دکتر مختار جمعه وزیر اوقاف مصر همایش شورای عالی امور اسلامی را با حضور تعدادی از وزراء و مفتیان سایر کشورها در قاهره افتتاح کرد
شورای عالی امور اسلامی سی و دومین همایش خود را با عنوان « "پیمان شهروندی" و تأثیر آن بر تحقق آرامش در جامعه و صلح جهانی» در تاریخ۱۲/۲/۲۰۲۲م با حضور جمعی از وزرای امور دینی، مفتی ها، علماء، اندیشمندان و روشنفکران از کشورهای مختلف جهان با سخنان دکتر محمد مختار جمعه وزیر اوقاف مصر در قاهره افتتاح کرد این همایش روز ۱۳/۲/۲۰۲۲م با انتشار بیانیه ای به کار خود پایان داد.
در زیر گزارش مختصری از این همایش برای استفاده خوانندگان ارائه می شود.
مهمترین محورهایی که سخنرانان در این نشست به آن پرداختند عبارت بودند از:
*محدود کردن مفهوم دولت به یک مدل خاص، نوعی تحجر و واپس گرایی است و توسعة همه جانبه امری اجتناب ناپذیر می باشد.
*سخنان تنفرآمیز و نژادپرستانه، صلح و امنیت بین المللی را تهدید می کند لذا باید از اظهار چنین سخنانی خودداری کرد.
* باید یک منشور بین المللی که توهین به مقدسات و نمادهای مذهبی را جرم انگاری کند با موافقت همه کشورهای جهان صادر شود
*فعالیت های که آقای عبدالفتاح سیسی در جهت تحقق صلح منطقه ای و بین المللی انجام می دهد در خور توجه و ستایش است.
*تجربه مصر در ایجاد جامعه ای مبتنی بر همزیستی مسالمت آمیز یک تجربه پیشرو در تحکیم فرهنگ همزیستی بشریت است.
مهمترین افراد شرکت کننده در این همایش عبارت بودند از : شیخ عبداللطیف آل شیخ، وزیر امور مذهبی، دعوت و ارشاد سعودی، اسقف فرناندو چمالی، اسقف کانسیسیون در شیلی، دکتر محمد البشاری ، دبیر کل شورای جهانی جوامع مسلمان و نصرت رمضان، رئیس انجمن فرهنگی اسلامی مقدونیه شمالی «سلمان موساییف، مفتی جمهوری آذربایجان، مؤمن حسن بری، وزیر امور اسلامی، فرهنگ و اوقاف جیبوتی، خالد تقی الدین، رئیس شورای عالی امامان و امور اسلامی برزیل، شیخ ابوبکر سید عبدالله، مفتی ایالت کومور، عصمت آدمی، مدیر روابط خارجی جمهوری مقدونیه، اسدالله موالی مفتی جمهوری زامبیا، موسی عمر، هماهنگ کننده عمومی شورای امامان و مقامات ارشد جمهوری کامرون، ناصر السید حسن علی، رئیس انجمن دانش آموختگان دانشگاه های اسلامی ماداگاسکار و...
موضوعات این همایش در چندین محور به شرح زیر ارائه شد : «توسعه مفهوم دولت، دولت کهن و مدرن از منظر انسانی، مشروعیت دولت ملی، پیمان شهروندی، پیمان شهروندی بین حقوق و وظایف، تساهل مذهبی، موقعیت زنان در دولت ملی، پیمان شهروندی و حمایت اجتماعی، پیمان شهروندی و تأثیر آن بر تحقق تعهد اجتماعی، پیمان شهروندی و تأثیر آن در دستیابی به صلح جهانی .
دکتر مختار جمعه ، وزیر اوقاف مصر طی سخنانی در افتتاحیه همایش گفت : موضوع این همایش که «پیمان شهروندی و تأثیر آن بر دستیابی به آرامش اجتماعی و صلح جهانی» است، موضوعی کاملاً جدید بوده و هدف آن ۱-تحکیم حقوق شهروندی در سطح ملی ۲-کمک به ایجاد صلح و تحکیم مفاهیمی همچون همزیستی مسالمت آمیز در سطوح ملی و بین المللی می باشد.
باید توجه داشت که وطن برای همه فرزندان آن است و مردم یک کشور بدون توجه به مذهب، رنگ و جنسیت در حقوق و وظایف برابر هستند.
برای اینکه چنین تفکر و فرهنگی در جامعه گسترش پیدا کند باید پایه های تساهل دینی و قبول نظر مخالف و آزادی شهروندان در انتخاب عقیده و اجرای مناسک دینی را در جامعه نهادینه کرد و به گونه ای در جامعه عمل نمود که عدالت نسبت به همه اقشار(زنان و فقیران، سالمندان و افراد با نیازهای ویژه) اجراء شود.
دکتر جمعه افزود: کار پژوهشی بسیار مهم این همایش، انجام مطالعات علمی ویژه ای است که در زمینه توسعه مفهوم دولت قدیم و مدرن انجام شده، این مطالعات نشان می دهد که مفهوم دولت مفهومی جامد و ایستا نیست، بلکه بسیار منعطف و پویا است.
با نگاه به منابع اسلامی متوجه می شویم که اسلام یک الگوی ثابت و جامد برای نظام اداری و حکومتی تعیین نکرده بلکه باب اجتهاد را در عرصه مدیریت و سیاست باز گذاشته و مشروعیت کارها و فعالیت های حکومت را منوط به تأمین منافع کشور و مردم کرده است در واقع شریعت اسلام واقعیت ها و شرایط زمان و مکان را برای حکمرانی و تعیین نوع حکومت با حفظ اصول شریعت و اهداف کلی آن در نظر گرفته است.
وزیر اوقاف مصر در ادامه اظهار داشت: صلحی که ما به دنبال آن هستیم، صلحی شجاعانه و بر اساس حق، عدالت و انصاف است، صلحی که شمشیر و سپر از آن محافظت کند.
در ادامه این همایش دکتر عبدالرحمن ضوینی، معاون الازهر گفت: الازهر با همه نهادهای مذهبی داخل و خارج مصر در جهت ایجاد امنیت و آرامش در جوامع ،تحقق همزیستی مسالمت آمیز و صلح جهانی همکاری کرده و می کند و این مرکز بزرگ جهان اسلام از طریق این همکاری توانسته چشم انداز روشنی از همزیستی مسالمت آمیز و تحقق صلح جهانی ارائه دهد.
دکتر شوقی علام، مفتی جمهوری مصر و رئیس دبیرخانه هیئت های صدور فتوا در جهان سومین سخنران این همایش بود ایشان در سخنان خود تاکید کرد که مفهوم شهروندی از جمله مفاهیمی است که باید به آن اهمیت دهیم، عدم شفافیت این مفهوم در ذهن برخی افراد باعث ایجاد سردرگمی در میان تعداد بسیاری از مردم و مسئولان شده است زیرا عده ای که تفکرات افراط گرایانه دارند مدعی هستند که بین مفهوم شهروندی و ایمان صحیح اسلامی تعارض وجود دارد لذا ما باید مفهوم شهروند و موضوع حقوق شهروندی را به شکلی روشن تعریف کنیم ونشان دهیم که بین حقوق شهروندی و مبانی اسلامی تعارضی نیست
دکتر عبداللطیف آل شیخ وزیر امور دینی سعودی دیگر سخنران این همایش بود وی در ابتدای سخنانش مصر را کشور دوم خود معرفی کرد و افزود: من برای کشور مصر احترام و ارزش خاصی قائل هستم. ایشان در ادامه گفت: این همایش که توسط وزارت اوقاف مصر در قاهره برگزار می شود برای دستیابی به امنیت و آرامش جامعه و تحقق صلح جهانی تلاش می کند سپس ایشان با حمله به ج.ا.ایران گفت: مقامات و مسئولان کشورهای اسلامی باید با توسعه طلبی های ایران مقابله کنند. زیرا شبه نظامیان تحت حمایت ایران(حوثی ها) می خواهند انقلاب خمینی را به دیگر کشورها صادر کنند و همین موضوع ما را ملزم به مقابله با آنها می کند.
الشیخ، در پایان سخنانش به تمجید و ستایش از رئیس جمهور مصر عبدالفتاح سیسی پرداخت و در باره او گفت: یک مجاهد بزرگ(سیسی)، مصر را از فاجعه ای که تقریباً رخ داده بود نجات داد. او با پشتیبانی مردم و نیروهای مسلح مصر، توانست این کشور را از سقوط در دام افراط گرایان نجات دهد. و سپس شروع به آگاهی بخشی به مردم و جوانان مصری کرد تا در دام تندروها اسیر نشوند.
عادل عبدالرحمن العسومی، رئیس پارلمان عربی
ایشان در سخنرانی خود از ابتکار رئیس جمهور مصر عبدالفتاح سیسی که با عنوان "الحیاه الکریمه زندگی شرافتمندانه و شایسته" اقدام به بازسازی مناطق روستایی مصر کرده است تمجید کرد و گفت: این اقدام رییس جمهور مصر باعث تقویت تعلق خاطر مردم به کشور و دولت می شود. العسومی در ادامه سخنانش افزود: منطقه عربی ما در شرایط سختی به سر می برد و مراحل حساسی را پشت سر می گذراند به همین خاطر ما باید برای تقویت حقوق شهروندی در منطقه عربی بیش از پیش تلاش کنیم و قدم اول در این مسیر مقابله با اندیشه های افراطی و گروه های است که با اقداماتشان امنیت ملی کشورها را تهدید می کنند .
وی در پایان گفت: ما از تلاش های خستگی ناپذیر مصر در این زمینه-تأمین حقوق شهروندی و مبارزه با افراط گرایی- تحت رهبری رئیس جمهور عبدالفتاح سیسی حمایت و قدردانی می کنیم .
دکتر محمد مطر الکعبی، رئیس اداره کل امور اسلامی و اوقاف در امارات :
وقتی ما از مفهوم حقوق شهروندی صحبت می کنیم، در واقع معنای عشق به وطن را در ذهن خود تداعی می کنیم. عشق به وطن یک نعمت است که ما نمی توانیم آن را نادیده بگیریم. جریان های افراطی از درک مفهوم ارزشمند و والای حقوق شهروندی عاجز هستند، و عشق به وطن را نادیده میگیرند آنها ارزش وطن را تحریف کرده و با شعارهای گمراه کننده به تخریب وطن و کشتار هموطنان و همسایگان فرا می خوانند.
بیانیه پایانی همایش
۱- با توجه به اینکه مفهوم دولت مفهومی گسترده و باز می باشد تلاش برای محدود کردن مفهوم دولت و نوع حکومت به یک الگوی تاریخی خاص و تحمیل آن به عنوان یک الگوی ثابت و غیر قابل تغییر به معنای تحجر و واپس گرایی و ایستادگی در برابر تحولات زمانه است.
۲- اگر مفتیان بپذیرند که با تغییر زمان و مکان ممکن است یک فتوا تغییر کند، میدان وسیع‌تری برای همراه شدن فتوا با تحولات فراهم می شود.
۳- "تابعیت" یک واقعیت و اصطلاح معتبر در فرهنگ جهانی است که اسلام نیز آن را قبول دارد حقیقت تابعیت اینگونه است که نه موجب طرد می‌شود و نه بین شهروندان تفاوتی قائل می‌شود.
۴- دولت ملی اساس امنیت همه جوامع است و باید برای تحقق آن و همچنین تحکیم حقوق شهروندی تلاش کرد و باید توجه داشت که حفظ دولت یک وظیفه دینی و ملی است.
۵- رابطه فرد با جامعه، صرف نظر از عقیده و نژاد، رابطه ی متقابل است و از نظر حقوقی، هم باید حریم خصوصی افراد و هم حقوق جامعه رعایت شود.
۶- باید دولت ها به فعالیت ها و برنامه‌های حمایت از اقشار و گروه‌های آسیب‌پذیر اهتمام بیشتری بورزند.
۷- وطن ما، امانتی در دستان ماست لذا باید آن را بخوبی حفظ کنیم.
۸- گفتمان دینی و رسانه ای برای نشر ارزش ها ی انسانی و اخلاقی باید تقویت شود همچنین باید با آموزش استفاده درست از فضای مجازی به شهروندان، از ایجاد فتنه و انتشار شایعات در جامعه از طریق شبکه های اجتماعی جلوگیری کرد
سند صلح قاهره
شرکت کنندگان به اتفاق آرا با صدور سند صلح قاهره موافقت کردند. سند صلح قاهره در واقع رساندن پیام صلح از سرزمین کنانة به جهانیان است:
۱. رسیدن به صلح یک خواسته مشروع، ملی و انسانی است که هر انسان صاحب وجدانی به دنبال تحقق آن است و صلح یک اصل ثابت در شریعت شریف اسلام است .
۲. گفت‌وگو یک اصل مهم برای رسیدن به تفاهم بین افراد و همچنین دولت ها می باشد
۳. باید یک منشور بین المللی که توهین به مقدسات و نمادهای مذهبی را جرم انگاری کند با موافقت همه کشورهای جهان صادر شود.
۴. صلحی که ما به دنبال آن هستیم، صلحی شجاعانه است که بر اساس حقیقت، عدالت و انصاف ایجاد شود.
۵. صلح صرفاً به معنای عدم وجود جنگ نیست، بلکه به این معناست که انسان به همنوع خود آسیبی نرساند، بنابراین هر انسانی باید تلاش کند از آسیب رساندن مادی یا معنوی به دیگران خودداری کند.
۶. باید برای گسترش فرهنگ صلح و تبدیل آن از فرهنگ نخبگان به فرهنگ مردم عادی در جوامع تلاش کنیم تا فرهنگ صلح به باوری راسخ و ارزشی ثابت در میان همه ساکنان جهان صرف نظر از دین و مذهب و فرهنگ‌های مختلف تبدیل شود.
در حاشیه افتتاحیه این همایش، دکتر محمد مختار جمعه، وزیر اوقاف، نسخه ای از ترجمه قرآن کریم به زبان اردو را به نورالحق قادری، وزیر امور دینی کشور پاکستان هدیه داد. وزیر اوقاف با اعلام اینکه ترجمه قرآن کریم به زبان عبری به زودی پایان می رسد، تاکید کرد: با انجام این کار، تعداد ترجمه های قرآن کریم به دیگر زبان ها به ۱۱ عدد می رسد .
همچنین در ابتدای این همایش فیلمی برای حاضران به نمایش درآمد که در آن بخشی از همایش های قبلی شورا و تلاش های مصر در مقابله با تروریسم نشان داده می شد.
نظر شما