مقدمه :

زبان روسی یک زبان اسلاوی شرقی است که کشورهای روس زبان زیادی همچون روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان این زبان را به رسمیت می شناسند و البته کشورهای دیگری همانند اوکراین، گرجستان، رومانی و حتی نروژ نیز دارای جمعیت قابل توجهی هستند که به زبان روسی صحبت می کنند.

زبان روسی بعد از انگلیسی، چینی، اسپانیایی و عربی، پنجمین زبان رایج  دنیا است که زبان مادری ۱۱۷ میلیون نفر و زبان دوم ۱۱۳ میلیون نفر روسی است.

روسی بزرگ­ترین زبان بومی اروپا و گسترده­ترین زبان جغرافیایی در اوراسیا نیز محسوب می گردد. سازمان های زیادی در جهان مانندIAEA ، NESCO ، WHO و سازمان ملل، زبان روسی را در لیست زبان های مورد استفاده خود قرار داده اند ضمن آن که روسی بعد از انگلیسی دومین زبان رایج در اینترنت است.

در ژاپن این زبان از محبوبیت خوبی برخوردار بوده و جزء شش زبان مورد علاقه و آموزش می باشد.

آموزش زبان روسی در دانشگاه­ها:

آموزش زبان روسی در ژاپن در دو زمینه اصلی انجام می شود:

- زبان روسی به عنوان یک تخصص

- زبان روسی به عنوان دومین زبان خارجی

زبان روسی به عنوان یک تخصص در دانشگاه هایی مانند هوکایدو، ساپورو، سوفیا (معروف به دانشگاه جوچی)، واسدا، توکیو، سوکا، کیوتو سانگیو، اوزاکا، دانشگاه زبان­شناسی کوبه و دبیرستان بین المللی کانتو (کانتو) تدریس می شود.

همچنین دانشگاه Prefectural Niigata و Tenri University (Nara Prefecture) به دانشجویان خود این امکان را می دهند که در سطح تخصصی، به آموزش زبان روسی بپردازند.

 علاوه بر این، زبان روسی در بسیاری از دیگر دانشگاه های دولتی و خصوصی ژاپن نیز تدریس می شود،  تا جایی که زبان روسی جزء شش "زبان خارجی" معروف قرار دارد. (دیگر زبان ها عبارتند از  فرانسوی ، اسپانیایی ، آلمانی ، چینی و کره ای). البته، سیاست های بین الملل و همچنین اوضاع اقتصادی کشورهای همسایه، غالباً بر روند آموزشی تأثیر می گذارند و این شاید یکی از دلایل اصلی کاهش تعداد امکانات آموزش زبان روسی در ژاپن در سال­های اخیر نیز باشد.

تعداد کل دانشگاه­های ژاپن که در آنها سطوح مختلف زبان روسی تدریس می شود در جدول ۱ آورده شده است.

جدول ۱. تعداد دانشگاه­های ژاپن با محتوای تدریسی زبان روسی

Universities in Japan	Total	Private	Municipal	State	Year
۶۷۹	۱۸۹	۱۱۳	۲۲	۵۴	۲۰۰۲
۶۹۷	۱۸۴	۱۱۰	۲۱	۵۳	۲۰۰۵
۷۱۰	۱۶۹	۱۰۰	۱۹	۵۰	۲۰۰۷
۷۲۳	۱۶۵	۹۷	۲۲	۴۶	۲۰۰۹
۷۳۵	۱۴۹	۸۸	۱۷	۴۴	۲۰۱۲
۷۳۸	۱۴۷	۸۴	۱۹	۴۴	۲۰۱۴

زبان روسی در ژاپن علاوه بر دانشگاهها در مدارس نیز در سطوح مختلف آموزش داده می شود که تعداد این مدارس در جدول ۲ گزارش شده است.

جدول ۲. تعداد مدارس ژاپنی با محتوای آموزش زبان روسی

Total	Private	Municipal	Year
۲۱	۶	۱۵	۲۰۰۳
۲۵	۵	۲۰	۲۰۰۵
۲۳	۴	۱۹	۲۰۰۷
۲۱	۴	۱۷	۲۰۰۹
۲۳	۵	۱۸	۲۰۱۲
۲۷	۴	۲۳	۲۰۱۴

آکادمی آموزش زبان روسی:

برخی امکانات ویژه آموزشی نیز برای تدریس این زبان در ژاپن به غیر از دانشگاهها فراهم شده که از آن جمله می توان به موسسه زبان روسی توکیو (Tokyo Russian Academy, 東京ロシア語学院)  اشاره کرد.

این موسسه در سال ۱۹۴۹ به عنوان مرکز ویژه آموزش زبان روسی که توسط انجمن دوستی بین ژاپن و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی موسوم به "نیسو کیوکای" اداره می شد، افتتاح شد و بیش از نیم قرن است که به آموزش زبان روسی می پردازد.  این موسسه علاوه بر دوره های زبان روسی، فرهنگ روسی و تاریخ روسی را نیز در لیست آموزشی خود دارد.

سایت موسسه: https://www.tokyorus.ac.jp/

آدرس موسسه : 〒۱۵۶-۰۰۵۲東京都世田谷区経堂۱-۱۱-۲, TEL: ۰۳-۳۴۲۵-۴۰۱۱

تصویر ۱. کلاسهای آموزشی آکادمی زبان روسی

این موسسه آموزش خود را در قالب دوره های اصلی، فشرده، کوتاه مدت و خصوصی انجام می دهد. در حال حاضر و به جهت همه گیری ویروس کرونا، برخی از کلاسها به صورت آنلاین و در برنامه زوم انجام می شود. موسسه در دو بازه زمانی آوریل و سپتامبر و به صورت روزانه و شبانه به تعداد ۱۰۰ نفر دانشجو می پذیرد.

هزینه های آموزشی این موسسه در جدول ۳ درج شده است. (در حال حاضر هر ۱ یورو معادل ۱۸۰ ین و هر ین معادل حدود ۲۴۰۰ ریال می باشد.)

جدول ۳. هزینه های آموزشی آکادمی زبان روسی در ژاپن

	هزینه ثبت نام	شهریه سالانه	سایر هزینه ها	جمع
دوره روزانه	۵۰.۰۰۰ ین	۸۰۰.۰۰۰ ین	۸۵.۰۰۰ ین	۹۳۵.۰۰۰ ین
دوره شبانه	۵۰.۰۰۰ ین	۴۲۰.۰۰۰ ین	۶۲.۰۰۰ ین	۵۳۲.۰۰۰ ین

آزمون زبان روسی:

آزمون زبان روسی نیز توسط این موسسه و سالی دو بار انجام می شود. تا کنون ۷۵ دوره از امتحانات توسط این موسسه برگزار شده است. این آزمون توسط Russian Language Proficiency Test Committee اعتبارسنجی شده و ثبت نام آن برای همه علاقه مندان آزاد است. اطلاعات بیشتر پیرامون این آزمون در آدرس زیر قابل دسترسی است.

https://www.tokyorus.ac.jp/kentei/index.html

آموزش در کلیسا:

روش دیگر در آموزش زبان روسی استفاده از ظرفیت های موجود در کلیساست. تا سال ۲۰۱۴ مجموعاً شصت و هشت کلیسای ارتدوکس وجود دارد که به طور گسترده در سراسر قلمرو ژاپن پراکنده شده اند و برخی از آنها کلاس های منظمی را به زبان روسی برای مبتدیان برگزار می کنند، همچنین به مناسبت هایی درباره سنت های فرهنگی روسیه ، تاریخ و ... سخنرانی می کنند. از جمله سخنرانی های مشهور، می توان به سخنرانی "Nikolai-do" ("کلیسای سنت نیکولاس") در سوروگادای ، توکیو - اولین کلیسای رسمی ارتدوکس در ژاپن در سال ۱۸۹۱ اشاره کرد.

موسسات آموزشی آنلاین:

با توجه به بیماری همه گیر کرونا و وضعیت جدیدی که در جهان ایجاد شده است، بیشتر آموزش ها به صورت آنلاین در حال انجام هستند. در این بخش  به برخی از سازمان هایی که کلاس های آنلاین آموزش زبان روسی در ژاپن برگزار می کنند، اشاره خواهد شد:

موسسه AIT:

مرکز زبانهای خارجی AIT واقع درFutakotamagawa ، Setagaya Ward، توکیو، در کنار مرکز خرید Tamagawa Takashimaya  واقع شده است.

خدمات AIT شامل ترجمه، تفسیر و آموزش زبان است. دانش آموزان می توانند در هر ساعت از شبانه روز کلاس داشته باشند، برنامه زمانی خود را انتخاب کنند و از سطح فعلی خود شروع به آموزش نمایند.

اگر آنها بعد از دومین جلسه از کلاس خود راضی نباشند، ممکن است به دوره دیگری بروند یا شهریه باقیمانده عودت داده می شود. اطلاعات موسسه به آدرس اینترنتی زیر قابل دسترسی است.

http://www.aitkk.com/russian.html

دروس روسیAIT ، با استفاده منظم و عملی از مهارت های جدید زبان، دانش آموزان را تشویق می کند تا در هنگام برقراری ارتباط اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند.

دوره ها توسط مربیان کاملاً آموزش دیده، بومی یا مسلط به روسی، که از روش ها و متدهای به روز و استاندارد استفاده می کنند، انجام می گردد. حتی ممکن است دروس فقط به زبان روسی تدریس شوند. فعالیت های کلاس برای انگیزه دادن به دانش آموزان طراحی شده است و می تواند شامل تمرینات، تمرین گفت وگو، بحث و سایر تمرین های لذت بخش باشد.

جدول ۴ دوره های آموزشی مختلف در این موسسه را معرفی می کند.

شهریه و هزینه های زبان آموزی یه صورت خصوصی (۴۰ دقیقه) در موسسه AIT شامل ۵۰۰۰ ین به ازای هر درس و ۱۲۰۰۰۰ ین به ازای یک ترم به اضافه مالیات است. 

هزینه ورود ۱۰۰۰۰ ین می باشد که قابل استرداد نیست و بدون در نظر گرفتن مدت زمان، برای همه دوره ها اعمال می شود.

جدول ۴. دوره های آموزشی مختلف در موسسه AIT

مکالمه ۱ سطح مبتدی در این دوره ۲۴ درسی شما یاد خواهید گرفت که: خود را معرفی کنید و به دیگران سلام کنید، افراد، غذا، لباس، رنگها را نام ببرید. اقدامات فعلی را توصیف کنید. به سوالات بله / خیر پاسخ دهید و از ۱-۱۰ را بشمارید.	مکالمه ۲ سطح مبتدی در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: حیوانات، اشیا، اشکال ، اعضای بدن را نام ببرید. اقدامات فعلی را توصیف کنید. مقایسه های ساده انجام دهید از جملات مثبت / منفی استفاده کنید؛ موقعیت را توصیف کنید.	مکالمه ۳ سطح ابتدایی در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: لباس، حرفه، حیوانات را نام ببرید. اقدامات آینده را توصیف کنید. ظاهر افراد را توصیف کنید. کمیت و موقعیت چیزها را توصیف کنید. زمان را بگویید.	مکالمه ۴ ابتدایی در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: اشیا، وسایل نقلیه را نام ببرید. سوالات بله / خیر را بپرسید و به آنها پاسخ دهید. اقدامات همزمان را توصیف کنید. روابط خانوادگی را توصیف کنید. از ۱-۱۰۰ بشمارید.
مکالمه ۵ سطح متوسط رو به بالا در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: مبلمان، لباس، وسایل را نام ببرید. حرکات و شرایط را توصیف کنید. اقدامات فعلی، گذشته، آینده را توصیف کنید. از اشیا مستقیم / غیر مستقیم استفاده کنید. از ۱-۱۰۰۰ را بشمارید.	مکالمه ۶ سطح متوسط رو به بالا در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: اشیا، مشاغل، غذاهای مشترک را نام ببرید. افراد ، احساسات ، واحدهای چیزها را توصیف کنید. اقدامات فعلی ، گذشته ، آینده را توصیف کنید. از اشکال فعل فعال / منفعل استفاده کنید.	مکالمه ۷ سطح متوسط در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: اشیا، فصول، آب و هوا، اشکال را نام ببرید. موقعیت را توصیف کنید از جزئیات استفاده کنید (بعضی، هیچ ، اکثر، همه، و غیره) ؛ اقدامات کنونی، گذشته، آینده را توصیف کنید.	مکالمه ۸ سطح متوسط در این دوره ۲۴ درسی، شما یاد خواهید گرفت که: مکان ها، کشورها، حیوانات خانگی، لباس های مشترک را نام ببرید. مکان را توصیف کنید و راهنمایی کنید. از مقایسه و اسامی و افعال جمع استفاده کنید. از اعداد ترتیبی استفاده کنید.

موسسه Medici LLC

MeCoo یک سرویس وب سایت آنلاین از زیر مجموعه موسسه Medici LLC است که کلاس های آنلاین را از طریق اسکایپ در سراسر جهان برگزار می کند.

MeCoo به دانش آموزان اجازه می دهد تا با معلمان به زبان روسی به صورت آنلاین گفت و گو نمایند. این موسسه فعالیت خود را از سال ۲۰۱۵ آغاز کرده است و جلسه اول به صورت رایگان انجام می گیرد.

اطلاعات موسسه به آدرس اینترنتی زیر قابل دسترسی است.

https://mee-coo.com/top_eng

نمایندگی این موسسه در ژاپن به آدرس Daitabashi۵۰۳, ۱-۲-۴, Izumi, Suginami-Ku, Tokyo, Japan می باشد.

 این موسسه با استفاده از فروش سکه به زبان آموزان هزینه اساتید را دریافت می کند. لیست سکه ها به شرح زیر است:

سکه های شارژی برای زبان آموان

هزینه اساتید بر اساس این سکه ها تعیین و پرداخت می شود. این تعداد سکه ها برای مدت زمان ۳۰ دقیقه اخذ می گردد:

هزینه تدریس زبان روسی هر استاد برای ۳۰ دقیقه آموزش

وبسایت Preply:

Preply بستری برای یادگیری موضوعات، زبان ها یا سرگرمی ها با مربیان دلخواه دانشجویان است. دانشجویان از طریق این وب سایت می توانند مربیان مورد نظر خود را جستجو کنند. جستجوی پیشرفته این امکان را به آنها می دهد تا دانشجویان بتوانند نسبت به بودجه و زمان خود جستجوی خود را محدود تر کنند. کلاس ها همگی به صورت آنلاین و از طریق نرم افزار اسکایپ صورت می گیرد. زمان کلاس ها منعطف است و دانشجو می تواند بنا بر برنامه زمانی خود کلاس ها را تنظیم کند. تدابیر دیگری نیز در نظر گرفته شده که در صورتی که دانشجو در اواسط ترم دچار مشکل گردید و توانایی شرکت در کلاس ها را نداشت آن را با وبسایت در میان بگذارد تا این مشکل رفع گردد.

هزینه آموزش زبان روسی اساتید موسسه Preply   برای یک ساعت آموزش

بعد از انتخاب مربی و زمان مورد نظر دانشجویان هزینه دوره را از طریق مستر کارت و یا Paypal پرداخت می کنند. بعد از جلسه اول در صورتی که مربی و یا شرایط بر طبق میل و مورد پسند دانشجو نبود کل مبلغ عودت داده می شود. هزینه های هر مربی به صورت فردی متفاوت است و آموزش زبان روسی از ۷ یورو تا ۴۰ یورو برای هر ساعت متغیر است.

اطلاعات  این موسسه به آدرس زیر قابل پیگیری است.

https://preply.com

سطوح آموزشی زبان روسی:

سطح آموزشی زبان روسی در ۶ سطح از مبتدی تا پیشرفته طراحی شده است. بر اساس استانداد TRKI[۱] نام کذاری سطوح از مبتدی، پایه، سطح ۱، سطح۲، سطح۳ و سطح ۴ است که معادل سطوح A۱, A۲ – B۱, B۲ – C۱, C۲  بر اساس استاندارد CEFR[۲] می باشد.  

زمان آموزشی مورد نیاز از ۱۰۰ ساعت تا ۵۰۰ ساعت برای سطوح مختلف متغیر است.

جدول ۵ درجه بندی سطوح آموزشی زبان روسی را نشان می دهد.

جدول ۵. سطوح آموزشی زبان روسی

مجموع ساعات آموزشی	ساعت آموزشی برای هر سطح	سطوح آموزشی با استاندارد CEFR	سطوح آموزشی
+/- ۱۰۰	۸۰–۹۰	A۱	مبتدی/  Elementary
+/- ۲۵۰	+۱۵۰	A۲	پایه / Basic
+/- ۶۰۰	+۳۴۵	B۱	سطح ۱/ ۱st Certificate
+/- ۱۱۰۰	+۵۴۰	B۲	سطح ۲/ ۲nd Certificate
+/- ۱۳۰۰	+۲۱۰	C۱	سطح ۳ / ۳rd Certificate
+/- ۱۴۵۰	+۱۵۰	C۲	سطح ۴ / ۴th Certificate

RUSSKIY MIR FOUNDATION

یکی از فعالیت های دیگر در راستای گسترش زبان روسی تاسیس مراکز روسی در مشارکت با موسسات آموزشی برجسته در سراسر جهان است.

تا به  امروز بیش از ۱۰۰ مرکز در سراسر دنیا از این نوع تاسیس شده اند.  هدف اصلی آنها ترویج زبان و فرهنگ روسی، حمایت از دوره های زبان روسی و بهبود گفتگوی بین فرهنگی است.  علاوه بر دوره های زبان روسی، رویدادها و نمایشگاه های اختصاص داده شده به موضوعات فرهنگی نیز انجام شده و با برگزاری سمینارها و کنفرانس های علمی، دانشجویان را برای  آزمون"زبان روسی به عنوان زبان خارجی یا TORFL" آماده می کنند.

بنیاد RUSSKIY MIR که در سال ۲۰۱۶ توسط یک مرکز روسی در توکیو افتتاح شده است، یکی از این مراکز در ژاپن است.

بنیاد Russkiy Mir حدود ۱۰۰۰ کتاب و منابع چندرسانه ای را به مرکز روسیه تحویل داده است. این مجموعه شامل کتابهای ادبیات و علوم روسی و همچنین کتابهای متنی است. می توان گفت که این مرکز از نظر فنی کاملاً مجهز است. پیش از این تنها یک مرکز روسی در ژاپن وجود داشت که در شهر هاکوداته در جزیره هوکایدو واقع شده بود.

در پایان باید گفت یکی از مشکلات بزرگ و حل نشده برای آموزش زبان های خارجی در ژاپن چگونگی جذب جوانان به یادگیری زبان های خارجی به غیر از زبان انگلیسی است.

این مشکل زمانی شدت می یابد که در ژاپن افراد در زندگی روزمره با زبان انگلیسی و مطالب مربوط به آن احاطه شده اند. تبلیغات دولتی نیز که رسماً انگلیسی را به عنوان تنها ابزار واقعی ارتباطات در جامعه بین المللی پشتیبانی می کند نیز در تداوم این روند بسیار موثر است.

برای حل این مشکل ، انجمن ژاپنی برای تحقیق در زمینه مشکلات آموزش زبان روسی (روکیوکن) در سال ۲۰۰۰ تأسیس شد.

این انجمن حدود ۱۰۰ عضو دائمی دارد که تقریباً نمایندگی تمام دانشگاههای بزرگ را به همراه چند شعبه محلی در کانزای ، هوکوریکو و سایر مناطق ژاپن در اختیار دارند.

از سال ۲۰۱۰، انجمن همچنین شروع به انتشار مجله علمی سالانه خود به نام  Roshiyago Kyoiku Kenkyu (تحقیق درمورد آموزش زبان روسی) کرده است.

نعیمه انزابی