پاکستان، با نام رسمی جمهوری اسلامی پاکستان، کشوری مسلمان در جنوب آسیا است. این کشور از نظر جمعیت، پنجمین کشور بزرگ جهان و دومین جمعیت بزرگ مسلمان جهان را دارد. اسلام دین رسمی جمهوری اسلامی پاکستان است. این کشور تقریباً 246.2 میلیون نفر جمعیت دارد. %97 درصد از جمعیت این کشور مسلمان هستند، در حالی که 3 % درصد جمعیت را اقلیت ‌ها، از جمله مسیحیان، هندوها و سایر ادیان، تشکیل می ‌دهند[1]. اکثریت مسلمانان سنی هستند و پس از آن شیعیان قرار دارند. براساس گزارش ها پاکستان دومین کشور با بیشترین تعداد شیعیان جهان است، در حالی ایران از نظر تعداد شیعیان در رتبه اول جهان قرار دارد. در پاکستان اهل سنت بریلوی اکثریت دارند و اعتقاداً دوستدار اهل بیت (ع) و پیروی صحابه هستند، میلاد النبی (ص) را جشن می گیرند. از جمعیت اهل سنت 5 %  دیوبندی و اهل حدیث هستند که نظرات آنان با اهل سنت بریلوی مختلف هستند. مکتب فکری دیوبندی به فرقه ‌ای از اهل سنت اشاره دارد که از نظر عقاید و مسائل با سایر گروه ‌های سنی اختلاف نظر دارند. این گروه وابسته به مرکز دینی بنام حوزه علمیه دارالعلوم دیوبند در هند است. جایی که آنها در اعتقادات اسلامی باورهایی متفاوت از بقیه دارند. آنها ادعا می‌کنند که این جنبش برای حفظ باورها و ایدئولوژی ‌های مسلمانان در شبه قاره که توسط امپریالیسم بریتانیا و فرهنگ ‌های هندوی آن زمان در حال تغییر بود، آغاز شد و برای اطمینان از این امر، حوزه علمیه دارالعلوم دیوبند تأسیس شد. علما و پیروان این مکتب فکری به عنوان اهل سنت حنفی دیوبندی شناخته می‌ شوند و مقلد هستند. پیروان این مکتب فکری، خود را در برابر عقاید اصحاب پیامبر اکرم (ص) اهل تسامح می دانند و آداب و رسومی از جمله جشن میلادالنبی (ص) را که به اعتقاد آنها، بعد از پیامبر اکرم (ص) و صحابه رواج یافته، جایز نمی دانند و آداب و رسوم و سنت هایی که به اعتقاد آن ها پس از پیامبر اکرم (ص) یا صحابه ترویج شدند، بدعت قرار می دهند[2]. همچنین اهل حدیث گروهی مذهبی از مسلمانان اهل سنت هستند که در شبه قاره هند و به ویژه در پاکستان یافت می ‌شوند و قرآن کریم و حدیث را منابع اصلی دین اسلام می ‌دانند و بر استدلال مستقیم از کتاب و سنت در پرتو فهم مورد توافق سلف (صحابه و تابعین) به جای تقلید شخصی تأکید دارند. این گروه عموماً به ایده ‌هایی که در سطح بین ‌المللی به عنوان «اندیشه سلفی» نیز شناخته می ‌شوند، گرایش دارند. اهل حدیث در اعتقادات و اعمال خود به پایبندی دقیق به متن اصلی قرآن کریم و احادیث معتبر اهمیت می ‌دهند. اهل حدیث معتقدند که پس از قرآن کریم، حدیث باید چراغ راهنمای زندگی فرد باشد. آن ها معتقدند که اگر مسئله ‌ای را نتوان با قرآن کریم و حدیث روشن کرد، باید به اجتهاد مجتهدان مراجعه کرد، اجتهادی که به قرآن و حدیث نزدیک‌تر باشد پذیرفته و اجتهادی که با آن مخالف باشد رد شود. از نظر اهل حدیث خبر واحد در مسائل اعتقادی، احکام و سایر مسائل حجت است، در حالی که پیروی از حدیث، معادل به پیروی از آیات قرآن کریم است[3]، گروه مذکور گرایش بسوی عربستان دارد. مختصراً اینکه این دو گروه با برگزاری جشن میلادالنبی (ص) مخالف هستند و بدعت قرار می دهند، هر دو از این جهت نیز جشن میلادالنبی (ص) را بدعت قرار داده و جایز نمی دانند که معتقد هستند درگذشت پیامبر اکرم (ص) نیز در همین روز (12 ربیع الاول) است، لذا فقط اهل سنت بریلوی که در پاکستان اکثریت دارند معتقد به جشن گرفتن عید میلادالنبی(ص) هستند، همچنین اهل تشیع که نزد آنها میلاد پیامبر اکرم (ص) در 17 ربیع الاول است، اما به دلیل اعلام حضرت امام خمینی(ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی از 12 تا 17 ربیع الاول هفته وحدت قرار داده و جشن می گیرند، نیز در این مراسم میلادالنبی (ص) شرکت و مراسم را سازماندهی می کنند. میلاد پیامبر اکرم (ص) در پاکستان با شور و احترام مذهبی ویژه جشن گرفته می‌ شود. در این روز، مردم مسلمان اعم از شیعه و سنی با برگزاری مراسم مختلف از جمله راهپیمایی، محافل نعت خوانی و برنامه ‌های سیرت پیامبر اکرم (ص)، همایش ها و سمینار های میلاد پیامبر اکرم (ص) جشن می ‌گیرند. مساجد تمامی شهرهای پاکستان آذین ‌بندی می ‌شوند و مردم در مساجد برای دعاها و عبادات ویژه ای می پردازند.

جزئیات مراسم جشن میلاد النبی (ص) در پاکستان.

رویدادها:

به مناسبت عید میلاد پیامبر اکرم (ص) در سراسر پاکستان راهپیمایی های میلادالنبی (ص) برگزار می ‌شود و مردم در این مراسم به افتخار پیامبر اکرم (ص) به خواندن نعت پیامبر اکرم (ص) می ‌پردازند. شرکت کنندگان در این مراسم به شکل گروه های مختلف و هر گروه با لباس رنگ و قله مختلف شرکت کرده و در صحنه های مختلف مسیر به لحن زیبا نعت خوانی کرده و جوایزی را دریافت می کنند.

برنامه ‌های سیره پیامبر اکرم (ص):

موسسات دولتی و غیر دولتی، دانشکده ها، مدارس و سازمان ‌ها و نهادهای مختلف مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور و همچنین مساجد، حسینیه ها و مدارس دینی کنفرانس‌ ها و سمینارهایی با موضوع سیره پیامبر اکرم (ص) برگزار می‌کنند که در آن علما و دانشمندان اسلامی به زندگی پیامبر اکرم (ص) می ‌پردازند. علما و دانشمندان مکاتب فکری مختلف در این همایش ها و سمینارها سخنرانی کرده و سیرت پیامبر اکرم (ص) را برای نسل جوان بیان می کنند.

تزئینات مساجد:

مساجد، حسینیه ها، مدارس دینی، موسسات دولتی و غیر دولتی، خانه های عمومی، پاساژها و بازار های عمومی با چراغ ‌های برقی و پرچم ‌ها تزئین و کاملاً آذین ‌بندی می ‌شوند.از آغاز ماه ربیع الاول شهرهای پاکستان و همچنین مسیرهای مختلف این کشور با لامپ های رنگی آذین بندی شده و شب ها نظاره زیبایی را نشان می دهند. تمام ساختمان های عمومی، خصوصی، مساجد و حسینیه ها آذین بندی شده و شب ها نظاره خوبی را نشان می دهند. 

دعا، عبادات و مناجات ویژه:

در روز میلادالنبی (ص)، مردم مسلمان برای دعاها، عبادات و مناجات ویژه ‌ای در مساجد می پردازند و  برای پیشرفت اسلام، وحدت امت اسلامی و پیشرفت امت اسلامی مسلمان دعا می کنند. مساجد و حسینیه های پاکستان در ماه ربیع الاول نسبت به سایر ماه های سال علاوه بر ماه رمضان المبارک بیشتر رونق پیدا می کنند. مردم مسلمان برای نعت خوانی، قرائت قرآن و همچنین برای عبادات، دعاها و مناجات می پردازند.

تدابیر دولتی:

دولت پاکستان نیز به مناسبت جشنواره سراسری میلادالنبی (ص) در پاکستان تمهیدات امنیتی ویژه‌ ای را در نظر می ‌گیرد. در سال های گذشته گروه های افراطی پاکستان از جمله سپاه صحابه و سایر مخالفین جشن میلادالنبی(ص) مراسم میلاد النبی(ص) را در شهرهای مختلف پاکستان هدف قرار داده و حمله کردند و در برخی مراسم حملات انتحاری نیز انجام شدند که در نتیجه آن بسیاری از مردم بی گناه به شهادت رسیدند، لذا دولت های پاکستان هر ساله برای امنیت این مراسم تمهیدات ویژه ای را انجام می دهد و دسته های پلیس به راهپیمایی های میلادالنبی(ص) همراهی می کنند.  

همایشهای ملی و بین المللی میلاد النبی (ص) در پاکستان.

از سوی دولت های ایالتی و همچنین دولت پاکستان، به همت وزارت امور مذهبی پاکستان به مناسبت میلاد النبی(ص) هر ساله همایش های ملی و بین المللی سیرت النبی (ص) برگزار می شوند. در این همایش های بین المللی علما و دانشمندان اسلامی جهان شرکت می کنند. همچنین در سطح ناحیه ها، در سطح ایالت ها و همچنین در سطح ملی مسابقات قرآن کریم برگزار و برندگان مقام اول، دوم و سوم جوایز نقدی و گواهی نامه ارائه می شود. امسال نیز پنجاهمین همایش بین المللی سیرت النبی (ص) در اسلام آباد برگزار می شود. سردار محمد یوسف، وزیر امور مذهبی پاکستان، ریاست نشست ‌ای را برای بررسی مقدمات پنجاهمین کنفرانس بین ‌المللی سیرت ‌النبی (ص) بر عهده داشت. وی در این نشست اعلام کرد: پنجاهمین کنفرانس بین ‌المللی سیرت النبی (ص) در ماه ربیع الاول (2025ء) با شکوه برگزار خواهد شد. وی گفت که این وزارتخانه افتخار برگزاری پنجاهمین کنفرانس بین ‌المللی سیرت النبی (ص) را در سال جاری به عهده خواهد داشت. این کنفرانس برای آگاهی نسل جدید از آموزه ‌های اسلامی و سیرت النبی (ص) از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. سازمان همکاری اسلامی تصمیم گرفته است که سال هجری جاری را به مناسبت هزار و پانصدمین سالگرد تولد پیامبر اکرم (ص) به عنوان «نبی الرحمه» جشن بگیرد. در همین راستا، وزارت امور مذهبی پاکستان برنامه ‌ای را برای سازماندهی رویدادها و گردهمایی ‌های سیرت النبی (ص) در سطوح ایالتی و خصوصی در سراسر کشور تحت برنامه «عشره رحمه للعالمین» منتشر کرده است. وزیر گفت که موضوع کنفرانس سیرت النبی (ص) امسال «مسئولیت‌ های دولت در آموزش و پرورش استفاده مثبت از رسانه ‌های اجتماعی، در پرتو سیرت النبی (ص)» خواهد بود. همچنین مسابقات مقاله ‌نویسی سیرت النبی(ص) چند ماه پیش اعلام شد. به کسانی که در این زمینه مقاله بنویسند و به نویسندگان کتاب‌ های سیرت النبی (ص) و نعت خوانان جوایزی اهدا خواهد شد. بهترین و برگزیده‌ ترین مقالات در این زمینه در یک کتاب گردآوری و برای آگاهی سیاست ‌گذاران و نسل جدید نگهداری خواهد شد. وی گفت که وزارت امور مذهبی پاکستان به تشویق نویسندگان سیرت النبی (ص) به بهترین شکل ممکن ادامه خواهد داد. لازم به ذکر است که شخصیت ‌های مهم مذهبی و علمای داخلی و خارجی در پنجاهمین کنفرانس بین‌المللی سیرت النبی (ص) در ماه ربیع ‌الاول شرکت خواهند کرد. دکتر سید عطاء الرحمان، دبیر امور مذهبی پاکستان، دکتر ساجد محمود چوهان، دبیر اضافی و سایر مقامات ارشد وزارت مذهبی امور پاکستان نیز در نشست بررسی تمهیدات وزارت امور مذهبی پاکستان در اسلام ‌آباد، حضور داشتند[4].

مجلس ملی  پاکستان به مناسبت عید میلاد النبی (ص) به اتفاق آرا قطعنامه‌ ای را تصویب کرد.

نشست ‌ای از مجلس ملی  پاکستان به ریاست ایاز صادق، رئیس مجلس ملی پاکستان، برگزار شد که در آن قطعنامه‌ ای توسط پیر سید فضل علی شاه جیلانی، عضو مجلس ملی پاکستان، به مناسبت عید میلاد النبی (ص) ارائه شد. حساب رسمی مجلس ملی در وب‌ سایت شبکه اجتماعی X اعلام کرد که این مجلس با توجه به اهمیت تاریخی هزار و پانصدمین عید میلاد النبی (ص)، این قطعنامه را ارائه می‌دهد.

در این قطعنامه آمده است که دولت ‌های فدرال و ایالتی  پاکستان باید این مناسبت را در بالاترین سطح از طریق برنامه ‌های ملی، گرد همایی‌ های میلاد النبی (ص)، کمپین ‌های رسانه‌ای و ابتکارات رفاهی و همچنین نورپردازی و آذین‌ بندی ساختمان‌ ها و بزرگراه‌ های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی جشن بگیرند. همچنین تصریح شده است که همه نهادهای دولتی و خصوصی، از جمله مؤسسات آموزشی و تجاری و رسانه‌ های پاکستان، باید به طور کامل مشارکت کنند و صلح، مدارا و برادری را مطابق با آموزه ‌های حضرت محمد، رسول خدا، آخرین پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ترویج دهند. طبق این قطعنامه، این مجلس تصمیم ‌ گرفت سنت و سیره حضرت محمد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را ترویج دهد و از همه ملت  پاکستان می‌ خواهد که این مناسبت مبارک را با نهایت ارادت، احترام و وحدت جشن بگیرد[5].

منابع: