۱۲ آبان ۱۴۰۰ - ۲۰:۲۳

پس از ارتحال آیت الله سید محمد سعید حکیم، وضعیت آینده ی نجف و مرجعیت و نقش مرجعیت در عراق به موضوع اصلی گفتگوهای محافل و جریان های روحانی نجفی تبدیل شده است. در این گزارش مهمترین مطالب و نظراتی که در این محافل مطرح شده به طور خلاصه ارائه می شود:

 مراجعی که برای جانشینی آیت الله سیستانی معرفی می شوند به سه گروه تقسیم می شوند:

۱.  نسل مراجع بزرگ همرده ی آیت الله سیستانی مانند آیت الله فیاض

بی تردید این نسل از مراجع تا زمانی که آیت الله سیستانی (دام ظله) در قید حیات است، نمی توانند مرجعیت عام خود را اعلام کنند. زیرا آیت الله سیستانی از نظر نفوذ و توانایی و علمیت نسبت به آنها برتری دارد.

از سوی دیگر آیت الله فیاض حتی پس از آیت الله سیستانی نمی تواند مرجع اعلای نجف باشد، زیرا به طور کلی آیت الله فیاض به عنوان استاد فقه و اصول در نجف شناخته می شود و نمی تواند امور سیاسی یا دستگاه مرجعیت را اداره کند. آیت الله آل راضی در مورد آیت الله فیاض معتقد است که ایشان درک صحیح و دقیقی از تحولات خارجی ندارد و گویا در قرن های گذشته زندگی می کند و از تحولات و معادلات مختلف منطقه و جهان اطلاعی ندارد.

۲.  نسل مجتهدان میان رده مانند آیات عظام آل راضی و ایروانی و جواهری

این نسل از مجتهدان بارز نجف در امور مختلفی مانند افکار و رویکردها و سوابق با هم مشترک هستند و از نظر روابط حوزوی و تعداد شاگردانی که در کلاس هایشان شرکت می کنند، مؤثرترین نسل از مجتهدین نجفی به شمار می روند.

از سوی دیگر آیات عظام ایروانی و جواهری از مرجعیت آیت الله آل راضی حمایت می کنند و در حال زمینه سازی برای مرجعیت ایشان بدون تحریک حساسیت های دیگران هستند و در همین چهارچوب نشست ها و صحبت هایی میانشان صورت گرفته است.

این نسل دوم مجتهدان نسبت به نسل فرزندان مراجع، شانس بیشتری برای به عهده گرفتن مقام مرجعیت دارند. بخصوص اینکه تمام مجتهدان خاندان حکیم یا شاگرد یکی از این سه نفر (آیات عظام آل راضی و ایروانی و جواهری) بوده اند و یا فقط شاگرد مرحوم آیت الله حکیم بودند و شرایط سنی لازم برای مرجعیت را ندارند.

به طور کلی مجتهدان یا مراجع متوسط، اصطلاحی است که در مورد آیت الله آل راضی و دو مجتهد مذکور به کار می رود، زیرا آنها هم جزو شاگردان آیت الله العظمی خویی به شمار می روند، و هم از شاگردان شهید محمد باقر صدر، به عبارت دیگر هم به نسل سنتی نجف و مراجع بزرگ نزدیک هستند، و هم رویکردهای انقلابی دارند؛ هم جزو چهره های بارز حوزه ی نجف هستند، و هم در قم تحصیل کرده اند.

به همین دلیل آنها را مراجع میانه یا متوسط می نامند و این اصطلاح در میان محافل نجفی و کارشناسان مربوطه رایج است.

۳.  نسل فرزندان مراجع: فرزندان آیت الله سید محمد سعید حکیم و فرزندان آیت الله سیستانی و بسیاری از روحانیون خاندان حکیم

شانس نسل فرزندان مراجع برای رسیدن به منصب مرجعیت، پس از مجتهدان نسل دوم است.

نکات مهم:

۱- در حال حاضر خاندان حکیم از جمله فضلا و روحانیون و مجتهدین بارز آنها به گروه آیات عظام آل راضی و ایروانی و جواهری نزدیک هستند، و تا زمان حیات آیت الله سیستانی قصد تصدی مرجعیت را ندارند. اما ممکن است پس از آیت الله سیستانی سید ریاض حکیم با استفاده از دستگاه مرجعیت پدرش، مرجعیت خود را مطرح کند.

این در حالیست که سید محمد رضا سیستانی و بیت آیت الله سیستانی، مکتب فکری و سیاسی و ایدئولوژی بیت آیت الله محمد سعید حکیم و فرزندانش (در امور داخلی و خارجی و روابط مختلف و وضعیت شیعیان منطقه در کشورهای عربی و خلیجی و اسلامی و همچنین روابط بین المللی عراق) را به خود و حوزه ی نجف نزدیک می دانند. به همین دلیل سید محمد رضا سیستانی به صورت غیر علنی از سید ریاض حکیم برای تصدی مرجعیت ـ ولو در مراحل آینده ـ حمایت می کند.

۲-سید محمد رضا سیستانی معتقد است که خاندان حکیم چشم انداز درخشانی در حوزه ی نجف و فضاهای علمی دارند، و به همین دلیل مسئولیت نظارت بر کمیته های امتحانات و ترتیب امور حوزه را به آنها سپرده است.

۲- به طور کلی فضای حاکم بر حوزه ی نجف این است که پس از آیت الله سیستانی مرجعیت آیت الله آل راضی (به خاطر ویژگی های مثبت شخصیتی ایشان و حالت میانه ای که به آن اشاره شد، و نزدیک به جمهوری اسلامی و اسلامگرایی و درک دقیق از تحولات و شرایط منزقه ای و بین المللی ) مطرح خواهد شد. و آیات عظام ایروانی و جواهری نیز از ایشان حمایت می کنند.

گرچه ممکن است یکی از روحانیون خاندان حکیم هم اعلام مرجعیت کند، که البته نفوذ آن ضعیف خواهد بود. با اینکه سید محمد رضا سیستانی خاندان حکیم را به حوزه ی سنتی نجف و نظراتش در امور منطقه ای و بین المللی نزدیک تر می داند و از آنها حمایت می کند.

کد خبر 9500

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 8 =