موسیقی پاکستان شامل عناصر متنوعی از موسیقی سایر مناطق جنوب آسیا و همچنین موسیقی محلی آسیای مرکزی، موسیقی ایرانی، موسیقی ترکی، موسیقی عربی و همچنین تأثیرات موسیقی مدرن آمریکایی است. با تأثیرات متعدد، موسیقی پاکستانی به عنوان "تلفیقی" از بسیاری از انواع دیگر صداها با هم ظاهر شده است تا صدایی کاملاً پاکستانی را تشکیل دهد.
انواع مختلفی از موسیقی سنتی هستند که در مناطق خاصی از پاکستان یافت می‌شوند. این موسیقی‌ها به گروه‌های تقریبی تقسیم می‌شوند که چهار نوع آن شامل سندی، بلوچی، پشتو و پنجابی در اینجا ذکر شده‌اند.
موسیقی محلی سندی
موسیقی سندی به طور کلی در دو سبک «بیت» یا «وائی» اجرا می‌شود. سبک بیت موسیقی آوازی است که به صورت «سنهون» (صدای پایین) یا «گرهام» (صدای بلند) خوانده می‌شود. موسیقی وائی، موسیقی سازی است که با استفاده از سازهای زهی به روش‌های مختلف اجرا می‌شود. وائی که معمولاً به نام «کافی» نیز شناخته می‌شود، در مناطق اطراف بلوچستان، پنجاب و راجستان نیز یافت می‌شود. سازهای رایج مورد استفاده در موسیقی محلی سندی شامل یکتارو، نار، و نقاره هستند.
موسیقی محلی بلوچی
موسیقی بلوچی شامل اشکال مختلفی است. سازهای محبوب در موسیقی بلوچی عبارتند از: سارود، دونلی، و بنجو. برخی از ملودی‌های برجسته مانند سپد، شب‌تگی، وزبد، لالایی و زایرک در مراسم مختلف از جمله بعد از تولد کودکان اجرا می‌شوند. لالایی‌ها نیز برای آرامش نوزادان و کودکان خوانده می‌شوند.
موسیقی محلی پشتو
موسیقی پشتو عمدتاً در مناطق قبیله‌ای تحت مدیریت فدرال پاکستان رایج است. موسیقی محلی پشتو شامل سبک‌هایی مانند تپا، چاربیتا، نیمکای، لوبا، شان و بادالا می‌باشد. تپا یکی از قدیمی‌ترین اشکال شعر پشتو است که از دو وزن نامساوی تشکیل شده است. چاربیتا یک نوع شعر حماسی و محبوب است که بر روی شخصیت‌های قهرمانی تمرکز دارد و با سرعت زیاد توسط دو یا چند خواننده اجرا می‌شود. نیمکای معمولاً توسط زنان پشتو سروده می‌شود و موضوعات مختلف زندگی روزمره را بیان می‌کند. لوبا، یک نوع موسیقی محلی است که به صورت گفتگوی نمایشی ساخته می‌شود و اغلب داستان‌های عاشقانه را روایت می‌کند. شان، آهنگی جشن‌آمیز است که در مناسبت‌هایی مانند عروسی و تولد اجرا می‌شود. بادالا نیز یک موسیقی حماسی است که معمولاً توسط نوازندگان حرفه‌ای همراه با سازهایی مانند هارمونیم، درام و طبلا نواخته می‌شود.
موسیقی محلی پنجابی
موسیقی منطقه پنجاب شامل انواع مختلفی است. موسیقی سنتی پنجابی از سازهایی مانند دهول، فلوت، دهولک و تمبی استفاده می‌کند. سبک موسیقی به‌نام «بهنگرا» که بر پایه ریتم‌های درام دهول ساخته شده است، یکی از شناخته‌شده‌ترین اشکال موسیقی پنجابی است. محبوبیت مدرن بهنگرا باعث استفاده از سازهای جدید و صداهای الکترونیکی در این سبک شده است.
سازهای موسیقی پاکستان
- بورریندو
بورریندو یک توپ توخالی سفالی است که دارای سه یا چهار سوراخ می‌باشد. سوراخ بزرگ‌تر در بالا و سوراخ‌های کوچک‌تر به صورت مثلث متساوی‌الساقین قرار دارند. این ساز از خاک رس ساخته می‌شود و بیشتر در منطقه دره سند استفاده می‌شود. صداها با دمیدن در سوراخ بزرگ‌تر و انگشت‌گذاری سوراخ‌های کوچک‌تر تولید می‌شوند.
- دیلو و غاغر
دیلو یک ظرف سفالی پخته است. غاغر، نوعی از دیلو، بزرگ‌تر و با دهانه کوتاه‌تر است. این سازها به‌ویژه در منطقه سند به‌عنوان سازهای کوبه‌ای استفاده می‌شوند.
- یکتارو، دندو و چاپارون/خرطلون
یکتارو، دندو، و چاپارون از سازهای سنتی سندی هستند.
1. یکتارو: یک ساز زهی تک‌سیمی است که از کدوی خشک‌شده ساخته می‌شود.
2. دندو: یک میله چوبی با زنگوله‌های آویزان که به‌عنوان ساز کوبه‌ای استفاده می‌شود.
3. چاپارون یا خرطلون: دو قطعه چوبی که با ضربه زدن به هم صدای ریتمیک تولید می‌کنند.
- نار/کانی
نار یک ساز بادی سنتی است که از گیاه نی ساخته می‌شود و در مناطق سند و بلوچستان رایج است. این ساز دارای چهار سوراخ است و طول آن بین 2 تا 3.5 فوت است.
- نقاره
نقاره یک ساز کوبه‌ای است که از دو بخش تشکیل می‌شود: یکی با صدای بم (مرد) و دیگری با صدای زیر (زن).
- چنگ
چنگ، نوعی ساز دهانی است که از آهن ساخته شده و با لرزش انگشتان نوازنده نواخته می‌شود.
- کانجیون/طلیون
کانجیون، دیسک‌های برنجی کوچکی هستند که با ضربه زدن به هم صدای ریتمیک تولید می‌کنند.
- دهول/دهل/دهولک
دهل، نوعی درام بزرگ است که از تنه درخت انبه ساخته می‌شود و در سبک موسیقی پنجابی بهنگرا اهمیت زیادی دارد.
- شرنای
شرنای، یک ساز بادی چوبی است که معمولاً در کنار دهل نواخته می‌شود.
- سراندو/سارو/ساروز
سراندو یک ساز زهی است که در مناطق مختلف پاکستان مانند سند، بلوچستان و خیبر پختونخوا استفاده می‌شود.
- مورلی/پنجی
مورلی یا پنجی، سازی بادی است که معمولاً توسط مارگیران استفاده می‌شود.
- دمبور/دمبورو
دمبور یک ساز زهی است که از مصر به جنوب آسیا وارد شده و در بلوچستان محبوب است.
- سازهای دیگر
- تمبور
- چمتا
- دایره
- سرنگی
- دف/دفلی
این مجموعه تنوع فرهنگی و غنای هنری موسیقی منطقه ای و سازهای سنتی پاکستان را برجسته می کند.
نظر شما