مسلمانان در قرقیزستان:
۹۲.۶ درصد جمعیت قرقیزستان مسلمان هستند که از نظر ترکیب قومیتی ۷۳ درصد آنان قرقیز، ۱۴.۶ درصد ازبک و ۵ درصد اویغور، دونغان، قزاق، تاتار، تاجیک، باشقیر، ترک، چچن، دارگین و... هستند[۱]. در هفت استان قرقیزستان ۷ اداره قاضیات (دفتر نمایندگی مفتیات) فعال میباشد. در این کشور ۸۰ مدرسه دینی : ۶ مدرسه در جلال آباد، ۴ مدرسه در تالاس، ۷ مدرسه در بیشکک، ۲۸ مدرسه در استان چوی، ۹ مدرسه در باتکن، ۴ مدرسه در شهر اوش، ۱۹ مدرسه در استان اوش، ۲ مدرسه در نارین و یک مدرسه در ایسیک کول دایر است. هرسال ۲۰۰۰ نفر از این مراکز دینی فارغالتحصیل میشوند. قرقیزستان ازنظر تعداد مدارس دینی در رتبه اول در منطقه آسیای مرکزی قرارگرفته است.
در قرقیزستان ۲۷۴۳ مسجد وجود دارد که طی سالهای پس از کسب استقلال تعداد مساجد ۷۰ برابر افزایشیافته است. ۲۵۰۰۰۰ نفر بهصورت پیوسته در مساجد به عبادت میپردازند. در این کشور ۲۴۲۰ مرکز و موسسه اسلامی و ۹ دانشگاه اسلامشناسی تأسیسشده است.
مهمترین شرکا و حامیان قرقیزستان در امور اسلام کشورهای ترکیه، عربستان سعودی، قطر، کویت، ایران، پاکستان و روسیه هستند.
بزرگترین مسجد قرقیزستان در سال ۲۰۱۷ توسط سازمان دیانت ترکیه و با ظرفیت ۲۰۰۰۰ نفر ساختهشده است. این مسجد در سال ۲۰۱۷ میلادی ۳۳ میلیون صوم بهعنوان فطریه جمعآوری کرده است.
مهمترین رویدادها:
در سال ۱۹۹۱ قانون آزادی انتخاب دین و سازمانهای دینی در قرقیزستان به تصویب رسید.
در سال ۱۹۹۲ قرقیزستان عضو سازمان همکاری اسلامی میشود.
در سال ۱۹۹۲ نخستین مبلغان دینی جماعت التبلیغ از پاکستان و هند وارد قرقیزستان میشوند.
در سال ۱۹۹۶ نماز عید فطر و قربان در میدان قدیمی و میدان آلاتو بیشکک (قبلاً با حضور ۱۰۰۰۰ نفر و اکنون با حضور ۱۲۰۰۰۰) اقامه میشود.
در سال ۱۹۹۶ اولین قورولتای (گردهم آیی) مسلمانان قرقیزستان برگزار و عبدالستار مجیداف بهعنوان مفتی انتخاب میشود.
در سال ۱۹۹۸ بنیاد اسلامی متکلم فعال درزمینه دفاع از حقوق زنان در قرقیزستان تأسیس میشود.
در سال ۲۰۰۰ مجمع جهانی جوانان مسلمان (WAMY) در قرقیزستان آغاز بکار مینماید.
در سال ۲۰۰۶ موافقتنامه همکاری بین بیشکک و بانک توسعه اسلامی امضاءشده است.
در سال ۲۰۰۶ مبانی سیاستهای دولت قرقیزستان در حوزه دینی به تصویب رسیده است.
در سال ۲۰۱۱ نمازخانهای با ظرفیت ۷۰ نفر در کاخ ریاست جمهوری قرقیزستان افتتاح گردید.
در سال ۲۰۱۲ مرکز توسعه صنایع حلال قرقیزستان آغاز بکار کرد.
در سال ۲۰۱۲ مجموعه تاریخی امام سرخی در شهر اوزگن با حمایت سازمان دیانت ترکیه افتتاح شد.
در سال ۲۰۱۴ مبانی سیاستهای دولت در حوزه دینی و اهداف راهبردی آن در حوزههای حقوقی، فرهنگی و اجتماعی قرقیزستان به تصویب رسید.
در سال ۲۰۱۴ بنیاد توسعه فرهنگ معنوی «ایمان» در بیشکک با حمایت دولت قرقیزستان تأسیس شد.
در سال ۲۰۱۴ پنجمین قورولتای ( گردهمایی)مسلمانان قرقیزستان برپا شد.
در سال ۲۰۱۵ شهر بیشکک بهعنوان مرکز فرهنگ اسلامی از سوی سازمان همکاری اسلامی نامگذاری شد.
در سال ۲۰۱۵ با ابتکار الماس بیک آتامبایف رئیس جمهور وقت قرقیزستان احداث مسجد شهدای انقلاب ۷ آوریل آغاز شد.
سال ۲۰۱۷ بهعنوان سال اخلاق، تربیت و فرهنگ در قرقیزستان نامگذاری شد.
در سال های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ همایش بینالمللی اسلام در دولت معاصر سکولار با حضور محققان و مقامات خارجی و ریاست جمهوری قرقیزستان در بیشکک برگزار شد.
مهمترین آداب و رسوم اسلامی قرقیزها:
- ذکر بسمالله در ابتدای هر کاری
- ختنه کردن پسران
- خواندن نماز جنازه
- برگزاری اعیاد فطر و قربان
- عقد نکاح شرعی
- اذان گفتن در گوش نوزاد
- پرداخت زکات، عشر و صدقه
- خواندن قرآن
- برگزاری مراسم روز عرفات
- میهمانی برای نزول رحمت خدا (دعای باران، دعای سلامتی بستگان پس از مریضی یا تصادف و ..)
تعداد سهمیه سفرهای حج برای اتباع قرقیزی هرسال افزایش میابد. سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ کمتر از ۲۱۵۰ نفر، در سال ۲۰۱۶ ۳۶۸۵ نفرو در سال ۲۰۱۹ ۶۰۱۰ میلادی نفر از اتباع قرقیزستان به حج اعزام شدند.
با افزایش آگاهی دینی مردم قرقیزستان در ۳۰ روستای این کشور مصرف مشروبات الکلی ممنوع شده است.
در بخش رسانههای دینی؛ شبکههای تلویزیونی آیان تی وی، ماروا تی وی، اکو ماناس و در فضای مجازی نیز ویدئو بلاگ نصیحت مدیا و ایستگاه رادیویی مارال اف ام فعال هستند. در میان نشریات میتوان به نشریه اسلامی امت، مجله آدمی، هفتهنامه اسلام مدنیتی و مجله شوکوم اشاره کرد.
منابع:
۱. http://www.islamsng.com/kgz/interviews/۸۸۲۱
۲. https://ru.sputnik.kg/economy/۲۰۱۹۱۲۱۲/۱۰۴۶۴۹۴۲۰۸/kyrgyzstan-oae-zhehehnbekov-dokument.html
۴. http://www.cci.kg/news/۱/۱۴۸۱.html
۵. http://religion.gov.kg/ru/post/۲۹۹
۷. https://ru.sputnik.kg/economy/۲۰۱۹۱۲۱۲/۱۰۴۶۴۹۴۲۰۸/kyrgyzstan-oae-zhehehnbekov-dokument.html
۸. https://carnegieendowment.org/files/ReligiousSecurityinKyrgyzstan.pdf
۱۱. http://prevention.kg/?p=۴۸۶۲
۱۲. http://www.ca-portal.ru/article:۲۹۰۰۲
۱۴. https://kabar.kg/tags/kyrgyzstan-i-saudovskaia-araviia/
۱۶. https://۲۴.kg/vlast/۱۲۴۱۳۲_kyirgyizstan_natselen_nasotrudnichestvo_ssaudovskoy_araviey/
۱۷. https://۲۴.kg/ekonomika/۱۳۲۰۵۱_bahreyn_mojet_stat_dlya_kyirgyizstana_oknom_vpersidskiy_zaliv/
۱۸. Еще: https://ru.sputnik.kg/economy/۲۰۱۹۱۲۱۶/۱۰۴۶۵۲۹۲۱۹/kyrgyzstan-zhehehnbekov-dokument-podpisanie.html
۱۹. https://paruskg.info/glavnaya/۱۱۳۸۴۰-۱۱۳۸۴۰.html
۲۰. http://iku.kg/mission.html
[۱]برگرفته از نشریه امت قرقیزستان http://ummamag.kg/ru/articles/interesting/۱۲۱۶_islam_v_gody_nezavisimosti_kyrgyzstana_۲۶_let
نظر شما