سین کیانگ (که غربیها آن را سینکیانگ میخوانند) یا ایغورستان، منطقۀ خودمختار در کشور چین است که در گذشته ترکستان چین یا ترکستان شرقی نام داشت. در شمال غربی چین، با حدود یک ششم مساحت کل کشور، بزرگترین منطقۀ استانی چین و سرزمین اصلی جمعیت قومی اویغور و بزرگترین استان این کشور پهناور است. اورومچی، مرکز این استان و کاشغر از شهرهای بزرگ آن است. با روسیه، مغولستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان و منطقۀ مورد مناقشۀ کشمیر، مرز مشترک دارد و این امر، عملاً آن را به دروازۀ استراتژیک آسیایی تبدیل کرده است.
این منطقه، سرزمین بیش از ۴۰ گروه قومی از جمله اویغورها و چینیهای هان است. اویغورها: گروه مسلمان ترک که حدود نیمی از جمعیت منطقه را تشکیل میدهند. اکثر اویغورها مسلمان سنی هستند؛ چینیِ هان: دومین گروه قومی بزرگ است که حدود ۴۲ درصد از جمعیت است و سایر گروههای قومی، عبارتند از هوی (مسلمانان چینی)، قزاق، قرقیز، منچوس، مغولستان، سیبوس، تاجیک، تاتار، و ازبک. این منطقه دارای گنجینه ای از فرهنگهای قومی است و مردم از همۀ گروههای قومی میتوانند آداب و رسوم خود را حفظ و هماهنگ با یکدیگر زندگی کنند.
شهرهای سین کیانگ عبارتند از: اورومچی که پایتخت و نقطۀ آغاز بیشتر سفرها به شین جیانگ است؛ آلِتای که بخشی از استان خودمختار ییلی قزاقستان و نقطۀ شروع بیشتر سفرها در شمال این منطقه است. چِرچِن یا شِیمو؛ کارامای؛ کوچا؛ کاشغر که شهری عمدتاً اویغور و مرکز فرهنگی منطقه است؛ ختن؛ تورفان که شهری عمدتاً اویغور است و به مسجد امین و منارۀ نمادین آن و به دلیل اینکه مرکز اصلی تولید کشمش چین است، شهرت دارد؛ و شیهزی و یارکند.
اویغورها بزرگترین گروه قومی در منطقه هستند و ۴۰ تا ۵۰ درصد از جمعیت منطقه را تشکیل میدهند. اکثر اویغورها در سین کیانگ شرقی و جنوبی، در شهرهایی مانند ختن و کاشغر زندگی میکنند.
چینیِ هان، دومین گروه قومی بزرگ در منطقه هستند و ۳۰ تا ۴۰ درصد از جمعیت منطقه را تشکیل میدهند. هنگامی که شین جیانگ به طور رسمی در چین ادغام شد، دولت بسیاری از چینی های هان را تشویق کرد تا در جستجوی فرصتهای اقتصادی بهتر به شین جیانگ مهاجرت کنند. قزاقها سومین گروه قومی بزرگ در این منطقه هستند و ۶ تا ۱۰ درصد جمعیت منطقه هستند. به طور سنتی، اکثر گروههای قومی این استان از پیروان اسلام صوفیانه اند. اکثر آنها مسلمانان سنی اند، اگرچه تاجیکها عمدتاً شیعه هستند. بودیسم نیز در این منطقه حضور دارد و اقلیت قومی مغول، عمدتاً پیروان بودیسم تبتی هستند.
علیرغم نام رسمی، تاجیکهای سین کیانگ با تاجیکهای تاجیکستان یکسان نیستند، اگرچه زبانهای آنها هم خانواده زبان فارسی است؛ مانند تبت، ترکیب جمعیتی استان نیز در چند دهه گذشته تغییر کرده است. در سال ۱۹۴۹، جمعیت سین کیانگ تقریباً ۸۵٪ اویغور و ۸٪ چینیِ هان بود. امروزه حدود ۴۵ درصد اویغور و ۴۰ درصد چینیِ هان است. این هجوم چینیِ هان، منجر به تنش قومی در منطقه شده است که هر چند سال یک بار به خشونت میانجامد و جنبش استقلال طلبانه فعالی در میان اویغورها وجود دارد. در حین سفر، ممکن است به این واقعیت توجه داشته باشید که تقریباً تمام شهرهای دارای جمعیت اصلیِ هان و اویغور، به مناطق مجزا تقسیم شده اند.
امروزه سین کیانگ به عنوان بخش کلیدی ابتکار کمربند و جاده چین و همچنین به دلیل وجود ذخایر عظیم هیدروکربنی خود شناخته میشود. کاشغر در مرکز جاده ابریشم، خیابانهای پیچ در پیچ آجری خود را به تدریج گستردهتر میکند و ساختمانهای سنتیاش مدرن میشوند. در شمال، بسیاری از قومیتهای قزاق و قرقیز هنوز سبک زندگی سنتی عشایری خود را حفظ کردهاند و اغلب میتوانید گلهداران قزاق و قرقیز و یوزهای آنها را در فضاهای باز بین شهرها و روستاها ببینید. آنها همچنین سنت شکار با عقاب را زنده نگه داشته اند.
در طول سلسلههای هان و تانگ، محصولات ابریشمی و سایر کالاها، به پایتخت شهر چانگآن (سیان کنونی) یعنی جایی که جاده ابریشم آغاز میشد، حمل و سپس توسط جریان دائمی کاروانها در امتداد این مسیر منتقل میشد. این استان به خاطر فرشهای اویغور، به ویژه در شهرهای کاشغر، یارکند و ختن مشهور است. در شمال منطقه، قزاقهای قومی نیز سنت متمایز قالیبافی خود را دارند که با همتایان خود در قزاقستان تشابهاتی دارد.
این سرزمین پهناور، دارای بیش از ۱۱۰۰ جاذبه گردشگری است؛ از جمله کوه های باشکوه، دریاچه های زیبا، علفزارهای وسیع، جنگلهای بدوی، بیابانهای وحشی، گیاهان و جانوران غنی، میوه های شیرین و ... و از این نظر، رتبه نخست را در چین داراست. علاوه بر این، در دوران باستان، سین کیانگ منطقه غربی جاده ابریشم بود؛ جایی که چین قدیم با جهان، ارتباط اقتصادی و فرهنگی برقرار میکرد و این موقعیت جغرافیایی است که سین کیانگ را با طیف متنوعی از سنتها سازگار کرده است. خوشبختانه، این سرزمین، تنوع فرهنگیِ اقلیتهای مختلف، به ویژه ادیان، مهارتها، هنر، ادبیات، معماری، زبانها، جشنواره ها، فرهنگ غذاخوری و لباس و آداب و رسوم مختلف گروههای چند قومیتی را به خوبی حفظ کرده است. مکانهای تاریخی و فرهنگی زیادی نیز برای کمک به مردم برای کشف شکوه پیشینِ سینکیانگ باقی ماندهاند ازجمله: شهرهای باستانی، مقبرهها، غارها، بازارها، مساجد، موزهها، روستاهای قومی و غیره.
پس از تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹، و تأسیس این منطقه در سال ۱۹۵۵، مردم آن شاهد پیشرفتهای فوق العاده ای هم از نظر اقتصادی و هم از نظر اجتماعی بوده اند. میراث فرهنگی و همچنین آداب و رسوم قومی رنگارنگ و تمدن زیست محیطی طبیعی، آن را به یکی از مقاصد گردشگری پیشرو چین تبدیل کرده و آواز و رقص مردم این خطّه، از نکات برجسته آن است. اویغورها در آواز خواندن و رقصیدن مهارت دارند و رقص محلی کاشغر، گنجینه ای از هنر رقص چینی است. بنابراین کاشغر، به عنوان «سرزمین آواز و رقص» نیز شناخته میشود. در کاشغر هم پیر و جوان به شکل خودجوش همگام با موسیقی، میرقصند. رقص اویغور دارای حس ریتم قوی است، گاهی سریع و گاهی آهسته که همه، بازتاب دهنده زندگی روزمره اویغورهاست. اویغورها تأکید زیادی بر سنت اسلامی مهماننوازی دارند، به همین دلیل است که گردشگران احساس خوب و شرینی از این سفر پیدا میکنند.
به طور کلی، سین کیانگ شمالی، به دلیل طبیعت بکرش مشهورتر است، در حالی که سین کیانگ جنوبی به دلیل فرهنگ اویغوری آن زبانزد است. مکانهای زیادی در چین وجود دارد که ارزش بازدید را دارد، اما تعداد کمی از آنها دارای چنین مناظر متنوعی هستند. در اینجا میتوانید رشتهکوههای عظیمی را در فاصلهای چند قدم از صحرای هموار؛ دریاچههای آبی کریستالی یا صخرههای عجیب و غریب معروف به شهر ارواح کارامای را ببینید و لذت ببرید. منطقهای سرشار از کوههای یکه و ناهموار و بیابانهای گسترده است. جمعیت بومی آن از کشاورزان و دامداران (عمدتاً اویغورها) در واحه هایی ساکن هستند که در امتداد دامنه کوهها قرار دارند یا در دشتهای خشک، در جستجوی چراگاهند. اگر میخواهید فضای سرسبز شمال شین جیانگ را ببینید، بهترین زمان، از ژوئن تا اوت است. همچنین یکی از مناطق اصلی تولید میوه در چین است. خربزههای شیرین، انگور بدون هسته تورفان، گلابی معطر کورلا و سیب ترد ایلی آن معروف است. چغندر قند آن نیز زمینه ساز صنعت مهم تصفیه شکر در شمال غربی چین است.
محصولات مهم ملی این منطقه، نفت و گاز طبیعی است. کارامای، ثروتمندترین شهر این منطقه است. خوب است بدانید که هنگ کنگ، دومین و بالاترین تولید ناخالص داخلی سرانه در چین (۵۳۶۰۶ دلار آمریکا) را دارد و کارامای در شین جیانگ، دارای سومین تولید ناخالص داخلی سرانه در چین (۲۶۲۲۳ دلار آمریکا) است. این منطقه خودمختار، به لحاظ منابع معدنی، تولید کشاورزی و برخی صنایع تأثیرگذار اهمیت فراوانی در اقتصاد چین و جهان دارد. بیش از ۴۰ درصد پلی سیلیکون جهان، یک چهارم رب گوجه فرنگی جهان، یک پنجم پنبه جهان، ۱۵ درصد رازک جهان و حدود یک دهم گردو، فلفل و ریون جهان در سین کیانگ تولید میشود. این منطقه ۹ درصد از ذخایر بریلیوم جهان را دارد و بزرگترین سازندهٔ توربین بادی در چین بهشمار میآید که ۱۳ درصد از تولید جهانی را تأمین میکند.
منابع
https://en.wikivoyage.org/wiki/Xinjiang
https://www.chinadiscovery.com/xinjiang-tours/things-to-do-in-xinjiang.html
نظر شما