فرآیندهای غرب‌گرایی و روش‌های گسترش آن
مهم‌ترین مکانیسم‌های غرب‌گرایی شامل موارد زیر است:
- پیوندهای اقتصادی. غرب‌گرایی در اقتصاد از طریق توافق‌های تجاری، سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی و تبادل فناوری‌ها. این شامل پذیرش مدل‌های تجاری، سیستم‌های مدیریتی و مقررات حقوقی غربی است.
- رسانه‌ها و فرهنگ. رسانه‌های جمعی نظیر سینما، تلویزیون، موسیقی و ادبیات کانال‌های مهمی برای انتقال ارزش‌های غربی هستند. بسیاری از برندهای جهانی نظیر Coca-Cola، McDonald's و دیگران نیز به نمادهای فرهنگ غربی تبدیل شده‌اند.
- آموزش و علم. غرب‌گرایی از طریق برنامه‌های آموزشی، پذیرش استانداردهای غربی در آموزش، یادگیری زبان انگلیسی و استفاده از مطالب و استادان غربی.
فناوری‌ها و نوآوری‌ها. فرآیند پذیرش فناوری‌های غربی و استانداردها در صنایع، علوم و زیرساخت‌ها، نظیر فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی‌ها و استانداردهای زیست‌محیطی.
غرب‌گرایی در قزاقستان: تاریخچه و ویژگی‌ها
غرب‌گرایی در قزاقستان از نیمه قرن بیستم شروع به گسترش کرد و به ویژه پس از استقلال در سال ۱۹۹۱ سرعت بیشتری گرفت. با این حال، عناصر فرهنگ غربی حتی در دوران اتحاد جماهیر شوروی نیز نفوذ داشتند، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی به‌طور فعال با کشورهای غربی در چارچوب جنگ سرد در ارتباط بود، اگرچه این ارتباطات در چارچوب ایدئولوژی‌های ضد غربی انجام می‌شد. در دهه ۹۰، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، فرآیند غرب‌گرایی به‌طور قابل توجهی تسریع شد.
- دهه ۱۹۹۰. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، قزاقستان تلاش کرد که خود را به جامعه جهانی پیوند دهد، که این امر منجر به افزایش علاقه به ارزش‌های غربی، فناوری‌ها و مدل‌های مدیریتی شد. گشایش بازارهای خارجی، جذب سرمایه‌گذاری‌ها و فناوری‌های غربی باعث تغییرات گسترده‌ای در اقتصاد شد. در این دوره همچنین آغاز به‌کار برنامه‌های آموزشی جدید و پذیرش استانداردهای بین‌المللی در حوزه کسب‌وکار و حقوق مشاهده می‌شود.
- دهه ۲۰۰۰. پذیرش مدل اقتصاد بازار و تعامل بیشتر قزاقستان با نهادهای مالی بین‌المللی همچون بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول منجر به تقویت تأثیر غرب شد. همچنین گسترش روابط اقتصادی و سیاسی با کشورهای غربی به‌ویژه در زمینه انرژی و صنایع سنگین، عامل مهمی در تسریع روند غرب‌گرایی بود.
- دهه ۲۰۱۰. در این دوره، قزاقستان به‌طور فعال در فرآیندهای جهانی وارد شد و اصلاحات عمده‌ای را انجام داد و ارتباطات خود با کشورهای غربی گسترش یافت. از جمله مهم‌ترین تحولات این دوره، تقویت نقش آموزش به زبان انگلیسی و تأثیر محصولات فرهنگ غربی نظیر فیلم، موسیقی، مد و کالاهای مصرفی بود. در همین دوره همچنین شاهد افزایش تعداد شرکت‌های خارجی در قزاقستان و گسترش پروژه‌های مشترک با شرکای غربی بودیم.
مقایسه با سایر کشورهای آسیای مرکزی
فرآیند غرب‌گرایی در آسیای مرکزی در هر کشور با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی متفاوت است.
قرقیزستان.
بر خلاف قزاقستان، قرقیزستان پس از ۱۹۹۱ میلادی تلاش‌های بیشتری برای پیوند با کشورهای غربی انجام داد، اما به دلیل ناپایداری سیاسی، مشکلات اقتصادی و ویژگی‌های فرهنگی، غرب‌گرایی در این کشور کندتر پیش رفت. با این حال، ارزش‌های غربی به‌طور تدریجی از طریق جنبش‌های جوانان، رسانه‌ها و ابتکارات آموزشی گسترش می‌یابد.
ازبکستان.
در چند دهه اخیر، به‌ویژه پس از سال ۲۰۱۶، ازبکستان به‌طور جدی‌تری اصلاحات اقتصادی را آغاز کرد و به کشورهای غربی رویکرد مثبتی داشته است. با این حال، ارزش‌های فرهنگی و دینی همچنان از تأثیر زیادی برخوردار هستند و این امر روند غرب‌گرایی را کندتر کرده است.
تاجیکستان و ترکمنستان.
در این کشورها، غرب‌گرایی به دلیل تأثیرات فرهنگی و مذهبی قوی‌تر و همچنین کنترل شدید دولت، کندتر از سایر کشورهای منطقه است. با این وجود، ایده‌ها و ارزش‌های غربی از طریق مبادلات آموزشی و فرهنگی به‌طور محدود گسترش می‌یابد.
تجلیات غرب‌گرایی در قزاقستان
- فرهنگ جوانان. جوانان قزاقستان به‌طور فعال ارزش‌های غربی را از طریق مد، موسیقی، فیلم و شیوه زندگی می‌پذیرند. بسیاری از آنها تمایل دارند به استقلال برسند، به کشورهای غربی سفر کنند، در دانشگاه‌های غربی تحصیل کنند و برندهای غربی را ترویج دهند.
- آموزش. در سال‌های اخیر، تعداد دانشجویانی که در کشورهای غربی تحصیل می‌کنند افزایش یافته است، همچنین استانداردهای آموزشی غربی به‌طور فعال در دانشگاه‌های قزاقستان پیاده‌سازی شده است. برنامه‌های آموزشی مبتنی بر زبان انگلیسی در رشته‌هایی مانند مدیریت، بازاریابی، اقتصاد و حقوق گسترش یافته است.
- اقتصاد و کسب‌وکار. پذیرش اقتصاد بازار، جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی، مشارکت در مجامع اقتصادی بین‌المللی و پذیرش مدل‌های تجاری غربی نیز از جلوه‌های مهم غرب‌گرایی در قزاقستان است.
- رسانه‌ها و محصولات فرهنگی. تلویزیون، موسیقی و سینما به کانال‌های مهم برای گسترش غرب‌گرایی تبدیل شده‌اند. محبوبیت فیلم‌ها، سریال‌ها، خوانندگان و برنامه‌های تلویزیونی غربی در میان مردم قزاقستان، به‌ویژه جوانان، روز به روز بیشتر می‌شود.
پیش‌بینی‌ها برای آینده
پیش‌بینی‌ها در خصوص غرب‌گرایی در قزاقستان به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
یکپارچگی اقتصادی. قزاقستان احتمالاً به گسترش یکپارچگی خود با اقتصاد جهانی ادامه خواهد داد که این امر باعث تقویت تأثیر غرب خواهد شد. این موضوع به‌ویژه در زمینه فناوری‌ها، نوآوری‌ها و شیوه‌های کسب‌وکار قابل مشاهده خواهد بود.
جوانان و آموزش. جوانانی که در کشورهای غربی تحصیل کرده‌اند و محصولات فرهنگی غربی را مصرف می‌کنند، نقش مهمی در گسترش ارزش‌های غربی ایفا خواهند کرد. یکپارچگی استانداردهای آموزشی بین‌المللی و توسعه آموزش به زبان انگلیسی باعث تقویت ارزش‌های غربی خواهد شد.
چالش‌های سیاسی و فرهنگی. باوجود روند رو به رشد غرب‌گرایی، ارزش‌های سنتی و اسلامی در قزاقستان همچنان تأثیرگذار خواهند بود و این امر ممکن است باعث کند شدن فرآیند غرب‌گرایی در برخی حوزه‌ها شود. حفظ تعادل میان ارزش‌های غربی و سنت‌های ملی همچنان چالش سیاسی و فرهنگی مهمی خواهد بود.
نکته:
به نظر می رسد مظاهرغرب‌گرایی در قزاقستان ادامه خواهد یافت، اما این فرآیند ماهیتی غیر یکنواخت خواهد داشت و بسته به شرایط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور، با سرعت‌های متفاوت در حوزه‌های مختلف گسترش خواهد یافت. لازم است بخشهای دینی و مذهبی این کشور (مفتیات) با توجه به حدود جمعیت 70 درصدی مسلمان این کشور برنامه های مختلف برای مردم و به ویژه نسل جوان فراهم آورند. تا نسل جوان بتوانند جذابیتهای عرصه دینی را بیشتر حس نمایند تا از این طریق بتوانند با غرب گرایی مقابله بیشتری نمایند.
آستانه قزاقستان
منبع:
https://www.forbes.ru/story/451961-kak-kazahstan-teraet-balans-mezdu-rossiej-i-zapadom
نظر شما