"یکشنبه" برای اولین بار از سوی شورای نیقیه در سال ۳۲۵ میلادی رسماً به عنوان روز قیام مسیح معرفی شد و بدین ترتیب مسیحیان روز یکشنبه را جایگزین روز شنبه یا "شبات" کردند که مطابق شریعت یهود، روز استراحت مذهبی یهودیان بود لذا روز فصح از عید قیام مسیح مجزا گردید. 
اما؛  اولین یکشنبه بعد از برآمدن ماه کامل (بدر) پس از رسیدن خورشید به برج حمل را روز قیام دانستند، که می‌تواند میان (۲۲ مارس تا ۲۵ آوریل) قرار گیرد. از این رو زمان عید پاک ثابت نیست و هر سال  تغییر می‌کند، حتی بین ارتدوکس، کاتولیک و دیگر مذاهب مسیحی هم تفاوت هایی دارد هرچند اخیر ارتدوکس ها و پاپ به توافقی برای اشتراک زمانی عید رسیده اند. ولی آنچه درباره این عید جالب است همزمانی این جشن با آغاز بهار و نوروز ایرانیان است. 
عنوان "پاک" برخلاف آنچه برخی تصور می‌کنند، ربطی به "پاکی" و "تمییزی" ندارد، بلکه ترجمه فرانسوی عید قیام است. واژه فرانسوی "پاک" نیز خود از واژه لاتین "پاسخا" (Paskha) مشتق شده است که ریشه‌اش همان واژه عبری "پسَح"، مهمترین عید یهودیان است. علت این است که مصلوب شدن عیسی مسیح در هفته‌ای اتفاق افتاد که یهودیان بره پسح یا فصح را به یادبود خروج قوم یهود از اسارت مصر قربانی می‌کردند. درست همانطور که در شب واقعۀ پسح خون بره که بر سر در منازل قوم خدا پاشیده شده بود سبب رهایی آنان گردید، در واقعه صلیب و قیام مسیح نیز خون بره خدا سبب رهایی و رستگاری قوم جدید خدا شد. 

عید پاک  در ایتالیا، پاسکوآ گفته می شود و در ایتالیا یکی از مهم‌ترین جشن‌های مذهبی جوامع کاتولیک و سایر مسیحیان است که با تعطیلات،تبریک گفتن(بونه پاسکوا)، سنت‌های غنی و مراسم فرهنگی متنوعی برگزار می‌شود. این عید که به مناسبت رستاخیز مسیح جشن گرفته می‌شود، هم جنبه سوگ دارد و در برخی فضاها و شهرها به این جنبه توجه می شود، حتی در آسیسی که از مقدس ترین کلیساهای ایتالیا به نام سنت فرانسیس و سنت کیارا را در خود جای داده تا شب عید اصلی عزاداری برپاست، عزاداری به خاطر مصائب مسیح و شکنجه هایی که منجر به مصلوب شدن وی از نگاه بسیاری مسیحیان شد، و هم جنبه سور و شادمانی به خاطر بخشش کلی گناهان انسان هبوط یافته به واسطه مظلومیت مسیح و رستگاری او و پیروانش، ایام عید پاک خصوصا در جوامع کاتولیکی مانند ایتالیا و اسپانیا شامل آیین‌های خاص، غذاهای مخصوص و مراسم منحصر به فردی است.
در واقع نه عید یک روزه بلکه هفته مقدس (Settimana Santa) که امسال از 13آپریل تا 20 آپریل2025 است، مد نظر می باشد.
هفته قبل از عید پاک، هفته مقدس نامیده می‌شود که مراسم مختلفی در آن برگزار می‌شود:
یکشنبه نخل (Domenica delle Palme) مردم شاخه‌های زیتون یا نخل را به کلیسا می‌برند تا متبرک شوند، که یادآور ورود مسیح به اورشلیم است.
پنجشنبه مقدس (Giovedì Santo): مراسم شستن پا که در آن کشیش‌ها پای دوازده نفر را می‌شویند، به یاد آنچه مسیح با حواریون انجام داد.

جمعه مقدس (Venerdì Santo): روزه‌داری و مراسم راه صلیب (Via Crucis) که در بسیاری از شهرها به صورت نمایش‌های خیابانی زنده و دسته روی نمادین و منظم اجرا می‌شود.

مراسم و آیین‌های عید پاک
شب عید پاک (Sabato Santo): مراسم شب زنده‌داری در کلیساها با روشن کردن شمع پاسکال که نماد نور مسیح است.
یکشنبه عید پاک (Domenica di Pasqua): مهم‌ترین روز جشن که با مراسم مذهبی در کلیساها و سپس دورهمی خانوادگی همراه است.
دوشنبه عید پاک (Pasquetta): روز بعد از عید پاک که معمولاً با گردش در طبیعت و پیک‌نیک با دوستان و خانواده گذرانده می‌شود.
سنت‌های منطقه‌ای: ده ها سنت متنوع در مناطق و شهرهای گوناگون به جر رم و واتیکان برای این ایام مهم وجود دارد اما فقط به چند مورد اشاره می شود:
فلورانس (Scoppio del Carro): جشن «انفجار ارابه» که طی آن یک ارابه سنتی پر از آتش‌بازی در میدان اصلی شهر منفجر می‌شود.
سیسیل (Processioni dei Misteri): مراسم حمل مجسمه‌های مقدس در خیابان‌های شهر، به‌ویژه در تراپانی، که چندین ساعت طول می‌کشد.
سوکرو (Fracchie): در سان مارکو این لامیس، مشعل‌های بزرگ چوبی در خیابان‌ها حمل می‌شوند.تراپانی (Trapani): در منطقه سیسیل هر ساله میزبان یکی از مشهورترین و پر زائر ترین رویدادهای ایام عید است که در جمعه پاک و به صورت دسته روی تا شب  با عنوان i-misteri-di-trapani  یا سریر های تراپانی احتمالا معادل علم کشی تراپانی انجام می شود.هر یک از صنوف و مشاغل علم و گروه علم کشی خود را دارند. آنها تحت نام Unione Maestranze متحد می شوند. طلافروشان. ماهیگیران، سبزی فروشان، کارگران فلز ( آهنگران)، ملوانان، سبزی فروشان. آرایشگران ، (آسیابان سابق، دلالان و کارمندان شهرداری)؛ آجرکارها و سنگتراشان (در گذشته همچنین کارگران سنگ مرمر و سیمان کاران)، نانوایان، کفاشان، قصابان، صنف منسوجات و پوشاک، نجارها و سازندگان مبلمان، صنف نقاش و تزئینات. خیاط‌ها ، کارگران نمک (کارگران مرجانی سابق)، ماکارونی‌سازان و در نهایت صنف رانندگان، هتل‌داران، بارمن‌ها، پیشخدمت‌ها، آشپزها، شیرینی‌پزها، رانندگان تاکسی  که با آخرین مرحله علم کشی سر و کار دارند.آنها در طول سال با ترمیم و تزیینات از مجسمه و سریر گروه خود مراقبت می کنند. کسانی که هر تخت یا سریر را حمل می کنند به عنوان ماساری یا باربر شناخته می شوند. آناکاتا حرکت معمولی صفوف حمل کنندگان است . این شامل سه گام به جلو و دو گام به عقب است که ریتم را از گروه‌های مختلف موسیقی که پشت سر هر دسته رژه می‌روند، می‌گیرد. 

در پیوند زیر می توانید تصاویری از این دسته روی با مجسمه های معروف ملاحم و قضایای رخ داده برای عیسی علیه السلام را مشاهده نمایید:   

https://www.youtube.com/watch?v=3cYCWojDn8k

 یکی از نکات جالب عزاداران و دسته روی در عید پاک از جمبه در تراپانی، اینکپوچاتی incappucciati یا پوشیدن سرپوشی بلند بود که البته امروزه ممنوع است اما استفاده از ماسک یا..در دیگر مناطق مانند آمریکای لاتین در این جشن ها، تداوم آن است.
غذاهای سنتی عید پاک
کولومبا پاسکواله (Colomba Pasquale): کیک به شکل کبوتر که نماد صلح است.
تخم مرغ شکلاتی (Uovo di Pasqua): تخم مرغ‌های بزرگ شکلاتی که معمولاً داخل آنها هدیه‌ای قرار دارد.
کاسیاتِلّو (Casatiello) و پاستیِرا (Pastiera): غذاهای سنتی منطقه ناپل که برای این عید تهیه می‌شوند.
بره کباب شده (Agnello al Forno): غذای اصلی سنتی در بسیاری از مناطق ایتالیا برای ناهار عید پاک که به نوعی تداوم مناسک قربانی بره می باشد...
عید پاک در ایتالیا تلفیقی از سنت‌های مذهبی عمیق و جشن‌های مردمی است که هر منطقه به شیوه خود آن را برگزار می‌کند، اما همه در مفهوم جشن زندگی و تجدید حیات مشترک هستند.

منبع تصویری برای سال 2025: https://www.youtube.com/watch?v=wFC72lEugFA