روسیه 9 مدرسه در قرقیزستان خواهد ساخت. صادر جباروف رئیس‌جمهور قرقیزستان و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در قالب یک تماس ویدیویی ساخت سه مدرسه اول در بیشکک، باتکن و قاراقول را آغاز کردند. انتصاب رهبران در این مدارس توسط دولت روسیه انجام خواهد شد.

۱۰ شهریور، نمایندگان نهاد ریاست جمهوری در محل ساخت و ساز مدارس حاضر شدند و یک تماس ویدیویی بین سران دو کشور ترتیب داده شد.

صادر جباروف در سخنرانی خود گفت که تدریس در مدارس جدید به زبان روسی انجام خواهد شد: «من خوشحالم که در هر استان کشور ما و در شهرهای بیشکک و اوش، با حمایت شخصی ولادیمیر ولادیمیرویچ، 9 مدرسه مدرن ساخته خواهد شد که هر کدام برای 1224 دانش‌آموز طراحی شده‌اند. این مدارس به تمام وسایل ضروری، از جمله تجهیزات پیشرفته و مدرن، استخر، امکانات بهداشتی و ورزشی مجهز خواهند شد. فارغ‌التحصیلان این مدارس از دو کشور گواهینامه دریافت خواهند کرد. آموزش در مدارس جدید به زبان روسی انجام خواهد شد و برنامه درسی بر اساس استانداردهای دولتی هر دو کشور خواهد بود».

ولادیمیر پوتین نیز به نوبه خود اطمینان داد که مدارس در حال ساخت مطابق با استانداردهای بین‌المللی خواهند بود: «موسسات آموزشی جدید به پیشرفته‌ترین فنآوری‌ها مجهز خواهند شد که به آسان، جالب و هیجان‌انگیز شدن فرآیند یادگیری کمک می‌کند. در عین حال، ساختمان‌های مدارس با در نظر گرفتن تمام استانداردهای ایمنی طراحی شده‌اند، از جمله با در نظر گرفتن ویژگی‌های قرقیزستان، این امر در مورد خطرات زلزله صدق می‌کند. هزینه ساخت و تجهیز مدارس، از جمله زیرساخت‌های ورزشی، استخرهای شنا، ارائه ادبیات آموزشی را روسیه بر عهده می‌گیرد».

رئیس‌جمهور روسیه همچنین افزود که متخصصان روسی و همچنین معلمان قرقیزستانی که آموزش‌های ویژه‌ای را در دانشگاه های روسیه دیده‌اند، در این مدارس تدریس خواهند کرد.

گفته می‌شود که قرار است 500 میلیون روبل برای ساخت هر 9 مدرسه اختصاص یابد. سه مؤسسه آموزشی اول را قصد دارند تا سال 2025 راه‌اندازی کنند و بقیه را تا سال 2029.

صادر جباروف در سخنان خود تاکید کرد که در سال‌های اخیر «رشد علاقه جوانان قرقیزستان به تحصیل در روسیه و یادگیری زبان روسی به ویژه محسوس بوده است». پوتین هم گفت که «پروژه‌های آموزشی متنوع تا حد زیادی به لطف حمایت و مشارکت شخصی صادر جباروف که تلاش زیادی برای حفظ جایگاه زبان روسی در قرقیزستان انجام می‌دهد، امکان‌پذیر شده است». وی یادآور شد که «این شرایط منحصر به فرد نشان می‌دهد که قرقیزستان برای توسعه روابط با روسیه اهمیت زیادی قائل است».

گفته می‌شود که مدیران مدارس جدید پس از توافق با وزارت آموزش و علوم قرقیزستان توسط طرف روسی منصوب خواهند شد. برخی از فعالان نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کردند. کِنِش‌بیک سیدنظزوف کارشناس آموزش معتقد است که مدارس جدیدی که قرار است با هزینه روسیه ساخته شود، باید توسط قرقیزستان اداره شود.

او می‌گوید: «از آنجایی که مدارس در قلمرو قرقیزستان قرار دارند، باید از قوانین ما تبعیت کنند. بنابراین لازم است مسائل مربوط به سیستم مدیریت به وضوح شناسایی شود. به عنوان مثال، اگر قرقیزستان مدرسه‌ای در روسیه بسازد، آیا آن را مدیریت می‌کند و کارمندان را آموزش می‌دهد؟ این یک کار مزخرف است».

سال گذشته، دومای دولتی روسیه یک برنامه آموزشی عمومی یکپارچه برای همه مدارس تصویب کرد. گزارش شده است که از این پس کتب درسی مدارس فقط با دستور دولتی تهیه می‌شود. از آن زمان، به کتاب‌های درسی جدید تاریخ بخشی به نام «عملیات ویژه نظامی» را اضافه کردند. مقامات روسی تهاجم به اوکراین را چنین می‌خوانند. علاوه بر این، کتاب‌های درسی همچنین می‌گویند که پس از اعمال تحریم‌ها بر روسیه و خروج شرکت‌های خارجی، «فرصت‌های شغلی فوق‌العاده‌ای در تجارت برای جوانان باز می‌شود».

آی‌بیک تِنیزْبایِف فعال مدنی معتقد است که این نوآوری‌های روسی در مدارس ساخته شده در قرقیزستان نیز اعمال خواهد شد. او ابراز عقیده کرد که این مدارس می‌توانند به ابزاری تبلیغاتی برای کرملین تبدیل شوند.

«بعد از اینکه مدارس در اینجا ساخته شوند، چه برنامه‌ای در مدارس تدریس می‌شود؟ مقامات قرقیزستان باید این نکته را روشن کنند. روسیه استانداردهای جدیدی را پذیرفته است. حمله به اوکراین در کتاب‌های درسی تاریخ گنجانده شده است. روسیه در صفحات این کتاب‌های درسی آشکارا دیدگاه‌های خود را برای دانش‌آموزان تبلیغ می‌کند. حال تصور کنید که پس از ساخت این 9 مدرسه هزاران دانش‌آموز در قرقیزستان با این کتاب‌های درسی تبلیغاتی که مطابق با استانداردهای روسیه و پوتین است، شستشوی مغزی داده می‌شوند. این باید تحت کنترل باشد، این یک تهدید بزرگ برای قرقیزستان است. به دانشگاه قرقیز-روسی اسلاوی که توسط روسیه ساخته شده است، نگاه کنید. در آنجا آموزش به زبان روسی انجام می‌شود، ایدئولوژی خاصی به دانش‌آموزان القا می‌شود و احتمالاً پس از فارغ‌التحصیلی، فارغ‌التحصیلان نه به قرقیزستان، بلکه به روسیه خدمت خواهند کرد».

دانشگاه قرقیزی-روسی اسلاوی که تنیزبایف از آن یاد می‌کند، سال 1993 بر اساس توافقنامه‌ای بین دولت‌های قرقیزستان و روسیه افتتاح شد. تحصیل در این دانشگاه به زبان روسی انجام می‌شود. به فارغ‌التحصیلان این دانشگاه مدرک‌های قرقیزی و روسی اعطا می‌شود. روسای این دانشگاه توسط وزارت آموزش روسیه و با توافق وزارت آموزش و علوم قرقیزستان منصوب می‌شوند.

صادر جباروف در مراسم گذاشتن سنگ بنای سه مدرسه، از افتتاح مرکز دانشگاه دولتی مسکو در مقر دانشگاه دولتی اوش و آماده‌سازی برای افتتاح شعبه دانشگاه دولتی مسکو در قاراقول خبر داد.

دویْشون شاماتوف استاد دانشگاه نظربایف در قزاقستان عقیده خود را به اشتراک گذاشت که موسسات آموزشی که با هزینه یک کشور خارجی افتتاح می‌شوند، باید تحت کنترل دائمی باشند.

«من از ساخت مدارس توسط هر کسی حمایت می‌کنم، اما باید تحلیل کرد که هدف روسیه از ساخت مدارس در قرقیزستان چیست، آیا می‌خواهد نفوذ خود را با این کار گسترش دهد، زیرا اتباع قرقیزستان در مؤسسات آموزشی ساخته شده توسط کشورهای خارجی تحصیل می‌کنند. مدارسی که به هزینه دولت‌های خارجی ساخته می‌شوند، نباید سیاست دولت دیگری را دنبال کنند، بلکه در راستای منافع قرقیزستان کار کنند. در صورت لزوم، باید روند را زیر نظر داشته باشید و خطاها را گوشزد کنید. اگر مؤسسات آموزشی سایر کشورها ایدئولوژی خود را القا کنند، ممکن است تأثیر منفی بر شکل‌گیری جامعه قرقیزستان داشته باشد».

در قرقیزستان که زبان روسی به عنوان زبان رسمی شناخته می‌شود، بیش از 250 مدرسه روسی‌زبان وجود دارد که بیشتر آنها در بیشکک قرار دارند.

در فوریه 2021 اداره آموزش شهرداری بیشکک دستور افتتاح کلاس‌ها و گروه‌های قرقیزی در مدارس و موسسات آموزش پیش‌دبستانی را که در آن آموزش به زبان روسی انجام می‌شود، صادر کرد.

به گفته وزارت آموزش و علوم، از 103 مدرسه در بیشکک، 14 مدرسه به زبان قرقیزی و 16 مدرسه به زبان روسی تدریس می‌کنند و 73 مدرسه باقی‌مانده به دو زبان آموزش می‌دهند.

۲۶ تیر صادر جباروف قانون «درباره زبان دولتی» را امضا کرد که بر اساس آن تهیه اسناد در ارگان‌های دولتی باید به زبان قرقیزی باشد و نسخه به زبان قرقیزی اصل اسناد و قوانین حقوقی محسوب می‌شود. رویدادهای رسمی نیز باید به زبان دولتی برگزار شوند.

۲۸ تیر سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در نشستی با سران سازمان‌های غیرانتفاعی روسیه در مسکو از تصویب این قانون در قرقیزستان انتقاد کرد و مدعی شد که تلاش‌هایی برای «تجاوز به زبان روسی» صورت گرفته است.

بیانیه لاوروف به طور فعال در جامعه قرقیزستان مورد بحث قرار گرفت. صادر جباروف نیز به انتقادات این مقام روسی پاسخ داد و گفت که هیچ اصلی «درباره تبعیض زبان روسی» در قانون وجود ندارد و زبان روسی همچنان زبان رسمی است.

قانی‌بیک عثمان‌علی‌یِف رئیس کمیسیون زبان دولتی و سیاست زبان در مورد تصویب قانون زبان دولتی بیان داشت که این قانون نه برای تبعیض علیه زبان روسی، بلکه برای بالا بردن سطح زبان قرقیزی تصویب شده است.

منبع:

https://rus.azattyk.org/a/32576617.html