این مرکز در سال ۲۰۱۲ در مسکو و با حضور رئیس جمهور اسرائیل و با هزینه ای در حدود ۵۰ میلیون دلار ساخته شده است. منابع مالی برای ساخت این مرکز از سوی کرملین، یهودیان وخیران غیر یهودی در سراسر جهان و بنیادها و مقامات محلی تأمین شده است.[۱]

در مدت کوتاهی پس از ساخت این مجموعه، این مرکز تبدیل به یک موزه ی بین المللی و جاذبه ی توریستی برای گردشگران داخلی و خارجی شده است. به طوری که در سال ۲۰۱۴ و با گذشت تنها دو سال، حدود ۸۵۰۰۰  نفر از این مرکز بازدید کرده اند. از برنامه های اصلی این مرکز، افزایش سالیانه بازدیدکنندگان است که با توجه به آمار ، می توان عملکرد آن را مثبت ارزیابی کرد. این مقدار هر سال و به طور متوسط با رشد حدود ۳۰ درصد همراه بوده است.  در سال ۲۰۱۶، ۲۵۰۰۰۰  و در سال ۲۰۱۷ نیز، ۳۲۵۰۰۰ نفر از این موزه بازدید کرده اند.[۲]

بازدیدکنندگان این موزه نه تنها یهودیان و غیریهودیان روسیه، بلکه شامل گردشگران خارجی هم می شود. به طور مثال در زمان برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال، بسیاری از خارجی هایی که برای تماشای مسابقات به روسیه آمدند، از این موزه نیز بازدید کردند. از جمله می توان به بازدیدکنندگانی از کشورهای آمریکای لاتین اشاره کرد. به دلیل آمار بالای گردشگران چینی در روسیه، فایل های صوتی به زبان چینی نیز برای استفاده ی گردشگران ایجاد شده است. این مرکز قصد دارد تا فایل هایی به زبان اسپانیایی را نیز به مجموعه ی روسی- انگلیسی خود اضافه کند.[۳]

این پروژه توسط فدراسیون جوامع یهودی روسیه _ سازمان خباد لوباویچ[۴]_ و با حمایت کرملین آغاز به کار کرده است. بعد از آن که ولادیمیر پوتین حقوق یک ماه خود را برای کمک به ساخت این مرکزاختصاص داد، سرویس امنیتی روسیه نیز با ارائه ی مدارک و اسنادی از آرشیو خود از ساخت این مرکز  حمایت کرد. این همکاری میان دولت پوتین و رهبری حزب خباد لوباویچ این موضوع را مطرح کرد که یک نهاد رسمی در دست ساخت است اگرچه با بودجه های غیر دولتی تأمین می شود.

طراحی این مجموعه را یک شرکت طراحی بین المللی در نیویورک انجام داده است است که تجربه طراحی پروژه های بزرگی از قبیل موزه ی هولوکاست و دیگر موزه های یهودی را در کارنامه خود دارد. وظیفه ی این شرکت طراحی موزه ای تمام دیجیتال و پیشرفته بود که مطالب مورد نظر را به شیوه ای ی سرگرم کننده و جذاب بیان کند. هدف این مرکز نه تنها یهودیان، بلکه روس های غیریهود، گردشگران و از همه مهم تر مخاطبین جوان است. تمامی مطالب در این مرکز به زبان روسی و انگلیسی _در کنار فایل هایی به زبان چینی_ ارائه شده است.[۵]

تاکنون نظرسنجی های متفاوتی در سایت های مختلف برای این موزه برگزار شده است. به طور مثال در سایت  tripadvisor ، ۷۳۴ نظر برای این موزه نوشته شده است که به زبان های مختلفی ثبت شده اند. بیش تر نظر ها به زبان روسی (۵۲۷ نفر)، به زبان انگلیسی (۱۴۹ نفر) و ۲۱ نفر به زبان اسپانیایی است که از تعداد کل نظرها، ۹۲ درصد بازدید خود را از موزه بسیارخوب ارزیابی کرده اند و در نظرات خود به تکنولوژی پیشرفته و اطلاعات زیاد تاریخی اشاره کرده اند.[۶] این مرکز همچنین شرایط لازم و برنامه هایی متنوع برای افراد ناشنوا و کم شنوا فراهم کرده است.

 یکی از ویژگی های بارز این مجموعه،استفاده از تکنولوژی بسیار پیشرفته در ارائه­ی مطالب است.

این مجموعه تلاش دارد تا جایگاهی ویژه در سطح جهان به دست آورد. در واقع، بعد از معرفی  خود در روسیه، به دنبال ایجاد فضای جهانی است، به همین منظور در سال ۲۰۱۹، برنامه ای مدون برای برگزاری نمایشگاه هایی در کشورهای مختلف آماده کرده اند که شامل اسرائیل، برخی کشورهای اروپایی و آمریکا می شود. هدف اصلی از تلاش ها این است که خود را به عنوان مرکز تساهل در جهان معرفی کند و در همین راستا برنامه هایی بنیادین برای یونسکو و مدارس جهان تدوین و پیشنهاد کرده اند.[۷]

در سال گذشته میان این مرکز و خبرگزاری بین المللی "روسیه امروز"[۸] توافق نامه ای برای همکاری های بلند مدت امضا کردند که به موجب آن، این خبرگزاری بین المللی یکی از حامیان اطلاعاتی «موزه و مرکز تساهل» در زمینه ی پروژه های تاریخی و فرهنگی به شمار خواهد رفت و در ادامه به معرفی این موزه در سطح جهانی کمک خواهد کرد. این توافق نامه میان دبیر کل این خبرگزاری و الکساندر بارادا رئیس موزه ی یهودی و مرکز تساهل به امضا رسید.[۹]

نمایشگاه های اصلی در این مرکز با محوریت تاریخ یهودیان در روسیه است که تأکید زیادی بر یهودیان شوروی و نقش سربازان یهودی در جنگ جهانی دوم دارد.

این مجموعه پنج بخش اصلی دارد:[۱۰]

۱. مرکز تسامح و تساهل :

این مرکز که در سال ۲۰۱۶، جایزه ی یونسکو را با عنوان گسترش روحیه ی تساهل و بردباری دریافت کرده است [۱۱]، یک پروژه ی منحصر به فرد در روسیه محسوب می شود که مأموریت آن ایجاد فضای لازم برای اشاعه ی فرهنگ صلح و همکاری  برای گفتگوهای مفید و مثبت میان گروه های مختلف جامعه با فرهنگ، دین و دیدگاه های متفاوت از یکدیگراست. شعار این مرکز که هم به عنوان بخشی از موزه و هم یک مرکز مستقل محسوب می شود، تعامل مبتنی بر گفتگو است که در قالب سمینار، سخنرانی، کارگاه های آموزشی وغیره، اجرا می شود و با همکاری دانشگاه ها و مدارس در روسیه فعالیت گسترده ای دارند.

 همان طور که پیش تر گفته شد، یکی از اهداف اصلی این مرکز جذب نوجوانان و جوانان است و با همین هدف، برنامه های بسیار متفاوتی در مرکز برای این دو گروه برگزار می شود.

برنامه ی "پنج مرحله تا تغییر جهان" یکی از برنامه های مرکز حاضر برای گروه سنی نوجوان است. این برنامه شامل چند مرحله می شود: در ابتدا یک مشکل اجتماعی به عنوان موضوع جلسه انتخاب می شود. پس از آن دانش آموزان راه های مختلفی را برای حل این مشکل ارائه می دهند. در مرحله بعدی، موضوع جلسه از نظر حقوق اجتماعی و رفتارهای مسئولانه مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان به نتیجه گیری می نشینند.

این پروژه ابعاد گسترده ای دارد و از بخش های مختلفی تشکیل شده است که هدف نهایی آن آموزش دانش آموزان و صادر کردن برنامه ها به خارج از کشور در نتیجه تعامل با مدارس، معلم ها و خودِ دانش آموزان است.

برنامه دیگری در قالب بازی اجتماعی – روانی  برای گروه سنی ۱۳ تا ۱۶ سال آماده شده  است که در مرحله اول آن، شرکت کنندگان با استراتژی های مختلف در یک چالش آشنا می شوند و بعد به صورت عملی آن را تمرین می کنند. به طور مثال دو حکومت فرضی ایجاد می شود که شرکت کنندگان  نقش شهروندان این دو حکومت را بازی و در خصوص تقسیم خاک جزیره ای واقع در مرز دو کشور خیالی با هم مذاکره می کنند.

هدف از برگزاری این بازی ها، وادار کردن شرکت کنندگان به تعامل مثبت با دیگران، دستیابی به مهارت های حل اختلاف و توسعه ی آن و همچنین یادگیری روند شکل گیری "تصویر دشمن" و پدیده های مرتبط با آن است.

آشنا کردن قشر جوان و هم چنین دانش آموزان با مشکل اعتیاد به مواد مخدر و دیگر مواد روان گردان در قالب کار گروهی نیز از جمله برنامه هایی است که در این مرکز اجرا می شود.

۲. مرکز کودکان

۳. مرکز آموزش

۴. مرکز تحقیقات:

وظیفه ی اصلی این مرکز تحقیق و پژوهش در حوزه ی تمامی مسائل مرتبط با یهودیان اروپای شرقی است. هزینه های مربوط به این بخش در بودجه ی موزه منظور شده است و در عین حال مطالعات بیشتری که در این مرکز صورت می گیرد، به طور مستقیم توسط یکی از اعضای هیأت امنا به نام الکساندر ایلیچ تأمین می شود.[۱۲]

۵. مرکز آوانگارد: مهمترین وظیفه ی این بخش سازمان دهی سخنرانی ها و نمایشگاه ها ، انتشارات و برنامه های تحقیقاتی است.[۱۳]

v

هیأت امنای این موزه از تجار، شخصیت های معمولی، شخصیت های مذهبی و همچنین نمایندگان دولت تشکیل شده است. حامیان اصلی این موزه مبلغ ۶ میلیون دلار در سال برای نگهداری موزه اختصاص می دهند که این هزینه فقط جهت نگهداری و تعمیرات در موزه استفاده می شود. علاوه بر این، حمایت های مالی جداگانه برای برگزاری نمایشگاه های مختلف نیز در طول سال به این هزینه اضافه می شود. هرساله نمایشگاه های مختلفی برگزار می شود که حمایت مالی این برنامه ها، ازسوی شرکای مرکز از جمله و.ت.ب. بانک، گازپروم بانک و برخی از سازمان های تجاری در روسیه صورت می گیرد.

این مجموعه علاوه بر حساب هیات امنا، صندوق دیگری برای جمع آوری حمایت های مالی و تامین هزینه های سالانه دارد. در حال حاضر مجموعه با بودجه ای در حدود ۱۰۰ میلیون دلار در سال فعالیت می کند. مدیران موزه قصد دارند تا فعالیت های خود را در سطح جهانی گسترش دهند و به این منظور در تلاش هستند تا با رساندن بودجه ی خود به ۱۵۰ میلیون دلار در سال، به اهداف خود نه تنها در روسیه بلکه در سراسر جهان دست پیدا کنند.[۱۴]

موزه ی یهودیان و مرکز تساهل با شرکت ها، سازمان ها و مطبوعات مختلفی همکاری می کند که بسیاری از آن ها حمایت کنندگان مالی آن هستند. علاوه بر دانشگاه ها و مدارس و مراکز مختلف روانشناسی، این مجموعه با شرکت پاناسونیک، و.ت.ب. بانک، بنیاد خیریه ی "سافمار" در روسیه و شرکت فولاد روسی به نام "سیورستال" نیز همکاری می کند.

هم چنین در میان مطبوعات،خبرگزاری تاس، روزنامه ی هنر روسیه، مجله ی لیخائیم و ... با این مجموعه همکاری می کنند.[۱۵]

v بخش زیادی از مطالب از سایت موزه و مرکز تساهل به آدرس https://www.jewish-museum.ru  و هم چنین مصاحبه ی رئیس مرکز با مطبوعات،جمع آوری شده است .