جمهوری اسلامی پاکستان کشوری مسلمان در جنوب آسیا است. این کشور از نظر جمعیت پنجمین کشور بزرگ جهان و دومین کشور پرجمعیت مسلمان در جهان است. اسلام دین رسمی این کشور است و اکثریت مسلمانان این کشور اهل سنت بریلوی و پس از آن شیعه در اکثریت هستند. اهل سنت پاکستان به سه فرقه مجزا تقسیم می ‌شوند: سنی ‌های بریلوی، سنی ‌های دیوبندی و اهل حدیث (سلفی). بریلوی‌ ها اکثریت را تشکیل می ‌دهند که حدود ۶۵٪ و عاشق پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) هستند و از صحابه پیروی می‌کنند. آنها هر ساله میلاد پیامبر اکرم (ص) را در ۱۲ ربیع الاول و همچنین در کل ماه ربیع با شکوه ویژه ای جشن می ‌گیرند، در حالی که شیعیان معتقدند که پیامبر اکرم (ص) در ۱۷ ربیع الاول متولد شده اند، اما طبق دستور حضرت امام خمینی (ره)، رهبر کبیر انقلاب اسلامی میلاد پیامبر اکرم (ص) را از ۱۲ تا ۱۷ ربیع الاول به عنوان "هفته وحدت اسلامی" با برادران سنی بریلوی خود با شکوه جشن می‌گیرند. اما اهل سنت دیوبندی و سلفی معتقدند که ۱۲ ربیع الاول سالروز وفات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز هست، همچنین میلاد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در زمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و صحابه گرامی داشته نمی شد، به همین دلیل جشن میلاد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را بدعت می دانند.

    از آنجا که نظام حکومتی کشور مبتنی بر اکثریت است، دولت پاکستان هر ساله اقدامات ویژه ‌ای را برای جشن میلاد النبی (ص) انجام می ‌دهد و برای کنفرانس ‌ها، سمینارها و سایر برنامه ‌های سیرت النبی (ص) در سطح ملی و ایالتی تدارک دیده برگزار و برای امنیت راهپیمایی‌ های عمومی، تمهیدات را فراهم می نماید. همچنین تمام مؤسسات، جاده ‌ها، بازارها و مساجد کشور توسط مردم با چراغ‌ های برقی آذین بندی می ‌شوند و مؤسسات دولتی نیز با چراغ ‌های برقی آذین بندی می‌ شود. در سطح ملی هر ساله یک کنفرانس بین ‌المللی توسط وزارت امور مذهبی پاکستان با دعوت از روشنفکران و علمای اسلامی جهان اسلام برگزار می‌ شود. به همین ترتیب، مسابقات حفظ، قرائت و لحن قرآن کریم هر ساله در سطح دولتی، عمومی و توسط هیأت های حوزوی مکاتب فکری مختلف برگزار می ‌شود که در آن قاریان جوان از جمله پسران و دختران کشور شرکت می ‌کنند که به قاریان ممتاز جوایز نقدی و ارزشمندی اهدا می ‌شود.

      موسسات دولتی و غیر دولتی، دانشکده ها، مدارس و سازمان ‌ها و نهادهای مختلف مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور و همچنین مساجد، حسینیه ها و مدارس دینی کنفرانس‌ ها و سمینارهایی با موضوع سیره پیامبر اکرم (ص) برگزار می‌کنند که در آن علما و دانشمندان اسلامی به زندگی و سیرت پیامبر اکرم (ص) می ‌پردازند. علما و دانشمندان مکاتب فکری مختلف در این همایش ها و سمینارها سخنرانی کرده و سیرت پیامبر اکرم (ص) را برای نسل جوان بیان کرده و الگو قرار می دهند.

     در روز میلادالنبی (ص)، مردم مسلمان اعم از شیعه و سنی برای دعاها، عبادات و مناجات ویژه ‌ای در مساجد و حسینیه ها می پردازند و  برای پیشرفت اسلام، وحدت امت اسلامی و پیشرفت امت اسلامی مسلمان دعا می کنند. مساجد و حسینیه های پاکستان در ماه ربیع الاول نسبت به سایر ماه های سال علاوه بر ماه رمضان المبارک بیشتر رونق پیدا می کنند. مردم مسلمان برای نعت خوانی، قرائت قرآن کریم و همچنین برای عبادات، دعاها و مناجات می پردازند.

      دولت پاکستان از جمله دولت مرکزی و دولتهای ایالتی نیز به مناسبت جشنواره سراسری میلادالنبی (ص) در پاکستان تمهیدات امنیتی ویژه‌ ای را در نظر می ‌گیرد. در سال های گذشته گروه های افراطی پاکستان از جمله سپاه صحابه و سایر مخالفین جشن میلادالنبی(ص) و مراسم میلاد النبی(ص) را در شهرهای مختلف پاکستان هدف قرار داده و حمله کردند و در برخی مراسم حملات انتحاری نیز انجام شدند که در نتیجه آن بسیاری از مردم بی گناه به شهادت رسیدند، لذا دولت های پاکستان هر ساله برای امنیت این مراسم تمهیدات ویژه ای را انجام می دهد و دسته های پلیس، رینجر و ارتش به راهپیمایی های میلادالنبی(ص) همراهی می کنند.

     رسانه ‌های چاپی و الکترونیکی پاکستان نیز مانند سایر اقشار جامعه پاکستان، نقش حیاتی در بزرگداشت میلاد پیامبر اکرم (ص) دارند. بنابراین، هر ساله روزنامه ‌های سراسر پاکستان صفحات ویژه ای را در مورد میلاد پیامبر اکرم (ص) تخصیص داده و منتشر می ‌کنند که در آن به ولادت پیامبر اکرم (ص)، سیرت، زندگینامه ایشان و سایر جنبه‌ ها و آموزه های ایشان را می پردازند. همچنین شبکه های دولتی و خصوصی این کشور برنامه های ویژه ای برای میلاد النبی(ص) برگزار و علمای مکاتب فکری مختلف را برای بیان سیرت النبی (ص) دعوت می کنند. نعت خوانان خوش لحن و معروف در این شکبه های دولتی و خصوصی نعت خوانی کرده و مردم پاکستان را به کیفیت وجد در می آورند.

      هر ساله در سراسر کشور در سطح عمومی راهپیمایی های محلی برگزار و با راهپیمایی های مرکزی میلاد النبی (ص) شهر می پیوندند که در آن شیعیان و اهل سنت بریلوی به تعداد زیادی شرکت می ‌کنند. همه لباس ‌های نو و زیبا می پوشند، در حالی که دسته هایی از نعت‌ خوانان جوان با لباس ‌های زیبا و متحدالشکل، اما با سایر دسته های نعت خوانی، متفاوت و در مقابل عموم مردم بر روی سکو های زیبایی که در مسیرهای راهپیمایی چیده شده‌ اند، با صدای زیبا نعت خوانی می‌کنند، از سکوهای مسیر راهپیمایی جوایز نقدی و ارزشمندی دریافت می‌کنند و به پیش می ‌روند. بنابراین، در این روز، در کل کشور جشنواره ای بسیار زیبا و باشکوهی نشان می دهد.

      با توجه به اعلام برگزاری یکهزار و پانصدمین سالگرد ولادت حضرت محمد (ص) امسال، این جشن به شکلی ویژه و با شکوه و جلال بیشتری نسبت به تمام سال‌های گذشته برگزار خواهد شد. امسال دولت پاکستان اقدامات ویژه ای را اعلام کرده است که درج ذیل است:

مجلس ملی پاکستان به مناسبت عید میلاد النبی (ص) به اتفاق آرا قطعنامه‌ ای را تصویب کرد.

نشست ‌ای از مجلس ملی پاکستان به ریاست ایاز صادق، رئیس مجلس ملی پاکستان، برگزار و در آن قطعنامه‌ ای توسط پیر سید فضل علی شاه جیلانی، عضو مجلس ملی پاکستان، به مناسبت عید میلاد النبی (ص) ارائه شد. حساب رسمی مجلس ملی پاکستان در وب‌ سایت شبکه اجتماعی X اعلام کرد که این مجلس با توجه به اهمیت تاریخی یکهزار و پانصدمین عید میلاد النبی (ص)، این قطعنامه را ارائه می‌دهد.

     در این قطعنامه آمده است که دولت ‌های فدرال و ایالتی پاکستان باید این مناسبت را در بالاترین سطح از طریق برنامه ‌های ملی، گرد همایی‌ های میلاد النبی (ص)، کمپین ‌های رسانه ‌ای و ابتکارات رفاهی و همچنین نور پردازی و آذین‌ بندی ساختمان‌ ها و بزرگراه‌ های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی جشن بگیرند. همچنین تصریح شده است که همه نهادهای دولتی و خصوصی، از جمله مؤسسات آموزشی و تجاری و رسانه‌ های پاکستان، باید به طور کامل مشارکت کنند و صلح، مدارا و برادری را مطابق با آموزه ‌های حضرت محمد، رسول خدا و آخرین پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ترویج دهند. طبق این قطعنامه، این مجلس تصمیم ‌گرفت سنت و سیره حضرت محمد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را ترویج دهد و از همه ملت پاکستان می‌ خواهد که این مناسبت مبارک را با نهایت ارادت، احترام و وحدت اسلامی جشن بگیرد[1].

وزارت امور مذهبی پاکستان از برگزاری جشن میلاد النبی (ص) با احترام و ارادت مذهبی خبر داد.

وزارت امور مذهبی پاکستان اعلام کرد که جشن عشره رحمه‌اللعالمین (ص) را با احترام و ارادت کامل مذهبی جشن خواهیم گرفت. سردار محمد یوسف، وزیر امور مذهبی و هماهنگی بین ادیان پاکستان، روز دوشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که هدف از جشن گرفتن عشره رحمة‌العالمین (ص)، بحث مفصل در مورد سیرت‌النبی(ص) و آگاهی ‌بخشی به جوانان است. عشره رحمة‌العالمین (ص) از اول تا دوازدهم ربیع‌الاول به شیوه‌ای شایسته در سطح ملی و ایالتی جشن گرفته خواهد شد. با توجه به مصوبات مجلس ملی و سنای پاکستان، گردهمایی‌های سیرت‌النبی (ص) در سراسر کشور برگزار خواهد شد. در چارچوب یکهزار و پانصدمین سال تولد، دولت‌های مرکزی،ایالتی و محلی نسل جوان را با سیرت النبی (ص) آشنا خواهند کرد. پنجاهمین کنفرانس بین ‌المللی سیرت النبی (ص) در وزارت امور مذهبی پاکستان در اسلام‌آباد برگزار خواهد شد. این کنفرانس با موضوع «مسئولیت‌ های دولت در آموزش و پرورش استفاده مفید از رسانه ‌های اجتماعی در پرتو سیرت النبی (ص)» برگزار می ‌شود و در عین حال، یک گردهمایی ملی نعت خوانی نیز برگزار خواهد شد. شخصیت‌ های مهم دولتی پاکستان، علمای برجسته، دیپلمات ‌ها و مهمانان برجسته از داخل و خارج کشور در این کنفرانس شرکت خواهند کرد. همچنین یک «نمایشگاه ملی قرآن کریم و سیرت النبی(ص)» نیز برگزار خواهد شد که در آن نمونه ‌هایی از نشریات و مطالب دیجیتالی مربوط به قرآن کریم و سیرت النبی(ص) ارائه خواهد شد. همچنین یک گردهمایی ملی نعت خوانی در شب ۱۱ ربیع‌الاول برگزار می‌شود و به همین مناسبت، به کسانی که در مسابقه ملی سیرت النبی(ص)، نعت  خوانی و مقاله ‌نویسی ۲۰۲۵ میلادی مقام‌ های برجسته ‌ای کسب می کنند، جوایز نقدی و ارزشمندی اهدا خواهند شد[2].

     وی گفت که سازمان همکاریهای اسلامی (OIC) اعلام کرده است که به مناسبت یکهزار و پانصدمین سالگرد تولد پیامبر اکرم (ص) سال جاری هجری را به عنوان «نبی الرحمه» جشن می‌گیرم. بر این اساس، رویدادهای مختلفی از جمله محافل سیرت النبی(ص) و نعت خوانی در سراسر کشور در سطوح مرکزی ایالتی، و محلی خصوصی تحت عنوان «عشره رحمه للعالمین» برگزار خواهد شد.

    سردار محمد یوسف گفت که وزارت امور مذهبی پاکستان به تشویق شرح حال نویسندگان، مقاله نویسان و نویسندگان کتاب ادامه خواهد داد و به بهترین مقالات نویسان در این زمینه جوایزی اهدا خواهد شد. مقالات برگزیده به صورت کتاب برای سیاست گذاران و نسل جدید نگهداری خواهند شد. وزیر امور مذهبی پاکستان افزود که شخصیت ‌های مذهبی و علمای مهم داخلی و خارجی در این کنفرانس شرکت خواهند کرد[3].

تمهیدات دولت ایالت سند پاکستان برای یکهزار و پانصدمین سالگرد میلاد النبی (ص)

کامران تسوری، فرماندار ایالت سند در پاکستان، در گفتگو با رسانه ‌ها اعلام کرد که از اول تا دوازدهم ربیع‌الاول، گردهمایی‌های میلاد النبی (ص) روزانه در کاخ فرمانداری برگزار خواهد شد. او همچنین اعلام کرد که نامه‌ای به نخست‌ وزیر و رئیس بانک مرکزی پاکستان  برای انتشار تمبر و سکه یادبود به مناسبت یکهزار و پانصدمین سالگرد تولد پیامبر اکرم (ص) خواهم نوشت. فرماندار سند گفت که هزینه ‌های تمام گردهمایی ‌های دوازدهم ربیع‌الاول در کاخ فرمانداری را شخصاً پرداخت خواهم کرد، به علما در مورد همکاری کامل و تمهیدات امنیتی بی‌نقص اطمینان داده ام[4]. به دستور فرماندار سند، مقدمات کامل برای جشن یکهزار و پانصدمین سالگرد ولادت حضرت محمد (ص) در حال انجام است. از اول تا دوازدهم ربیع الاول، نشست های معنوی حمد، نعت و قوالی روزانه در کاخ فرمانداری برگزار می ‌شود، همچنین علمای برجسته مکاتب فکری مختلف در این نشست ها به شرح زندگی پیامبر اکرم (ص) خواهند پرداخت. هدف از این نشست ها نه تنها برجسته کردن آموزه ‌های پیامبر اکرم (ص) است، بلکه بهره ‌مندی امت مسلمان از نور ایشان (ص) است. کاخ فرمانداری با چراغ ‌های برقی آذین بندی شده است و آماده ‌سازی صحنه نیز در مراحل پایانی است. تمام تمهیدات در این زمینه در حال انجام است تا این مناسبت مبارک به شکلی شایسته جشن گرفته شود[5].

تمهیدات دولت ایالت خیبر پختونخوای پاکستان برای یکهزار و پانصدمین سالگرد میلاد النبی (ص)

    محمد عدنان قادری، وزیر اوقاف و امور مذهبی ایالت خیبر پختونخوا در پاکستان، در یک نشست خبری گفت که در سراسر ایالت به مناسبت یکهزار و پانصدمین میلادالنبی (ص) عشره رحمت العلمین (ص) جشن گرفته می شود. برنامه های ویژه  ای تا 12 ربیع الاول در سراسر ایالت برگزار می شود. به مناسبت میلاد النبی(ع)، اجتماعات میلاد النی(ص)در سطح ایالت بخش ها، ناحیه ها و شهرداری ها برگزار می شود. مسابقات حسن قرائت و نعت خوانی از 5 ربیع الاول لغایت 11 ربیع الاول برگزار می شود. همایش بزرگ سیره النبی (ص) در سطح ایالتی در ۱۲ ربیع الاول برگزار می شود. همچنین مراسم، محافل نعت خوانی، همایش ها و سیمنارهای سیرت النبی (ص) در مؤسسات آموزشی برگزار می شود. همچنین رویدادهایی در موسسات آموزشی به ویژه، در دارالامان و مراکز اصلاحی برگزار خواهد شد. وزیر اوقاف ضمن صدور دستورالعمل‌هایی برای آذین بندی کردن ساختمان ‌ها و موسسات دولتی و خصوصی، گفته است که مردم باید در خانه‌ها، مساجد، بازارها و محله‌ها مراسم میلاد پیامبر اکرم (ص) را برگزار و ساختمان ها را آذین بندی کنند[6].

تمهیدات دولت ایالت پنجاب پاکستان برای یکهزار و پانصدمین سالگرد میلاد النبی (ص)

     قطعنامه ‌ای در مجلس ایالتی پنجاب پاکستان برای با شکوه جشن گرفتن یکهزار و پانصدمین سالگرد تولد حضرت محمد (ص) ارائه شد. در این قطعنامه آمده است که زندگی حضرت محمد (ص) نعمت بزرگی برای بشریت و نمونه ‌ای عالی از صلح، عشق، عدالت، اخلاق و شخصیت ‌سازی است. این قطعنامه همچنین از دولت می‌خواهد که جشن ‌های میلاد النبی (ص) را در تمام سطوح دولتی و خصوصی به مناسبت این مناسبت تاریخی برگزار کند و فلسفه آن را برجسته سازد. بر اساس این قطعنامه، به مناسبت این جشن، سمینارها، کنفرانس‌ها و سایر رویدادهای سیرت النبی(ص) برگزار شود که در آنها به زندگی، اخلاق و آموزه ‌های شخصیتی پیامبر اکرم (ص) پرداخته شود. این جشن ‌ها نه تنها در مدارس، دانشکده ها، دانشگاه‌ ها و سایر موسسات آموزشی برگزار می‌شود، بلکه در سطح دولت نیز برگزار خواهد شد. در این قطعنامه همچنین آمده است که این جشن به ما یادآوری می‌کند که انواع مشکلات جامعه اسلامی تنها با پیروی از آموزه ‌های پیامبر اکرم (ص) قابل حل است. بر اساس این قطعنامه، از دولت خواسته شده است تا با مشارکت مؤسسات آموزشی و رسانه ‌ها، تمام اقدامات ممکن را برای انتشار پیام‌ های میلاد پیامبر اکرم (ص) انجام دهد. این قطعنامه تأکید می‌کند که ملت پاکستان باید نقش خود را در پرتوی دین اسلام با روحیه اخلاص و عشق به پیامبر اکرم (ص) ایفا کند، زیرا این گام در ارتقای وحدت ملی و صلح اجتماعی مفید خواهد بود[7].

     فروش پرچم، نشان کفش پیامبر اکرم (ص)(که در جامعه پاکستان نعلین نام دارد)، قله های زیبای میلادالنبی (ص)، لباس های میلادالنبی (ص) و چراغ‌ های جشن میلاد پیامبر اکرم (ص) در بازار های پاکستان افزایش یافته است. غرفه‌ هایی در مناطق مختلف شهرهای بزرگ و کوچک پاکستان برای جشن میلاد پیامبر اکرم (ص) برپا شده است که شهروندان در حال خرید انبوه پرچم، نشان، چراغ، حاشیه، صندل‌های تمیز و سایر اقلام تزئینی هستند. در مقایسه با سال گذشته، قیمت اقلام تزئینی برای عید میلاد النبی (ص) امسال 30 تا 50 درصد افزایش یافته است[8].

تمهیدات موسسات آموزشی پاکستان برای جشن میلاد النبی(ص)

حوزه ‌های علمیه مکاتب فکری مختلف، مدارس و دانشگاه‌ های سراسر پاکستان، مانند همیشه، به مناسبت میلاد پیامبر اکرم (ص) امسال تمهیداتی را برای برگزاری برنامه ‌های مختلف مبتنی بر سیرت النبی (ص)، از جمله کنفرانس ‌ها، سمینارها و مجالس نعت‌ خوانی، انجام داده‌ اند. امسال دانشگاه ‌ها و مدارس علمیه سراسر کشور، از جمله دانشگاه آزاد علامه اقبال، تصمیم به نگارش کتاب‌ هایی در مورد سیرت النبی (ص) گرفته ‌است. دانشگاه آزاد علامه اقبال امسال برای اولین بار آغاز تدوین بزرگ ترین و مستند ترین دایره المعارف سیرت النبی (ص) را اعلام کرده است. این پروژه علمی منحصر به فرد و بی سابقه است که طبق آن: «اولین دایره المعارف جامع، موضوعی و الفبایی در مورد سیره حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)» به زبان اردو تکمیل خواهد شد. این پروژه هشت ساله که شامل تمام جنبه ‌های مدرن تحقیق، گردآوری، ویرایش، انتشار و بایگانی دیجیتالی است، با تهیه «سیرت اشعری» آغاز شده است که توسط کمیته ده نفره ‌ای از متخصصان سیرت النبی (ص) در حال انجام است. این دایره ‌المعارف نه تنها یک تاریخ، بلکه مخزنی جامع از شکل‌گیری شخصیت، تمدن اسلامی، بینش اجتماعی و راهنمایی‌های حقوقی و اخلاقی خواهد بود که بعداً به عنوان مبنایی برای ترجمه و انتشار به زبان ‌های دیگر مورد استفاده قرار خواهد گرفت[9].

منابع