۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۱۹
بررسی وضعیت ادبیات فارسی در صربستان

بطور کلی منطقه بالکان مرز غربی نفوذ و گسترش زبان و ادبیات فارسی در غرب محسوب می شود و به واسطه حکمرانی چند صد ساله عثمانی و نیز رواج فرقه های صوفیه در بخشهایی از بالکان به ویژه در آلبانی و بوسنی و هرزگووین، زبان و ادب فارسی در این منطقه نفود داشته است.

مقدمه

بطور کلی منطقه بالکان مرز غربی نفوذ و گسترش زبان و ادبیات فارسی در غرب محسوب می شود و به واسطه حکمرانی چند صد ساله عثمانی و نیز رواج فرقه های صوفیه در بخشهایی از بالکان به ویژه در آلبانی و بوسنی و هرزگووین، زبان و ادب فارسی در این منطقه نفود داشته است. با این حال در کشور صربستان که زمانی بخشی از کشور بزرگ یوگوسلاوی و مرکز سیاسی آن کشور محسوب می شد زبان و ادبیات فارسی نفوذ کمتری داشته است و بیشترین توجه و علاقمندی به ترجمه آثار ادبی ایران مربوط با آثار کلاسیک بوده است. در سالهای اخیر، با اهتمام رایزنی فرهنگی، معرفی ادبیات معاصر ایران بطور جدی در دستور کار بوده است. در این گزارش با عنایت به فهرست موضوعات درخواستی، به بررسی وضعیت ادبیات فارسی در این کشور در پرداخته می شود.

۱. آموزش و مطالعات ادبیات فارسی در مراکز علمی دانشگاهی

 در کشور صربستان، زبان فارسی و دروس مرتبط با ادبیات و فرهنگ ایران بطور رسمی تنها در یک دانشگاه‌(دانشکده فیلولوژی دانشگاه بلگراد) تدریس می شود که برنامه درسی آن از سوی وزارت آموزش این کشور اعتبارسنجی و تایید گردیده است. تا پیش از سال ۲۰۲۲ برنامه درسی مرتبط با زبان فارسی در این دانشگاه صرفا شامل ارایه درس «آموزش زبان فارسی» برای دو سال به دانشجویان رشته های گوناگون بود و آموزش ادبیات فارسی و دروس مرتبط با آن در آن برنامه قرار  نداشت. با پایان مدت ده ساله اعتبارسنجی گذشته، تهیه و تنظیم اعتبار سنجی جدید برای تمامی رشته و  دروس دانشکده از سال ۲۰۲۰ آغاز گردید که طی یک فرایند طولانی اداری به مدت دو سال به طول انجامید و پس از پایان دوران پاندمی کرونا سرانجام از سال تحصیلی ۲۰۲۳ به اجرا درآمد. در اعتبار سنجی جدید، علاوه بر آموزش زبان فارسی، در دوره کارشناسی درس اجباری «مقدمه ای بر ادبیات فارسی»‌ ویژه دانشجویان رشته شرقشناسی،‌ در دوره کارشناسی ارشد درس اختیاری «مقدمه ای بر ادبیات کلاسیک فارسی» و در دوره دکتری درس اختیاری «روندهای معاصر ادبیات فارسی»  به برنامه درسی رسمی دانشگاه افزوده شده و دانشجویان می توانند آنها را به عنوان واحد های درسی انتخاب کنند.

۲. استادان، پژوهشگران، ادبا و نویسندگان در زمینه ادبیات فارسی

از نظر تاریخی در دوران یوگسلاوی سابق،‌ بخش اصلی آموزش زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه سارایوو( پایتخت کنونی کشور بوسنی و هرزگووین فعلی) قرار گرفته بود که دلیل اصلی آن وجود منابع و ماخذ بسیار زیاد مرتبط با زبان فارسی و ارتباط فرقه های صوفیه با ادبیات فارسی بوده است. از این رو، در کشور یوگسلاوی سابق،‌ مرکز اصلی برای آموزش زبان و ادبیات فارسی در غرب این کشور یعنی دانشگاه سارایوو قرار داشته و در پایتخت یوگسلاوی یعنی دانشگاه بلگراد عمدتا زبانهای غربی تدریس می شد. از این جهت  و با این پیشینه است که هم اکنون نیز در دانشگاه سارایوو،‌ دپارتمان زبان فارسی برقرار بوده و دانشجویان از سطح کارشناسی تا دکتری زبان و ادبیات فارسی را در این دانشگاه تحصیل می کنند.  با این حال در کشور صربستان،  دپارتمان شرق شناسی دانشگاه بلگراد در سال ۱۹۳۶ با تدریس دروس مربوط به ادبیات فارسی اغاز به کار کرد و در آن دوران دکتر فهیم بایراکتاروویچ با ترجمه آثار فاخر زبان فارسی (بخشی از شاهنامه فردوسی،‌ رباعیات خیام) از زبانهای آلمانی به زبان صربی به تدریس ادبیات حوزه شرق و خصوصا ایران پرداخت. پس از وی دو تن از شاگردان و استادان بعدی دانشگاه بلگراد، مرحومه خانم دکتر جوکانوویچ و دکتر دارکو تاناسکوویچ به ادامه تدریس آموخته های خود از دکتر بایراکتاروویچ در حوزه آموزش ادبیات شرق و دروس مرتبط با شرق شناسی و ادبیات پرداختند اما آموزش ادبیات فارسی تا زمان کنونی که در بخش بالا به آن اشاره گردید بطور رسمی هرگز در برنامه های درسی دانشگاه به عنوان واحد درسی قرار نداشت. از این رو، جای تعجب ندارد که عمدتا ادبیات فارسی در صربستان چندان مورد توجه و یا به عبارت دقیق تر مورد نیاز نبوده است زیرا دانشگاه سارایوو بطور تخصصی این موضوع را در دوران یوگوسلاوی سابق پوشش می داده است. بدین جهت در صربستان، بجز آثار دکتر فهیم بایراکتاروویج،  استادان و پژوهشگران و ادیبانی که بطور تخصصی و جامع در خصوص ادبیات فارسی کارکرده باشند و آثار اصیل و قابل توجهی را تالیف کرده باشند وجود ندارد.

۳. منابع مطالعات و آموزش ادبیات فارسی

منابع آموزشی ادبیات فارسی که مطابق برنامه درسی آموزشی و معیارهای مورد نظر دانشگاه بلگراد انتخاب و دربرنامه درسی قرار گرفته است عبارتند از:

۱. تاریخ ادبیات فارسی،‌ دکتر ذبیح الله صفا

۲.  از صبا تا نیما، یحی آرین پور

۳. تاریخ ادبیات ایران،‌ ادوارد براون

۴. ادبیات فارسی نوشته آرتور جان آربری

۵. مقدمه کلی به ادبیات فارسی،‌ دوبرین

۶. منابع و مقالات انتخابی مرتبط با موضوع درس

شایان ذکر است که این منابع به صورت منابع معین انتخاب شده اند و در تدریس واحدهای مرتبط، نظر استاد در انتخاب درسنامه ها و منابع دیگر نیز ارحج است.

۴.ترجمه و نشر ادبیات فارسی

کتابهای ترجمه و تالیف شده در حوزه ادبیات فارسی در کشور صربستان که در پایگاه اطلاعاتی COBISS این کشور ثبت شده اند (از سال ۱۸۳۸ تا سال ۲۰۲۴)  به شرح جدول زیر می باشد. لازم به توضیح است که لینک ثبت و مشخصات هر یک از آثار مرتبط به ادبیات فارسی نیز موجود و قابل دسترسی است.

عنوان کتاب

نویسنده/ مترجم

نوع متن

سال انتشار

لینک

داستانهای پارسی برای جوانان و پیران از قرن هجدهم

ترجمه میلوش لازارویچ

داستان / حکایت

1838

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/135748359

خردمندی از پارس می گوید (بخش یک)

اسوتوزار وویچ

مقاله مندرج در مجله

1841

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/285797895

خردمندی از پارس می گوید (بخش دو)

اسوتوزار وویچ

مقاله مندرج در مجله

1841

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/286006023

نامه های ایرانی

مونتسکیو / ترجمه میلیچویچ

نامه ها

1866

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/140641799

نامه های ایرانی

مونتسکیو / ترجمه میلیچویچ

نامه ها

1868

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/140642311

پژوهشی کوتاه درباره ادبیات فارسی

حسین جوگو

کتاب

1914

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/1562374

از ایران به هند: برای مردم و جوانان

هدین. سون اندرز

متن ادبی

1927

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/512163250

ایرانی ها:  پرومته در زنجیر

آشیل (یونانی)

نمایشنامه

1960

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/80840967

رباعیات عمر خیام

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1964

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/4375873

تراژدی

آشیل (یونانی)

نمایشنامه

1966

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/68311047

از شعر فارسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1971

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/19513865

مرواریدهایی از شعر فارسی

ایوان شوپ

مقاله مندرج در مجله

1972

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/46871047

رباعیات عمر خیام

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1976

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/80198412

رباعیات عمر خیام

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1976

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/122354183

مروری بر تاریخ ادبیات ایران

فهیم بایراکتارویچ

کتاب

1979

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/517619348

نگاهی به تاریخ ادبیات ایران

فهیم بایراکتارویچ

کتاب

1979

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/47805191

شعر معاصر ایران (منتخب اشعار)

یاکا بچیر

شعر

1979

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/23113479

رباعیات عمر خیام

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1983

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/46348551

رستم و سهراب از شاهنامه فردوسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1983

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/26956039

از ادبیات فارسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1985

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/26562823

رستم و سهراب از شاهنامه فردوسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

1988

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/148117516

سرقت فرش ایرانی: داستان

دوشان تدورویچ

داستان کوتاه

1998

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/135796231

درباره ادبیات فارسی«مجموعه مقالات»

راده بوژوویچ

مجموعه مقاله

1998

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/74070530

فرهنگ ایران در یوگوسلاوی «مجموعه مقالات»

سمینار زبان و فرهنگ ایرانی در منطقه یوگوسلاوی (سال ۲۰۰۰)

مجموعه مقاله

2001

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/91313932

آینه ایرانی

میومیر پترویچ

رمان

2001

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/176119047

گنجینه ای از شعر فارسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

2001

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/91523084

ایرانی ها

پلوتس یونانی (ترجمه اسنژانا میلینکوویچ)

نمایشنامه

2003

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/512270753

ایرانیان: رمانی درباره اسکندر مقدونی

ماری رنو

رمان

2004

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/117259276

نامه های ایرانی

مونتسکیو

کتاب

2004

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/114805516

منطق الطیر

ترجمه احمد انادا

شعر

2005

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/201211655

هفت شاهزاده (از نظامی گنجوی)

ترجمه نبویشا باریچ

داستان

2005

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/126244364

عشق در ایران

مایل ارک

رمان

2006

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/135012108

داستانهای ایرانی

مهدی آذر یزدی

 داستان

2008

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/148369932

آینه ایرانی

میومیر پترویچ

رمان

2008

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/150074124

رباعیات عمر خیام

عمر خیام

شعر

2009

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/168002828

داستانهای حسن «داستانهایی برای کودکان»

محمد رضا یوسفی

داستان کوتاه

2010

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/179136012

داستانهای ایرانی

مهدی آذر یزدی

داستان

2010

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/178052108

بوستان سعدی

ترجمه الکساندر دراگوویچ

شعر

2010

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/176948236

منطق الطیر

ترجمه احمد اناندا

شعر

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/188311308

پشت بام های تهران

مهبد سراجی / ترجمه الکساندرا ویشچیسا

رمان

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/183130380

پارسیان

آشیل (یونانی)

نمایشنامه

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/185243404

داستانهایی از منطقه ایران

ترجمه دیان اسپاسوویچ

داستان کوتاه

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/183233292

آبی به رنگ ارغوان

سید مهدی شجاعی/ الکساندر دراگوویچ

داستان کوتاه

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/181763340

داستان راستان

مرتضی مطهری/ نادا دراگوویچ

داستان کوتاه

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/181855500

پروین اعتصامی

ترجمه زورانا یانکوویچ

شعر

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/182941452

لیلی و مجنون نظامی گنجوی

ترجمه نبویشا باریچ

رمان

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/185966604

بوف کور صادق هدایت

ترجمه دریا دراکیچ

رمان

2011

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/187592460

شعر صوفیانه

آنا استلیا

مقاله مندرج در مجله

2012

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/514469294

از ادبیات فارسی

فهیم بایراکتارویچ

کتاب

2012

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/192306956

عشق در ایران

میله ارک

رمان

2013

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/1540043001

نوشته با اشک

پرینوش صنیعی/ ترجمه یلنا ویوودیچ

رمان

2013

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/199667980

داستان چهار درویش

امیر خسرو/ ترجمه نبوشیا باریچ

داستان کوتاه

2013

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/200636940

پشت بام های تهران

مهبد سراجی / ترجمه الکساندرا ویشچیسا

رمان

2014

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/207790092

دیوان حافظ

حافظ / ترجمه الکساندر دراگوویچ

شعر

2015

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/220210444

بوستان سعدی

ترجمه یلنا سینسر پوپوویچ

کتاب

2015

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/218454284

داستانهای عامیانه ایرانی

ترجمه دراگانا میلینکوویچ

داستان

2016

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/225063948

رستم و سهراب از شاهنامه فردوسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

2016

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/226699788

سهراب

ترجمه یلنا ساوویچ

شعر

2016

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/304320263

قصه های سبلان

محمد رضا بایرامی/ ترجمه الکساندر دراگوویچ

رمان

2017

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/246877196

رباعیات عمر خیام

فهیم بایراکتارویچ

شعر

2017

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/252504332

شطرنج با ماشین قیامت

حبیب احمد زاده/ ترجمه الکساندر دراگوویچ

رمان

2018

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/268966668

رستم و سهراب از شاهنامه فردوسی

فهیم بایراکتارویچ

شعر

2018

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/266394892

رباعیات بابا طاهر

ترجمه از انگلیسی میلان ویچیچ

شعر

2018

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/267386892

قصه های مجید

هوشنگ مرادی کرمانی

داستان کوتاه

2019

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/280179468

گلشن راز شبستری

ترجمه میلان ویچیچ

شعر

2019

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/275874828

باران و باد: منتخب اشعار

علی عبداللهی. ترجمه از آلمانی زونمیر کاستیچ

شعر

2019

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/277268748

بحر در کوزه: منتخب رباعیات فارسی

ترجمه حمزه خلیتویچ

شعر

2020

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/283985164

منتخب شعر سهراب سپهری

ترجمه از انگلیسی آنا استیلیا

کتاب

2020

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/22520841

مردگان باغ سبز

محمد رضا بایرامی

رمان

2021

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/43423497

خلوص آرزو: منتخب صد شعر از مولانا

ترجمه الکساندر جوسیچ

شعر

2021

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/44356617

رباعیات ابو سعیدابی الخیر

ترجمه حمزه خلیتویچ

شعر

2021

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/52563721

کیسه ای پر از ستاره: منتخب داستانهای معاصر فارسی

ترجمه حمزه خلیتویچ

کتاب

2022

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/83819017

کیسه ای پر از ستاره: منتخب داستانهای معاصر فارسی

ترجمه الکساندر ویوودیچ

داستان کوتاه

2022

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/83888137

منتخب اشعار معاصر فارسی

مترجم پتار پانکوویچ / الکساندر دراگوویچ

شعر

2023

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/110949129

تحول شعر فارسی در آثار نیما یوشیج

امرا خلیلویچ

کتاب

2024

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/sr/bib/140214025

گلستان سعدی

ترجمه از انگلیسی به صربی یلنا گراویلویوچ

کتاب

2024

https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/137630729

لازم به توضیح است که تکرار برخی از این آثار به معنی انتشار مجدد آن است. همچنین باید خاطر نشان کرد که ممکن است آثار دیگری نیز در حوزه ادبیات فارسی در کشور صربستان منتشر شده باشد که در سامانهCOBISS نمایه نشده باشد. (کوبیس یک پلت فرم اطلاعاتی برای اتصال اطلاعات کتابخانه ها به یک سیستم ملی اطلاعات کتابخانه است و بطور کلی نقش مرجع اطلاعاتی را در نظام کتابخانه ای صربستان ایفا می کند.)

۵.آثار علمی برجسته تالیف شده در زمینه ادبیات فارسی

مهمترین کتابهای مرتبط با ادبیات فارسی تالیف دکتر فهیم بایراکتاروویج بوده که برخی از آنها ترجمه از آلمانی به صربی است. در این میان کتاب نگاهی به تاریخ ادبیات ایران. فهیم بایراکتاروویچ (۱۹۷۹) اثر علمی برجسته محسوب می شود.

۶. مطالعات تطبیقی ادبیات فارسی و ادبیات کشور متوقف فیه

در بررسی صورت گرفته تا کنون پژوهشی تحت عنوان مطالعه تطبیقی صورت نگرفته است. 

۷. همکاری و مبادلات علمی ادبی میان مراکز علمی، فرهنگی و ادبی

رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در صربستان با شناسایی ناشران و نویسندگان برجسته در صربستان و مترجمین باتجربه ارتباطات مناسبی با حوزه چاپ و نشر دارد و در ترجمه و انتشار آثار ادبی از امکانات و توانمندی های ایشان استفاده می کند. برای مثال انتشارات اسلوژبنی گلاسنیک که یکی از انتشارات بزرگ دولتی است در انتشار آثار ادبی از جمله قصه های مجید (هوشنگ مرادی کرمانی) همکاری داشته است. در طرح تاپ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هم این ارتباط با برخی ناشرین فراهم آمد. در سالهای اخیر آژانس ادبی دایره مینا از ایران نیز با برخی از انتشاراتی های صربستان در ارتباط و فعالیت بوده است.

۸. علاقه مردم، فرهیختگان و نخبگان به ادبیات فارسی

بطور کلی در صربستان، بیشترین شناخت مردم و نخبگان از ادبیات فارسی مربوط به ادبیات کلاسیک است و شاعرانی از جمله خیام و فردوسی مورد توجه بوده اند. ادبیات معاصر چندان شناخته شده نیست.

۹. خدمات و فعالیت های نمایندگی های فرهنگی ایران در زمینه ادبیات فارسی

رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران با اهتمام به گسترش زبان و ادبیات فارسی ضمن برگزاری نشست های ادبی و شب شعر و گرامیداشت رویدادهای مرتبط با ادب فارسی در خصوص ترجمه آثار ادبی در دو بخش ترجمه آثار ادبی کلاسیک و معاصر فعالیت نموده است:

الف. ترجمه آثار کلاسیک ادب فارسی به صربی

۱.فردوسی (رستم و سهراب)

۲. عطار (منطق الطیر)

۳. مولانا (مثنوی معنوی)

۴. سعدی (بوستان)

۵. حافظ (دیوان)

۶. خیام (رباعیات)

ب)‌ ترجمه آثار معاصر از شعر و نثر فارسی به صربی

۱.داستان های خوب برای بچه های خوب (مهدی آذریزدی)

۲. پیرامون ادبیات فارسی (جمعی از نویسندگان)

۳. گنجینه شعر فارسی (عبدالکریم عزیزی)

۴. حافظ و گوته (مجموعه مقالات)

۵. تاریخ ادب فارسی (دکتر تمیم داری)

۶. افسانه های پارسی (مهدی آذر یزدی)

۷. قصه های حسنی (محمد رضا یوسفی)

۸. آبی به رنگ ارغوان (سید مهدی شجاعی)

۹. داستان راستان (شهید مطهری)

۱۰. پروین اعتصامی اختر شعر و ادب فارسی

۱۱. قصه ها و افسانه ها از گوشه و کنار ایران (محمد جعفری)

۱۲. قصه های سبلان (محمد رضا بایرامی)

۱۳. شطرنج با ماشین قیامت (حبیب احمد زاده)

۱۴. قصه های مجید (هوشنگ مرادی کرمانی)

۱۵. مردگان باغ سبز (محمد رضا بایرامی)

۱۶. منتخب اشعار شاعران معاصر ایران پس از انقلاب

۱۰.ادبیات فارسی در کتابخانه ها

آثار مربوط به ادبیات فارسی که در فهرست کتابخانه ملی صربستان ثبت شده اند (فهرست بخش ۴) دارای نسخه یا نسخه هایی در آن کتابخانه هستند و برخی نیز در کتابخانه های دیگر موجود می باشند.

۱۱. رویدادهای مرتبط با ادبیات فارسی

رایزنی فرهنگی از گذشته به برگزاری رویدادهای ادبی اهتمام داشته و در سالهای اخیر و با تشکیل و حمایت از مرکز مطالعات زبان فارسی دانشگاه بلگراد، تلاش نموده تا همواره رویدادهای اصلی مرتبط با ادبیات فارسی را با برگزاری برنامه هایی با عناونین گوناگون پوشش دهد و با دعوت از استادان، صاحبنظران، دانشجویان و علاقمندان به ادب فارسی این برنامه ها را اجرا نماید. از جمله این رویدادها می توان به نشست های ادبی با دعوت و حضور نویسندگان ایرانی (از جمله مصطفی مستور، هوشنگ مرادی کرمانی، فرهاد حسن زاده ،‌ محمد رضا بایرامی و..)‌، برگزاری شب شعر، شب ادبی، برنامه گرامیداشت شعرا و نویسندگان فارسی، معرفی شاعران و ادبیات کلاسیک زبان فارسی فردوسی، نظامی، حافظ، سعدی، مولانا،‌ خیام،‌ عطار و غیره و همچنین معرفی و شاعران و نویسندگان معاصر از جمله سهراب سپهری، قیصر امین پور، سید حسن حسینی و غیره اشاره نمود. بطور کلی تقریبا بیشتر رویدادهای تقویمی یا مناسبتی مرتبط با ادبیات فارسی از سوی رایزنی فرهنگی در مراکز علمی و ادبی و فرهنگی گوناگون از جمله دانشگاههای مختلف صربستان، دبیرستان ها، خانه های فرهنگ،‌کتابخانه ها و مراکز فرهنگی برگزار شده و برپایی این رویدادها به عنوان یکی از برنامه های اصلی رایزنی فرهنگی برای مخاطبان علاقمند به ادبیات فارسی کماکان ادامه دارد.

1403/02/10

کد خبر 19276

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 1 =