علم و دانش از اصلی‌ترین پایه‌های توسعه هر کشوری در عرصه‌های مختلف و از جمله عرصه فرهنگی است. در واقع، سطح توسعه فرهنگی هر کشوری، ارتباط مستقیمی با آمار جامعه باسواد آن کشور دارد. در این رابطه غنا به عنوان یکی از مهمترین کشورهای آفریقا توجه ویژهای به دانش و علم در این کشور داشته و در مقایسه با بسیاری از کشورها، از وضعیت و جایگاه مطلوبی برخوردار است. نگاهی به آمار و ارقام، صحت این ادعا را نشان می‌دهد.
طبق آمار سال 2023، 310 موسسه معتبر علمی در غنا وجود دارد که خود نشانگر توجه دولت به مقوله علم و آموزش است هرچند در کنار کمیت، کیفیت آموزش نیز مهم است. دولت غنا تقریباً 2.91 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در سال 2022 به آموزش اختصاص داد. هرچند این آمار، کاهش 0.98 درصدی نسبت به سال 2018 و کاهش 5.01 درصدی نسبت به سال 2012 را نشان می‌دهد اما در مقایسه با سایر کشورهای آفریقایی میزان مطلوبی است.
در اثر توجه دولت به موضوع آموزش، در حال حاضر حداقل 69.8 درصد از مردم غنا که 6 سال به بالا سن دارند، باسواد هستند. همچنین، استان آکرا با 87.9٪ بالاترین نرخ باسوادی در غنا را به نام خود ثبت کرده است. طبق آمار موجود، نرخ باسوادی در میان مردان غنایی بیشتر از زنان است. همچنین، در غنا برای هر 14 دانش آموز یک معلم وجود دارد که با توجه به شرایط و تاریخ غنا و در مقایسه با دیگر کشورهای آفریقایی آمار مطلوبی است. با این حال باید به این نکته نیز توجه داشت که 30.2 درصد از مردم غنا همچنان بیسواد هستند که رقم بالایی است.
فراتر از آمار با سوادی، کشور غنا از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی زیادی برخوردار است. در این رابطه می‌توان به دانشگاههای مطرح این کشور به شرح ذیل اشاره کرد:
دانشگاه غنا[1]: این دانشگاه در سال 1948، در آکرا تاسیس شد و در حال حاضر ارائه‌دهنده طیف وسیعی از خدمات در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است. این دانشگاه به خاطر خروجی‌های تحقیقاتی گسترده و تنوع دانشجویی آن شناخته شده است.
دانشگاه علوم و فناوری کوامه نکرومه[2]: این دانشگاه در سال 1952، در کوماسی تاسیس شد و به خاطر تمرکز بر علوم، فناوری و کارآفرینی در کشور معروف است.
دانشگاه سواحل طلا[3] : این دانشگاه در 1962 به عنوان یک موسسه علمی تاسیس و پس از آن به یک کالج دانشگاهی معتبر تبدیل شد.
دانشگاه آموزش وینیبا[4]: تمرکز اصلی این دانشگاه بر آموزش و تربیت معلمان برای آموزش دانشآموزان می‌باشد.
همچنین می‌توان به کالج اسلامی غنا، دانشگاه مطالعات توسعه غنا[5]، دانشگاه فناوری غنا[6]، دانشگاه بهداشت و علوم وابسته[7]، دانشگاه معادن و فناوری[8] و نیز دانشگاههای خصوصی مانند دانشگاه آشیسی[9] اشاره کرد که از دانشگاههای برتر کشور غنا محسوب میشوند.
در بین دانشگاههای یاد شده "دانشگاه غنا" تنها دانشگاه این کشور با جایگاه بین‌المللی قابل توجه است. این دانشگاه در رتبه‌بندی دانشگاههای جهان در سال 2023، رتبه 963 را از آن خود کرد. همچنین این دانشگاه، در میان 20 دانشگاه برتر قاره آفریقا قرار گرفته است. در حوزه بهداشت عمومی، این دانشگاه جایگاه اول را در داخل غنا و رتبه دوم در غرب آفریقا را دارا است. ارزیابی این است که دانشگاه غنا در سال 2025، در رتبه زیر 900 قرار گیرد که حاکی از رشد کیفی این دانشگاه است.
لازم به ذکر است که دانشگاههای غنا میزبان دانشجویان خارجی نیز می‌باشند که خود گویای اعتبار آنها نزد کشورهای دیگر است. در سال 2022، 5416 دانشجوی بین المللی در غنا تحصیل می کردند که این رقم در سال 2020 به دلیل شیوع کرونا به 5718 دانشجو کاهش یافت. باید به این نکته اشاره کرد که 97.14 درصد از دانشجویان بین المللی در غنا از سایر کشورهای آفریقایی هستند.
به طور کلی باید گفت که داده‌های موجود نمایانگر چشم‌انداز نسبتا خوب آموزش در غنا است که به مرور می‌تواند آمار جامعه بیسواد در این کشور را کاهش دهد. توجه به توسعه دانش و دانشگاه در کشور غنا سبب دستاوردهای مهمی برای این کشور شده است که در بخش‌های بعدی به آن پرداخته می‌شود.
منابع:
https://edurank.org/uni/university-of-ghana/rankings/
https://asetenapa.com/ghana-education-statistics/
[1] . University of Ghana
[2] .kwame Nkrumah University of Science and Technology (KNUST)
[3] . University of Cape Coast
[4] . University of Education, Winneba
[5] .University for Development Studies
[6] . Ghana Technology University
[7] . University of Health and Allied Sciences
[8] . University of Mines and Technology
[9] . Ashesi University
نظر شما