مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

در تاریخ ۱۱ مرداد در میدان مرکزی بیشکک «آلاتو» مراسم افتتاح مجسمه جدید ماناس برگزار شد. طراح این مجسمه تمیلَه ماماتُوا است. پایه نو این مجسمه یادآور صخره‌های پوشیده از برف قرقیزستان است. این پایه با زاویه ۱۵ درجه ساخته و با سنگ مرمر سفید پوشیده شده است. ارتفاع کلی این مجسمه، به همراه پایه، ۳۳ متر است که نمادی از سی‌وسومین سالگرد استقلال کشور می‌باشد. مجسمه از آلیاژ برنز ساخته شده و پایه از بتن، سازه‌های فلزی و سنگ مرمر. انتخاب مصالح با در نظر گرفتن زاویه مایل سازه، از دید مهندسی با دقت انجام شده است.

در تاریخ ۱۱ مرداد در میدان مرکزی بیشکک «آلاتو» مراسم افتتاح مجسمه جدید ماناس برگزار شد. طراح این مجسمه تمیلَه ماماتُوا است. پایه نو این مجسمه یادآور صخره‌های پوشیده از برف قرقیزستان است. این پایه با زاویه ۱۵ درجه ساخته و با سنگ مرمر سفید پوشیده شده است. ارتفاع کلی این مجسمه، به همراه پایه، ۳۳ متر است که نمادی از سی‌وسومین سالگرد استقلال کشور می‌باشد. مجسمه از آلیاژ برنز ساخته شده و پایه از بتن، سازه‌های فلزی و سنگ مرمر. انتخاب مصالح با در نظر گرفتن زاویه مایل سازه، از دید مهندسی با دقت انجام شده است.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجسمه ماناس در میدان اصلی بلافاصله نصب نشد. در سال ۱۹۸۴، در مقابل ساختمان کاخ دولت، تندیس ولادیمیر لنین نصب شد که تا سال ۲۰۰۳ در آن مکان باقی ماند. بعدها، این مجسمه لنین به میدان قدیمی منتقل شد و جای آن را مجسمه جدیدی گرفت.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجسمه لنین در میدان قدیمی بیشکک

جای آن را مجسمه «اِرکیندیک» گرفت - پیکره زنانه‌ای با بال‌های گشوده که توندوک؛ نمادی از کانون خانوادگی و آسمان در یورت سنتی قرقیزی را بالای سر خود نگه داشته بود. این تندیس در سال ۱۹۹۹ نصب شد و تا سال ۲۰۱۱ در جای خود باقی ماند، تا اینکه با مجسمه ماناس جایگزین شد.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

خبرگزاری اَکی‌پرِس به یاد می‌آورد که چه مجسمه‌هایی از ماناس در قرقیزستان و خارج از کشور نصب شده‌اند.

مجسمه قدیمی ماناس در میدان اصلی

پیش از نصب مجسمه جدید ماناس که به تازگی در میدان «آلاتو» نصب شده است، مجسمه دیگری از او در این میدان قرار داشت. آن مجسمه به مناسبت بیستمین سالگرد استقلال کشور در سال ۲۰۱۱ نصب شده بود.

سازنده آن مجسمه، هنرمند خلق قرقیزستان بازاربای صدیقوف بود. ارتفاع خود مجسمه به ۱۰ متر می‌رسید و همراه با پایه، بیش از ۱۷ متر ارتفاع داشت. وزن کلی آن ۱۲.۵ تن: وزن خود مجسمه ۱۰.۵ تن برنز خالص بود و ۲ تن دیگر اسکلت داخلی مجسمه را تشکیل می‌داد. آن مجسمه بر روی مهارهای مخصوص نگه داشته می‌شد. آن مجسمه نماد قدرت، خرد و نقش وحدت‌بخش قهرمان افسانه‌ای بود. چهره ماناس یک تصویر ترکیبی از دلاوران قرقیز بود. خود مجسمه‌ساز اعتراف کرده بود که از ویژگی‌های چهره بازیگر سویمونکول چوکموروف الهام گرفته بود.

در آغاز ژانویه سال جاری، بازسازی مجسمه آغاز شد. در ابتدا قرار بود فقط پایه مجسمه ماناس بازسازی شود و خود مجسمه به انبار منتقل گردد. اما بعدها تصمیم گرفته شد که مجسمه‌ای جدید از ماناس ساخته و نصب شود.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجسمه ماناس در برابر تالار ملی فیلارمونیک

یکی دیگر از مجسمه‌های ماناس در برابر تالار ملی فیلارمونیک به نام توقتوغول ساتیلقانوف نصب شده است. این مجسمه، عنصر مرکزی مجموعه مجسمه‌ای «روستای ماناس» است که در سال ۱۹۸۱ - یک سال پس از ساخت خود فیلارمونیک - نصب شد.

در این مجسمه، ماناس در حالی که سوار بر اسب است و زره جنگی بر تن دارد، اژدهایی را از پای درمی‌آورد. ارتفاع مجسمه ۶٫۳ متر است، طول اژدها ۱۳ متر، و ارتفاع پایه‌ای که با گرانیت خاکستری پوشانده شده ۱۴٫۷ متر است. در دو سوی مجسمه ماناس، پیکره‌های «قانیکِی» - همسر ماناس - و حکیم «باقای» قرار دارند. هر سه پیکره از جنس مس ساخته شده‌اند.

در دو طرف این ترکیب مجسمه‌ای، سردیس‌هایی از گرانیت قرمز نصب شده‌اند که به چهار راوی بزرگ حماسه ماناس اختصاص دارند: نایمان‌بای بالیقوف، تینی‌بِک جاپی‌یِف، ساغین‌بای آروزبَقوف و سایاق‌بای قارالایِف.

نویسندگان این اثر، مجسمه‌ساز تورغون‌بای صادقوف و معمار آلِکسِی پِچِنکین هستند.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجسمه‌های ماناس در استان تالاس

ماناس در ورودی استان تالاس

تالاس زادگاه ماناس بزرگوار به شمار می‌رود و همچنین محل قرارگیری آرامگاه اوست؛ جایی که بنا بر افسانه‌ها، خود این قهرمان در آن به خاک سپرده شده است. در استان تالاس، اشاره‌های فراوانی به ماناس وجود دارد، از جمله روستا، ناحیه، مجتمع یادبود و غیره که نام او را دارند.

در ابتدای ورود به استان تالاس، بازدیدکنندگان با تندیس ماناس روبه‌رو می‌شوند.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجتمع یادبود «ماناس اردو»

در فاصله ۱۲ کیلومتری از شهر تالاس، مجتمع یادبودی به نام «ماناس اردو» قرار دارد که شامل یک پارک وسیع و آرامگاه (گنبد) ماناس می‌شود.

در مرکز این مجتمع، روی یک ستون یادبود، تندیس ماناس با شمشیر قرار دارد و اطراف او، مجسمه‌های ۴۰ سوارکار و قهرمانان حماسه به چشم می‌خورد.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

ماناس در شهر تالاس، مقابل ساختمان اداره استانی

در تاریخ ۲۱ مارس ۲۰۲۳، مراسم افتتاح مجسمه ماناس در مقابل ساختمان اداره استانی شهر تالاس برگزار شد. این مجسمه توسط مجسمه‌سازان سادابِک آژی‌یِف و توقتالی مورزاکریموف طراحی شده است. ارتفاع این مجسمه ۱۲ متر بوده و هزینه ساخت آن حدود ۸.۷ میلیون سوم برآورد شده است.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

ماناس در شهر اوزگِن

در ۱۰ فوریه سال جاری، بنای مجسمه بازسازی شده ماناس در میدان مرکزی شهر اوزگِن افتتاح شد. برای تعمیر اساسی این مجسمه و فضای اطراف آن، سال گذشته ۲ میلیون و ۱۸۵ هزار سوم از بودجه محلی اختصاص یافته بود.

این مجسمه از مس ساخته شده است. ارتفاع آن ۳.۶۵ متر و عرض آن ۱.۶ متر می‌باشد.

مراسم افتتاح با نمایش‌های تئاتری و اجراهای آقین‌های بداهه‌پرداز و ماناس‌خوانان همراه بود.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجسمه ماناس در شهر اوش

در تاریخ ۵ ژانویه ۲۰۱۲ در شهر اوش مجسمه‌ای از ماناس نصب شد که در زمان خود به عنوان بلندترین مجسمه سوارکاری در کشورهای مستقل مشترک‌المنافع شناخته می‌شد.

روشن ماماتقولوف، یکی از سازندگان این مجسمه، گفت که ساخت آن چهار ماه طول کشید و بیش از ۲ تن آهن برای ساخت آن مصرف شد. ارتفاع کل مجسمه ۲۴ متر است که شامل «ماناس روی اسب» با ارتفاع ۱۰ متر، پایه به ارتفاع ۱۱ متر و زیرساخت به ارتفاع ۳ متر می‌باشد. برای ساخت این مجسمه حدود ۳۱ میلیون سوم از بودجه محلی صرف شده است. طبق طرح سازندگان، نیزه‌ای که در دست ماناس است نماد حفاظت از مردم است، ببر در برابر پایه یادبود نماد قدرت و توانمندی قهرمان حماسه است و اسبی که ماناس بر آن سوار است، نماد نیروی درونی قهرمان می‌باشد.

به گفته معمار ارشد نوربِک بایِتوف، این مجسمه عمداً در خیابان قاسم‌بِکوف نصب شده تا در نزدیکی فرودگاه قرار داشته باشد.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

ماناس در شهر باتکِن

در شهر باتکن یک مجتمع مجسمه‌ای به نام «ماناس اردو» وجود دارد. تورغون‌بای صادقوف، مجسمه‌ساز معروف و خالق مجسمه ماناس در برابر تالار ملی فیلارمونیک، اهل استان باتکِن است. او برای زادگاه خود نسخه‌ای از مجسمه قهرمان، جنگجویان، دوستان و خانواده او را ساخته است.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

ماناس در شهر  قیزیل‌کیا

در ژانویه ۲۰۱۷، در شهر قیزیل‌کیا در استان باتکِن، مجسمه‌ای به ارتفاع ۲۰ متر برای ماناس نصب شد: خود مجسمه ۸ متر ارتفاع دارد و ۱۲ متر مربوط به پایه آن است. برای ساخت این یادبود از بودجه شهری ۹.۹ میلیون سوم هزینه شده است.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

مجسمه‌های ماناس در خارج از کشور

مسکو
اولین مجسمه ماناس بزرگوار در خارج از کشور در پارک دوستی در مسکو نصب شد و هدیه‌ای از طرف قرقیزستان است. برای ساخت این یادبود، دولت قرقیزستان در سال ۲۰۰۷ مبلغ ۹ میلیون سوم اختصاص داد، و کل هزینه یادبود حدود ۴۱ میلیون روبل بود. یادبود چهار سال بعد نصب شد. مراسم افتتاحیه مجسمه در ۲۴ فوریه ۲۰۱۲ برگزار شد.

این مجسمه توسط گروه خلاقانه‌ای به سرپرستی جومارت قادیرالی‌یِف طراحی شده است. ترکیب برنزی این اثر ۴.۵ متر ارتفاع دارد و ماناس را در زره‌های شرقی، سوار بر اسب جادویی آق‌قولا، با دستی بلند و در حرکت به تصویر می‌کشد.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

استانبول
در پارکی در منطقه خلیج، یکی از مناطق تاریخی استانبول ترکیه، مراسم رسمی افتتاح مجسمه ۱۰ متری ماناس در ۹ اوت ۲۰۱۷ برگزار شد. مبتکر نصب مجسمه، تِمیرلان سارلیق‌بِک اولو، قرقیزی بود که همچنین هزینه ساخت و نصب آن را تأمین مالی کرد.

سازندگان این یادبود مجسمه‌سازان توقتالی مورزاکریموف و سادابِک آژی‌یِف و همچنین هنرمند سِیت‌بِک کالبایِف هستند. ساخت این یادبود ۸ ماه به طول انجامید و هزینه آن ۴ میلیون سوم بود.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

منطقه خودمختار سین‌کیانگ اویغور، چین

در منطقه خودمختار سین‌کیانگ اویغور در چین، در شهر اولوگچات، در سال ۲۰۱۹ یادبودی از ماناس و ۴۰ جنگجوی او افتتاح شد. پایه یادبود به شکل کتاب‌های بزرگ ساخته شده که نام‌های ۴۰ یار همراه ماناس بر آن نوشته شده است. روبروی این مجسمه، کتاب بازِ حماسه «ماناس» قرار دارد که در آن بخشی از ابیات حماسه حک شده است.

این یادبود پروژه‌ای مشترک بین قرقیزستان و چین است؛ طرف چینی تأمین مالی و مواد اولیه را بر عهده داشته و طرف قرقیزی مجسمه‌سازان و پژوهشگران حماسه‌خوان را برای طراحی و اجرای اثر جذب کرده است.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

آستانه
در آستانه، پایتخت قزاقستان، در تاریخ ۱۹ آوریل ۲۰۲۴ مراسم افتتاح یادبود ماناس بزرگوار برگزار شد. این مراسم با حضور روسای جمهور قرقیزستان، صادر جباروف، و قزاقستان، قاسم‌جومارت توقایف، برگزار گردید.

مجسمه در یکی از خیابان‌های مرکزی پایتخت قزاقستان به نام قابان‌بای باتیر نصب شده است. ارتفاع مجسمه ۱۰ متر است، پایه آن از گرانیت ساخته شده و خود مجسمه از برنز می‌باشد.

طرح اولیه یادبود توسط مجسمه‌ساز رستم‌بِک فاضلوف طراحی شده و معمار پروژه اولان بیشِنبایِف، هنرمند برجسته فرهنگ قرقیزستان، است.

نصب مجسمه های ماناس؛ از قرقیزستان تا ترکیه و چین

آنکارا
مجسمه ماناس بزرگوار در مرکز آنکارا، در میدان اصلی شهرداری کیچیورِن (یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین مناطق شهر) نصب شده است - میدانی که مجسمه‌هایی از حکومت‌های ترک در آن قرار دارد. در محل نصب یادبود قبلاً یک فواره تاریخی وجود داشت. این یادبود بدون حمایت بودجه دولتی و با کمک‌های مردمی، سفارت قرقیزستان و خیّران ساخته شده است.

میدانی که یادبود در آن قرار دارد «میدان جهان ترک کالابا» نام دارد. این مجسمه در همکاری میان شهرداری کیچیورن و سفارت قرقیزستان در ترکیه نصب شده است.

هم مجسمه‌سازان و هم مناس‌خوانان این یادبود را یکی از بهترین تجسم‌های ماناس می‌دانند.

این مجسمه نماد دوستی و وحدت فرهنگی میان مردم قرقیز و ترک است. مراسم افتتاح آن در تاریخ ۳۱ اوت ۲۰۲۱ و به مناسبت سی‌امین سالگرد استقلال قرقیزستان برگزار شد. در مراسم نمایندگانی از نمایندگی‌های سیاسی، مقامات محلی و سازمان‌های اجتماعی حضور داشتند.

منبع:https://culture.akipress.org/news:2306456

کد خبر 24737

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 3 =