شکی نیست که رسانه‌های اجتماعی، تحولی در نحوه تعامل، تبادل اطلاعات و برقراری ارتباط مردم با یکدیگر ایجاد کرده است، زیرا فناوری همچنان بر شیوه زندگی ما تأثیر می‌گذارد. در زیمبابوه، درست مانند سایر کشورها، جوانان در خط مقدم این دگرگونی بوده‌اند و بسیاری از آنها ساعت‌ها را صرف پیمایش در پلتفرم‌های مختلف مانند فیس‌بوک، توییتر، اینستاگرام و تیک‌تاک می‌کنند با این حال، این تغییر سریع با یک پیامد غیرمنتظره همراه بوده است و آن تأثیر منفی بر سلامت روان آنها است.
رسانه‌های اجتماعی اعتیادآور هستند، و یافتن جوانانی که به تلفن‌هایشان چسبیده‌اند، آخرین به‌روزرسانی‌ها را چک می‌کنند یا با آخرین روندها آشنا می‌شوند، غیرعادی نیست. چه یک سلفی، یک عکس گروهی، یک پست در مورد آخرین مد خود، یک رقص پرطرفدار جدید یا آخرین وعده غذایی که خورده اند، جوانان تقریباً همه چیز را در مورد خودشان به اشتراک می گذارند تا حضور آنلاین خود را تقویت کنند. فشار اجتماعی برای مرتبط ماندن شدید است، و اغلب آنها را تا مرز انجام رفتارهای غیراخلاقی برای دریافت جدیدترین گوشی‌های هوشمند و بسته‌های داده، سوق می‌دهد. جذابیت رسانه های اجتماعی را نمی توان انکار کرد، اما به چه قیمتی؟ وسواس در شبکه های اجتماعی می تواند اثرات منفی بر سلامت روان جوانان داشته باشد. فشار مداوم برای همگام شدن با دنیای دیجیتال در حال تغییر می تواند باعث اضطراب، افسردگی و حتی اعتیاد شود.
متأسفانه، بسیاری از جوانان زیمبابوه از رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزاری برای مقایسه استفاده می‌کنند و خود را با همسالان، افراد مشهور، یا حتی غریبه‌ها مقایسه می‌کنند. آنها معمولاً به تمرکز بر نسخه‌ای ایده‌آل و خیالی از خود تمایل دارند که این امر می‌تواند منجر به مشکلاتی در درک واقعیت و تصویری نادرست از خود شود. این می تواند منجر به احساس بی کفایتی و اعتماد به نفس پایین شود. همچنین می‌تواند منجر به تمرکز ناسالم بر روی ظاهر شود و باعث شود که آنها روی ظاهر خود وسواس داشته باشند و نسبت به بدن خود احساس ناامنی کنند. جوانان می‌توانند ساعت‌ها در رسانه‌های اجتماعی پیمایش کنند، که گاهی منجر به احساس عدم ارتباط با دنیای واقعی می‌شود و توانایی آنها را برای شرکت در فعالیت‌های دیگر مانند کار مدرسه، روابط و مراقبت از خود مختل می‌کند.
رفتار اعتیاد آور نگرانی خاصی در میان برخی از جوانان است که ممکن است به دلیل فشارهای اجتماعی در برابر تأثیرات رسانه های اجتماعی آسیب پذیرتر باشند. علاوه بر این، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی به بستری برای آزار و اذیت سایبری و منحرفان جنسی وحشی تبدیل شده‌اند و بسیاری از جوانان آزار و اذیت آنلاین را تجربه می‌کنند که اغلب منجر به اثرات منفی بر سلامت روان آنها می‌شود. آمارها در استفاده از رسانه های اجتماعی تصویر نگران کننده ای را نشان می دهد. حدود 61 درصد از جمعیت زیمبابوه زیر 25 سال سن دارند که رسانه های اجتماعی به راحتی یکی از بزرگترین مشغله های آنهاست. گزارش دیجیتال جهانی در ژانویه 2024 در مورد زیمبابوه نشان داد که این کشور میزبان 2.05 میلیون کاربر رسانه های اجتماعی است که معادل 12.2 درصد از کل جمعیت است.
حدود 75 درصد از جوانان از رسانه های اجتماعی به عنوان روش اصلی ارتباط خود استفاده می کنند که واتس اپ و فیس بوک غالب ترین پلتفرم ها هستند. با این حال، تیک تاک اکنون به عنوان یک پلت فرم رسانه های اجتماعی برای جوانان ظاهر شده است. فرمت ویدیویی منحصر به فرد، محتوای جذاب و تأثیرگذاران برجسته، آن را به یک موفقیت تبدیل کرده است. اما خطرات بالقوه ای مانند نگرانی های مربوط به حریم خصوصی، آزار و اذیت سایبری و قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب را نیز به همراه دارد. در حالی که اینترنت بستری برای ابراز وجود فراهم کرده است، بسیاری از جوانان ما قربانی سرقت هویت شده‌اند، به‌طوری که فردی با تظاهر به هویت آنها، اطلاعات نادرستی منتشر یا به اشتراک می‌گذارد که می‌تواند بر شهرت آنها هم در فضای مجازی و هم در دنیای واقعی تأثیر منفی بگذارد. این مسئله ممکن است باعث بروز اضطراب اجتماعی و پارانویا شود و جوانان را وادار کند تا هر تلاشی انجام دهند تا همچنان به‌روز و مورد تأیید بمانند. بسیاری از جوانان ما نیز از بار اطلاعاتی رنج می برند، به طوری که محتوای بسیار زیادی از طریق پلتفرم های مختلف رسانه های اجتماعی منتشر می شود. این می تواند طاقت فرسا و گیج کننده باشد و منجر به فرسودگی ذهنی، خستگی و فرسودگی شود.
تأثیر اعتیاد به رسانه‌های اجتماعی و گوشی‌های هوشمند بر جوانان قابل اغراق نیست. این امر بر بسیاری از جنبه های زندگی آنها از عملکرد تحصیلی تا زندگی اجتماعی آنها تأثیر می گذارد. استفاده طولانی مدت نیز خطر تأثیر بر رشد شناختی آنها را به همراه دارد و مانع حفظ حافظه و تمرکز می شود. تأثیر منفی بر سلامت روان را می توان از طریق طیف وسیعی از راه حل ها کاهش داد، که با آگاهی از تأثیر منفی رسانه های اجتماعی بر سلامت روان شروع می شود. بسیاری از جوانان از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند بدون اینکه به طور کامل درک کنند که چگونه بر سلامت روان آنها تأثیر می گذارد، و اینجاست که افزایش آگاهی می تواند کمک کند. والدین و بزرگسالان باید استفاده فرزندان خود از رسانه های اجتماعی را زیر نظر داشته باشند و به آنها در مورد رفتار آنلاین مسئولانه آموزش دهند. رسانه های اجتماعی زمانی می توانند سرگرم کننده، مفید و آموزنده باشند که به طور مناسب و مسئولانه استفاده شوند.
آموزش مهارت‌هایی مانند آداب دیجیتالی و رفتار مسئولانه آنلاین به جوانان می‌تواند به آنها کمک کند تا تعادل مناسبی بین حضور آنلاین و زندگی اجتماعی آفلاین خود برقرار کنند. رویکرد دیگر برای حمایت از جوانان، تشویق آنها به ایجاد ارتباطات اجتماعی قوی خارج از رسانه‌های اجتماعی است. این می‌تواند شامل پیوستن به باشگاه‌های اجتماعی، شرکت در فعالیت‌های ورزشی و صرف زمان بیشتر با خانواده و دوستان باشد. این فعالیت‌ها به جوانان کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را توسعه دهند و روابط دوستانه‌ای بسازند که در مواقع نیاز منبع حمایتی ارزشمندی برای آنها باشد.
همچنین ضروری است که گفتگوهای باز و صادقانه‌ای در مورد خطرات و مزایای استفاده از رسانه‌های اجتماعی صورت گیرد و راهنمایی‌هایی در خصوص نحوه مدیریت دوستی‌ها و تعاملات آنلاین ارائه شود. برای والدین و بزرگسالان نیز مهم است که استفاده جوانان از رسانه‌های اجتماعی را نظارت کنند و مراقب نشانه‌های زورگویی سایبری، اعتیاد یا سایر اثرات منفی باشند.
ترویج زندگی خارج از رسانه‌های اجتماعی می‌تواند به ارتقای سلامت روانی در میان جوانان کمک کند. باید سرمایه‌گذاری بیشتری در ورزش، فعالیت‌های خارج از منزل، هنر، موسیقی و کار داوطلبانه صورت گیرد تا به جوانان کمک شود دیدگاه جدیدی نسبت به زندگی پیدا کنند.
ما باید گفتگویی در مورد کاهش چالش‌های موجود آغاز کنیم تا فرهنگ دیجیتال سالم را تقویت کنیم. در حالی که رسانه‌های اجتماعی مزایای زیادی دارند، ضروری است که تشخیص دهیم زیاده‌روی در هر چیزی می‌تواند آثار منفی به همراه داشته باشد.
با اتخاذ راه‌حل‌ها و مداخلات صحیح، می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که جوانان ما برای مدیریت و بهره‌مندی از قدرت رسانه‌های اجتماعی به گونه‌ای که از سلامت روان و رفاه آنها حمایت می‌کند، به خوبی تجهیز شده‌اند.
https://www.chronicle.co.zw/the-impact-of-social-media-on-young-peoples-mental-health/
نظر شما