دیدار هیئت جمهوری قرقیزستان با امیرخان متقی سرپرست وزیر خارجه دولت طالبان، 23 سپتامبر 2021
قرقیزستان جنبش طالبان را که در افغانستان قدرت دارد، از فهرست سازمان‌های ممنوعه در قلمرو جمهوری قرقیزستان حذف کرد. وزارت امور خارجه جمهوری قرقیزستان توضیح داد که این تصمیم «پس از بررسی دقیق و ارزیابی جامع مقامات ذیصلاح دولتی کشور» گرفته شده است.
بیانیه وزارت امور خارجه شامگاه ۱۵ شهریور منتشر شد. یک روز قبل، وزارت خارجه افغانستان اعلام کرد که از تصمیم قرقیزستان «استقبال و آن را تایید می‌کند».
تقویت ثبات منطقه‌ای
وزارت امور خارجه جمهوری قرقیزستان در بیانیه خود اشاره کرده است که حذف گروه طالبان (که در شماری از کشورها به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده است) از لیست سازمان‌های ممنوعه «با هدف تقویت ثبات منطقه‌ای و حفظ گفتگو است». این وزارت تاکید کرد: «جمهوری قرقیزستان به حمایت از تلاش‌های جامعه بین‌المللی با هدف تضمین یک محیط با ثبات و صلح‌آمیز در افغانستان و در کل منطقه متعهد است».
در همان روز عاقل‌بیک جباروف رئیس کابینه وزیران جمهوری قرقیزستان با نورالله امین کاردار افغانستان در قرقیزستان دیدار کرد. طرفین در مورد زمینه‌های مختلف همکاری دوجانبه بیشتر بین قرقیزستان و افغانستان گفتگو و تبادل نظر کردند. عاقل‌بیک جباروف گفت که قرقیزستان علاقمند به توسعه روابط تجاری و اقتصادی با افغانستان، ارتباطات حمل و نقل، توسعه مشترک ذخایر معدنی افغانستان، همکاری در زمینه‌های انرژی، صنعت و کشاورزی و کار فعال در پروژه‌های امیدوارکننده است.
در تاریخ ۱۵ شهریور، وزارت خارجه افغانستان بیانیه‌ای را در وب‌سایت خود منتشر کرد که از تصمیم خارج کردن طالبان از فهرست سازمان‌های ممنوعه در قرقیزستان «استقبال و آن را تایید می‌کند». در این بیانیه آمده است که تصمیم قرقیزستان در کنار تصمیمات سایر کشورها، «نشان‌دهنده شناخت سیاسی روزافزون از امارت اسلامی افغانستان در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی است».
عبدالقهار بلخی نماینده وزارت امور خارجه افغانستان این بیانیه را در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس به اشتراک گذاشت.
این واقعیت که جنبش طالبان از فهرست سازمان‌های ممنوعه در قلمرو قرقیزستان حذف شده است، قبلاً توسط تعدادی از رسانه‌های محلی با استناد به فهرست مربوطه دفتر دادستانی کل کشور گزارش شده بود. در عین حال، در فهرست کمیسیون دولتی امور ادیان زیر نظر ریاست جمهوری قرقیزستان، طالبان همچنان در فهرست «سازمان‌های مخرب، افراطی و تروریستی» قرار دارد. در وب‌سایت این اداره آمده است که این حرکت در قلمرو جمهوری قرقیزستان با تصمیم دادگاه منطقه پِروومای بیشکک در تاریخ 15 سپتامبر 2006 ممنوع است.
قزاقستان نیز قبلاً طالبان را از لیست تروریستی حذف کرده بود. قاسم جومارت توقایِف رئیس‌جمهور کشور در اوایل ژوئن در نشست شورای مجمع پارلمانی سازمان پیمان امنیت جمعی، توضیح داد که این کار «بر اساس ملاحظات اهمیت توسعه همکاری تجاری و اقتصادی با افغانستان مدرن و درک اینکه این رژیم یک عامل طولانی‌مدت است، انجام شده است». وی در عین حال خواستار حمایت از ابتکار قزاقستان برای ایجاد یک مرکز منطقه‌ای سازمان ملل متحد برای اهداف توسعه پایدار برای آسیای مرکزی و افغانستان در آلماتی شد.
روابط قرقیزستان و افغانستان
در پایان ماه اوت، وزارت اقتصاد و بازرگانی جمهوری قرقیزستان اطلاع داد که در تاریخ ۱۹ مرداد در شهر ترمز ازبکستان، به عنوان بخشی از افتتاح رسمی مرکز تجارت بین‌المللی ترمز، جلسه‌ای بین نظربیک مالایِف معاون این وزارت و نورالدین عزیزی سرپرست وزارت صنعت و تجارت افغانستان برگزار شد. وزارت اقتصاد و بازرگانی با بیان اینکه در این دیدار سفر آتی سرپرست وزارت صنعت و تجارت نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت، افزود: «مسایل همکاری دوجانبه در زمینه معادن، پالایش نفت و غیره مورد بحث و بررسی قرار گرفت. طرفین همچنین قصد خود را برای افزایش پتانسیل تجارت بین دو کشور ابراز کردند».
سفارت افغانستان در بیشکک در سال 2002 و سفارت قرقیزستان در کابل در سال 2014 افتتاح شد. پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در سال 2021، هیئت‌های دیپلماتیک کار خود را متوقف نکردند.
مراد ایمان‌قُلوف دبیر شورای امنیت جمهوری قرقیزستان در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری «آزاتیق» ۱۸ فروردین سال جاری گفت که هیچ تهدیدی از جانب طالبان برای قرقیزستان وجود ندارد، اما بیشکک آن را به رسمیت نمی‌شناسد. وی گفت: «ما افغانستان را زیر نظر داریم که توسط طالبان اداره می‌شود. حدود 40 میلیون نفر در آنجا زندگی می‌کنند. ما شاهد شرایط سختی هستیم که مردم در آن قرار دارند. بنابراین، دو سال است که کمک‌های بشردوستانه ارائه می‌کنیم. ما دو بار برای قرقیزهای ساکنان پامیر کمک فرستادیم. دام‌های آنها نیز تحت کنترل و واکسیناسیون دامپزشکی قرار گرفتند و ما این کار را ادامه خواهیم داد. نه به این دلیل که مازاد داریم، بلکه به این دلیل که به عنوان یک دولت باید کمک کنیم. وقتی مردم یک کشور همسایه رنج می‌برند و در خطر مرگ از گرسنگی هستند، چگونه کمک نکنیم؟ ما باید کمک کنیم. اما از نظر دیپلماتیک، ما طالبان را به رسمیت نشناختیم».
جنبش رادیکال طالبان در اوت 2021 پس از خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی به رهبری ایالات متحده از این کشور به قدرت رسید. از آن زمان، طالبان قدرت خود را در افغانستان تثبیت کرده و در کنار آن اقداماتی را برای به رسمیت شناختن بین‌المللی انجام می‌دهند.
نظر شما