دولت کنونی پاکستان به دلیل موجی از تروریسم در بلوچستان و ترس قتل و کشتار زائران از دست افراطی های بلوچستان، امسال سفر زمینی را برای زائران عتبات عالیه ایران و عراق ممنوع کرده و فقط اجازه سفر هوایی را داده است. این در حالی است که زائران پیش از اعلام دولت، تمام تمهیدات سفر زمینی را تدارک دیده بودند و دولت دیر اعلام کرد. به همین دلیل، این اعلام دولت، موجی از نگرانی را بین زائران پاکستانی ایجاد کرد و آنها اعلام کردند که به هر صورت سفر زمینی خود ادامه خواهند داد. از سوی دیگر علما و احزاب مذهبی پاکستان از جمله، شورای علمای شیعه پاکستان به سرپرستی علامه سید ساجد علی نقوی، رهبر ملت جعفری پاکستان و حزب وحدت مسلمین پاکستان به سرپرستی سناتور علامه راجا ناصر عباس جعفری با زائران پاکستانی اعلام همبستگی کردند و برای ادامه این سفر اعلام کردند. حزب وحدت مسلمین پاکستان فوری کاروان های زیارتی را تشکیل داده و برای پیشروی به سمت مرز ریمدان ایران، سفر خود را آغاز کرده و به شهر کراچی رسید. از سوی دیگر، نگرانی دولت نیز افزایش یافت و فشار زیادی وجود داشت که ممکن است دولت به دلیل درگیری با زائران دچار مشکل سیاسی شود، بنابراین طلال چوهدری، وزیر امور دولت پاکستان به عنوان نماینده دولت با میانجیگری فرماندار شهر کراچی پاکستان به علامه راجا ناصر عباس جعفری، رئیس حزب وحدت مسلمین پاکستان برای مذاکرات دعوت کرد تا جلوی اعتراض زائران گرفته شود. این مذاکرات موفقیت آمیز بودند و هفت نکته مورد توافق قرار گرفت که در نتیجه آن اعتراض زائران به تعویق افتاد. در این گزارش سعی خواهیم کرد در این مورد اطلاعاتی را بررسی کنیم.
توافق ۷ ماده ای اربعین و تصمیم تعویق راهپیمایی زائران پاکستانی.
تصمیم گیری حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان راهپیمایی اربعین را به تعویق انداخته است، دولت، شورای علمای شیعه پاکستان و حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان بر سر یک دستور کار ۷ ماده ای به توافق رسیده اند. طلال چوهدری، وزیر امور دولت پاکستان، گفت: از فرماندار ایالت سند سپاسگزار هستم، ایشان در مذاکرات نقش موثری داشته است. طلال چوهدری در ادامه گفت که ما درخواست کرده ایم که امسال سفر اربعین از طریق جاده انجام نشود، دولت ویزای عراق را به مدت ۶۰ روز تمدید خواهد کرد.وی همچنین گفت که به دانشجویان و طلاب حاضر در مرز ایران اجازه ورود به ایران داده می شود و به کسانی که ویزای عراق آنها صادر شده است، بلیط های تخفیفی داده می شود. طلال گفت که عملیات پرواز نیز طی ۲ تا ۳ روز آینده آغاز خواهد شد و دولت یک کمیته عالی رتبه در این زمینه تشکیل خواهد داد. به همین مناسبت، علامه رضوی، رهبر حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان، گفت که کامران تسوری، فرماندار سند، ضامن اجرای خواسته ها شده است. کامران تسوری، فرماندار سند، گفت که هیچ کس نمی تواند جاده منتهی به حرم حضرت علی (ع) و امام حسین (ع) را مسدود کند[1].
اعتراض زائران پس از تضمین تخفیف های دولت پاکستان در هزینه های سفر اربعین، پایان یافت.
سازمان‌های شیعی پاکستان به رهبری حرب وحدت المسلمین و شورای علمای شیعه پاکستان پس از مذاکرات موفقیت‌آمیز با دولت، به اعتراض خود در مورد محدودیت های سفر زمینی برای اربعین در کربلا پایان دادند و راهپیمایی از شهر کراچی به سمت مرز ریمدان پاکستان و ایران را متوقف کردند. کامران تسوری، فرماندار ایالت سند، طلال چوهدری، وزیر امور دولت پاکستان و علامه راجا ناصر عباس جعفری، رهبر حزب وحدت مسلمین، در گفتگو با رسانه ها این توافق هفت ماده ای را تأیید کردند. وزیر امور دولت پاکستان تأیید کرد که دولت از طریق هماهنگی با دولت عراق، تمدید ویزای زائران را به مدت ۶۰ روز تسهیل خواهد کرد. وی همچنین اطمینان داد که پروازهای تخفیف ویژه برای زائران ترتیب داده خواهد شد. دولت پاکستان همچنین تضمین خواهد کرد که وجوه پرداختی به اتوبوس ها، شرکت های حمل و نقل و اپراتورهای تور برای سفرهای زمینی، بازپرداخت شود. طلال چوهدری افزود که مرز تفتان و ریمدانکه یک مسیر کلیدی برای زائران ایران و عراق است، همچنان باز خواهد ماند، اگرچه دولت پاکستان به زائران امسال توصیه کرده است که از سفرهای زمینی خودداری شود. علامه راجا ناصر عباس خاطرنشان کرد که محدودیت‌های سفر سختی های زیادی را برای زائران ایجاد کرده است، اما امروز، پس از مذاکرات موفقیت آمیز و تضمین های دولت پاکستان، ما به راهپیمایی خود پایان می دهیم[2].
پاکستان و عراق تفاهم نامه ای را برای راه‌اندازی سرویس کشتیرانی برای زائران امضا کردند.
پاکستان و عراق تفاهم نامه ای برای راه اندازی سرویس کشتیرانی بین بندر گوادر و بندر ام قصر عراق به منظور ترویج گردشگری مذهبی و تجارت دوجانبه امضا کردند. وزیر امور دریایی پاکستان گفت که پاکستان همچنین در حال کار بر روی ایجاد مسیرهای کشتیرانی با ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است. این توافق در جریان دیدار محمد جنید انور چوهدری، وزیر امور دریایی پاکستان، و هیأتی سه نفره از سفارت عراق در اسلام آباد حاصل شد. جنید انور چوهدری گفت که این سرویس کشتیرانی می‌تواند روابط فرهنگی و مذهبی ما را تقویت کند و همچنین فرصت‌های تجاری ایجاد کند. این سرویس کشتیرانی به ویژه برای زائران پاکستانی که برای شرکت در مراسم مذهبی، به ویژه اربعین (شهادت امام حسین(ع)) به عراق سفر می‌کنند، مفید خواهد بود. هر ساله تقریباً یک میلیون زائر پاکستانی به مناسبت اربعین برای زیارت عتبات عالیه نجف و کربلا مشرف می شوند و این تصمیم پس از ممنوعیت سفر زمینی امسال گرفته شده است. پاکستان همچنین در حال کار بر روی ایجاد مسیرهای کشتیرانی با ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است. طبق داده های تجاری سال مالی ۲۰۲۴ء پاکستان بیش از 5 میلیارد و ۴ میلیون دلار فرآورده های نفتی به عراق صادر کرده است، در حالی که بیش از یک میلیارد و 5 میلیون دلار فرآورده‌های نفتی از عراق وارد کرد. پاکستان قرار است در انتخابات آتی سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) شرکت کند و در این زمینه از عراق درخواست حمایت کرد که عبدالقادر الحمیری حمایت پاکستان را تضمین کرد[3].
تحلیل کارشناسی
تحلیلگران معتقدند که:
1- در تاریخ ۲۷ جولای 2025ء محسن نقوی، وزیر کشور پاکستان در پیام خود در X اعلام کرد که امسال به زائران پاکستانی اجازه سفر زمینی به ایران و عراق داده نخواهد شد، با این حال، زائران می توانند از طریق هوایی سفر کنند. وی گفت که این تصمیم پس از مشورت متقابل بین وزارت امور خارجه، دولت بلوچستان و سازمان های امنیتی پاکستان گرفته شده است و این تصمیم دشوار با توجه به امنیت مردم ]زائران[ و امنیت ملی پاکستان اتخاذ شده است[4].
2- علامه راجا ناصر عباس جعفری، رئیس حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان و علامه سید ساجد علی نقوی، رئیس شورای علمای شیعه و رهبر ملت جعفری پاکستان اعلام کردند زیارت کربلا بخشی از ایمان ماست و ما حتی یک قدم هم از وظیفه دینی خود عقب نشینی نخواهیم کرد.
3- در بحبوحه بن بست در مذاکرات جاری بر سر تصمیم دولت مبنی بر ممنوعیت سفر زمینی زائران پاکستانی به ایران و عراق به مناسبت اربعین، وزارت امور دریایی پاکستان قصد دارد برای تسهیل عزیمت زائران به ایران و عراق، یک سرویس کشتی رانی راه اندازی کند، اما برخی از زائران و همچنین تحلیلگران بر سفر دریایی زائران ابراز نگرانی کردند و تاکید کردند دولت پاکستان برای فراهم آوردن امنیت سفر زمینی اقدام کند[5].
4- تحلیلگران مذهبی معتقدند که دولت پاکستان امسال مراسم پیاده روی اربعین حضرت امام حسین (ع) را در داخل پاکستان نیز ممنوع کرده و می خواهد با چنین تاکتیک های متعصبانه برنامه تجمع اربعین در ایران و عراق و همچنین در داخل پاکستان را متوقف کند. از آنجایی که سفر هوایی بسیار گران است و سفری با قایق نیز بدون خطر نیست، این تعداد زائران خود به خود کاهش خواهد یافت، به شرطی که زائران از اکنون در برابر این توطئه استکباری توسط دولت پاکستان، بایستند و تحت هیچ شرایطی اجازه موفقیت آن را ندهند.
منابع:
نظر شما