در میان هیاهو و شلوغی شهر بمبئی، برخی از ساختمان ها با شکوه و عظمتی وصف ناپذیر قد علم کرده اند که بقایای زمان استعمار انگلستان هستند. یکی از این بناها به افتخار پرنس جورج پنجم، موزه "پرنس آف ولز" نام گرفت. وی به سال ۱۹۰۵ طی سفری که به هندوستان داشت سنگ بنا این ساختمان را بنا نهاد. دیر زمانی از ساخت این موزه نگذشته بود که در سال ۱۹۱۱ معمار آن جورج ویتت "دروازه هند" را روبروی دریا و نزدیک هتل تاج محل بنا کرد تا به واسطه یک طاق عظیم، پرنس ورودی باشکوه و شاهانه به دهلی دربار داشته باشد.
موزه مذکور را می توان به عنوان نسخه انگلیسی معماری مغول توصیف کرد. ساختمان موزه مستطیل شکل بوده و از سه بخش مجزا تشکیل شده است که محل تلاقی آنها از مرکز تا ایوان ورودی است. بالای ورودی ایوان مرکزی یک گنبد عظیم با کاش های سفید و آبی طراحی شده است و زیر گنبد چندین گلدان گل نیلوفر آبی قرار دارد. دور تا دور این گنبد از ردیفی ازقبه هایی تشکیل شده که بالای هر کدام به شکل یک گنبد کوچک ساخته شده است. دور نمایه های هندی نظیر دیوار کوب ها و برآمدگی ها با طاق های سبک اسلامی و گنبد های کوچک تلفیق شده اند. موزه در باغی از درختهای نخل در بستری از گل های رسمی قرار دارد.
این موزه نه تنها در شهر بمبئی بلکه در سراسر کشور نیز جزء بهترین موزه ها بشمار می رود. اشیائی که داخل موزه به نمایش گذاشته شده است تماما نایاب و قیمتی هستند و با تاریخ هندوستان مرتبط اند و یا ماترک وعتیقه جاتی از کشور های دیگر هستند. موزه پرنس آف ولز منزلگاه دست ساخته های بی شماری
ازدره ایندوس است که به ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بر می گردد.همچنین عتیقه هایی از دوره" گوپتا" و "مائریا" نیز در این موزه به چشم می خورد. برای دوستداران نقاشی هم بیش از ۲۰۰۰ نقاشی مینیاتور از مدارس هنر هندوستان گردآوری شده است.
موزه به سه طبقه و چندین گالری تقسیم میشود: هنر، باستان شناسی، دریایی و تاریخ طبیعی وغیره. طبقه همکف شامل بخش مجسمه ها و تندیس ها و تاریخ طبیعی است. این بخش شامل مجموعه بزرگی از پرندگان، مارها و گستره ای از حیوانات از کرگدن گرفته تا میمون و از شیر گرفته تا گوزن هندی است. در گالری طبقه همکف دست ساخته هایی از جزیره "الفانتا " و غارهای "جوگشواری" موجود است. از سایر مجموعه ها می توان به مجسمه های سفالی از دره ایندوس ،نمونه های حکاکی شده بر روی عاج فیل ، آثار هنری ژاپنی و چینی ، پرتره "آبراهام لینکولن" و مجموعه نفیسی از نقاشی های مینیاتور هند اشاره کرد. در سال ۱۹۹۰ این موزه جایزه انجمن میراث فرهنگی هند را در بخش شهر بمبئی به خود اختصاص داد. هال مرکزی در طبقه همکف گالری اصلی موزه است که آثار هنری از تمام موزه ها در آن به نمایش گذاشته شده است.با قدم زدن در این گالری گویی نگاهی اجمالی به هنر ۵۰۰۰ ساله هند می اندازید.در آنجا سفالینه هایی به شکل پیکره یا مجسمه حیوانات از تمدن دره سند مشاهده می کنید.برخی از آنها دست ساز بوده و مربوط به دوره پیش از مائوریان و گوپتاست می شود.
هنر دوره مغول نیز به واسطه نقاشی های نفیس منجمله پرتره " دانیال" با دستار مغولی به نمایش گذاشته شده است. از دیگر موارد قابل تامل در گالری اصلی طرح اولیه نقاشی است که ایده هایی را از چگونگی کار هنرمندان در اختیار تان قرار می دهد.همچنین نمونه های کلاسیکی از پشم سبز( جید) و اسلحه نیز در گالری به چشم می خورد.
شایان ذکر است پشم در هندوستان یافت نمی شد و از خاور دور به این کشور وارد می شد چراکه این محصول بسیار مورد توجه و اقبال حکمرانان مغول بود.گالری مجسمه های سفالی در طبقه اول آثار فوق العاده ای را از اماکن تاریخی در مناطق مختلف هند گردآوری کرده است و یکی از این آثارکلاسیک مجسمه " بودیساتوا ، راهنمای مقدس در بودائیسم " است.
محوطه بین همکف و طبقه اول به عکس های ماقبل و ما بعد تاریخ تعلق دارد که به خوبی نامگذاری شده است و اطلاعات کافی را از جنبه های مختلف زندگانی در تمدن پنج هزار ساله رود سند در اختیار بازدیدکنندگان قرار می دهد. در بالکن اصلی موزه اشیائی نظیر عاج های حکاکی شده ، نقره جات و دست ساخته های چوبی از قرن ۱۸ و ۱۹ به نمایش گذاشته شده است. بخشی از این محوطه به آثار نقاشی ، عکس های حیرت انگیز و نسخه های خطی مصور اختصاص دارد که هر بازدید کننده ای را به وجد می آورد. در کنار گالری نقاشی ، مجموعه هنرهای تزئینی نظیر جواهرات هندی ، نقره جات ، کوزه های لعابی و قلیان ، برخی اقلام پشمی ، قاشقی با دسته منحنی و کاسه هایی با برجسته نمایی بی نظیر از سنگ و رنگین کمانی از رنگ ها با ظاهری درخشان وجود دارد.
جذابیت نمونه های ارزشمند از هنر تبت و نپال و کتیبه های بودایی "تانکا" بازدیدکنندگان را از دور و نزدیک به این موزه می کشاند. داخل موزه گالری مجزایی وجود دارد که مفرغ های زیبای تبت در آن به نمایش درآمده است.گالری طبقه دوم برای علاقه مندان به ظروف چینی و بلوری جات،مجموعه گسترده ای از اشیاء هنری را از آقایان "راتان تاتا و دوراب تاتا "ارائه کرده است. در همان طبقه گالری های نقاشی از هنرمندان اروپایی وجود دارد .در این قسمت نمونه هایی از نقاشی مناظر از " کونستبل" و سایر هنرمندان نه چندان معروف وجود دارد.موزه همچنین جایگاه تاریخ طبیعی است که با کمک انجمن تاریخ طبیعی بمبئی گردآوری شده است. اولین اطاق این بخش مجموعه ای تحسین برانگیز از پرندگانی است که بر مبنای گونه طبقه بندی و نام گذاری شده است. در میان آنها چندین زاغ زیبا، مرغ ماهی خوار و کبک و قرقاول خود نمایی می کنند.
در ماه می سال ۲۰۱۴ موزه معروف شیواجی در بمبئی روش منحصر به فردی به نام "کلوپ موزه برای کودکان" را برای تعامل و آموزش به کودکان ابداع کرد. ایده آموزشی اختصاصی برای کوکان پیشتر در سال ۲۰۰۸و در نمایشگاهی با عنوان " نمایشگاه اسباب بازی " با موفقیت چشمگیری به انجام رسید. در حال حاضر باشگاه مذکور یکبار در ماه (روز یکشنبه) با کار گاه های آموزشی و فعالیت های متنوع تشکیل می شود.هدف از برگزاری این دوره ها کمک به رشد فیزیکی کودکان و مهارت های فکری و توانایی آنها برای مشارکت های گروهی با استفاده از اطلاع رسانی و سایر ابزار نظیر برنامه های موضوعی و ... است. در حال حاضرشهریه سالانه این موزه برای هر کودک ۲۲۰۰ روپیه در ازای دسترسی رایگان به کلیه فعالیت ها و همچنین داشتن مزایایی برای خانواده اعضاء مانند بازدید رایگان از موزه و دعوت منظم از آنهاست. قدم بعدی موزه استفاده از فضای خالی موجود با مساحت بالغ بر بیش از ۳۰۰۰ متر مربع و اختصاص آن به" موزه کودکان" است(در سال ۲۰۱۶).در این بخش جدید برای کودکان نمایش برخی از آداب و رسوم واقعی و تاریخی هند ، اسباب بازی های چوبی منحصر به فرد، کارگاههای آموزشی ، جلسات هنری ،ساخت عروسک های خیمه شب بازی ،کوزه گری ،صنایع دستی وبرنامه های دیگر در نظر گرفته شده که هر ۲ سال یکبار برگزار خواهد شد. از دیگر برنامه های ویژه و خاص این بخش می توان به نمایش "پانچاتانترا" سنتی که ۴۰۰ سال قدمت دارد، تاریخ چین، اسباب بازی ها و صنایع دستی ژاپن و دوره هاراپا اشاره کرد. موارد فوق در قالب موزه ای برای کودکان تعبیه شده که علاقه به یادگیری موضوعات فرهنگی و فعالیت های خلاقانه را در آنها بیشترخواهد کرد. که البته به نظر می رسد در شهر بمبئی چندان هم سهل الوصول نیست.
نظر شما