۰ سال را صرف تکمیل پروژه اشتیاق خود، با جمع آوری تیم خود و با ساختن یک استودیو از ابتدا کرد تا اولین پروژه در نوع خود را در پاکستان اجرا کند. نتیجه چشمگیر بود. این فیلم از استودیوی انیمیشن’’مانو‘‘ فراتر از انتظارات بود و در چندین جشنواره های معتبر سینمایی مورد تحسین تعداد گسترده منتقدان قرار گرفت. این اولین فیلم جنوب آسیا بود که در جشنواره بین المللی فیلم انیمیشن انسی ۲۰۲۴ رقابت کرد و در جشنواره فیلم کن ارائه شد.

۱۴۴۰۰۰ فریم  با دقت ساخته شده ’’شیشه‌گر‘‘ به‌خاطر داستان جذاب، فیلم‌برداری، کارگردانی دقیق هنری، موسیقی غم‌انگیز و ادغام فرهنگ پاکستان در فیلمنامه مورد تحسین قرار گرفتند. این فیلم به طرز چشمگیری انیمیشن ’’سبک گیبلی‘‘ از کارگردان مشهور هایاو میازاکی که یک الهام بخش برای کارگردان به شمار می آید، را با مضامین ضد جنگ استنلی کوبریک ادغام کرد.

داستان فیلم ممکن است به یاد فیلم کلاسیک آمریکایی نسبتاً طرفدار جنگ ’’کازابلانکا‘‘ بیفتد که به خاطر داشتن یک رمان عاشقانه روح‌انگیز در پس‌زمینه جنگ جهانی دوم مشهور است. با این حال، علیرغم اینکه شیشه گر یک داستان عاشقانه بین دو نفر جوان است، قصد دارد به نقد جنگ بپردازد، زیرا علیرغم عشق بی‌پایانشان همه چیز را از سرنخ‌های اصلی دور می‌کند. جنگ به عنوان یک هیولا به تصویر کشیده شده است که مخالفان و مبارزه با آن را درهم می شکند. محل فیلم سرزمینی تخیلی مورد مناقشه که یادآور کشمیر نیز است، پیامی در مورد ناخواسته بودن جنگ را می رساند. ساکنان آنجا اغلب به شدت از حضور نظامیان در سرزمین خود شکایت می کنند، علیرغم اینکه فیلم به شایستگی های اندک سربازان مانند شهادت و تعهد ارتش برای نجات افسران جوان نیز ذکر می کند.

ساخت فیلمی با مضمون ضدجنگ در ایالتی که به تجلیل از جنگ در تاریخ خود شهرت دارد گامی جسورانه است. این فیلم علیرغم اینکه ۱۰ سال طول کشیده تا اکران شود، برای پاکستان معاصری که اخیرا شاهد بحران‌های سیاسی عظیمی است، مرتبط می باشد. این فیلم خوش شانس بود که از ممنوعیت و سانسور در پاکستان در امان ماند. شورای سانسور پاکستان به تصمیمات سختگیرانه برای محدود کردن آزادی بیان معروف است.

به گفته کارگردان شیشه گر، در این فیلم به مسائل و مضامینی پرداخته است که در سرزمینی تخیلی اتفاق می‌افتد که اگر این صحنه در پاکستان ساخته می‌شد، دچار دشواری می شد. علیرغم موفقیت این فیلمساز در ارائه یک اولین کار خوب برای انیمیشن های دستی در پاکستان، این فیلم نتوانست به تعداد فیلم های انیمیشن موفق قبلی مانند ’’پادشاه الاغ‘‘ و مجموعه ’’۳ بهادر‘‘ در پاکستان دست یابد. فیلم های انیمیشن موفق مالی قبلی در پاکستان اغلب دوستدار کودکان بودند و شاید در مقابل آنها لحن غم‌انگیز "شیشه‌ گر" ممکن است باعث کاهش کشش فیلم در گیشه شده باشد.

این فیلم ممکن است موفقیتی در گیشه در پاکستان پیدا نکرده باشد، اما چشم انداز آن در خارج از کشور دلگرم کننده تر به نظر می رسد. زیرا انتظار می رود فیلم از طریق توزیع کنندگان ’’ایلی فیلمز‘‘ در ژاپن به نمایش درآید. اگر همه چیز برای تیم ’’شیشه‌گر‘‘ خوب پیش برود، این ممکن است درهایی برای فرصت‌های هیجان‌انگیز برای صنعت انیمیشن در پاکستان باز کند و برنامه‌های کارگردان انیمیشنی را برای قرار دادن پاکستان در نقشه صنایع پویانمایی در سطح جهان محقق کند.

در این میان، ژاپن قبلاً علاقه خود را به ’’شیشه‌گر‘‘ از طریق نمایش آن در ’’فصل انیمیشن هیروشیما‘‘ در سال ۲۰۲۴ میلادی نشان داده است. این امر، همراه با بررسی مثبت فیلم از سوی طرفداران انیمیشن،  در پلتفرم های رسانه های اجتماعی مانند ’’ایکس‘‘ باعث تشویق و افزایش اعتماد به نفس فیلمسازان مشتاق انیمیشنی در پاکستان خواهد شد.  موفقیت فیلم در جشنواره هیروشیما، داستانی جذاب از هم‌سویی ستاره‌ها را به تصویر می‌کشد. فیلمی ضدجنگ که در شهری که به خاطر مشاهده ویران‌کننده‌ترین و مرگبارترین ویرانی‌های جنگ در تاریخ بشر بدنام بوده است، تحسین می‌شود. همانطور که امپرسیونیست فرانسوی ’’ادگر دگاس‘‘ می گوید:

’’هنر آن چیزی نیست که شما می بینید، بلکه آن چیزی است که دیگران را وادار می کند که آنرا ببینند.‘‘

این فیلم ممکن است خاطره وحشتناک بمباران اتمی هیروشیما را برای مخاطبان ’’فصل انیمیشن هیروشیما‘‘تازه کرده باشد، همانطور که قبلاً فیلم های انیمیشنی مانند ’’(گورهای کرم شب تاب)Graves of the fireflies‘‘ و ’’ In This Corner of the World(در این گوشه دنیا)‘‘ انجام داده بودند.

حضور درجشنواره اسکار ۲۰۲۵

این اولین فیلم انیمیشن پاکستان است که برای مسابقه اسکار انتخاب شده است. شیشه گر در بخش فیلم‌های بلند بین‌المللی در اسکار شرکت خواهد کرد. این انیمیشن دو روزه دستی پاکستان به عنوان نامزد رسمی دولتی این کشور برای اسکار ۲۰۲۵ انتخاب شده است که به کارگردانی عثمان ریاض در بخش فیلم بلند بین المللی در اسکار ۹۷ شرکت خواهد کرد.

این فیلم در حال حاضر در سینماهای سراسر پاکستان در حال اکران است و اولین فیلم از این دست از پاکستان به شمار می آید. داستان شیشه گر حول محور شیشه‌ساز جوانی می‌چرخد که در میان جنگ و آشفتگی‌های سیاسی با فراز و نشیب‌های عشق و زندگی روبرو می‌شود. این انیمیشن نخستین نمایش  جهانی خود را در جشنواره بین المللی فیلم انیمیشن انسی در ماه ژوئن تجربه کرد و توسط مانوئل کریستوبال اسپانیایی تهیه شده است. این سیزدهمین حضور پاکستان در جوایز اسکار بین‌المللی است و البته پیش از این هیچ اثر انیمیشنی به نمایندگی از این کشور وارد رقابت اسکار نشده بود. پاکستان سال گذشته با فیلم «جویلند» ساخته سعیم صدیق در فهرست نامزدهای نهایی اسکار قرار گرفت.