صلح، وحدت، ثبات و پیشبینیپذیری بدون شک سنگبنای شهرت و شخصیت خوب یک کشور است. این ویژگیها هرگز نباید فدای مصلحت و معامله شوند. تصویر کشور ما، زیمبابوه، در دو دهه اخیر در بسترهای مختلف رسانهای مورد حمله و آسیب قرار گرفته است. اما در زمانهای اخیر، برای بازسازی تصویری که همه ما از زیمبابوه میخواهیم، باید دست در دست هم دهیم. این مسئولیت شامل پرورش صلح و وحدت، همچنین ایجاد اعتماد و قابلیت پیشبینی در کشور است. نقش رسانهها در این فرآیند، بهویژه در ساختن نام و شخصیت خوب زیمبابوه، اساسی و محوری بوده است.
در عصر جهانیشدن و پیشرفت سریع فناوری، رسانهها به یکی از تأثیرگذارترین نیروها در شکلدهی برداشتها، تصویر و شهرت ملتها در مقیاس جهانی تبدیل شدهاند. برای زیمبابوه، رسانههای جریان اصلی، رسانههای مستقل و رسانههای اجتماعی، نه تنها به عنوان ابزار قدرتمندی برای ساخت و ارتقای وجهه کشور، بلکه همچنین در جذب کسبوکار و سرمایهگذاری و تقویت حس اتحاد و پیوند میان زیمبابوهیها، صرفنظر از موقعیت جغرافیاییشان، عمل کردهاند. مهم است که بدانیم رسانهها فقط ابزاری برای ارتباط نیستند. آنها عامل حیاتی در شکلدهی تصویر یک کشور، خواه مثبت یا منفی، جذب کسبوکار و سرمایهگذاری، و تأثیرگذاری بر چشمانداز سیاسی هستند. اثرات رسانهها میتواند برای ملت مفید یا مضر باشد، بنابراین باید نسبت به آنچه میگوییم و انجام میدهیم، بسیار محتاط باشیم.
در زیمبابوه، رسانههای جریان اصلی شامل رادیو، تلویزیون و رسانههای چاپی، برای مدت طولانی سنگبنای شکلدهی به افکار عمومی و ادراک اجتماعی بودهاند. این رسانهها تأثیر قدرتمندی بر غرور و آگاهی ملی دارند، زیرا قادرند به مخاطبان گستردهای، چه در داخل و چه در خارج از کشور، دست یابند. رسانههای سنتی اغلب منبع اصلی اخبار برای بسیاری از شهروندان هستند و از اینرو نقش مهمی در شکلگیری افکار عمومی، ترویج غرور ملی و تقویت وحدت در کشور ایفا میکنند. با توجه به پویایی سیاسی که در کشور ما به طور مداوم رخ میدهد و قطبی شدن چشماندازهای سیاسی، رسانههای جریان اصلی مسئولیت دارند که داستانهایی از انعطافپذیری، نوآوری، پیشرفت و تقویت حس هویت جمعی و امید را برجسته کنند. رسانههای جریان اصلی نباید از روایت صحیح و قوی داستان زیمبابوه آنطور که هست، دوری کنند. اگر این داستان بیان نشود، حتماً کسی آن را به شکلی دیگر بیان خواهد کرد و احتمالاً این روایت به ضرر آبرو و شخصیت ملت ما خواهد بود.
وجهه و شهرت زیمبابوه در سطح جهانی بسیار مهم است. از این رو، رسانههای جریان اصلی باید بسترهایی را برای تقویت صدای زیمبابوه فراهم کنند. برنامههای تلویزیونی، گزارشهای خبری و مستندهایی که بر فرهنگ، گردشگری و فرصتهای تجاری زیمبابوه تمرکز دارند، باید به دست گردشگران و سرمایهگذاران بینالمللی برسد. این امر میتواند از طریق همکاری با رسانههای جهانی و پلتفرمهای معتبر بینالمللی محقق شود. علاوه بر این، رسانههای جریان اصلی به عنوان ابزاری ضروری برای ارتباط با دیاسپورا عمل میکنند. زیمبابوهیهای خارج از کشور به طور مکرر به برنامههای خبری ملی گوش میدهند، به ایستگاههای رادیویی متصل میشوند و روزنامهها را میخوانند تا از وضعیت کشور خود آگاه شوند. رسانههای جریان اصلی باید از این علاقه بهرهبرداری کنند و اطمینان حاصل کنند که مردم زیمبابوه در سراسر جهان از منابع اطلاعاتی نادرست و تحریفشده مصون بمانند.
این ارتباط نه تنها به مهاجران کمک میکند تا با خانواده و دوستان خود در ارتباط باشند، بلکه به آنها امکان میدهد در گفتگوهای ملی، تحولات سیاسی، سیاستهای اقتصادی و تغییرات اجتماعی در زیمبابوه مشارکت فعال داشته باشند. بنابراین، اعتبار و شفافیت رسانههای جریان اصلی نباید مورد تردید قرار گیرد. زمانی که رسانههای اصلی منسجم، قابل اعتماد و معتبر باشند، منافع زیادی به کشور میرسد. با دنبال کردن اخبار محلی و درگیر شدن با برنامههای فرهنگی، دیاسپورا میتواند به حمایت از توسعه کشور خود، کمک به تلاشهای جمعآوری کمکهای مالی یا سرمایهگذاری در بخشهای کلیدی اقتصاد ادامه دهد. افزایش جریان حوالهها نشاندهنده پتانسیلی است که در دیاسپورای کشور وجود دارد.
بدون شک رسانههای مستقل در هر دموکراسی حیاتی هستند و چشمانداز رسانهای زیمبابوه نیز از این قاعده مستثنی نیست. رسانههای مستقل - از روزنامهها، ایستگاههای رادیویی و پلتفرمهای آنلاین - اغلب با ارائه دیدگاههای جایگزین و تحلیلهای عمیقتر در مورد مسائل ملی، تعادل لازم را برقرار میکنند. در نتیجه، آنها بینشهایی از پیچیدگیهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی زیمبابوه به شهروندان و جامعه بینالمللی ارائه میدهند. این خانههای رسانهای اغلب برای برجسته کردن چالشها و موفقیتهای زیمبابوه ضروری تلقی میشوند و به جهان درک متوازن و دقیقی از این کشور میدهند. این صدای انتقادی برای پاسخگویی و شفافیت در ساختن تصویر و شخصیت کشور حیاتی است، زیرا سرمایهگذاران میخواهند مطمئن شوند که محیط سیاسی و تجاری پایدار است و رهبری کشور آمادگی بررسی مسائل را دارد.
در عرصه سیاست زیمبابوه، رسانههای مستقل با ایجاد بستری برای صداهای جایگزین و انتقاد از دولت، چشمانداز سیاسی را شکل میدهند. در غیاب رسانههای اصلی که نخستین روایت را ارائه میدهند، رسانههای مستقل به مردم این امکان را میدهند که از رهبری، سیاستها و مسیر پیشروی کشور آگاه شوند. برای جامعه بینالمللی و دیاسپورا، رسانههای مستقل به تقویت یک سیستم سیاسی پاسخگوتر و شفافتر کمک میکنند، که برای ایجاد اعتماد در ساختارهای حکومتی ضروری است و همچنین به عنوان فشارسنج برای بلوغ دموکراتیک و ثبات سیاسی در زیمبابوه عمل میکنند.
در حالی که حضور رسانههای مستقل به حفظ گفتمان ملی پرجنب و جوش کمک میکند، همیشه نیاز به قدردانی و درک اهمیت نام و چهره نیک از ملت ما وجود خواهد داشت. همه میدانیم که ساختن یک نام، شهرت و شخصیت خوب کار آسانی نیست و بازسازی آن در صورت از دست دادن بسیار دشوار خواهد بود. ظهور رسانههای اجتماعی تغییر بزرگی در ارتباطات جهانی به وجود آورده است. پلتفرمهایی مانند X (که قبلاً توییتر بود)، فیسبوک، اینستاگرام، لینکدین و یوتیوب ابزارهای ارزشمندی هستند که با شکل دادن به درک عمومی، ایجاد ارتباطات و تقویت گفتگو، فضای رسانهای را متحول کردهاند.
این تغییرات باعث شدهاند که رسانههای اجتماعی نقش بسیار مؤثری در تغییر نحوه ارتباطات و شکلدهی به افکار عمومی ایفا کنند. رسانههای اجتماعی به زیمبابوهایها، بدون توجه به موقعیت جغرافیاییشان، این امکان را میدهند که در مکالمات پیرامون کشورشان شرکت کنند و بر آن تأثیر بگذارند. با ارائه بهروزرسانیهای بیدرنگ، رسانههای اجتماعی به اخبار فوری و به اشتراکگذاری سریع تحولات کمک میکنند و این امکان را فراهم میآورند که به سرعت به روایت جهانی در حال تغییر درباره زیمبابوه پاسخ داده شود.
یکی از مهمترین تأثیرات رسانههای اجتماعی، توانایی آن در دستیابی مستقیم به مخاطبان بینالمللی است، بدون فیلتر رسانههای سنتی. این امر به زیمبابوهایهای دیاسپورا اجازه میدهد تا نقش فعالی در ساختن تصویر کشور ایفا کنند و داستانهای مثبتی از زندگی در زیمبابوه، روحیه کارآفرینی و پتانسیل آن برای رشد اقتصادی به اشتراک بگذارند. از طریق کمپینهای ویروسی و پستهای مشترک، زیمبابوهایهای خارج از کشور توانستهاند کلیشهها را به چالش بکشند و دیدگاه متفاوتی از کشور ارائه دهند، تا در پی بازسازی اعتماد و اطمینان در بین مخاطبان بینالمللی باشند.
با این حال، رسانههای اجتماعی گاهی به عنوان ابزاری برای اطلاعرسانی نادرست به دیاسپورای زیمبابوه نیز استفاده شدهاند. کمپینهای ویروسی و پستهای گمراهکننده برای هدف قرار دادن زیمبابوهیهایی که در خارج از کشور زندگی میکنند، درباره رویدادهای داخلی کشور به کار رفتهاند. پلتفرمهایی مانند X و دیگر رسانهها برای جلب نظر مردم علیه برند زیمبابوه استفاده شدهاند. این چالشهایی است که رسانههای جریان اصلی باید با ارتباط مستمر با همه و استفاده از پلتفرمهای مشابه برای مقابله با آن، حل کنند تا اطمینان حاصل شود که شهروندان کشور در خارج از کشور همچنان به طور فعال در پیشرفت کشور مشارکت دارند.
در حالی که هر نوع رسانه - رسانههای جریان اصلی، رسانههای مستقل و رسانههای اجتماعی - عملکرد خاص خود را دارد، تلاشهای ترکیبی آنها میتواند تصویری قوی و یکپارچه از زیمبابوه ایجاد کند. برای ارتقای غرور ملی و تقویت حس هدف جمعی، نیاز به همکاری نزدیک بین دولت، رسانهها و کسبوکارها وجود دارد. کمپینهای رسانهای باید مخاطبان محلی و بینالمللی را هدف قرار دهند و بر اعتمادسازی و خوشبینی نسبت به آینده کشور تمرکز کنند. در زیمبابوه، پویاییهای سیاسی میتواند پیچیده و گاه بحثبرانگیز باشد. بنابراین، رسانهها نقشی محوری در شکلدهی گفتمان سیاسی و چشمانداز کشور دارند و تأثیر زیادی بر افکار عمومی، بسیج حمایت از اهداف سیاسی و پاسخگویی دولت ایفا میکنند. پلتفرمهای رسانههای اجتماعی، بهویژه X Spaces، به کانونی برای بحثهای سیاسی تبدیل شدهاند و شهروندان و مفسران سیاسی از این کانالها برای تبادل نظر درباره مسائل حکومتی و حمایت از اصلاحات سیاسی استفاده میکنند.
نقش رسانههای اصلی، رسانههای مستقل و رسانههای اجتماعی در شکلدهی تصویر زیمبابوه، جذب سرمایهگذاری، تأثیرگذاری بر گفتمان سیاسی و حفظ ارتباط با کسانی که در داخل کشور و دیاسپورا هستند، غیرقابل انکار است. به همان اندازه، انکارناپذیر است که وحدت، صلح، وجهه و اعتبار کشور باید برای آیندگان پرورش و حفظ شود. این اشکال مختلف رسانهها باید بهعنوان رگ حیات گفتمان عمومی عمل کنند و زیمبابوه را به جهان و مردم آن را به یکدیگر متصل نمایند. در حرکت به جلو، زیمبابوه باید به استقبال رسانهها بهعنوان ابزاری برای شفافیت، توسعه ملی و مشارکت بینالمللی ادامه دهد. همه ما مدیون نسل حاضر و آینده هستیم که از قدرت رسانهها برای بازگشایی مثبت پتانسیل کامل زیمبابوه و القای اعتماد به نفس در داخل و خارج از کشور استفاده کنیم.
نظر شما