بررسی نظام آموزشی در قرقیزستان

آموزش در قرقیزستان به‌عنوان یکی از امور مهم جامعه محسوب می‌شود. در حال حاضر این کشور دارای ۵۲ واحد آموزشی در سطوح مختلف است که از این تعداد ۳۱ واحد دولتی و بقیه خصوصی هستند . بیش از ۲۳۰ هزار محصل و دانشجو در این مراکز علمی مشغول تحصیل هستند. در قرقیزستان آغاز سال تحصیلی اول سپتامبر است و مدارس این روز را با جشن گرفتن سال تحصیلی جدید آغاز می‌کنند.

پس از اتمام دوره راهنمایی و دبیرستان برای هر دانش‌آموز از طرف دولت گواهی‌نامه پایان دوره صادر می‌شود.

آموزش عمومی قرقیزستان به ۳ مقطع اصلی تقسیم می‌شود که شامل : دوره ابتدایی از پایه اول تا چهارم، دوره راهنمایی از پنجم تا نهم و دوره دبیرستان از دهم تا یازدهم است.

در ادامه، دانش‌آموزان پس از پایان دوره متوسطه وارد مؤسسات آموزش عالی می‌شوند.

در مدارس قرقیزستان؛ آموزش به دو زبان‌  «قرقیزی» و «روسی» انجام می‌شود، علاوه بر این، برخی از مدارس با عنوان مراکز تخصصی «انگلیسی» یا «ریاضی» تأسیس‌شده‌اند.

بر اساس استاندارد آموزشی بین‌المللی،  نظام آموزشی قرقیزستان شامل سطوح ذیل است:

• آموزش پیش‌دبستانی
• آموزش متوسطه عمومی
• آموزش عالی

آموزش پیش‌دبستانی

آموزش پیش‌دبستانی طبق مقررات آموزشی مرحله اول آموزش پیوسته بوده و هدف از آن: ایجاد مبانی رشد جسمانی، فکری و اخلاقی کودک است. بمنظور فراهم کردن فرصت‌ها و امکانات اولیه برابر برای کودکانی که قادر به کسب آموزش پیش‌دبستانی نیستند، در مؤسسات آموزشی عمومی و نیز در مراکز دارای مجوز فعالیت‌های آموزشی، برنامه‌های تربیت پیش‌دبستانی برای کودکان ۷-۵ ساله ارائه می‌شود.

از سال تحصیلی ۲۰۱۶-۲۰۱۵ برای دوره پیش‎‌بستانی برنامه سالیانه ۴۸۰ ساعته ارائه می‌شود.

مهم‌ترین آمار آموزش پیش‌دبستانی در جدول زیر منعکس‌شده است.

جدول ۱: آمار آموزش پیش‌دبستانی (آمار پایان سال)

آموزش متوسطه عمومی

آموزش عمومی به‌عنوان شاخه اصلی نظام آموزشی دارای سه مرحله است :

- آموزش عمومی ابتدایی (کلاس‌های ۴-۱)

- آموزش عمومی پایه (کلاس‌های ۹-۵)

- آموزش عمومی متوسطه (کلاس‌های ۱۱-۱۰)

جدول ۲: آمار آموزش عمومی (دبستان، دبیرستان و راهنمایی) در اول سال تحصیلی

مدت تحصیل دوره‌های آموزش عمومی ۱۱ سال کامل است. تعداد مدارس متوسطه عمومی در جمهوری قرقیزستان در اول سپتامبر ۲۰۱۷ م. ۲۲۶۲ باب بوده است.     

مؤسسات آموزشی جمهوری قرقیزستان شامل : دولتی، خصوصی و وابسته به شهرداری‌ها و دیگر مدیریت‌های محلی هستند . این مؤسسات از نظر ماهیت عبارت از مدارس عمومی، مدارس با گرایش‌های خاص و لیسه هستند .زبان‌های آموزشی آن‌ها قرقیزی، روسی، ازبکی و تاجیکی است. همه مؤسسات آموزشی موظف به رعایت استانداردهای آموزشی هستند. کودکان از سن ۷-۶ سالگی در مدرسه ابتدایی پذیرفته می‌شوند. کسب آموزش عمومی پایه ( نه ‌ساله) برای همه کودکان قرقیزی الزامی است.

در مرحله پایانی آموزش متوسطه عمومی (کلاس‌های ۱۱-۱۰) ، دانش‌آموز به فراگیری همه‌جانبه و هدفمند دروس می‌پردازد.

دانش‌آموزانی که کلاس نهم را بطور موفقیت‌آمیز به پایان برسانند، مدرک دولتی (گواهی پایان تحصیلات عمومی پایه) و دانش‌آموزان کلاس یازدهم ، مدرک دولتی پایان تحصیلات عمومی متوسطه (دیپلم  پایان تحصیلات عمومی متوسطه کامل) دریافت می‌کنند.

علاوه بر این، بمنظور تشویق و پرورش استعدادها و مهارت‌های کودکان ، مؤسسات غیرمدرسه‌ای یا فوق‌برنامه‌ای نیز در جمهوری قرقیزستان فعالیت دارند. در حال حاضر تعداد کل چنین مؤسساتی ۱۰۶۶ واحد با گرایش‌های ذیل است:

-  گرایش زیست‌محیطی: ۱۸۰ واحد

- گرایش فنی: ۹۸ واحد

- گرایش آموزشی: ۲۳۷ واحد

دانش‌آموزان پس از اتمام کلاس نهم می‌توانند در کلاس دهم به تحصیلات خود ادامه داده و یا در بازار کار شغلی پیدا کنند. همچنین، می‌توانند در مؤسسات آموزشی حرفه‌ای در مقطع ابتدایی و متوسطه به ادامه تحصیل بپردازند. فارغ‌التحصیلان این مؤسسات در کنار فراگیری شغل، آموزش عمومی متوسطه کامل را نیز کسب می‌کنند.

در قرقیزستان ۱۱۰ موسسه آموزش حرفه‌ای ابتدایی و ۱۳۱ موسسه حرفه‌ای متوسطه با ۱۰۰ رشته تخصصی فعالیت دارند.

آموزش عالی

داشتن دیپلم آموزش عمومی متوسطه شرطی الزامی جهت پذیرش در دانشگاه است . پذیرش در تمام رشته‌های آموزش عالی تنها پس از گذراندن آزمون سراسری امکان‌پذیر است. آموزش به دو صورت رایگان و غیر رایگان است.

در سال تحصیلی ۲۰۱۷-۲۰۱۶ سهم دانشگاه‌های خصوصی ۳۴ درصد از کل مؤسسات آموزشی عالی و تعداد دانشجویان دانشگاه‌های مذکور نسبت به‌کل دانشجویان در حال تحصیل کشور حدود ۱۲ درصد بوده است.

اصلاح نظام آموزش عالی با ادغام دانشگاه‌های کشور موجب کاهش تعداد مؤسسات آموزشی عالی و شعب آن‌ها شده است. پذیرش دانشجویان نیز در سال تحصیلی ۲۰۱۶-۲۰۱۵ نسبت به سال ۲۰۱۲-۲۰۱۱ به میزان ۱،۷ برابر کاهش‌یافته است.

تعداد دانشجویان دانشگاه‌ها به نسبت ۱۰۰۰۰ نفر جمعیت از ۴۵۲ نفر در سال ۲۰۱۲-۲۰۱۱ به ۳۴۶ نفر در سال تحصیلی ۲۰۱۶-۲۰۱۵ رسیده است. سهم دانشجویان بورسیه در ابتدای سال تحصیلی ۲۰۱۶-۲۰۱۵ حدود ۱۶ درصد بوده است. بیش از ۱۷ درصد کل دانشجویان پذیرفته‌شده رشته‌های اقتصادی، ۱۷ درصد رشته‌های فنی مهندسی، ۱۴ درصد رشته‌های پزشکی، ۹ درصد رشته حقوق و ۹ درصد رشته تربیت‌معلم را انتخاب کردند.

در کنار دانشگاه‌های خصوصی قرقیزستان، دانشگاه‌های مشترک قرقیزی-ترکی، دانشگاه قرقیزی-روسی اسلاویانی، دانشگاه قرقیزی-قزاقی حقوق، کالج عالی فنی مهندسی ازبکی، دانشگاه بین‌المللی قرقیزستان نیز فعالیت دارند. در دانشگاه ملی قرقیزستان دانشکده‌های قرقیزی-آمریکایی، قرقیزی-اروپایی، شرق‌شناسی با گرایش‌های آموزش زبان‌های ژاپنی، چینی، کره‌ای، عربی و ... دایر هستند. در سال ۱۹۹۸ بر مبنای نظام واحدی، دانشکده قرقیزی-آمریکایی دانشگاه آمریکایی -آسیایی تأسیس گردیده است.

در سال ۲۰۱۵ میلادی تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در ۷ دانشگاه مشترک و شعب دانشگاه‌های خارجی ۳۱۰۰ نفر بوده است و نسبت به سال  ۲۰۱۱ به میزان ۱،۶ برابر افزایش‌یافته است.

آزمون سراسری دو مرحله دارد: آزمون جامع و آزمون ویژه.

بر مبنای منابع درسی مدارس فارغ‌التحصیلان می‌توانند از میان شش آزمون شیمی، زیست، زبان خارجی، ریاضی، تاریخ و فیزیک، آزمون موردنظر خود را انتخاب نمایند. آزمون سراسری یک ‌بار در سال (در ماه می) برگزار می‌گردد. برای پذیرش در دانشگاه (به ‌صورت بورسیه دولتی) متقاضی باید ۱۱۰ امتیاز در آزمون جامع و ۶۰ امتیاز در آزمون تخصصی کسب نماید. هرسال نمره قبولی با توجه به وضعیت تحصیلی کلی کشور تغییر می‌یابد.  دانش‌آموزان به هنگام کسب مدرک دیپلم آموزش متوسطه عمومی، گواهی گذراندن آزمون سراسری را نیز دریافت می‌کنند.

مؤسسات آموزشی عالی از قبیل دانشگاه‌های قرقیزی-روسی اسلاویانی و قرقیزی- ترکی ماناس که بر اساس موافقت‌نامه‌های مشترک‌ تأسیس‌شده‌اند، آکادمی‌ها (فرهنگستان) و انستیتوها نیز جزء مؤسسات آموزشی عالی قرقیزستان هستند. مؤسسان برخی از دانشگاه‌ها تابعیت خارجی دارند، مانند

دانشگاه‌های آمریکا و آتا ترک آلاتو (ظاهراً وابسته به تشکیلات فتح‌الله گولن) . همچنین، ۷ دانشگاه‌ روسیه در قرقیزستان شعبه دارند.

طی سال‌های پس از استقلال ، تعداد مؤسسات آموزشی عالی قرقیزستان از ۱۲ در سال ۱۹۹۱ به ۵۴ واحد در سال ۲۰۱۷ افزایش‌یافته است. تعداد دانشجویان در سال ۱۹۹۱ نیز چهار برابر افزایش‌یافته و در سال تحصیلی ۲۰۱۵-۲۰۱۴ به ۲۲۳۲۰۰ نفر رسیده است.

جدول ۳: پذیرش و فارغ‌التحصیلی دانشجویان در اول سال تحصیلی

در اوایل سال تحصیلی ۲۰۱۸-۲۰۱۷ در قرقیزستان ۱۶ دانشگاه خصوصی و ۳۵ دانشگاه دولتی فعال بوده‌اند[۱].

بیشتر مؤسسات آموزشی عالی حرفه‌ای در بیشکک (۶۴ درصد) مستقر هستندکه علت آن وجود سازمان‌های آموزشی دولتی با کادرهای متخصص در شهر است. مؤسسان دانشگاه‌های خصوصی بیشتر نهادهای آموزشی دولتی وابسته به آموزش عالی و به ‌ندرت تشکل‌های مختلف و اشخاص هستند.

از سال ۲۰۱۲ نظام آموزش عالی قرقیزستان دو مرحله‌ای شده است که به دانشجو امکان می‌دهد درجه کارشناسی (۲۴۰ واحد) و کارشناسی ارشد (۱۲۰ واحد) و تخصص (آموزش پنج‌ساله در بعضی از رشته‌های پزشکی، مهندسی و هنر) را کسب کنند.

مؤسسات آموزشی حرفه‌ای برای فعالیت در همه سطوح نیازمند کسب مجوز هستند . تنها ، مؤسسات آموزشی حرفه‌ای که دارای اعتبارند، می‌توانند مدارک پایان تحصیلات عالی را صادر نمایند.

تحصیلات تکمیلی شامل مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است. همچنین برنامه‌های آموزشی، بازآموزی و ارتقای سطح دانش بزگ‌سالان ارائه می‌شود. به‌طوری‌که حدود ۱۰۰۰ موسسه در این حوزه فعالیت دارند.

نظام آموزش عالی قرقیزستان ازلحاظ ساختاری به ۳ بخش تقسیم‌ شده است که شامل دانشگاه‌ها، فرهنگستان‌ها (آکادمی‌ها) ، هنرستان‌ها و مؤسسات آموزشی تخصصی (انستیتوها) است.آن‌ها برنامه‌های آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی را در رشته‌های مختلف ارائه می‌دهند و نیز تحقیقات بنیادین و کاربردی را در حوزه‌های مختلف انجام می‌دهند. همچنین، درزمینه تربیت، بازآموزی متخصصان، ارتقای سطح دانش کارمندان دارای تحصیلات عالی و نیز تربیت کارمندان علمی (کارشناسان ارشد و دکترها) فعالیت دارند. تقریباً در هر دانشگاه قرقیزستان زیر مجموعه‌هایی نظیر انستیتوها، مراکز، شعب و ... فعالیت دارند.

مؤسسات آموزشی عالی قرقیزستان برنامه‌های آموزشی خود را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و کارشناسی ، تخصصی ۵ ساله و نیز دستیاری و دکترای اجرا می‌کنند.

قانون آموزش قرقیزستان مصوب ۳۰ آوریل ۲۰۰۳ درجه کارشناسی را به‌عنوان درجه آکادمیک آموزش عالی حرفه‌ای پایه تعریف کرده است که به دانشجو حق ورود به مقطع کارشناسی ارشد و اشتغال به فعالیت‌های حرفه‌ای می‌دهد. با این‌وجود، آمار فارغ‌التحصیلان دارای مدرک نشان می‌دهد که بازار  برنامه‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد هنوز به‌طور کامل توسعه‌نیافته و به ترتیب حدود ۳ و ۷ درصد است. ۹۰ درصد فارغ‌التحصیلان مدرک کارشناسی تخصصی ۵ ساله دارند.

جدول ۴: تعداد فارغ‌التحصیلان از دانشگاه‌های قرقیزستان (دارای تحصیلات عالی)

برنامه‌های آموزشی اصلی در مقطع کارشناسی به بالا به‌صورت روزانه، غیرحضوری (از راه دور)، شبانه و  به‌صورت اکسترنات (گذراندن امتحانات بدون حضور در جلسات) است. همچنین دانشجو می‌تواند از چند روش برای کسب تحصیلات عالی استفاده نماید.

معروف‌ترین و بزرگ‌ترین دانشگاه‌های قرقیزستان دانشگاه روسی- قرقیزی اسلاویانی، دانشگاه بین‌المللی قرقیزستان، دانشگاه «ترکی- قرقیزی ماناس»، دانشگاه آمریکایی آسیای مرکزی، لیسه قرقیزی-ترکی، کالج قرقیزی-ازبکی فنی هستند که دانشجویان آن‌ها به‌صورت بورس و پرداخت شهریه تحصیل می‌کنند. در دانشگاه ملی قرقیزستان نیز دانشکده‌های قرقیزی-آمریکایی، قرقیزی-اروپایی، شرق‌شناسی فعال هستند.

در سال ۲۰۱۷ تعداد دانشجویان در حال تحصیل در هشت موسسه آموزشی مشترک (دانشگاه‌ها) و نیز شعب سازمان‌های آموزشی خارجی ۲۸۰۰ نفر بوده است.

در سیستم آموزشی قرقیزستان پس از ۴ سال تحصیل مدرک لیسانس و بعد از آموزش یک‌ساله مدرک تخصصی داده می‌شود. داوطلبان می‌توانند پس از ۲ سال تحصیل بیشتر، مدرک کارشناسی ارشد را اخذ نمایند.

گواهی‌نامه تخصصی پزشکی پس از ۶ سال آموزش داده می‌شود.این درحالیست‌که در رشته‌های دندانپزشکی و دامپزشکی مدت گذراندن دوره ۵ سال است.

ستان یکی از نتایج پیوستن به پروسه بولونیا[۲] بوده است. این در حالی است هنوز موضوع انتقال به‌نظام سه مرحله‌ای آموزش عالی مطرح است.

بمنظور همگرایی با نظام‌های آموزشی جهان نظام آموزش عالی قرقیزستان نیازمند تغییر است.

تنوع خدمات آموزشی ، فرصت‌ها و امکانات بسیاری را برای شهروندان قرقیزستان در انتخاب رشته و نوع آموزش عالی حرفه‌ای فراهم نموده است.

در حال حاضر تعداد دانشجویان ۲۴۳ هزار است. تعداد دانشجویان دانشگاه‌های خصوصی نسبت به سال ۲۰۰۲  دو برابر افزایش‌یافته و به ۲۵،۶ هزار نفر رسیده است. باوجوداینکه تعداد دانشگاه‌های خصوصی تغییرنیافته ، جذابیت آن‌ها برای دانشجویان بیشتر شده است. دولت قرقیزستان به همه ملیت‌ها و اقوام حقوق برابری را برای کسب تحصیلات عالی تضمین می‌نماید.

تعداد دانشجویان به تفکیک رشته‌های تحصیلی (آمار اول سال تحصیلی)

از این جدول معلوم می‌گردد که برای جوانان قرقیزستان پرطرفدارترین رشته‌ها، رشته‌های حقوق، مترجمی، اقتصاد، فناوری اطلاعات و پزشکی هستند و این در حالی است که در این کشور رشته‌هایی نظیر دبیری، کارشناسی آموزش‌وپرورش و رشته‌های فنی از استقبال کمتری برخوردارند. چند سال اخیر تعداد دانشجویان رشته‌های پزشکی (۱،۵ برابر)، علوم پایه (۱،۳ برابر) و حقوق (۱۱ درصد) رشد کرده است. درعین‌حال، تعداد دانشجویان علاقه‌مند به رشته‌های اقتصاد (۱،۶ برابر)، علوم تربیتی (۱،۳ برابر) و علوم انسانی (۳ درصد) کاهش پیداکرده است. اکنون شغل‌های مانند اقتصاددان، مترجم زبان خارجی، پزشک، حقوقدان، مهندس برق، مهندس برنامه‌نویسی، مهندس عمران و مدیر طرفداران بیشتری بین جوانان قرقیزستان دارند.

از سال ۲۰۰۲  دولت بورس‌های تحصیلی را به افرادی که در آزمون سراسری رتبه‌های برتر کسب می‌کنند ، اعطا می‌کند. رشته‌هایی که دولت از آن حمایت می‌کند هرسال بر اساس نیاز جامعه تصویب می‌شود.

تعداد بورس از سوی وزارت آموزش و علوم قرقیزستان تعیین می‌گردد و بستگی به شهر یا روستای محل سکونت، شهرهای کوچک، مناطق کوهستانی و دیگر عوامل دارد. همچنین، به‌منظور حمایت از اقشار خاص، نظامیان ذخیره، کودکان یتیم و بی‌سرپرست و نیز معلولان حق‌دارند بدون شرکت در آزمون سراسری در رشته موردنظر خود پذیرش شوند. دولت حداقل نمره قبولی را در آزمون سراسری جهت ورود به دانشگاه تعیین می‌نماید.

سهمیه بورس‌های تحصیلی از سال ۲۰۰۲ تا  ۲۰۰۷ به میزان ۲۸ درصد افزایش داشته و هرساله بیش از ۶۰۰۰  بورس توسط دولت در نظر گرفته می‌شود. به‌عنوان‌مثال، روسیه سالانه ۱۵ هزار بورس برای دانشجویان خارجی اختصاص می‌دهد که از این تعداد ۴۶۵ مورد به دانشجویان قرقیزستان اختصاص می‌یابد. این در حالی است که از سوی ترکیه نیز هرساله بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ بورس به دانشجویان قرقیزی اختصاص داده می‌شود.

اساس بورس‌های تحصیلی دولتی با بخش‌های اولویت‌دار اقتصاد قرقیزستان مانند کشاورزی، نیرو، پزشکی و ... ارتباط دارد.

کادر آموزشی

کادر آموزشی دانشگاه‌های کشور بر کیفیت آموزش تأثیر زیادی دارد. در ابتدای سال تحصیلی ۲۰۰۹-۲۰۰۸ تعداد کادر آموزشی رسمی در سراسر کشور ۱۳۰۲۵ نفر بوده است. آمار کادر آموزشی دانشگاه‌های کشور در جدول ذیل آمده است.

تعداد و ترکیب کادر آموزشی دانشگاه‌ها (در اول سال تحصیلی)

هزینه آموزش در مدارس و دانشگاه‌های قرقیزستان به شکل دولتی و غیردولتی تأمین می‌شود. به‌طوری‌که همه ‌ساله دولت ۵۷۰۵ بورسیه را برای دانشجویان در نظر می‌گیرد.

تحصیلات تکمیلی

دستیاری و دکترا مقاطع اصلی تربیت کادر مدرس هستند. تعداد دانشجویان مقطع دستیاری نسبت به سال ۲۰۱۱ به میزان ۱۷ درصد کاهش‌یافته و در سال ۲۰۱۵ به دو هزار نفر رسیده است. تعداد دانشجویان مقطع دکتری در این مدت به میزان ۱،۴ برابر افزایش داشته و به ۱۶۴ نفر رسیده است. سهم بانوان در میان دانشجویان مقطع دستیاری ۵۸ درصد و دکتری ۵۱ درصد بوده است.

حجم تولیدات علمی-فنی (به میلیون صوم)

مهم‌ترین آمار مقطع دکتری (به تعداد نفر)

مبنای قانونی نظام آموزشی قرقیزستان در قانون اساسی، قانون آموزش، دکترین آموزشی و برنامه‌های ملی توسعه حوزه آموزش آمده است. اهداف اصلی آن ارتقاء کیفیت آموزش است . قرقیزستان ازلحاظ سطح سوادآموزی افراد بالای ۱۵ سال رتبه‌های بالایی در میان کشورهای مشترک‌المنافع و آسیای مرکزی دارد. ۹۷،۴ درصد جمعیت قرقیزستان باسواد هستند. از میان افراد بالای ۱۵ سال ۱۰،۵ درصد دارای تحصیلات عالی، ۱۰،۸ درصد دارای تحصیلات آموزش متوسطه حرفه‌ای (فوق‌دیپلم)، ۵۰ درصد دارای تحصیلات متوسطه عمومی و ۱۸،۳ درصد دارای تحصیلات پایه عمومی (کلاس نهم) هستند. قرقیزستان از نظر شاخص تحصیلات (سازمان ملل) از کشورهای مولداوی، لیتوانی، آذربایجان، تاجیکستان، مصر و مغولستان بالاتر است.

حقوق متوسط معلمان  مدارس قرقیزستان ۱۳۰۰۰ صوم (۲۰۰ دلار) است . حداکثر حقوق آنان ۲۲ هزار صوم (۳۲۰ دلار) است . ۲۴ درصد بودجه دولت برای بخش آموزش اختصاص می‌یابد.

همه‌ساله حدود ۲۴۰ هزار نفر در دانشگاه‌های قرقیزستان مشغول به تحصیل می شوند.. در این کشور برای یک‌میلیون نفر ۱۲ دانشگاه دایر هستند . این در حالی است که در انگلیس برای هر یک ‌میلیون نفر دو دانشگاه وجود دارد. این آمار نشان می‌دهد که سطح کیفیت آموزش در قرقیزستان مناسب نیست. تنها ۱۰ درصد از اساتید  دارای درجات علمی هستند. درحالی‌که طبق قانون ۳۰ درصد اساتید باید از این درجات برخوردار باشند.

به گفته برخی کارشناسان هزینه تحصیلات در قرقیزستان در رده ارزان‌ترین هزینه‌های آموزشی در جهان به شمار می‌رود. برای نمونه، میزان شهریه سالیانه در دانشگاه علوم پزشکی قرقیزستان ۴۵ هزار صوم (۶۶۰ دلار) است . این در حالی است که دانشگاه با احتساب همه هزینه‌های جاری مانند آبونمان، اجاره ساختمان، حقوق اساتید و ... مبلغ ۸۰ هزار صوم را در سال برای هر دانشجو صرف می‌نماید.

همکاری‌های آموزشی بین‌المللی

در قرقیزستان حدود ۱۵ هزار نفر از ۴۹ کشور جهان تحصیل می‌کنند. بیشتر دانشجویان از کشورهای قزاقستان، تاجیکستان، ترکمنستان ، ازبکستان و روسیه، سوریه، ترکیه، پاکستان، کره جنوبی، افغانستان، هند، آلمان و ... هستند.

بر اساس اطلاعات وزارت آموزش و علوم قرقیزستان[۳]، اکثر دانشجویان خارجی اتباع هند (۶۵۷۰ نفر)، قزاقستان (۲۶۷۸ نفر)، تاجیکستان (۱۹۴۴ نفر)، روسیه (۱۵۱۲ نفر)، ترکیه (۷۸۱ نفر) و ازبکستان (۵۰۵ نفر) هستند.

بیشتر دانشجویان خارجی در دانشگاه بین‌الملل قرقیزستان (دانشکده پزشکی) – ۲۹۹۱ نفر، دانشگاه دولتی اوش (۲۴۲۶ نفر)، دانشگاه پزشکی آسیایی (۱۳۲۶ نفر)، دانشگاه قرقیزی-ترکی ماناس (۸۷۷ نفر) و آکادمی دولتی پزشکی قرقیزستان (۸۰۲ نفر) مشغول به تحصیل هستند. در دانشگاه‌های قرقیزستان همچنین دانشجویانی از کشورهای کویت، یمن، لیبی، بنگلادش، نپال، اردن، سومالی، عراق، اوگاندا، انگلیس، اسرائیل، سوئیس، فرانسه، آمریکا و ... تحصیل می‌کنند.

در حال حاضر قرقیزستان با ۶۰ کشور جهان تفاهم همکاری دارد. بیش از ۷۵ قرارداد همکاری بین قرقیزستان و کشورهای خارجی منعقد گردیده است. دانشجویان قرقیزی نیز بر اساس این موافقت‌نامه‌ها می‌توانند در دانشگاه‌های روسیه، ژاپن، ترکیه، چین، اوکراین، قزاقستان، مصر و ... آموزش ببینند.

بر اساس موافقت‌نامه‌های مشترک بین قرقیزستان و دیگر کشورها ۱۰۰۰ نفر از دانشجویان قرقیزی در دانشگاه‌های روسیه، ۱۳۰۰ نفر در دانشگاه‌های ترکیه (که ۷۰۰ نفر بورسیه دولت ترکیه هستند) و ۲۰ نفر در دانشگاه‌های اوکراین تحصیل می‌کنند. از سال ۱۹۹۲ سفارت آمریکا در قرقیزستان برنامه‌های آموزشی مختلف به دانش‌آموزان، دانشجویان و اساتید قرقیزی ارائه می‌دهد که همه‌ساله بیش از ۲۰۰ نفر به آمریکا اعزام می‌شوند. از میان همه اتباع کشورهای خارجی که در قرقیزستان تحصیل می‌کنند، اتباع ترکیه در اکثریت هستند که علت آن موافقت‌نامه‌های مشترک همکاری در زمینه آموزشی بین دو کشور است. رشته پزشکی قرقیزستان در بازار آموزشی بین‌المللی موردتوجه قرارگرفته است. همچنین، هرسال تعداد اتباع چینی علاقه‌مند به ادامه تحصیل در رشته علوم انسانی افزایش می‌یابد. تعدادی از اتباع قزاقستان نیز در رشته‌های فنی در دانشگاه‌های قرقیزستان به تحصیل می‌پردازند. همچنین، تعداد قابل‌توجهی از اتباع تاجیکستان و ترکمنستان در قرقیزستان آموزش می‌بینند.

منبع:

http://www.stat.kg/media/publicationarchive/۹۶f۰۸۷۸۵-۴۱۰۲-۴۰۳۷-۹۶۵۰-bfe۷۳۱۵eaa۶۸.pdf