معرفی مسجد - مدرسه زاویه
پس از قرن هفتم ، مراکز متعلق به فرقه های مختلف صوفیه ، از جمله زاویه و همچنین بناهای دیگر ساخته شده است. مسجد زاویه علاوه بر کاربرد دینی کاربرد آموزشی نیز داشته و بعنوان مدرسه نیز مورد استفاده قرار می گرفته و در محله زاویه نخجوان واقع شده است. نام "zaviye" که در زبان عربی به معنای " گوشه" می باشد، طی قرن 18 میلادی کاربرد اقامتی ، عبادتی و آموزشی داشته است. این بنا مربوط به دوران صفویه می باشد.
این مرکز هم اکنون در تقاطع خیابان حیدر علی اف و خیابان تبریز در محله زاویه شهر واقع شده است. یکی از بنای های منسوب به فرقههای صوفیه است. دراویش فرقههای مختلف در زاویهها و خانقاهها زندگی میکردند و با جمعآوری مریدان به اطراف خود، عقاید خود را گسترش می دادند.
در قرن 18 پیروان برخی از فرقه هایی که در نخجوان وجود داشتند به مساجد نمی رفتند، تکیه ها و زاویه های جداگانه برای خود می ساختند و در آنجا زندگی می کردند و به ذکر و عبادت می پرداختند. فرقههای حروفیه چنین مکانهای ذکری را خانقاه و بکتاشی و نقشبندیان زاویه می گفتند.
ساختار معماری: مسجد زاویه دارای معماری منحصر به فردی است. این بنا از یک نمازخانه بزرگ، یک هشتی مجاور، سه اتاقک دو طبقه و یک مناره با پلکانی پرپیچ و خم تشکیل شده است. نمای بیرونی بنا با آجرهای پخته پوشیده شده است. طاقچه عمیق در نما با آجرهای بیرون زده ایجاد شده است. یکی از ویژگی های بارز زاویه این است که یکی از گوشه های جلو با طاقچه هلالی شکل به هم متصل می شود. فضای داخلی مسجد ساده است. نمای دیوارهای داخلی گچ کاری شده است. سه در ورودی به بنا وجود دارد: یکی از غرب و دیگری از شمال و سه در از حیاط در سمت شرق. ورودی اصلی از سمت غرب است. از آنجایی که این بنا بارها مرمت شده، شکل آن کمی تغییر کرده است. با توجه به ساختار معماری، متعلق به قرون XVII-XVIII است.
اگرچه ساختمان مدرسه زاویه در نگاه اول مستطیل شکل به نظر می رسد، اما ساختار معماری پیچیده ای دارد. این ساختمان بر روی یک پایه 1 متری از سطح زمین قرار گرفته است. مساحت کل 212 متر مربع است. اگرچه ضخامت دیوارهای ساختمان از 0.9 تا 1.5 متر متغیر است اما ضخامت اصلی آن 90 سانتی متر است. مدرسه زاویه با آجر پخته و ملات آهک ساخته شده است. آجرها در دو اندازه هستند. در ساخت اصلی بنا از آجرهای زرد رنگ به ابعاد 20×20×5 سانتی متر استفاده شده است. در بازسازی اساسی مسجد در نیمه دوم قرن نوزدهم، از آجرهای قرمز 26×13×5 سانتی متری بیشتر استفاده شده است. این آجرها در دیوارهای شرقی و شمالی، پارتیشنهای اتاقها، گلدسته متصل به بالای مناره و بنا، در جان پناه و همچنین در نمای ساختمان کاربرد فراوانی داشتند.
نظر شما