یکی از موضوعاتی که در سال های اخیر توجه بسیاری را در جامعه روسیه به خود جلب کرده است، ایستادن مردم و مومنین کلیسای ارتدوکس روسیه در صفوف طولانی علیرغم سرما و هوای نامساعد مسکو برای طلب شفا از کمربند مریم مقدس، شمایل مریم و اجزای متبرک نیکلای معجزه کننده است.
در زمستان سال ۲۰۱۱ بود که کمربند مریم مقدس (مادر خدا – به اصطلاح رایج مسیحیان) به درخواست کریل اسقف مسکو و سراسر روسیه از آتن به مسکو منتقل شد تا مومنین بتوانند این شیء مقدس را از نزدیک زیارت کنند. هوای سرد نوامبر مانع از ایستادن مردم در صفوف طولانی نمی شد. واضح است که بسیاری از علاقه مندان به زیارت کمربندی که مریم در هنگام بارداری عیسی می بست را زنان تشکیل می دادند و به گفته بسیاری از منابع، عمده ایشان در طلب شفای جسمانی و بهره مند شدن از فرزند بودند. مردم در بعضی موارد بین ۵ تا ۹ ساعت در صف می ایستادند تا لحظاتی بسیار کوتاه دستی بر جعبه محتوی کمربند زده و از ته دل دعا کنند. به گفته منابع، ۹۰۰ هزار نفر برای زیارت کمربند به کلیسای جامع مراجعه کرده اند.
با استقبالی که از کمربند مریم مقدس شد، کلیسای ارتدوکس روسیه تصمیم گرفت طبق توافقاتی به صورت دوره ای اشیایی متبرک و مقدس را از آتن که راهی برای زنان به آن وجود ندارد، موقتا به مسکو و سنت پترزبورگ منتقل کند. جناب ایلاریون رییس بخش روابط بین الملل اسقفی مسکو در کلیسای ارتدوکس روسیه این فرصت را برای اهالی مسکو مغتنم می داند، زیرا تا پیش از این آتن چنین امکانی را در اختیار کلیسای روسیه قرار نمی داد.
پس از مدتی شمایل مریم مقدس از آتن به کلیسای جامع ارتدوکس منتقل شد. بازهم صفوف طولانی زائرین در کنار کلیسای جامع تشکیل شد، اما این بار به اندازه کمربند مریم مقدس نبود. زائران آرام و با احترام یکی یکی به شمایل نزدیک شده، در مقابل کشیش بر شمایل بوسه زده و به طور کل پنج ثانیه فرصت داشتند که نیت خود را در دل نجوا کنند و از مسیر مشخص شده برای زائران خارج شوند.
امسال با انتقال اجزای متبرکه نیکلای معجزه کننده، یک بار دیگر همهمه برپا شد و مومنین کلیسای ارتدوکس از اقصی نقاط کشور راهی کلیسای جامع مسیح منجی شدند.
با سرچ نام این قدیس به زبان روسی، با اخبار متعدد از استقبال مردم در موتورهای سرچ روبرو می شویم. اما باید دید که نیکلای معجزه کننده که بوده است.
نیکلای در سال ۲۷۰ در شهر پتار لیکییسکی در سواحل جنوبی شبه جزیره آسیای صغیر چشم به جهان گشود و از آنجا که تنها فرزند نئوفان و نونا بود، او را وقف خدا کردند. ثمره عبادات شبانه روزی والدین بی فرزند این شد که خداوند نیکلای را در دامن آنها گذاشته و آینده اش را به خوبی رقم زد. مادر پس از به دنیا آوردن نیکلای از بیماری شفا یافت. می گویند که نیکلای در هنگام غسل تعمید اگرچه نوزادی بیش نبود، اما سه ساعت بدون کمک روی پا ایستاده بود. از کودکی تحت تعلیم آموزه های کتاب مقدس قرار گرفت و روزها از معبد خارج نمی شد، شب ها نیز به دعا می نشست و کتاب می خواند تا جسمش را به محلی مناسب برای حلول روح مقدس تبدیل نماید. خانواده و خویشان از سعی و تلاش کودک خرسند بودند و تشویقش می کردند. در نوجوانی در پاسخ به سوالات دینی همچون یک استاد آگاه بود و بهت و احترام همه را برمی انگیخت.
در منابع دینی مسیحیت آمده که نیکلای در طول زندگی معجزات بسیاری انجام داده است. او تحت رهبری روح القدس مسیری طولانی را طی کرد تا راه مسیح را ادامه دهد و به ترویج این دین بپردازد. وی زندان و شکنجه و عذاب بسیاری برای رسیدن به مقصود تحمل کرد. سرزمین کی یف روس یادبودهایی از معجزات نیکلای در خود حفظ کرده است. کودکی که در آب رودخانه غرق شده بود را بلافاصله از آب بیرون کشیده و بدن بی جان کودک را به معبد برده و در مقابل شمایل مسیح به دعا نشست. صبح هنگام کودک دوباره به دنیا بازگشته بود.
شمایل متعددی از نیکلای معجزه کننده به روسیه آمده است که عمده آنها از طریق بیزانس بوده است. این شخصیت امروز یکی از قدیسان کلیسای مسیح به شمار رفته و افراد زیادی از وی طلب شفا و دعای خیر می کنند.
با توجه به این تاریخچه و احترامی که مومنین مسیحی برای وی قایل هستند، کلیسای ارتدوکس روسیه تصمیم گرفت شمایل وی را از آتن به طور موقت برای زیارت به مسکو و سنت پترزبورگ منتقل کند. یک پرواز ویژه صندوقچه را از ایتالیا به مسکو آورد. این اتفاق نه تنها در تاریخ روسیه که در تاریخ آتن نیز منحصربفرد است، زیرا صندوقچه یک هزار سال در اتاق مخصوصی نگهداری شده و از جای خود تکان نخورده بود.
همانطور که کلیسا انتظار داشت، استقبال از شمایل بسیار خوب بود. افراد زیادی برای زیارت اجزاء و اشیای متبرک نیکلای معجزه کننده که موقتا از یونان به روسیه آورده شده، علیرغم نامساعد بودن هوا ایستادند تا برای حل مشکلات خود و گرفتن شفا از وی طلب خیر کنند.
جریان اجزای متبرک در کلیسای مسیح این است که بخشی از بقایای بدن قدیس، وسایل شخصی اعم از کتاب مقدس، تسبیح، لباس، صلیبی که به گردن داشته و ... را هنگام ساخت هر کلیسا در پِیِ ساختمان قرار می دهند و ساختمان را بر آن بنا کرده و نهایتا اسم قدیس بر کلیسا گذاشته می شود. اجزایی که به صورت جداگانه در جعبه حفظ و نگهداری می شوند، معمولا در کلیسا ها در معرض دید عموم قرار می گیرند. این صندوقچه حاوی اجزای متبرک کمی بالاتر از سطح زمین قرار گرفته و روی آن شیشه می گذارند که برای زائرین قابل مشاهده باشد. در کلیساهای بسیار قدیمی یا کلیساهایی که زائرین زیادی دارد از قبیل کلیسای مسیح منجی، معمولا یک یا دو صندوقچه از اجزای متبرک قدیسان وجود دارد. زائرین با احترام به آنها نزدیک شده، بر آن دست می کشند، روی آن را می بوسند و پیشانی را بر آن می گذارند و سپس با کشیدن صلیب و نجوای دعا و خواسته خود، آرام آرام، بدون پشت کردن به صندوق از آن دور می شوند.
اجزای متبرک نیکلای معجزه کننده از روز ۲۲ مه تا ۱۳ جولای در کلیسای مسیح منجی و از ۱۳ تا ۲۸ جولای در کلیسای جامع سنت پترزبورگ قرار داشت و خیل زائرین به گونه ای بود که تردد ماشین ها را با مشکل روبرو می ساخت.
در منابع خبری گفته شده که صف زائرین به یک کیلومتر و نیم نیز رسیده است. نزدیک به ۱۸ هزار و ۶۰۰ نفر در مسکو از اجزای متبرک بازدید کردند. البته در روزهای پایانی تعداد زائرین به بیش از یک میلیون نفر رسید. الکساندر والکوف دبیر مطبوعاتی اسقفی مسکو با دیدن خیل عظیم مردم و روزنامه نگاران در روزهای اول این برنامه از اصحاب رسانه خواسته بود که در رابطه با این خبر سر و صدا بلند نکنند و با استفاده از چابکی حرفه ای خود در صفوف مردم رخنه نکنند. وی تاکید کرده بود: «۴ یا ۵ ساعت ایستادن در صف برای زیارت این قدیس زمان زیادی نیست، اینجا مغازه نیست که بیایید آنچه می خواهید بردارید و بروید، اینجا کلیسا است».
دو گروه از پزشکان کمک های اولیه در مسکو و سنت پترزبورگ در نزدیکی صفوف در حالت آماده باش بودند تا در صورت بروز شرایط نامساعد برای افراد، وارد عمل شوند. از دیگر اقدامات ایجاد صف اختصاصی برای کودکان و افراد کم توان و ناتوان زیر نظر نمایندگان کلیسا بود تا این افراد زودتر به خواسته خود برسند.
از آنجا که هر شمایل در کلیسای ارتدوکس روسیه معنا و مفهوم خاص خود را دارد، مومنین دعاهای خاصی را پیش هر یک از ایشان می برند. به عنوان مثال از نیکلای معجزه کننده معمولا می خواهند که مسافران را در امان نگه دارد، به حال نیازمندان برسد، عدالت را برای محکومین برقرار کند، به حال بیوه زنان و یتیمان برسد. البته برای شفا از بیماری های سخت، یافتن همسر مناسب و آرامش در خانواده نیز به این قدیس مراجعه می کنند.
نظرسنجی های انجام شده توسط مرکز مطالعه افکار عمومی روسیه نشان داده است که ۷۲% مردم روسیه علاقه داشتند این اجزای متبرک را از نزدیک زیارت کنند.
البته عمده این افراد (۷۷% ) از شهرهای کوچک و روستاها هستند، ۸۱% زنان و ۸۲% افراد بالای ۶۰ سال هستند. و اگر بر اساس دین بررسی کنیم، ۸۷% مسیحیان ارتدوکس مایل به زیارت بودند.
در همین نظرسنجی از افراد سوال شده که چه خواسته ای از نیکلای دارند. عمده پرسش شوندگان دعای شفای جسمانی داشتند.
در حدود ۸۳% شهروندان روسیه در این نظرسنجی ها نسبت به انتقال اجزای متبرکه نیکلای مقدس به روسیه از ایتالیا نظر مثبت داشند. ۸۹% مسیحیان ارتدوکس و ۶۴% مسلمانان و حتی ۵۸% افراد بی دین و کسانی که بین باور به دین و عدم باور به آن دچار تزلزل شده اند، انتقال قدیسان را به کشور امری مثبت می دانند.
میخاییل مامونوف تحلیل گر مرکز مطالعه افکار عمومی روسیه با توجه به نتایج نظرسنجی می گوید: «در واقع توجه و احترام به قدیسان به اتحاد حول ارزش هایی می انجام که پایه و اساس تعالیم مسیحیت را تشکیل داده است. این کار یعنی آموزش احترام به باورهای معنوی و امید به کمک. واضح است که این کار در سال جاری بزرگترین رویداد تلقی می شود».
با این حال در جامعه روسیه برخی نیز از اجرای این قبیل برنامه ها چندان راضی نیستند. ۱۱% افراد در نظرسنجی ها مخالفت خود را با انتقال اجزای متبرک اعلام کردند که البته در توضیح نظر خود به موضوع «سلب آرامش» از قدیسان اشاره می کنند.
برخی دیگر نگران هزینه های کلان این برنامه بوده و می گویند که حکومت با صرف مبالغ کلان، حواس مردم را از مسائل اصلی کشور پرت می کند. ۹% مخالفان این برنامه نیز می گویند که روسیه باید قدیسان خود را زیارت کند.
ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه روز ۲۴ مه از اجزای متبرک در کلیسای جامع مسیح منجی زیارت کرد. همین امر افراد زیادی را به تقلید از پوتین به سمت کلیسا کشاند.
نظر شما