لاهیج؛ شهرک تاریخی با طبیعت و هنر بینظیر
در دل رشتهکوههای بزرگ قفقاز، جایی که رودخانه «گیردیمان» با شرشر آرام خود جریان دارد، شهرک لاهیج قرار گرفته است؛ شهری که هر سنگ، هر کوچه و هر خانهاش داستانی از تاریخ و هنر را بازگو میکند. برای رسیدن به این شهرک، باید از جاده موغانلی – اسماعیلی خارج شوید و وارد مسیر کوهستانی نسبتاً باریک اما آسفالته شوید؛ مسیری که هر گردشگر را نه تنها به یک روستا، بلکه به دل تاریخ و طبیعت میبرد.
پیش از رسیدن به لاهیج، پلی معلق دو کوه را به هم پیوند میدهد و فرصتی فراهم میآورد تا بایستید، صدای خروش رودخانه را بشنوید، هوای کوهستان را تنفس کنید و لحظهای فراموشنشدنی را تجربه کنید. مسیر کوهستانی، با پیچ و خمهایش، سربالاییها و سراشیبیهایی که از میان صخرهها عبور میکند، چشماندازی شبیه افسانه پیش رویتان میگذارد: صخرههای عظیم، کوههای سر به فلک کشیده، سبزی پوشش گیاهی و صدای رودخانه که همراهیتان میکند.
با رسیدن به شهرک، لاهیج با معماری خاص و متفاوت خود شما را مجذوب میکند. خیابانهای آن با سنگهای سفید رودخانهای «گیردیمان» ساخته شدهاند و خانههای دو و سهطبقه نیز از همین سنگها بنا شدهاند. سیستم فاضلاب این شهرک بیش از هزار سال قدمت دارد و سامانه مستقل تأمین آب آن هنوز فعال است؛ نشانی از مهارت و دانش مهندسی پیشینیان و اهمیت تاریخی شهر.
اما جذابیت لاهیج تنها در معماری و تاریخش نیست. این شهرک از سدههای میانه بهعنوان یکی از مراکز هنری و تجاری قفقاز شناخته میشده است. هنوز هم مسگران، کلاهدوزان، دباغان و قالیبافان هنرهای کهن را زنده نگاه داشتهاند و دستسازهای خود را به گردشگران داخلی و خارجی عرضه میکنند. هر ضربه چکش مسگر، پژواک زمان و هر گره قالی، یاد و خاطره یک ملت را در خود دارد. هنر مسگری لاهیج در سال ۲۰۱۵ در فهرست نماینده میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده است؛ گواهی بر این که هنر لاهیج نه تنها بخشی از فرهنگ آذربایجان، بلکه میراث مشترک بشریت است.
لاهیج در ۱۸۰ کیلومتری باکو و ۳۷ کیلومتری مرکز شهرستان اسماعیلی واقع شده و در ارتفاع ۱۳۷۵ متری از سطح دریا، در کرانه چپ رودخانه گیردیمان و میان رشتهکوههای هووداغ و نیالداغ قرار دارد. گردنه لاهیج، بخشی از رشتهکوه نیالداغ، ارتفاعی تا ۱۷۰۰ متر دارد و مسیرهای کوهستانی آن عمدتاً از گذرگاههای باریک تشکیل شده است. هرچند کمی چالشبرانگیز است، اما میتوان در تمام طول سال با خودرو به آنجا رسید و از مناظر چشمنواز و طبیعت بکر لذت برد.
اگر من گردشگر بودم، بیتردید مسیر خود را به لاهیج میکشیدم. این شهرک نه تنها با زیبایی طبیعی و معماری تاریخی خود، بلکه با هنر زنده و نفس آکنده از تاریخ و فرهنگ، تجربهای فراموشنشدنی برای هر بازدیدکننده رقم میزند. لاهیج جایی است که تاریخ، هنر و طبیعت، در هم آمیخته و سفری منحصر به فرد را برای هر گردشگر فراهم میکند.
نظر شما