نویسنده: مایکل برایان فارای چیوزا

در سال‌های اخیر، زیمبابوه شاهد افزایش چشمگیری در علاقه به هوش مصنوعی (AI) به عنوان یک نیروی تحول‌آفرین در بخش‌های مختلف، از جمله مراقبت‌های بهداشتی و کشاورزی بوده است. با توجه به این که این کشور به دنبال بهره‌برداری از قدرت هوش مصنوعی برای رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی است، دانشگاه‌ها نقش مهمی در پیشبرد این انقلاب فناوری ایفا می‌کنند.

رشته تحصیلی رو به رشد

دانشگاه‌های زیمبابوه به تدریج هوش مصنوعی را در برنامه‌های درسی خود ادغام کرده و دوره‌های تخصصی‌ای را ارائه می‌دهند که دانشجویان را به مهارت‌های لازم برای موفقیت در این حوزه در حال تحول مجهز می‌کنند. موسساتی مانند دانشگاه زیمبابوه و دانشگاه ملی علوم و فناوری (NUST) رهبری این حرکت را به دست گرفته و مراکز تحقیقاتی ویژه‌ای برای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین تأسیس کرده‌اند. اخیراً، این دانشگاه‌ها مدرک لیسانس علوم در رشته هوش مصنوعی را معرفی کرده‌اند که شامل ماژول‌هایی در زمینه علم داده، رباتیک، و اخلاق در فناوری است.

با افزایش شناخت از پتانسیل هوش مصنوعی برای تحول صنایع، تقاضا برای آموزش در این حوزه نیز رشد چشمگیری داشته است. دانشجویان با انگیزه‌ای قوی برای کسب فرصت‌های شغلی جدید و کمک به توسعه ملی، به این رشته گرایش پیدا کرده‌اند و این اشتیاق در افزایش ثبت‌نام‌ها در برنامه‌های مرتبط با فناوری مشهود است.

مراکز تحقیق و نوآوری

همکاری بین دانشگاه‌ها و ذینفعان صنعت برای پیشرفت تحقیقات هوش مصنوعی بسیار حیاتی است. بسیاری از دانشگاه‌های محلی برای تقویت نوآوری با شرکت‌های فناوری و سازمان‌های بین‌المللی همکاری کرده‌اند. این همکاری‌ها اغلب به پروژه‌های تحقیقاتی منجر می‌شود که به چالش‌های محلی می‌پردازند، مانند بهبود عملکرد محصول از طریق تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده یا ارتقاء ارائه خدمات بهداشتی با استفاده از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی.

دانشگاه‌ها همچنین به طور فزاینده‌ای میزبان هکاتون‌ها (کار تیمی بر روی پروژه های نوآورانه) و چالش‌های نوآوری هستند که دانشجویان، محققان و کارشناسان صنعت را گرد هم می‌آورند. این رویدادها دانشجویان را تشویق به توسعه راه‌حل‌های هوش مصنوعی برای مشکلات واقعی می‌کنند و اغلب به تولید نمونه‌های اولیه‌ای منجر می‌شوند که می‌توانند برای تجاری‌سازی توسعه یابند.

گسترش شبکه‌های تحقیقاتی

دانشگاه‌های زیمبابوه به تدریج به شبکه‌های تحقیقاتی بزرگ‌تری در قاره آفریقا و فراتر از آن متصل می‌شوند. ابتکاراتی مانند مؤسسه آفریقایی علوم ریاضی (AIMS) همکاری بین محققان و مؤسسات را تقویت کرده و بسترهایی برای تبادل دانش و تحقیقات مشترک فراهم می‌کنند. این همکاری‌ها به دانشمندان زیمبابوه امکان دسترسی به منابع و فرصت‌های مالی بیشتری را می‌دهند. علاوه بر این، شرکت در کنفرانس‌ها و کارگاه‌های بین‌المللی برای محققان زیمبابوه فرصتی فراهم می‌کند تا کارهای خود را به نمایش بگذارند، با کارشناسان جهانی ارتباط برقرار کنند و از جدیدترین پیشرفت‌های هوش مصنوعی مطلع شوند.

چالش‌ها و فرصت‌ها

با وجود این پیشرفت‌ها، دانشگاه‌های زیمبابوه همچنان با چالش‌های متعددی برای تحقق کامل پتانسیل خود در تحقیقات هوش مصنوعی مواجه هستند. بودجه محدود، زیرساخت‌های ناکافی و کمبود اعضای هیئت علمی با تجربه از جمله موانع موجود هستند. همچنین، برنامه‌های درسی باید به‌طور مداوم به‌روز شوند تا همگام با پیشرفت‌های سریع فناوری باشند.

با این حال، فرصت‌های بسیاری نیز وجود دارد. ظهور پلتفرم‌های دیجیتال و افزایش دسترسی به اینترنت، راه‌های جدیدی برای تحقیق و همکاری فراهم کرده است. همچنین دولت زیمبابوه با ارتقای استراتژی اقتصاد دیجیتال خود، محیطی حمایتی برای نوآوری‌های فناورانه ایجاد کرده است.

مسیر رو به جلو

نقش دانشگاه‌ها در پیشبرد هوش مصنوعی در زیمبابوه در آینده اهمیت بیشتری خواهد داشت. با تمرکز بر رویکردهای بین‌رشته‌ای که هوش مصنوعی را با زمینه‌هایی مانند کشاورزی، مراقبت‌های بهداشتی و مالی ترکیب می‌کند، دانشگاه‌ها می‌توانند به توسعه پایدار و نوآوری کمک کنند. برای مثال، کاربردهای هوش مصنوعی در بخش کشاورزی می‌تواند به بهینه‌سازی منابع و افزایش امنیت غذایی منجر شود.

در نهایت، برای بهره‌گیری کامل از پتانسیل هوش مصنوعی در زیمبابوه، لازم است یک اکوسیستم پایدار ایجاد شود که علاوه بر تقویت برنامه‌های دانشگاهی، فرهنگ نوآوری را نیز در سراسر کشور ترویج دهد.

https://www.sundaymail.co.zw/new-role-of-universities-in-ai-research-and-development-in-zimbabwe