قزاقستان در سال ۱۹۹۲ به عضویت یونسکو درآمد. از آن زمان، این کشور توانسته است چندین سایت تاریخی و آیینهای فرهنگی خود را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کند. برای مثال، مجموعه تاریخی و باستانشناسی تامگالی، مسیرهای جاده ابریشم، و آیینهای فرهنگی نظیر «بتاشار» از جمله مواردی هستند که در این فهرست قرار گرفتهاند. این اقدامات تأکیدی بر اهمیت حفظ میراث فرهنگی ناملموس و ملموس این کشور است.
دستاوردهای کلیدی
ثبت میراث جهانی: قزاقستان تاکنون چندین سایت طبیعی و فرهنگی را در فهرست یونسکو به ثبت رساندهاست. این اقدامات به جذب گردشگران بینالمللی و تقویت صنعت گردشگری کمک شایانی کرده است.
با وجود دستاوردهای چشمگیر، قزاقستان همچنان با چالشهایی در زمینه حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی خود روبروست. کمبود بودجه برای نگهداری از سایتهای میراثی، آموزش نیروی متخصص، و مقابله با تهدیدات زیستمحیطی از جمله این چالشها هستند. با این حال، همکاری با یونسکو فرصتهایی برای بهبود مدیریت منابع طبیعی و فرهنگی، جذب سرمایهگذاری بینالمللی، و ارتقای جایگاه جهانی قزاقستان فراهم میکند.
قزاقستان همچنین با حمایت یونسکو در پروژههای آموزشی و علمی مشارکت داشته است. این همکاریها بر اساس اصول توسعه پایدار بنا شده و شامل حفاظت از محیط زیست، تقویت گردشگری پایدار، و ارتقاء گفتگوی بینفرهنگی است. قزاقستان، با اجرای پروژههایی در زمینه آموزش با کیفیت و حفاظت از میراث فرهنگی، به یکی از کشورهای پیشرو در آسیای مرکزی در این زمینه تبدیل شده است.
یونسکو از نقش فرهنگ در توسعه پایدار به عنوان یک ابزار توانمند برای حل چالشهای جهانی مانند فقر، آموزش باکیفیت و مدیریت محیط زیست حمایت میکند. قزاقستان نیز با استفاده از این چارچوب، برنامههای ملی خود را با اهداف بینالمللی همسو کرده است، تا نه تنها میراث خود را حفظ کند بلکه مشارکت فعال در حل مسائل جهانی داشته باشد.
قرارگیری آیین قزاقی «بتاشار» در فهرست یونسکو
در نشست کمیته یونسکو برای حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس که در شهر آسونسیون پایتخت پاراگوئه برگزار شد، یکی از آیینهای باستانی قزاقستان به نام «بتاشار» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت ثبت شد.
بتاشار: آیین کهن قزاقی
«بتاشار» یکی از آیینهای سنتی و کهن مردم قزاقستان است که نقشی کلیدی در مراسم عروسی این کشور دارد. این مراسم به معنای «باز کردن صورت» عروس است و نمادی از ورود عروس به خانواده جدید و پذیرش او در جامعه قبیلهای یا خانوادگی به شمار میرود.
در مراسم «بتاشار»، عروس با لباسی سنتی و حجاب مخصوص وارد صحنه میشود. این حجاب به گونهای طراحی شده که صورت او را میپوشاند. سپس فردی مسن یا آشنا به رسوم، که معمولاً خواننده یا آوازخوان است، با اشعاری موزون و گاه طنز، چهره عروس را برای اولین بار به بستگان شوهر نشان میدهد. در این لحظه، خانواده داماد و میهمانان به عروس هدایایی میدهند و برای او آرزوی خوشبختی میکنند.
این آیین، نه تنها جشن آغاز زندگی مشترک، بلکه فرصتی برای ابراز احترام به خانوادهها و ایجاد ارتباط میان آنهاست. مراسم «بتاشار» ریشه عمیقی در تاریخ و فرهنگ مردم قزاقستان دارد و به همین دلیل، اخیراً در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شده است.
ثبت «بتاشار» در یونسکو، نشاندهنده اهمیت حفظ و معرفی این آیین کهن به جهان و تأکید بر ارزشهای فرهنگی مردم قزاقستان است.
نکته:
روابط قزاقستان با یونسکو نه تنها به حفظ میراث فرهنگی و طبیعی این کشور کمک کرده است، بلکه بستری برای ترویج صلح، گفتگوی بینفرهنگی، و توسعه پایدار فراهم آورده است. با توجه به جایگاه جغرافیایی و تاریخی خاص قزاقستان، این کشور میتواند به عنوان یک پل ارتباطی بین شرق و غرب، فرهنگها و تمدنهای مختلف عمل کند.
همکاری با یونسکو فرصتی منحصر به فرد برای معرفی ظرفیتهای فرهنگی، طبیعی، و علمی قزاقستان به جهان ایجاد کرده است. ثبت سایتهای تاریخی و آیینهای فرهنگی در فهرست یونسکو، نشاندهنده تعهد این کشور به حفظ هویت ملی و احترام به تنوع فرهنگی است.
با این حال، برای بهرهبرداری حداکثری از این روابط، نیاز به راهبردهای جامعتر و سرمایهگذاریهای بلندمدت وجود دارد. تلاش برای آموزش نیروی متخصص، تخصیص منابع مالی کافی و ایجاد زیرساختهای مدرن میتواند به قزاقستان کمک کند تا نه تنها میراث خود را حفظ کند، بلکه به الگویی موفق در مدیریت میراث جهانی تبدیل شود.
افزون بر این، قزاقستان میتواند نقش فعالی در پیشبرد اهداف یونسکو در سطح منطقهای و جهانی ایفا کند. با تقویت همکاریهای منطقهای، مشارکت در پروژههای بینالمللی، و ایجاد مراکز تحقیقاتی و فرهنگی، این کشور قادر خواهد بود جایگاه خود را به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در عرصه جهانی تثبیت کند.
در نهایت، روابط قزاقستان و یونسکو میتواند الگویی برای سایر کشورها باشد که چگونه با تکیه بر فرهنگ و میراث خود، به توسعه پایدار و تعامل سازنده با جهان دست یابند. این مشارکت باید با برنامهریزی بلندمدت و اراده قوی برای حفظ و تقویت آن ادامه یابد، تا نه تنها به رشد فرهنگی و اقتصادی قزاقستان کمک کند، بلکه به ارتقای ارزشهای جهانی که یونسکو نماینده آنهاست، نیز خدمت نماید.
آستانه قزاقستان
منبع:https://kazislam.kz/ru/kazahskij-obryad-betashar-vnesen-v-spisok-yunesko/
نظر شما