گزارش ها و  بررسی های موجود  از توجه و تمرکز جوانان و داوطلبان قرقیزستان به مقوله کتابخوانی در یکی دو سال گذشته حکایت دارد. در اوایل سال ۲۰۲۰ میلادی  پروژه اجتماعی "یک نفر یک کتاب"  در قرقیزستان راه اندازی گردید و کتابخانه های مناطق کشور پس از زمان شوروی فعالیت خود را دوباره آغاز کردند. در حال حاضر در چارچوب پروژه "یک نفر یک کتاب" در سراسر کشور ۱۴۴ کتابخانه با تعداد بیش از ۱۰۰ هزار کتاب تاسیس شده است. برای راه اندازی این پروژه به همت داوطلبان بیش از  ۲۷ میلیون صوم جمع آوری شده است.

گام اول و فاز اجرایی این پروژه  در استان نارین آغاز شده است.  هدف از این پروژه تبلیغ کتابخوانی، بهبود پتانسیل معنوی و فکری مردم و همچنین رفع مشکلات مربوط به کمبود کتاب و تبدیل قرقیزستان به یک کشور کتابخوان عنوان شده است.

به عنوان مثال در اوایل سال ۲۰۲۰ میلادی علیرغم  برقراری حالت  قرنطینه در منطقه لیلیک[۱] استان بادکند ۵۰ کتابخانه تاسیس شده و بیش از ۳۵ هزار کتاب توسط جوانان جمع آوری شده است.

ذیلا  نام  و مشخصات محبوب ترین و پرطرفدارترین کتاب هایی -  ۱۰ کتاب- که در میان خوانندگان قرقیز زبان بیشتر مورد استقبال قرار گرفته و خوانده می شود و مورد تقاضا هستند؛ ارائه می شود:

۱. کتاب های زندگی نامه پیامبر اکرم

مطالعه کتاب ها و آثار مربوط به  زندگی پیامبر اکرم (ص) و اصحاب و پیروان ایشان  یکی از نزدیک ترین راه های رسیدن به شناخت و آگاهی از بینش و خلق و خوی آنهاست. با آگاهی یافتن از زندگی آنان می توان به خوبی حق را از باطل شناخت و آنها را در زندگی نمونه خود قرار داد. قطعا در مورد زندگانی پیامبر اکرم (ص) که آخرین نبی و فرستاده خداوند است مطالب زیادی نوشته شده است که نمایانگر نحوه زندگی و ویژگی های اخلاقی پیامبر است. بنابراین در میان خوانندگان قرقیز زبان از همه بیشتر کتاب های زندگی نامه پیامبر اکرم (ص) محبوب تر است و قرآن کریم و احادیث پیامبر اکرم نیز شامل این رتبه و جایگاه می باشند.

۲. کتاب "شمشیر شکسته" نوشته تولوگون قاسم بیک اف

این رمان در تاریخ ملی مردم قرقیز یک دوران خاصی است. در این رمان وضعیت اجتماعی و سیاسی قرقیزها در حکومت خوقاند بیان می شود. از زمان چاپ این کتاب به عنوان پرفروشترین کتاب قرقیزستان به شمار می رود.

۳.  مرکومدار اونو[۲] : کوچکون ساکتانوف[۳]

این اثر به بیان زندگینامه و شرح حال غبار آیتیف معروف ترین نقاش قرقیز و نیز سرنوشت و زندگی نخبگان قرقیز از جمله شاعران و نویسندگان می پردازد .

۴. کیمیاگر: پائولو کوئلیو

این اثر که توسط پائولو کوئلیو نویسنده مشهور برزیلی به نگارش در امده ؛ از رمان های بسیار پرفروش دهه پایانی قرن بیستم  است. کیمیاگر به بیش از ۵۲ زبان از جمله  زبان قرقیزی در سال ۲۰۱۷ میلادی ترجمه شده و در بیش از ۱۵۰ کشور دنیا چاپ و منتشر شده است. رمان  کیمیاگر در باره چوپانی اسپانیایی به نام سانتیاگو است که در رویای خود محل گنجی مدفون را در حوالی اهرام مصر مشاهده می کند و به قصد تحقق بخشیدن به این رویای صادقه که آن را افسانه شخصی خود می خواند، موطنش اندلس راترک  می کند و رهسپار صحرای آفریقا می شود.

۵. صبح جادویی:  هال الراد[۴]

 صبح جادویی اثر هال الرود نویسنده آمریکایی یکی از بهترین کتاب ها در حوزه رشد فردی و موفقیت از دیدگاه  خوانندگان قرقیزها محسوب می شود.خواندن این کتاب برای تمام افراد مناسب بوده و  یکی از کتاب هایی است که می تواند تاثیر بسیار خوبی بر روی زندگی هر فرد بگذارد. بسیاری از ما هر روز بعد از بیدار شدن از خواب زندگی یکنواخت و یکسانی را تجربه می کنیم اما با خواندن این کتاب زندگی شما متحول خواهد شد و بر روی تمامی جنبه های زندگی شما تاثیر خواهد گذاشت.

۶. سامورایی بدون شمشیر : کیتامی مسائو

یتامی ماسائو نویسنده مشهور ژاپن اثر شگفت انگیزی نوشته است که باید به یک کتاب مرجع برای رهبران همه رده ها تبدیل شود. کتاب "سامورایی بدون شمشیر" غوطه وری در حکمت و فلسفه ژاپنی است، توصیه های موضوعی در مورد توسعه مهارت های رهبری مبتنی بر زندگی یک شخصیت افسانه ای- حاکم ژاپنی قرن شانزدهم تویوتومی هیدئوشی. نام او برای تمام دانشجویان ژاپنی شناخته شده است. این مرد از یک دهقان فقیر به یک دولتمرد بزرگ تبدیل شد. این اثر قوانین اساسی زندگی تویوتومی را آشکار می کند که به او اجازه می دهد به موفقیت سرگیجه آور دست یابد. خواندن این اثر برای هر کسی که می خواهد زندگی خود را به شدت تغییر دهد و  در تمام زمینه ها موفقیت کسب نماید، ضروری است. سامورایی بدون شمشیر به بخش های مختلفی تقسیم شده است که هر بخش شامل توصیه های مهم و اقدامات گام به گام برای رسیدن به یک هدف خاص است.

۷.کودکی که آدم می شود[۵] :  هاکان متان[۶] 

کتابAdam Olacak Cocuk  از زبان ترکی به زبان قرقیزی ترجمه و در انتشارات "جامگیر[۷] " منتشر شده است. در حال حاضر یکی از مهمترین وظیفه والدین تربیت کودک و آموزش شایسته می باشد. در این کتاب در تربیت کودک؛  وظایف و جایگاه معلم، والدین و همچنین خود کودک بیان می شود. این اثر از هفت فصل تشکیل شده و فصل اول با سوال "در این کودک یک انسان شایسته بزرگ خواهد شد؟" شروع شده و فصل هفتم با جمله "در این کودک یک انسان شایسته بزرگ می شود" به پایان می رسد. این اثر هم برای والدین و هم برای معلمان و اساتید مدارس و هم علاقمندان کتاب مناسب است.  اثر توسط هاکان متان روانشناس ترک نوشته شده و شامل ۲۰۷ صفحه می باشد.

۸. چرا باید کتاب بخوانیم؟ مامبت اسن ابرایف[۸]

در این کتاب ارزش های مهم کتاب و ویژگی های کتابخوانی بیان شده است.

۹. اسرار معجزات ژاپن: نورجیگیت قادربیک اف

در این اثر رمز و رازهای کشور ژاپن و چگونگی رشد و تبدیل آن به یکی از پیشرفته ترین کشورهای جهان در مدت کوتاهی پس از شکست در جنگ جهانی دوم تببین شده است.

۱۰. ایکیگای: فرانسیس میرالس، هکتور گارسیا

اثر هکتور گارسیا و فرانسیس میرالس جنبه های مختلف زندگی را که می تواند در دستیابی به یک زندگی شاد و طولانی به ما کمک کند؛  لمس می کند. این مبتنی بر تکنیک ژاپنی کهن و با تجربه ای است به نام ایکیگای. هنگامی که معنای کلمه ایکیگای را می فهمید، کتاب سعی می کند تا هنر عمیق جوان ماندن در هنگام پیر شدن را توضیح دهد. در این کتاب به ۵ منطقه آبی در جهان اشاره شده که ساکنان این مکان ها بیشتر از حد متوسط زندگی خود عمر می کنند و راز طول عمر زیاد آنها را برملا می کند.

دو هفته نامه جامعه و فرهنگ قرقیزستان-نیمه دوم دی۹۹؛ شماره۴۶