برای برخی ازمردم اندونزی، ماه محرم یا شورا یک ماه مقدس محسوب می شود. ماه شورا اولین ماه درتقویم سالنامه جاوه است. این تقویم جاوه نیز مشابه سیستم تقویم هجری اسلامی است، جایی که ماه شورا با ماه محرم در اسلام مصادف است. ماه شورا به اعتقاد برخی از مردم دارای تقدس خاصی است. به همین دلیل در این ماه ممنوعیت های مختلفی پدیدار می‌شود مانند ازدواج، خروج از منزل و ...
نام ماه «شورا» (Suro یا Sura) از اصطلاح «عاشورا» یعنی روز دهم ماه محرم گرفته شده است. سنت ها یا آیین های مختلفی برای استقبال از ماه شورا درتعدادی از مناطق اندونزی انجام می شود. این سنت ها معانی خاص خود را دارند که امروزه نیز حفظ شده است. برخی از سنت های شورا در تعدادی از مناطق به شرح است:
- سنت تابوت (Tabot) در شهر بِنگکولو (Bengkulu)
تابوت یک سنت سالانه در بنگکولو است که از اول تا دهم محرم برگزار می شود. این سنت به عنوان ادای احترام به امام حسین بن علی بن ابی طالب، نوه حضرت محمد (ص) که در صحرای کربلای عراق توسط سپاهیان یزید بن معاویه کشته شد، انجام می شود.
تابوت در واقع صندوقی یا جعبه چوبی است که اعتقاد بر این است که اگر ظاهر شود برکت و در صورت گم شدن فاجعه به همراه دارد. در بنگکولو، تابوت عبارت است از ساختمان های مینیاتوری با پله هایی مانند برج های مسجد هستند که به زیبایی تزئین شده اند. برگزاری سنت تابوت شامل مجموعه ای از مراحل است که قسمت هایی از تاریخ اسلام و مبارزه امام حسین با ظلم تا زمان مرگ را نشان می دهد. این سنت به نماد مقاومت و نهضت تبدیل شده است.
- تابوت با تابوئیک (Tabuik) پریامان (Pariaman)
سنت تابوت نیز در پاریمان، سوماترای غربی با نام تابوئیک برگزار می‌شود. هزاران مسلمان درگیر این سنت هستند که به یکی از برنامه های گردشگری سالانه در غرب سوماترا تبدیل شده است. آیین تابوئیک شامل هفت مرحله است، یعنی گرفتن تربت، بریدن ساقه موز، مأتم (آیین اندوه)، رژه با پنجه، رژه رفتن با عمامه، تابوئیک وصل دادن (وصل دادن اجزای تابوئیک به یک واحد کامل)، حرکت دادن تابوئیک و تابوئیک در دریا انداختن. هر یک از این مراحل به سنت در اندونزی تنوع می بخشد.
سنت تابوئیک در پاریمان بخش مهمی از سنت اندونزی است.
- سنت ماه اسن اسین (حسن حسین (Asan Usen)) در آچه
مردم آچه ماه محرم را به نام «ماه آتش» (bulen apui) یا «ماه اسن اسین» (ماه حسن حسین) می شناسند. در این روز تابوهایی یا ممنوعیت هایی مانند برگزاری عروسی، ختنه، خانه سازی و... وجود دارد که بخشی از سنت در اندونزی است. این ماه برای بزرگداشت فاجعه قتل حسن و حسین نوادگان پیامبر گرامی داشته می شود. این ماه به نام ماه عاشورا نیز شناخته می شود که معمولاً مردم فرنی نشاسته عاشورا می خورند و به سنت در اندونزی منحصر به فرد می بخشد.
- سنت فرنی شورا در مادورا
در مادورا جاوه شرقی مردم ماه عاشورا را با تهیه فرنی محرم یا برنج آبکی شورا از اول محرم تهیه می کنند. برنج آبکی شورا از فرنی برنج و آب برنج چسبناک و متشکل از دو رنگ قرمز و سفید تهیه می شود. این سنت بخشی از سنت استقبال از محرم در اندونزی است. رنگ قرمز نماد خون ریخته شده از حسین نوه پیامبر و رنگ سفید نماد پاکی مجاهدت امام حسین است.
- سنت شورا در منطقه کلاتِن
مردم کلاتِن در جاوه مرکزی در ماه محرم، به طور دقیق در روز هفتم سنت شورایی را برگزار می کنند. در طول این شب شورایی، شهروندان به عنوان نوعی نگرانی و تأمل و تفکر عمیق، 24 ساعت نمی خوابند. این سنت شورایی شامل فعالیت های معنوی و تأملی مختلفی است که با هدف درون نگری و بهبود کیفیت زندگی انجام می شود. این فعالیت سنت استقبال از ماه محرم در اندونزی را با ارزش های مذهبی و فرهنگی بیش از پیش غنی می کند.
شورایی علاوه بر اینکه لحظه تأمل و درون نگری است، محلی برای دوستی و با هم بودن برای اهالی منطقه کلاتن است.
- تقسیم فرنی سوپ و پمپک (pempek :غذای ویژه منطقه پالمبانگ)
مردم پالمبانگ در جنوب سوماترا با دعوت از یتیمان برای لذت بردن از فرنی سوپ و پمپک در مسجد کی گده اینگ سورو (Ki Gede Ing Su) مراسم می گیرند. ده ها یتیم و صدها نفر از ساکنان اطراف مسجد محله در سنت دهم محرم شرکت می کنند.
منابع: سایت های لیپوتان 6 و کمپاس
نظر شما