سالی که گذشت برای روند رو به رشد «محور به سوی شرق» سیاست خارجی روسیه بسیار موفق بود. به نظر می‌رسد که روسیه در سال جاری سرانجام به طور کامل دریافته است که بردار آسیایی می‌تواند سود قابل توجهی را در هر دو مفهوم سیاسی و اقتصادی به ارمغان آورد. علاوه بر این، طی سه سال گذشته از زمان ظهور پرده آهنین جدید در مرزهای غربی روسیه، تجار داخلی، مقامات، دانشمندان و شخصیت‌های فرهنگی، پیش‌تر پیچیدگی‌های کار با همکاران آسیایی را کاملا آموخته‌اند و در جهت‌گیری به نسبت بهتری قرار دارند. محیطی جدید پس از سال  ۲۰۲۲ ایجاد شد و ده‌ها شرکت و بخش همراه ترس در چشمان به انستیتوی ما مراجعه کردند و خواستار برگزاری یک سمینار یا توضیحاتی در مورد نحوه برقراری ارتباط با همکارانی از چین، هند، ویتنام یا اندونزی شدند. امروزه، چنین درخواست‌های وحشت‌زده‌ای کمتر و کمتر شده است.

کسب مهارت‌های جدید به ثمر نشسته است. سیاست خارجی روسیه در سال ۲۰۲۴ به دستیابی موفقیت‌های مهمی در جهت‌های شرقی و جنوبی شد که تلاش‌های این کشور را برای تشکیل یک مشارکت بزرگ اوراسیا؛ وظیفه اصلی دیپلماسی داخلی در دهه جاری تقویت کرد.

مهم‌ترین نقش در این امر را اجلاس بریکس در کازان ایفا کرد که هیئت‌هایی از ۳۶ کشور از جمله ۲۲ رئیس دولت را گرد هم آورد. صرف نظر از نتایج عملی اجلاس (که قابل بحث است)، روسیه با اطمینان نفوذ فزاینده خود در جنوب جهانی و تصویرش را به عنوان یکی از رهبران اکثریت جهانی نشان داده است. اجلاس کازان بزرگترین رویداد از نظر تعداد سران کشورها در تاریخ این کشور بود و پیام اصلی آن در درجه اول خطاب به غرب بود که آشکارا نشان داد تلاش‌های آنها برای منزوی کردن دولت روسیه در صحنه جهانی هیچ نتیجه‌ای نداشته است.

تلاش‌های روسیه برای تبدیل بریکس به نیروی اصلی ضدغربی در جهان کاملا توجیه شده است.

اگر رئیس جمهور آینده؛ ترامپ، بریکس را با تعرفه ۱۰۰ درصدی در صورت معرفی ارز ویژه خود تهدید کند، مشخص می‌شود که ایالات متحده شروع به درک بریکس به عنوان رقیب اصلی خود کرده است.

در سطح دوجانبه، روسیه موفق شد با هند، که نارندرا مودی نهست‌وزیر در ماه ژوئیه از مسکو بازدید کرد، موفقیت‌های چشمگیری به دست آورد؛ که برای غرب نیز بسیار نمایشی بود. هند به بزرگترین شریک انرژی کشورمان در جنوب آسیا تبدیل شده است و نزدیک شدن به آن، زمینه را برای شکل‌گیری موفقیت‌آمیز یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های اوراسیا؛ کریدور حمل و نقل شمال-جنوب، ایجاد می‌کند. این کشور به تلاش برای بازی چند بردار در سیاست خارجی خود ادامه خواهد داد، اما این واقعیت که روسیه یکی از بردارهای اصلی دهلی‌ست، امروز غیرقابل انکار است.

شی جین پینگ، نارندرا مودی و سپس همه جا. شکل‌گیری روابط شخصی با رهبران کشورهای کلیدی آسیایی به وضوح در حال تبدیل شدن به یک روند در استراتژی سیاست خارجی ولادیمیر پوتین است و او با در نظر گرفتن ویژگی‌های فرهنگ‌های شرقی، بسیار خوب انتخاب کرد. به عنوان مثال، کارشناسان ازبکستان می‌گویند که روابط خوب بین رهبران روسیه و ازبکستان دلیل اصلی به نفع پروژه روس اتم شد که با مخالفت بخش غربگرای تشکیلات در تاشکند مواجه شده است.

یکی دیگر از تأییدهای خوب بر اهمیت «لحظه شخصی»، نزدیکی با مالزی است که انور ابراهیم ​​نخست وزیر، در مجمع اقتصادی شرق در سپتامبر گذشته، درخشان ظاهر شد.

روسیه به شکلی پویا به برقراری روابط با کشورهای آسه آن ادامه می‌دهد و گنجاندن چهار مورد از آنها؛ ویتنام، اندونزی، تایلند و مالزی بین شرکای جدید بریکس نمادی از پیشرفت سیاسی روسیه در جنوب شرقی آسیا است که اکنون باید با موفقیت‌های اقتصادی حمایت شود که هنوز تعداد آن زیاد نیست.

امکان برقراری ارتباط مطمئن با مسعود پزشکیان رئیس جمهور جدید ایران وجود دارد. توافقنامه مشارکت جامع روسیه و ایران آماده امضا است و تاییدی دیگر برای تحکیم تلاش‌های دو کشور برای مقابله با غرب خواهد بود. تأخیر در امضای این توافقنامه که شامل مولفه دفاعی نیز می‌شود، ممکن است مربوط به مذاکرات آتی روسیه و آمریکا بر سر مسئله اوکراین باشد، اما واضح است که در آینده نزدیک این توافقنامه به هر نحوی امضا می‌شود و ایران به طور قانونی متحد مسکو خواهد شد؛ اگر نه از نظر نظامی - سیاسی، بلکه اقتصادی، که برای پروژه‌های اوراسیایی روسیه نیز بسیار مهم است.

و در شرق دور، کره شمالی متحد جدید ما شده است.

معاهده مشارکت جامع که در نوامبر به تصویب رسید، روابط دو کشور را که حدودا ۲۵ سال وجود نداشت، به یک اتحاد نظامی-سیاسی تمام عیار تبدیل می‌کند. پس از رسمی شدن «مثلث» مشارکت نظامی بین ایالات متحده، ژاپن و کره جنوبی، این توافق عملا یک مثلث متقارن روسیه، چین و کره شمالی را تشکیل می‌دهد که مشکل دیرینه امنیت و خلع سلاح کره را برطرف می‌کند. شبه جزیره از دستور کار در شرایط ضمانت‌های قانونی مستقیم بزرگ‌ترین قدرت‌های هسته‌ای، نه امنیت و نه تسلیحات موجود در شبه جزیره در حال حاضر تهدید نمی‌شوند.

همچنین یک پیشرفت آرام اما قابل توجه در توسعه روابط با چینکه همیشه شریک اصلی آسیایی روسیه در آسیا محسوب می‌شود، رخ داده است. پیش‌بینی می‌شود تعداد سفرهای شهروندان روسیه به چین در سال ۲۰۲۴ تا ۲.۵ برابر افزایش یابد و چین به سرعت تبدیل به مقصد اصلی خروجی برای تجار و گردشگران می‌شود و از امارات، مصر و تایلند پیشی می‌گیرد و به سرعت به ترکیه خواهد رسید. جریان گردشگران در جهت مخالف به طور بی‌سابقه‌ای هفت برابر در یک سال افزایش یافته است. روس‌ها و چینی‌ها با غلبه ماهرانه بر صف‌های ویزا، مشکلات پرداخت، موانع زبانی و فرهنگی، همچنان با سرعتی سریع به هم نزدیک‌تر می‌شوند، تجارت می‌کنند، شراکت ایجاد کرده و به مطالعه یکدیگر می‌پردازند. این بدان معناست که «چرخش به سوی شرق» و مشارکت استراتژیک نه تنها در سیاست، تجارت، فرهنگ یا ورزش، بلکه در آگاهی ما نیز شکل خواهد گرفت.

کریل بابایف[۱] -- ۲۳ دسامبر ۲۰۲۴

منبع:https://www.kommersant.ru/doc/۷۴۰۰۸۵۹?from=main