مقدمه:

در پی حمله رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ و آغاز جنگی دوازده‌روزه میان ایران، اسرائیل و آمریکا، منطقه شاهد یکی از پرتنش‌ترین دوره‌های خود بود؛ تنشی که سرانجام با میانجی‌گری قطر و پذیرش آتش‌بس از سوی دو طرف پایان یافت. این تجاوزات، که با حمایت آشکار غرب و سکوت برخی دولت‌های عرب همراه بود، واکنش گسترده‌ای را در میان ملت‌های مسلمان برانگیخت. در پاکستان، علمای دینی با بصیرت و درک درست از توطئه‌های تفرقه‌افکنانه غرب، مردم را به وحدت دعوت کردند. در نتیجه، شیعه و سنی دوشادوش هم، با حضور پرشور در خیابان‌ها، ضمن حمایت از جمهوری اسلامی ایران، تجاوزات آمریکا و اسرائیل را محکوم کردند و ایستادگی در برابر ظلم را وظیفه‌ای اسلامی و انسانی دانستند.

حزب عوامی تحریک علامه دکتر طاهر القادری، عالم برجسته اهل سنت بریلوی پاکستان.

     خرم نواز گنداپور، دبیرکل حزب تحریک عوامی پاکستان ] حزب سیاسی مذهبی علامه دکتر طاهر القادری و موسسه بین المللی منهاج القرآن [ اعلام کرد: حمله به ایران تجاوز و محکوم است. سازمان ملل متحد باید نقش خود را برای جلوگیری از جنگ ایفا کند. اگر جنگ گسترش یابد، ممکن است پس از غزه یک فاجعه بزرگ انسانی دیگر رخ دهد. جهان اسلام به سازمان همکاریهای اسلامی چشم دوخته است. سازمان همکاریهای اسلامی باید این حملات را متوقف کند، تجاوز به هر کشوری نقض جدی قوانین بین‌المللی است. مسائل باید از طریق مذاکره حل شوند. کشورهای مسلمان نیز باید صدای خود را علیه این تجاوز به ایران بلند کنند. ایران همیشه به مسئولیت ‌های بین‌المللی خود عمل کرده است. حتی اکنون، ایران پشت میز مذاکره با ایالات متحده نشسته است. ایران آماده است تا درباره مسائل حل نشده بحث کند. بنابراین، مذاکرات باید در اولویت قرار گیرد. ایالات متحده باید نقش خود را در احیای روند صلح ایفا کند. ایالات متحده اخیراً نقش خود را در برقراری آتش ‌بس بین پاکستان و هند ایفا کرد و باید در اینجا نیز همین نقش را ایفا کند[1].[2] لازم به ذکر است، حزب عوامی تحریک وابسته به علامه دکتر طاهر القادری، عالم برجسته اهل سنت بریلوی پاکستان است، اما وی اکنون مقیم کانادا است و برخی از افراد معتقدند که شاید وی به دلیل داشتن تبعیت کانادا از ابراز حمایت مستقیم از ایران خوداری کرد، زیرا ملت پاکستان انتظار داشته که چنین عالم برجسته اهل سنت بریلوی پاکستان حملات جنایتکارانه اسرائیل به ایران را محکوم خواهد کرد، اما وی خود در این مورد بیانیه ای صادر نکرد و توسط دبیرکل حزب تحریک عوامی بیانیه ای صادر کرد.

مولانا مفتی منیب الرحمان، مفتی اعظم و عالم برجسته اهل سنت بریلوی پاکستان.

      اگر این خبر درست باشد که موشک ‌های ایرانی به مناطق حساسی در اسرائیل نیز اصابت کرده و خسارات قابل توجهی را به بار آورده ‌اند، این خبر برای همه دلگرم ‌کننده و مایه آرامش خواهد بود. اسرائیل در غزه مرتکب نهایت بی ‌عدالتی شده است. این رژیم به شدت ظالم، سنگدل و بی ‌رحم است و سزاوار چنین رفتاری است. باشد که خداوند متعال مسلمانان را از غیب یاری کند و از آنها محافظت کند. (فیسبوک، ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ء)

   مولانا مفتی منیب الرحمان در بیانیه دیگری گفت: ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، گفته بود: «من یک بار دیگر دو هفته به صلح فرصت می ‌دهم، ایران باید از آن استفاده کند.» کشورهای اروپایی و سازمان همکاری‌های اسلامی نیز به امید برقراری آتش‌بس و صلح از طریق مذاکره، بسیج شدند. اما این امید، به آرزویی بر باد رفته تبدیل شد. ترامپ که مدعی رهبری جهان است، به‌صورت علنی وعده خود را زیر پا گذاشت و شب گذشته با استفاده از بمب‌افکن‌های B-2، بمب‌های سنگرشکن سی‌هزار پوندی را بر تأسیسات هسته‌ای ایران در فردو، نطنز و اصفهان فروریخت.این ثابت کرد که تمام ادعاهای او مبنی بر طرفداری از صلح، دروغی آشکار است. چگونه چنین شخصی می ‌تواند حق رهبری جهان را داشته باشد؟ وقتی قدرت مادی عاری از قدرت اخلاقی باشد، نتایج همیشه منفی خواهد بود. شکست تهاجم بیست ساله ایالات متحده و متحدانش در افغانستان گواه روشنی بر این موضوع است، اما افرادی که مست قدرت هستند، توانایی خواندن نوشته ‌های روی دیوار را از دست می ‌دهند. ما این ظلم را به شدت محکوم می ‌کنیم. (فیسبوک، ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵ء)

     در بیانیه دیگری گفت: آتش ‌بس بین ایران و اسرائیل می ‌توانست از طریق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد حاصل شود، اما ایالات متحده هرگز این کار را نکرد. ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، موضع خود را حفظ کرد، ابتدا اسرائیل را علیه ایران تحریک کرد و شعله‌ های جنگ را بر افروخت، سپس مستقیماً به آن کمک کرد و پس از دستیابی به اهدافش، اعتبار آتش ‌بس را به خود اختصاص داد. انشاالله خان انشا در زمینه فداکاری گفته بود: این یک اتفاق عجیبی است که در روز عید قربان، کسانیکه ذبح می کنند و ثواب هم می برند. این گواه روشنی است که هیچ قدرت مادی در جهان وجود ندارد که بتواند آمریکای متکبر را به چالش بکشد و تا زمانی که یک قدرت موازی ظهور نکند، آمریکا ب این روند ادامه خواهد داد و آزادی و حاکمیت کشورها و حقوق بشر را به سخره خواهد گرفت. این کاری است که ترامپ انجام داده است. شاید روسیه و چین نیز در موقعیتی نیستند که مستقیماً آمریکا را به چالش بکشند و آن را مهار کنند یا مانعی در مسیر آن شوند، بنابراین دوره رنج بشریت مظلوم هنوز ادامه دارد. ابر قدرت ‌های اروپایی همانند گذشته همچنان تابع آمریکا هستند. با این حال، باید پذیرفت که آنچه ایران انجام داده، فراتر از توانایی ‌هایش بوده است. بنابراین، به جای دلسرد کردن آن، باید تشویق شود، زیرا با وجود پرداخت هزینه های سنگین، حاضر نشد حداقل به صورت یکجانبه تسلیم ابر قدرت شود، وگرنه این همان چیزی بود که ترامپ از آن می‌ خواست. (۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ء)

همچنین در بیانیه ای دیگر گفت: ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، مدعی نابودی کامل تأسیسات هسته ‌ای ایران شد و گفت که ایران تا سال ‌ها قادر به بازسازی آنها نخواهد بود. سپس رسانه ‌های آمریکایی MSNBC، CNN و نیویورک تایمز گزارش اولیه محرمانه «آژانس اطلاعات دفاعی» ایالات متحده را فاش کردند که ایران خسارت زیادی ندیده است. رئیس جمهور ترامپ از این موضوع بسیار عصبانی شد و این سه نهاد را «رسانه‌ های کثیف» خواند. این نهاد ها احتمالاً به حزب دموکرات نزدیک ‌تر هستند. به نظر می ‌رسد که رئیس جمهور ترامپ باید با بهره ‌گیری از تخصص دوستش مودی، یک «رسانه کثیف» ایجاد کند. سپس این توییت را از تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده، دیدم: «توان هسته ‌ای ایران به شدت آسیب دیده است، جزئیات در صورت امکان علنی خواهد شد.» اما بیان نکرد که چرا در حال حاضر نمی تواند جزئیات را فاش کند. از سوی دیگر، ایران ابتدا ادعا کرد که توانایی هسته ‌ای ‌اش ایمن است، اما سپس، شاید برای دلجویی از رئیس جمهور ترامپ، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در مصاحبه ‌ای با تلویزیون الجزیره گفت: «حملات آمریکا و اسرائیل خسارات شدیدی به تأسیسات هسته ‌ای ایران وارد کرده است. ارائه جزئیات در مورد ماهیت خسارت مناسب نیست، زیرا این یک موضوع فنی است و سازمان انرژی اتمی ایران در حال بررسی آن است.» کاملاً مشخص نیست که میزان خسارت وارده شده به تأسیسات هسته ‌ای ایران توسط آمریکا و اسرائیل چه میزان است. (فیسبوک، ۲۶ ژوئن ۲۰۲۵ء)[3].

مفتی حنیف قریشی، سخنوری معروف رهبر اهل سنت بریلوی پاکستان.

    مفتی حنیف قریشی، رهبر اهل سنت ]بریلوی[ پاکستان در سخنانی گفت که ایران با ایستادگی قاطع در برابر اسرائیل و حامیانش تاریخ ‌ساز شده است. به گفته وی، این رقابت نه تنها یک رقابت سیاسی یا نظامی است، بلکه آزمونی برای ایمان و شرافت نیز هست. وی از اسرائیل انتقاد کرده و آن را نماد ظلم و تجاوز در منطقه خواند و گفت که اسرائیل در حال کشتن مسلمانان، بمباران کردن و آلوده کردن دستان خود به خون بی‌ گناهان در کل منطقه، از جمله فلسطین است. او برای پیروزی جمهوری اسلامی ایران دعا کرد و از خداوند خواست تا شکست سخت و خفت‌باری را نصیب اسرائیل کند، تا جهانیان دریابند چه سرنوشتی در انتظار کسانی است که با عزت و کرامت مسلمانان دشمنی می‌ورزند.

وی از مسلمانان جهان به ویژه از مسلمانان پاکستان درخواست کرد و گفت که همه مسلمانان باید فرقه ‌گرایی را کنار بگذارند و متحد شوند، زیرا دشمن می‌ خواهد ما را به تفرقه در گیر کرده و تضعیف کند. امروز هدف دشمن اسلام، ایران است و فردا می ‌تواند یک کشور مسلمان دیگر باشد - بنابراین امت باید بیدار شوند. وی با شاره به موضع پاکستان گفت که مردم و علمای پاکستان نباید بخشی از توطئه علیه ایران باشند، بلکه باید سعی کنند به مسلمانان کمک کنند .مفتی حنیف قریشی به جنبه معنوی این جنگ اشاره کرده و تأکید که این جبهه، نبردی بین حق و باطل است و مسلمانان باید در آن از حق حمایت کنند[4]

علامه دکتر اشرف آصف جلالی، عالم برجسته اهل سنت بریلوی و  رئیس تحریک صراط مستقیم پاکستان

     علامه دکتر اشرف آصف جلالی ،گفت: حمله اسرائیل به ایران تجاوزی آشکار است. علامه دکتر اشرف آصف جلالی رئیس تحریک لبیک یا رسول الله  و تحریک صراط مستقیم پاکستان گفت: که آمریکا، اسرائیل و قدرت‌ های غربی می‌ خواهند خدایی ناکرده، همه کشورهای اسلامی را یکی یکی فلج کنند. در چنین شرایطی، اتحاد کشورهای مسلمان اجتناب ‌ناپذیر شده است. سازمان ملل متحد کارایی و اعتبار خود را از دست داده است. این سازمان نقش برده آمریکا را بازی می ‌کند. جلالی گفته است که اسرائیل یک تروریست بین‌المللی است، حمله اسرائیل به ایران یک تجاوز آشکار است، هر چقدر هم که محکوم شود، کافی نیست. وی گفت که کشورهای اطراف اسرائیل نباید به اسرائیل اجازه دهند از حریم هوایی آنها استفاده کند، قلب فلسطینی‌ ها به دلیل شعله ‌های برخاسته از تل ‌آویو سرد شده است، هرگز نمی ‌توان از آمریکا انتظار خوبی داشت. اشرف جلالی گفت که قدرت هسته ‌ای پاکستان نیز آمریکا را خیره کرده است، بنابراین باید بسیار هوشیار بود، اکنون زمان آن است که بت استکبار آمریکا را نابود کنیم، اکنون لحظه ‌ای برای تأمل برای کسانی است که اسرائیل را به رسمیت می ‌شناسند که تنها راه برای ایمن بودن، دست کشیدن از رویای دوستی با اسرائیل است[5].

دکتر اشرف جلالی در بیانیه دیگری آتش بس ایران و اسرائیل را مورد انتقاد قرار داده و گفت: جای تاسف است که ایران با آتش ‌بس موافقت کرده و غزه را فراموش کرده است. دکتر محمد اشرف آصف جلالی، رئیس تحریک لبیک یا رسول الله و بنیانگذار تحریک صراط مستقیم، گفت که بسیار مایه تاسف است که ایران با آتش بس موافقت کرده در حالی که غزه را در آتش رها کرده است. چرا هیچ بند استیضاحی علیه اسرائیل به دلیل آتش بس در غزه و نقض آن و قتل عام مداوم مسلمانان در مذاکرات آتش بس گنجانده نشده است؟ اگر ایران در نوزده ماه کاری برای غزه انجام نداده است، حداقل اکنون توافق آتش بس غزه در توافق با اسرائیل گنجانده می ‌شد. سرنوشت عجیب فلسطینیان این است که تمام ملت اسلامی نظاره گر نسل کشی آنها هستند، اما هیچ کس حاضر نیست بدن سوخته  شده آنها را مداوا و درمان کند. اکنون انتظار می رفت که شاید فلسطینیان بتوانند نفس راحتی بکشند، اما ایران حتی پس از وارد کردن خسارات زیادی به خود، این فرصت را از دست داد. اعلام آتش ‌بس بین اسرائیل و ایران توسط ترامپ، چنان خود سرانه به نظر می‌ رسد که گویی او در حال میانجیگری صلح بین دو برادر است، او پدر یا عموی هر دو آنها است. این همان ترامپی است که چندین بار قطعنامه‌ های آتش ‌بس غزه را وتو کرده است. اگر آتش ‌بس ایران و اسرائیل به نفع امت اسلامی می بود، ترامپ اینقدر عجله نمی‌ کرد. قبلاً گفتیم که پذیرش آمریکا به عنوان میانجی، معادل خودکشی است و در نهایت، ایران این خودکشی را مرتکب شد[6]. لازم به ذکر است، دکتر آصف اشرف جلالی در پاکستان اهل سنت بریلوی تندور بشمار می آید، او چند سال پیش در مراسمی موضوع فدک را مطرح کرد و در سخنانش به حضرت فاطمه زهرا (س)، بانوی بزرگ اسلام، توهین روا داشت. به همین دلیل مدتی در زندان بود، اما در نهایت با فشار گروه سپاه صحابه آزاد شد.

دادگاهی در هلند سال گذشته سعد رضوی، رهبر «حزب تحریک لبیک پاکستان»، و دکتر محمد اشرف جلالی، رهبر جناح جدا شده از این حزب به نام «حزب تحریک لبیک یا رسول الله پاکستان»، را به جرم تحریک پیروان شان برای کشتن خیرت ویلدرز، نماینده پارلمان راست افراطی ضد اسلام هلند، محکوم به مجازات کرد. محمد اشرف جلالی و سعد حسین رضوی هر دو به صورت غیابی محاکمه شدند، زیرا دولت پاکستان آنها را مجبور به حضور در یک دادگاه با امنیت بالا، آنطور که هلند درخواست کرده بود، نکرد. دکتر جلالی، یک رهبر مذهبی ۵۶ ساله پاکستانی، به دلیل ترغیب پیروانش به کشتن ویلدرز و دادن وعده «پاداش پس از مرگ» به ۱۴ سال زندان محکوم شد. همچنین سعد رضوی، ۲۹ ساله، رهبر حزب تحریک لبیک پاکستان (TLP)، را پس از آنکه به تحریک خالد لطیف، کریکت ‌باز پاکستانی، برای کشتن ویلدرز، پس از ترغیب پیروانش به کشتن ویلدرز، محکوم شد، به چهار سال زندان محکوم شد[7].

سکوت برخی از احزاب مذهبی بریلوی های پاکستان در خصوص حمله اسرائیل و آمریکا به ایران.

     در حالی که همه مکاتب فکری جهان، از جمله اکثر مکاتب فکری مسلمان و غیر مسلمان پاکستان، حملات اسرائیل و آمریکا به ایران را محکوم کردند، برخی از گروه‌ های مذهبی بریلوی ها از جمله: تحریک لبیک پاکستان شاخه علامه سعد رضوی پاکستان که همفکر گروه تندرو افراطی و تکفیری سپاه صحابه پاکستان است سکوت کرد. براساس بررسی های انجام شده گروه‌ های مذکور پاکستان در مورد حملات اسرائیل و آمریکا به ایران سکوت کردند، در حالی که این گروه ‌های مذهبی خود را از پیروان اصلی اسلام می ‌دانند و ادعا می‌کنند که از دین اسلام محافظت می کنند، اما حمله اسرائیل، که دشمنی آشکار و دیرینه با اسلام دارد و سال‌هاست مسلمانان فلسطین ــ که اکثریت شان اهل سنت ‌اند ــ را تحت ظلم، کشتار و آوارگی قرار داده، اکنون با یورش‌های وحشیانه به ایران و تهدید مستقیم به پاکستان، امت اسلامی را بی ‌واسطه هدف قرار داده است. این تجاوز بی ‌پرده، موجب شکل‌ گیری همبستگی بی ‌سابقه ‌ای میان جریان ‌های مختلف از جمله احزاب و گروه ‌های اهل سنت دیوبندی، اهل حدیث، شیعیان و حتی اقلیت ‌های غیرمسلمان پاکستان شده است.

همه گروه مذکور حملات اسرائیل را به شدت محکوم کرده و با جمهوری اسلامی ایران ابراز همبستگی کردند، اما این گروه های مذکور وحشیگری اسرائیل را به ایران ندیده گرفته و سکوت کردند.

تحلیل کارشناسی

تحلیلگران مذهبی معتقدند که :

-  سکوت گروه سپاه صحابه پاکستان قابل فهم است، زیرا این گروه از ابتدا مخالف جمهوری اسلامی ایران بوده است و اصلاً معتقد بوده که هیچوقت ایران به اسرائیل یا آمریکا حمله نمی کند، امروز به دلیل پاسخ محکم و قاطع ایران به اسرائیل سکوت کرده است، اما سکوت حزب تحریک لبیک پاکستان، که همواره خود را سرسخت ‌ترین مدافع اسلام معرفی کرده، پرسش ‌برانگیز و تعجب ‌آور است. اینکه در برابر چنین حملات آشکار به جهان اسلام، هیچ‌گونه موضع‌گیری مثبت یا منفی از سوی این حزب دیده نشده، جای تأمل دارد و انتظارات بسیاری از جامعه مذهبی را بی‌ پاسخ گذاشته است.

- آن ها گفتند نکند، ادعای برخی از گروهای مذهبی که تحریک لبیک حامی اسرائیل است و سخنرانی رئیس این حزب تدوین شده از سوی اسرائیل می آید، درست باشد. برخی ها معتقدند که این حزب گرایش بسوی سپاه صحابه پاکستان دارد و روابط نزدیکی با رهبری سپاه صحابه داشته است و آنها از ستاد این حزب بازدید کرده و از قبر پدر علامه سعد رضوی زیارت کردند[8].

-  تحریک لبیک پاکستان دو شاخه دارد، یکی به سرپرستی علامه سعد رضوی، فرزند بنیانگذار این حزب و دیگری به سرپرستی علامه دکتر آصف اشرف جلالی فعالیت می کند، هر دو شاخه وابسته به اهل سنت بریلوی تندرو هستند، اما آصف جلالی حملات اسرائیل به ایران را محکوم کرده و ابراز همبستگی کرده است.

- دادگاهی در هلند سال گذشته سعد رضوی، رهبر «حزب تحریک لبیک پاکستان»، و دکتر محمد اشرف جلالی، رهبر جناح جدا شده از این حزب به نام «حزب تحریک لبیک یا رسول الله پاکستان»، را به جرم تحریک پیروان شان برای کشتن خیرت ویلدرز، نماینده پارلمان راست افراطی ضد اسلام هلند، محکوم به مجازات کرد. محمد اشرف جلالی و سعد حسین رضوی هر دو به صورت غیابی محاکمه شدند، لذا ممکن است این سکوت به همین دلیل باشد.[9]

منابع: