تفسیر المصباح تفسیر قرآن توسط محمد قریش شهاب است و توسط لِنتِرا هاتی (Lentera Hati) منتشر شده است.
این تفسیر اولین تفسیر کامل ۳۰ جزء از قرآن در ۳۰ سال گذشته است. رنگ اندونزیایی نویسنده رنگ جالب و منحصر به فرد و متمایزی است و برای غنی سازی گنجینه های درک و فهم مسلمانان از معنای اسرار آمیز آیات بسیار مهم است.
محمد قریش شهاب، نویسنده آن با توضیح معنای آیات و کلام الهی بر اساس توانایی انسان در تفسیر با توجه به وجود خود در یک محیط فرهنگی و شرایط اجتماعی و توسعه دانش در گرفتن پیام های قرآن آغاز می کند. عظمت کلام خدا می تواند همه توانایی ها، سطوح، گرایش ها و شرایط مختلف را در خود جای دهد. مفسر ملزم است که این ارزش ها را متناسب با توسعه جامعه خود توضیح دهد، به طوری که قرآن واقعاً می تواند به عنوان راهنما، تفکیک کننده بین حق و باطل و راه حلی برای هر مشکل زندگی موجود، عمل کند. مفسر همچنین لازم است سوء فهم ها را در برابر قرآن یا محتوا و مطالب آیات از بین ببرد.
قریش شهاب همچنین در مورد مستشرقانی که ضمن سرزنش به نویسندگان وحی، نظم آیات و سوره های قرآن را به شدت مورد انتقاد قرار می دهند، اشاره می کند. مستشرقان استدلال می کنند که قسمت هایی از قرآن وجود دارد که در دوران اولیه فعالیت پیامبر اسلام نوشته شده است.
نمونه هایی از شواهد ارائه شده عبارتند از سوره غاشیه. در آنجا تصویری از روز قیامت و سرنوشت افراد نافرمان و سپس تصویری از اطاعت کنندگان آمده است.
سپس به چهره های مفسران مانند فخرالدین الرازی (۶۰۶ هـ / ۱۲۱۰ م)، ابو اسحق الشاطبی (متوفای ۷۹۰ هـ / ۱۳۸۸ م)، ابراهیم بن عمر البقاعی (۸۰۹-۸۸۵ هـ / ۱۴۰۶-۱۴۸۰ م)، بدرالدین محمد بن عبدالله الزرکشی (متوفای ۷۹۴ هـ) و غیره که به دنبال علم مناسبات قرآن یا سازگاری قسمت های قرآن بودند، اشاره می کند.
اصولی وجود دارد که قریش شهاب در کار تفسیر خود، هم تحلیلی و هم موضوعی، از آن پیروی می کند، از جمله اینکه قرآن یک وحدت جدا نشدنی است.
قریش شهاب در المصباح به بحث علم مناسبات قرآن که در شش محور زیر منعکس می شود، می پردازد:
۱. تناسب یا هماهنگی کلمه به کلمه در یک سوره؛
۲. تناسب یا هماهنگی محتوای آیه با خاتمه آیه (فواصل)؛
۳. تناسب یا هماهنگی آیه با آیه بعدی؛
۴. تناسب یا هماهنگی مقدمه یک سوره با خاتمه آن؛
۵. تناسب یا هماهنگی خاتمه سوره با مقدمه سوره پس از آن؛
۶. تناسب یا هماهنگی موضوع یا مضمون سوره با نام سوره.
تفسیر المصباح بسیاری از «توصیفات توضیحی» تعدادی از تفسیرهای مشهور را ارائه داده است تا آن ها به منابع معتبر، اطلاعاتی و استدلالی تبدیل شوند. این تفسیر به سبک نوشتاری ارائه شده است که به راحتی توسط همه گروه ها از دانشگاهیان گرفته تا جامعه گسترده درک می شود. توضیح معنای یک آیه در تمثیلی مطرح شده است که به طور فزاینده ای توجه خواننده را برای مطالعه آن جلب می کند.
توضیحات مندرج در بسیاری از آثار قریش شهاب اینقدر جالب است که هوارد ام. فدرسپیل (Howard M. Federspiel) توصیه می کند که آثار تفسیر قریش شهاب مناسب و حتی لازم است که هر مسلمان امروز در اندونزی آن را بخوانند.
از نظر نامگذاری، المصباح به معنی "چراغ یا فانوس" است که معنای زندگی را نشان می دهد و مشکلات مختلف امت با نور قرآن روشن می شود. نویسنده این آرزو را دارد که قرآن در میان مردم ترویج یا "زمینی تر" بشود و فهم آن آسان تر باشد.
این کتاب شامل ۱۵ جلد است:
- جلد ۱: سوره فاتحه تا سوره بقره؛ ۶۲۴ صفحه + xxviii صفحه
- جلد ۲: سوره آل عمران تا سوره نساء؛ ۶۵۹ صفحه + vi صفحه
- جلد ۳: سوره مائده؛ ۲۵۷ صفحه + v صفحه
- جلد ۴: سوره انام؛ ۳۶۷ صفحه + v صفحه
- جلد ۵: سوره اعراف تا سوره توبه؛ ۷۶۵ صفحه + vi صفحه
- جلد ۶: سوره یونس تا سوره رعد؛ ۶۱۳ صفحه + vi صفحه
- جلد ۷: سوره ابراهیم تا سوره اسرا؛ ۵۸۵ صفحه + vi صفحه
- جلد ۸: سوره کهف تا سوره أنبیا؛ ۵۲۴ صفحه + vi صفحه
- جلد ۹: سوره حج تا سوره فرقان؛ ۵۵۴ صفحه + vi صفحه
- جلد ۱۰: سروه عنکبوت تا شعراء؛ ۵۴۷ صفحه + vi صفحه
- جلد ۱۱: سوره یس تا سوره روم؛ ۵۸۲ صفحه + vi صفحه
- جلد ۱۲: سوره صافات تا سوره زخرف؛۶۰۱ صفحه + vi صفحه
- جلد ۱۳: سوره دخان تا سوره واقعه؛ ۵۸۶ صفحه + vii صفحه
- جلد ۱۴: سوره حدید تا سوره مرسلات؛ ۶۹۵ صفحه + vii صفحه
- جلد ۱۵: جزء عم؛ ۶۴۶ صفحه + viii صفحه
منبع: رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در جاکارتا
نظر شما