مقدمه

سال ۲۰۲۵ برای ایتالیا نه تنها به دلیل سال ژوبیلوی کاتولیک که هر ۲۵ سال یک‌بار برگزار می‌شود، بلکه به دلیل موج عظیم اعتراضات و اعتصابات سراسری، سالی تاریخی است. ژوبیلوی ۲۰۲۵، با شعار "امید ناامید نمی‌کند"، میلیون‌ها زائر را به رم کشانده تا در مراسم مذهبی واتیکان شرکت کنند. اما در کنار این فضای معنوی، خیابان‌های ایتالیا شاهد حضور میلیون‌ها معترض بوده که علیه سیاست‌های دولت جورجیا ملونی، بحران غزه و چالش‌های اقتصادی به پا خاسته‌اند. اقتصاد ایتالیا، با رشد محدود ۰.۶٪ در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۵ و تحت فشار بدهی عمومی بالا، تعرفه‌های تجاری آمریکا و اعتصابات گسترده، زمینه‌ساز این نارضایتی‌ها شده است. رهگیری فلوتیلای جهانی Sumud  توسط اسرائیل در 1 اکتبر ۲۰۲۵، که شامل فعالان ایتالیایی بود، این اعتراضات را به اوج رساند و اعتصاب عمومی ۳ اکتبر را با بیش از ۲ میلیون شرکت‌کننده در بیش از ۱۰۰ شهر به دنبال داشت. این مقاله به بررسی اعتراضات سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۵ در بستر ژوبیلوی کاتولیک، با تمرکز بر ریشه‌ها، رهبری، شهرهای درگیر، نقش فضای مجازی، فلوتیلای Sumud و پیامدها می‌پردازد.

سال ژوبیلو: زمینه‌ای معنوی برای تحولات اجتماعی و اقتصادی

ژوبیلوی ۲۰۲۵، که از ۲۴ دسامبر ۲۰۲۴ با گشایش در مقدس در کلیسای سنت پیتر آغاز شد، فرصتی برای بخشش گناهان و زیارت اماکن مقدس است. انتظار می‌رود بیش از ۳۰ میلیون زائر به رم سفر کنند، و دولت ایتالیا سرمایه‌گذاری عظیمی (حدود ۴ میلیارد یورو) برای بهبود زیرساخت‌ها، از جمله حمل‌ونقل عمومی و اماکن تاریخی، انجام داده است. این سرمایه‌گذاری‌ها، بخشی از طرح بازیابی اتحادیه اروپا، به رشد اقتصادی کمک کرده‌اند، اما اقتصاد کلی ایتالیا با چالش‌هایی مانند پیری جمعیت (کاهش ۱۰٪ نیروی کار تا ۲۰۵۰) و بهره‌وری ضعیف دست‌وپنجه نرم می‌کند. شعار ژوبیلو، که بر امید تأکید دارد، در تضاد با خشم عمومی در خیابان‌ها قرار گرفته و ایتالیا را به صحنه‌ای از تقاطع معنویت، مبارزه اجتماعی و تنش‌های اقتصادی تبدیل کرده است. اعتصابات حمل‌ونقل در سپتامبر و اکتبر، همزمان با حضور زائران، اختلالات گسترده‌ای ایجاد کرده و بر گردشگری ژوبیلو تأثیر گذاشته است.

زمینه‌های اعتراضات: از غزه تا چالش‌های اقتصادی داخلی

اعتراضات سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۵ ریشه در دو سطح محلی و جهانی دارد، اما مسائل اقتصادی و بحران غزه نقش محوری در دامن زدن به آن‌ها ایفا کرده‌اند:

1. بحران جهانی: حمایت از فلسطین

خشم عمومی نسبت به عملیات نظامی اسرائیل در غزه، که هزاران غیرنظامی را کشته، موجی از همبستگی در ایتالیا ایجاد کرده است. اتحادیه‌های کارگری مانند  USB، CUB، SGB و CGIL در ۲۲ سپتامبر اعتصاب عمومی ۲۴ ساعته‌ای فراخواندند و خواستار توقف ارسال سلاح به اسرائیل شدند. این بخشی از کمپین "همه چیز را متوقف کنیم" (#BlocchiamoTutto)  بود که هدفش جلب توجه جهانی به وضعیت غزه است. رهگیری فلوتیلای جهانی Sumud در ۱ اکتبر ۲۰۲۵، که برای ارسال کمک‌های بشردوستانه (مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی) به غزه بود و شامل ۴ فعال ایتالیایی از بنادر جنوا و پالرمو، اعتراضات را به اوج رساند. این فلوتیلا، با بیش از ۴۰ کشتی و ۵۰۰ فعال از سراسر جهان، در ۷۰ مایل دریایی ساحل غزه توسط نیروی دریایی اسرائیل متوقف شد و فعالان به بندر اشدود دیپورت شدند. معترضان معتقدند ایتالیا، به‌عنوان یک قدرت اروپایی، در قبال این بحران مسئولیت دارد.

2.  چالش‌های اقتصادی داخلی: رشد شکننده و نابرابری

اقتصاد ایتالیا در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۵ با رشد 0.6% (کاهش از پیش‌بینی 0.7%) مواجه است، که کمتر از میانگین اتحادیه اروپا است و عمدتاً به تقاضای داخلی و سرمایه‌گذاری‌های طرح بازیابی اتحادیه اروپا وابسته است. عوامل مثبت شامل سرمایه‌گذاری‌های طرح بازیابی، مثل بهبود زیرساخت‌ها برای ژوبیلوی ۲۰۲۵ (حدود ۴ میلیارد یورو)، و افزایش صادرات (به‌ویژه در بخش‌های مد، غذا و ماشین‌آلات) است که به رشد کمک کرده‌اند. گردشگری نیز، به‌خصوص با ژوبیلو و حضور بیش از ۳۰ میلیون زائر، نقش مهمی در تقویت اقتصاد ایفا کرده است، به‌طوری که درآمد گردشگری در ۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌شود به ۶۰ میلیارد یورو برسد. با این حال، چالش‌های اقتصادی عمیقی وجود دارد: کسری بودجه از 3.4% [1]GDP در ۲۰۲۴ به 3.3% در ۲۰۲۵ کاهش می‌یابد، اما بدهی عمومی به 136.7% GDP می‌رسد، که عمدتاً به دلیل تأخیرهای مالیاتی و تعرفه‌های تجاری آمریکا است. اخراج‌های گسترده (مانند ۲۱۱ مورد در شرکت Yoox) و تورم انرژی، همراه با سیاست‌های دولت راست‌گرای جورجیا ملونی، نارضایتی کارگران را افزایش داده است. ملونی، که معترضان را "واندال" خوانده، متهم به نقض اصول ضدفاشیستی قانون اساسی ایتالیا شده است. بیکاری به 6% در ۲۰۲۵ کاهش می‌یابد، اما رشد اشتغال (1.1%FTE) کندتر از  GDP  است و ریسک‌های نزولی مانند تنش‌های تجاری، اقتصاد را تهدید می‌کند. این مسائل اقتصادی، که به‌عنوان "مقاوم اما شکننده" توصیف شده، اعتراضات را به نمادی از مبارزه علیه نابرابری تبدیل کرده است.

رویدادهای کلیدی: از اعتصابات تا درگیری‌ها

اعتصابات حمل‌ونقل: اختلال در ژوبیلو و اقتصاد

سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۵ شاهد بیش از ۴۵ اعتصاب در بخش حمل‌ونقل بود که برای زائران ژوبیلو، گردشگران و اقتصاد چالش‌برانگیز شد و خسارات اقتصادی چند میلیارد یورویی به بار آورد:

• 5-4 سپتامبر: اعتصاب ۲۱ ساعته راه‌آهن، که قطارهای Trenitalia و Italo را متوقف کرد.
• 6 سپتامبر: اعتصاب کارکنان فرودگاه‌ها، که پروازهای easyJet، Wizz Air و Swissport را مختل کرد.
• 22 سپتامبر: اعتصاب عمومی، که بنادر، مدارس و ایستگاه‌ها را تعطیل کرد. در رم، این اعتصاب با حضور زائران ژوبیلو همزمان شد و ترافیک اطراف واتیکان را فلج کرد، که صادرات (۶۸۰ میلیارد یورو پیش‌بینی‌شده در ۲۰۲۵) و گردشگری را تحت تأثیر قرار داد.
• 26 سپتامبر: اعتصاب کارکنان فرودگاه‌های میلان (Linate و Malpensa)، که سفر زائران را پیچیده‌تر کرد.
• 3 اکتبر: اعتصاب عمومی با بیش از ۲ میلیون شرکت‌کننده در بیش از ۱۰۰ شهر، که بنادر، قطارها و فرودگاه‌ها را فلج کرد و خسارات حدود ۵۰۰ میلیون یورو به دنبال داشت. این اعتصاب به‌دنبال رهگیری فلوتیلای Sumud تشدید شد.

این اعتصابات، که توسط اتحادیه CGIL و USB حمایت شد، نه تنها اقتصادی بلکه پیامی سیاسی علیه سیاست‌های ملونی بود و رشد شکننده اقتصاد را تهدید کرد.

اعتراضات خیابانی: صدای مردم در شهرهای کلیدی

اعتراضات از ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۵ با اعتصاب عمومی ۲۴ ساعته آغاز شد و در اکتبر به اوج خود رسید. شهرهای اصلی درگیر شامل رم (با تمرکز بر واتیکان و ایستگاه ترمینی)، میلان (ایستگاه Centrale)، ناپل (بنادر و ایستگاه راه‌آهن)، تورین، بولونیا، جنوا، پالرمو، فلورانس، ترنتو و پیزا بودند. در ۲۲ سپتامبر، تخمین‌ها از ۱۰۰,۰۰۰ تا ۱ میلیون نفر (با ادعای خودگزارشی ۱ میلیون، شامل ۳۰۰,۰۰۰ در رم) بود. در ۳ اکتبر، بیش از ۲ میلیون نفر در سراسر ایتالیا شرکت کردند، و در ۴ اکتبر، حدود ۷۰,۰۰۰ نفر در رم و ۵۰,۰۰۰ نفر در میلان حضور داشتند. در میلان، درگیری با پلیس در ایستگاه Centrale منجر به شکستن شیشه‌ها، زخمی شدن ۶۰ مأمور و دستگیری ۱۰ نفر شد. در رم، معترضان بنادر را مسدود کردند و شعارهایی علیه "نسل‌کشی" در غزه سر دادند. شدت اعتراضات از سپتامبر افزایش یافته و به جنبشی مداوم تبدیل شده، با برنامه‌ریزی برای اعتراضات بیشتر در ۱۴ اکتبر پیش از بازی فوتبال ایتالیا-اسرائیل[2].

فلوتیلای Sumud: تلاش برای کمک به غزه و واکنش‌ها

فلوتیلای جهانی Sumud، یک ناوگان بشردوستانه با هدف شکستن محاصره غزه و ارسال کمک‌های نمادین (مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی)، در اواخر اوت ۲۰۲۵ از بنادر ایتالیا (جنوا و پالرمو)، اسپانیا و دیگر کشورها به آب انداخته شد. این فلوتیلا شامل ۴۲ کشتی و حدود ۵۰۰ فعال، از جمله ۴ شهروند ایتالیایی، بود. در ۱ اکتبر ۲۰۲۵، نیروی دریایی اسرائیل در ۷۰ مایل دریایی ساحل غزه، همه کشتی‌ها را رهگیری کرد و ۴۵۰ فعال، از جمله گرتا تونبرگ و نمایندگان پارلمان اروپا، به بندر اشدود دیپورت شدند. اسرائیل این اقدام را برای جلوگیری از ورود به "منطقه جنگی" توجیه کرد، اما سازمان‌دهندگان آن را "غیرقانونی" خواندند. اتحادیه‌های کارگری ایتالیا، به‌ویژه کارگران بندر جنوا، تهدید کردند که صادرات به اسرائیل را متوقف می‌کنند، که به اعتصابات ۱-۳ اکتبر دامن زد. این رویداد خشم عمومی را در ایتالیا تشدید کرد و به اعتراضات میلیونی منجر شد.

رهبری اعتراضات

اعتراضات عمدتاً توسط اتحادیه‌های کارگری مستقل و چپ‌گرا مانند USB، CUB، SGB و CGIL رهبری می‌شوند، که کمپین "همه چیز را متوقف کنیم" را سازماندهی کردند. CGIL، به‌عنوان بزرگ‌ترین اتحادیه، نقش کلیدی در اعتصاب ۳ اکتبر داشت و ادعا کرد بیش از ۲ میلیون نفر شرکت کرده‌اند. چهره‌های عمومی مانند جنارو گاتوسو، سرمربی تیم ملی فوتبال ایتالیا، به‌عنوان کاتالیزور غیرمستقیم عمل کرده‌اند. گاتوسو در شبکه‌های اجتماعی و مصاحبه‌ها (مانند اظهاراتش در سپتامبر ۲۰۲۵: "بازی مقابل اسرائیل در این زمان شرم‌آور است") از صلح و توقف جنگ حمایت کرد، که با هشتگ‌های #FreeGaza و #StopGenocideInGaza وایرال شد و جوانان و هواداران فوتبال را به اعتراضات جذب کرد. انجمن مربیان فوتبال ایتالیا نیز با ارسال نامه‌ای به فیفا و یوفا در اوت ۲۰۲۵ برای تعلیق تیم اسرائیل، به این جنبش کمک کرد.

نقش فضای مجازی

فضای مجازی، به‌ویژه پلتفرمX، نقش محوری در سازماندهی، گسترش و تقویت اعتراضات داشته است:

• سازماندهی و فراخوان: اتحادیه‌های کارگری از X برای فراخوان اعتصابات استفاده کردند. هشتگ‌های #BlocchiamoTutto و #ScioperoPerGaza در ۲۲ سپتامبر و ۳ اکتبر ترند شدند و بیش از ۷۵ شهر را به اعتصاب کشاندند. گروه‌های تلگرامی نیز برای هماهنگی بلوکه کردن زیرساخت‌ها به کار رفتند.
• پخش زنده و مستندسازی: معترضان ویدئوهای زنده از درگیری‌ها (مانند میلان با ۶۰ زخمی پلیس) در X  آپلود کردند. این محتواها در غزه بازتاب یافت و "نوری از امید" ایجاد کرد.
• تأثیر چهره‌های مشهور: پست‌های گاتوسو با ۵ میلیون فالوئر، مانند "این مسئله بزرگ‌تر از ماست، ما به صلح نیاز داریم"، وایرال شد و اعتراضات را تقویت کرد. حمایت برخی چهره‌های رسانه‌ای از اعتراضات نیز توجه گسترده‌ای جلب کرد.
• شکل‌دهی به روایت: X روایت دولت ملونی (که اعتراضات را "واندالیسم" خواند) را به چالش کشید. نظرسنجی‌ها نشان داد تنها ۹٪ ایتالیایی‌ها حملات اسرائیل را توجیه می‌کنند، که در X تقویت شد.

واکنش‌ها و تنش‌ها

دولت ملونی با اعزام ناو جنگی Virginio Fasan به خلیج فارس برای کمک به فلوتیلای غزه، سعی در کاهش تنش‌ها داشت، اما این اقدام انتقادات بیشتری به دنبال داشت. سفارت آمریکا در میلان هشدارهایی درباره تظاهرات ناگهانی صادر کرد. خروج تیم دوچرخه‌سواری اسرائیلی از مسابقه میلان به دلیل نگرانی‌های امنیتی، عمق تنش‌ها را نشان داد. کلیسای کاتولیک بیانیه‌هایی در حمایت از صلح صادر کرد، اما مستقیماً از معترضان حمایت نکرد. محکومیت جهانی رهگیری فلوتیلا توسط ترکیه و کلمبیا، همراه با اعتراضات در شهرهایی مانند بارسلونا و کاراچی، همبستگی جهانی را تقویت کرد.

پیامدها: ژوبیلو در سایه اعتراضات و اقتصاد شکننده

اعتراضات تأثیرات چندگانه‌ای داشته است:

• اقتصادی: خسارات چند میلیارد یورویی به دلیل توقف حمل‌ونقل و تجارت، که رشد ۰.۶٪ را تحت فشار قرار می‌دهد. تعرفه‌های آمریکا صادرات را کاهش می‌دهد و بدهی عمومی به ۱۳۸.۲٪ در ۲۰۲۶ می‌رسد.
• اجتماعی: تقاطع ژوبیلو و اعتراضات، گفتمان جدیدی درباره عدالت و همبستگی ایجاد کرده است.
• سیاسی: پارلمان ایتالیا، که از ۱۰ سپتامبر بازگشایی شده، با فشار برای اصلاحات انتخاباتی و پاسخ به اعتراضات روبرو است. اصلاحاتی مانند افزایش مشارکت زنان در نیروی کار می‌تواند رشد را 0.1-0.4% افزایش دهد.

نتیجه‌گیری

سال ژوبیلوی ۲۰۲۵ قرار بود ایتالیا را به‌عنوان مرکز معنویت و امید معرفی کند، اما اعتراضات گسترده نشان داد که این کشور درگیر چالش‌های عمیق اجتماعی و اقتصادی است. رهگیری فلوتیلای Sumud توسط اسرائیل، خشم عمومی را تشدید کرد و ایتالیا را به صحنه‌ای از مبارزه برای عدالت جهانی تبدیل کرد. با رشد اقتصادی شکننده ۰.۶٪، که تحت فشار بدهی بالا، تعرفه‌های تجاری و اعتصابات قرار دارد، ایتالیا نیاز به اصلاحات فوری دارد. فضای مجازی، به‌ویژه X، این جنبش را به سطح جهانی برده و صدای معترضان را تقویت کرده است. همان‌طور که زائران در کلیساها دعا می‌کنند، خیابان‌ها صدای کسانی است که معتقدند امید واقعی در تغییر نهفته است.

منابع

https://www.ilsole24ore.com/

https://www.ansa.it/

https://www.theguardian.com/international

https://www.aljazeera.com/

https://www.middleeasteye.net/

https://www.imf.org/en/Home

https://www.reuters.com/