محمد شاه واصف باختری؛ شاعر، نویسنده، مترجم، منتقد و پژوهشگر مشهور حوزه زبان و ادبیات فارسی، در 24 اسفند سال 1321 در محله گذر دربار شهر مزارشریف ولایت بلخ زاده شد. دوره ابتدای را در مدرسه باختر مزارشریف به پایان رساند، کلاس دهم و یازدهم را در مدرسه حبیبیه خواند و در سال 1341 از مدرسه باختر شهر مزارشریف فارغ التحصیل شد.
واصف باختری در سال 1345 از رشته زبان و ادبیات دانشگاه کابل مدرک کارشناسی گرفت و در همان سال در دپارتمان فارسی ریاست تألیف و ترجمه وزارت معارف؛ کار را آغاز کرد.
در سال 1353 برای تحصیلات عالی به آمریکا رفت و در سال 1355 پس از به دست‌آوردن مدرک کارشناسی ارشد در رشته آموزش و تربیت از دانشگاه کلمبیا، به افغانستان برگشت و دوباره در ریاست تألیف و ترجمه تا سال 1357 به کار خود ادامه داد.
واصف باختری در شهریور 1357 زندانی شد و در دی ماه سال 1358 از زندان رها شد و دوباره تا سال 1361 به عنوان ویراستار در ریاست تألیف و ترجمه وزارت معارف به کارش ادامه داد. از سال 1361 تا سال 1374 در اتحادیه نویسندگان افغانستان در سمت‌های سردبیر بخش شعر، مدیر مسئول مجله ژوندون و منشی دارالانشای اتحادیه نویسندگان افغانستان کار کرد. او همچنین در طول این سال‌ها در آموزشگاه اتحادیه نویسندگان افغانستان تدریس می‌کرد.
واصف باختری سال‌ها عضو گروه دبیران بنیاد فرهنگ افغانستان، عضو گروه رهبری کانون حکیم ناصر خسرو، عضو شورای مرکزی انجمن فرهنگی خوشحال‌خان و عضو هیئت رییسه اتحادیه ژورنالیستهای افغانستان بوده است.
هفت عرس مولانا جلال‌الدین محمد و شش اجلاس عمومی کانون حکیم ناصر خسرو به ریاست او برگزار شده است و بیشتر مدارک اساسی، پیام‌ها و آئین‌نامه‌های انجمن نویسندگان افغانستان را او نوشته و آئین‌نامه بسیاری از کانون‌های فرهنگی به وسیله او نگارش یافته‌اند.
از واصف باختری بیشتر از بیست عنوان کتاب در زمینه‌های سرایش و ترجمه شعر در اوزان کلاسیک، نیمایی و آزاد و مقالات فلسفی، پژوهش‌های ادبی و فلسفی، ترجمه شعر، ترجمه مقالات فلسفی و ادبی و صدها مقاله چاپ شده است.
واصف باختری به زبان‌های انگلیسی و عربی تسلط داشت. مقاله‌ها و شعرهای فراوانی را از انگلیسی به فارسی ترجمه کرده و شماری از شعرها و داستان‌های فارسی را به انگلیسی ترجمه کرده است. تعدادی از شعرهای او به زبان‌های انگلیسی، روسی، چکی و آلمانی نیز برگردان شده‌اند.
از واصف باختری تا اکنون هفت دفتر شعر و یک گزینه از میان این هفت دفتر، و کتابی در زمینه عرفان و شعر فارسی به نام نردبان آسمان چاپ و انتشار یافته‌است که چیزی شبیه کتاب عبدالحسین زرین‌کوب به نام پله پله تا ملاقات خدا است.
- و آفتاب نمی‌میرد
- از میعاد تا هرگز
- از این آیینه بشکسته تاریخ
- تا شهر پنج ضلعی آزادی
- دیباچه یی در فرجام
- در استوای فصل شکستن
- مویه‌های اسفندیار گمشده
- دروازه‌های بسته تقویم
آثار پژوهشی و ادبی دیگر واصف باختری از این قرارند:
- سرود و سخن در ترازو
- گزارش عقل سرخ، پژوهشی
- درنگ‌ها و پیرنگها، پژوهشی
- بازگشت به الفبا، پژوهشی
- اسطوره یی بزرگ شهادت، ترجمه یی شعر
واصف باختری از سال 1375 تا سال 1380 در پاکستان و از سال 1380 تا سال 1402 در ایالت کلیفورنیای آمریکا زندگی می‌کرد و به تاریخ بیست و نهم تیر سال 1402 چشم از جهان فرو بست و به دیار جاودانگان شتافت.
سال‌شمار زندگی واصف باختری:
24 حوت 1321: تولد، مزارشریف
1332 : سرایش نخستین غزل‌ها: روزنامه بیدار، مزارشریف
1329 – 1338 : مدرسه باختر مزار شریف
1339 – 1340 : مدرسه حبیبیه، کابل
1341 : سند فارغ التحصیلی از مدرسه باختر، مزارشریف
1345: گواهینامه لیسانس از دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل
1341 – 1346: ویراستار کتاب‌های درسی در ریاست تألیف و ترجمه وزارت تعلیم و تربیه
1354: گواهینامه کارشناسی از بخش آموزش و پرورش، دانشگاه کولمبیا، نیویورک، امریکا
1354 – 1357 : ویراستار کتاب‌های درسی در ریاست تألیف و ترجمه وزارت تعلیم و تربیت
میزان 1357 – جدی 1358: زندان پلچرخی
1358 – 1362 : ویراستار کتاب‌های درسی در ریاست تألیف و ترجمه وزارت تعلیم و تربیت
1359 – 1366 : عضو هیئت رئیسه اتحادیه ژورنالیست های افغانستان
1359 – 1368 : تدریس در آموزشگاه ادبی انجمن نویسندگان افغانستان
1361 – 1369 : منشی دارالانشای انجمن نویسندگان افغانستان
1362 – 1363 : مدیر مسئول مجله ژوندون، از انتشارات اتحادیه نویسندگان افغانستان
1364 – 1375 دبیر بخش شعر انجمن نویسنده‌گان افغانستان
1365 – 1375 : رئیس و بنیانگذار کانون دوستداران مولانا
1375 – 1380 : پناهنده؛ پیشاور و اسلام‌آباد، پاکستان
1377 – 1379 : مسئول بخش تحقیق و ترجمه در مرکز تعاون افغانستان
1380 – 1402 : پناهنده، کلیفورنیا، آمریکا
منبع: بنیاد واصف باختری
لینک:
https://www.wasefbakhtari.com/about-us
نظر شما