نام و آثار توگول‌بای صدیق‌بیکوف نویسنده خلق قرقیزستان، نه تنها در این کشور، بلکه بسیار فراتر از مرزهای آن برای خوانندگان شناخته شده است.

زندگی‌نامه ساده ولی جهانی

توگول‌بای صدیق‌بیکوف ۱۴ می ۱۹۱۲ در روستای کِن‌سو (بخش تیوپ کنونی) در خانواده‌ای فقیر به دنیا آمد. پس از مرگ پدرش، مادر توگول‌بای سه ساله به همراه خانواده‌اش تا سال ۱۹۲۷ در خانه یک معلم مهاجر روس کار و زندگی کردند. او در مدرسه ابتدایی روسی به نام چخوف در شهرک پرژِوالسک (قاراقول کنونی) تحصیل کرد. سال ۱۹۳۱ از هنرستان کشاورزی شهر فرونزه (بیشکک کنونی) فارغ‌التحصیل شد و سپس تحصیلات خود را در دانشگاه دامپزشکی عشق‌آباد ادامه داد، اما به دلیل بیماری آن را قطع کرد. صدیق‌بیکوف در یک مزرعه دولتی کار می‌کرد و آنجا مطالب فراوانی را برای کتاب‌های آینده خود جمع‌آوری کرد. طی سال‌های ۱۹۳۲-۱۹۳۵ او در روزنامه «جوانان لنین» کار کرد.

جوان از لحاظ سن و استاد از لحاظ مهارت

او در سن ۲۴ سالگی به عنوان عضو اتحادیه نویسندگان پذیرفته شد و هنگامی که ۴۲ ساله شد به عنوان عضو کامل آکادمی علوم قرقیزستان انتخاب گردید که خود مقام یک استاد بود. علاوه بر این وی به عنوان نماینده شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی و قرقیزستان شوروی انتخاب شده بود. سال ۱۹۳۱ اولین قصیده او "Kaikabay" منتشر شد. در همان دوره او چندین شعر نوشت که برای اولین بار در روزنامه «جوانان لنین» چاپ شد. او اولین کتاب خود با نام «کن‌سو» را درباره ایجاد کُلخوزهای (مزارع اشتراکی) قرقیزستان نوشت.

چنگیز آیتماتوف درباره صدیق‌بیکوف

سخنان چنگیز آیتماتوف نویسنده بزرگ قرقیز درباره آثار و شخصیت توگول‌بای صدیق‌بیکوف سرشار از مهر و محبت است: «اکنون تصور فرهنگ مدرن مردم قرقیزستان بدون توگول‌بای صدیق‌بیکوف دشوار است. انگار تمام فرایند تشکل ادبیات قرقیز در سرنوشت هنری صدیق‌بیکوف تجسم یافته است. صدیق‌بیکوف نه تنها بنیان‌گذار رمان قرقیزی، بلکه حامل سنت‌های این ژانر نیز بود. او رمان قرقیزی را به سطح حرفه‌ای مدرن آن رساند».

نثر شغل او شد

در ابتدا صدیق‌بیکوف، مانند بسیاری از نویسندگان قرقیز نسل بزرگ، شاعر بود. اولین شعر او «آنها کی هستند؟» سال ۱۹۳۰ منتشر شد و اگرچه صدیق‌بیکوف چندین مجموعه شعر منتشر کرد، نثر شغل او شد. سال‌های ۱۹۳۷ و ۱۹۳۸ کتاب اول و دوم رمان «کِن‌سو» منتشر شد که مفاد آن مبارزه طبقاتی در قرقیزستان در اواخر دهه ۱۹۲۰ و اوایل دهه ۱۹۳۰، آزادسازی دهقانان از سلطه بای‌ها و بِیک‌ها و روند تشریک اراضی است. ادامه این رمان از لحاظ زمانی و موضوعی رمان «تِمیر» است که سوژه آن مبارزه تِمیر کمونیست جوان علیه پیروان رژیم قبلی، بایان و باسماچیان است.

نویسنده پس از ایجاد رمان «مردم روزهای ما»، که سال ۱۹۴۹ جایزه دولتی اتحاد جماهیر شوروی را دریافت کرد، واقعاً سرشناس شد. این اثر زندگی مردم قرقیزستان در طول جنگ جهانی دوم را منعکس می‌کند و رمان‌های «زنان»، «اعترافات بوکِنتای» و «همسالان» خارج از مرزهای کشور هم مشهور شدند.

مهمترین جایزه استاد جایزه استالین بود.

توگول‌بای صدیق‌بیکوف نشان «لنین»، دو نشان «پرچم سرخ کار» و نشان «دوستی مردمان» را دریافت کرد و در زمان استقلال قرقیزستان عنوان قهرمان جمهوری قرقیزستان به او اهدا شد. اما مهمترین جایزه او جایزه استالین بود که در ۳۷ سالگی دریافت کرد. از بین همه نویسندگان قرقیزستان او تنها برنده این جایزه شد؛ مدت‌ها قبل از تغییر نام آن به جایزه دولتی.

ترجمه آثار توگول‌بای صدیق‌بیکوف به زبان‌های دیگر

آثار این نویسنده به زبان‌های روسی، اوکراینی، ازبکی، قزاقی، آذری، لیتوانیایی، لتونیایی، تاجیکی، ترکمنی، استونیایی، اویغوری، بلغاری، مجاری، چینی، لهستانی، رومانیایی، اسلواکی و چک ترجمه شده است.

توگول‌بای صدیق‌بیکوف یکی از بنیان‌گذاران ادبیات قرقیز، مولف اولین رمان ملی و اولین نویسنده‌ قرقیز بود که موفق به دریافت عنوان عالی برنده جایزه دولتی شد.

منبع:

https://limon.kg/ru/news:65091