کمبود بیش از هزار معلم در مدارس قرقیزستان وجود دارد. در آگهی‌های درج شده در سرویس لالافو نوشته شده که مدارس آماده استخدام حتی افراد بدون سابقه هستند. در همین حال، وزارت آموزش و علوم گزارش داد که امسال ۲۰۰ داوطلب از روسیه به مدارس پایتخت که فاقد معلم هستند، خواهند آمد.

ما الان درس فیزیک نداریم

در ابتدای سال تحصیلی جاری ده‌ها آگهی با محتوای زیر در پلتفرم تبلیغاتی لالافو منتشر شد: به معلمان ریاضی، شیمی، زبان قرقیزی، تاریخ و سایر دروس نیاز فوری است. سابقه کار: ۱-۲ سال. در بیشتر موارد، مدارس خصوصی به دنبال معلم هستند، اما موسسات آموزشی دولتی نیز وجود دارند.

به عنوان مثال، مجتمع آموزشی شماره ۷۰ بیشکک از تاریخ ۵ شهریور آگهی مبنی بر نیاز به معلمان تاریخ، تربیت بدنی، علوم کامپیوتر و جغرافیا را درج کرده است. این آگهی به طور مرتب به روز می‌شود و همچنان در لالافو موجود است.

خبرنگار Azattyk با شماره تلفن درج شده در زیر این آگهی تماس گرفت و پرسید که هنوز برای چه موضوعاتی معلم نیاز است؟ خانمی که خود را کارمند مدرسه معرفی کرد، گفت که چندی پیش معلم تاریخ استخدام کردند، اما تاکنون معلمی در رشته فیزیک و درس «انسان و جامعه» وجود ندارد و بچه‌ها در این رشته‌ها درس ندیده‌اند.

او گفت: «اگر می‌توانید درس‌هایی با موضوع «انسان و جامعه» تدریس کنید، می‌توانید با ما همکاری کنید. برای تدریس تاریخ می‌توانید ۱۰ ساعت وقت بگیرید، آنگاه به مدرسه می‌آیید و حداقل دو بار در هفته درس می‌دهید. می‌توانید این کار را با کار در مدرسه دیگری ترکیب کنید. دستمزد شما بستگی به تحصیلات و تجربه شما دارد، اگر بخواهید دروس تاریخ تدریس کنید، به طور متوسط ​​حدود شش هزار صوم (۵۵ یورو) دریافت خواهید کرد. الان ما درس فیزیک نداریم، چون معلمی نداریم».

این وضعیت در یکی از مدارس دولتی بیشکک وجود دارد. در مجموع، ۵۹ مدرسه در پایتخت وجود دارد که توسط دولت اداره می‌شود و در حال حاضر اکثر آنها فاقد معلم در علوم دقیقه هستند.

معلمان از روسیه خواهند آمد

مرادبیک قاسم‌علی‌یِف معاون وزیر آموزش و علوم ۲۱ شهریور به خبرگزاری «آزاتیق» گفت که مدارس بیشکک که عمدتاً روسی‌زبان هستند، در حال حاضر ۴۹۶ معلم کم دارند.

وی این کمبود نیرو در پایتخت را با بازنشستگی معلمان توضیح داد. اما در روستاها وضعیت برعکس است و برای هر فن و درس ۳ تا ۴ معلم وجود دارد. وی با بیان اینکه برای حل این مشکل ۳۰۰ معلم دوره‌های بازآموزی دو ساله را در باشقیرستان روسیه می‌گذرانند، افزود: «در مدارس روسی‌زبان معلم کم داریم، به خصوص در علوم دقیق. معلم فیزیک، ریاضیات و زیست‌شناسی نیاز داریم. این موضوع فقط در شهرهای بیشکک و اوش حاد است. در روستاها کسانی که می‌خواهند معلمی کنند صف می‌ایستند. به طور کلی، اکنون با دانشگاه ملی باشقیرستان در مورد آموزش معلمان روسی‌زبان به توافق رسیده‌ایم. آنجا معلمان ما در دوره‌های آموزشی دو ساله شرکت می‌کنند و مدرک می‌گیرند. همچنین امسال ۲۰۰ داوطلب از روسیه به اینجا می‌آیند و حمایت می‌کنند. آنها به مدارسی که معلم کم دارند، خواهند رفت. موسسات آموزش عالی در قرقیزستان نیز برای تربیت معلمان روسی‌زبان دانشجو می‌پذیرند. این به حل مسائل مشابه در سال‌های آینده کمک می‌کند. فکر می‌کنیم به تدریج این مشکل را حل خواهیم کرد. در حال حاضر ۳۰۰ نفر از معلمان ما در باشقیرستان مشغول به تحصیل هستند و تا دو سال دیگر معلمان واجد شرایط خواهند شد. با کمک آنها، پست‌های خالی را پر خواهیم کرد.

این معاون وزیر مشخص نکرد که معلمان داوطلب از روسیه چه زمانی و برای چه مدت می‌آیند، چه کسی آنها را تامین مالی می‌کند و تخصص آنها چیست. او فقط گفت که آنها داوطلبانی هستند که در مدارس بیشکک کار خواهند کرد.

باقیت عبدالله‌یِف کارشناس آموزش با ذکر اینکه این طرح وزارتخانه مشکل را به طور کامل حل نمی‌کند، گفت: «آوردن داوطلبان برای پر کردن جای خالی معلمان یک راه حل کوتاه‌مدت است. آنها فقط برای یک دو سال می‌آیند، بعدش چه می‌شود؟ و اگر معلمان زود-زود عوض شوند، چه خواهد شد؟»

داستان بِکِشِف نماینده مجلس کشور از ابتکار این وزارتخانه حمایت کرد، اما یادآور شد که فقط معلمان علوم دقیق یا زبان‌ها را می‌توان از خارج جذب کرد، اما نباید اجازه داد دروسی مانند تاریخ را تدریس کنند.

در سال ۲۰۲۲، ۱۷ معلم در چارچوب پروژه «معلم روسی در خارج از کشور» در مدارس قرقیزستان کار کردند و در سال ۲۰۲۳، وزارت آموزش روسیه ۱۵۰ معلم را به مدارس قرقیزستان اعزام کرد. با این حال، هیچ اطلاعاتی در مورد دروسی که تدریس می‌کردند یا مدت زمان عمل آنها ارائه نشد.

خدمات مدارس دولتی

در ماه اوت سال جاری، ۲۰ معلم از مدرسه شماره ۲۶ بیشکک استعفا دادند که سوالات زیادی را برانگیخت. در ۳۰ اوت، دوگدورکول کِندیربایِوا، وزیر آموزش و علوم قرقیزستان در مصاحبه با خبرگزاری Azattyk استفعای معلمان این مدارس را با این واقعیت توضیح داد که برخی از مدارس در بیشکک وضعیت گیمنازیوم را از دست داده‌اند.

وی گفت: «از یک سو، لغو وضعیت گیمنازیوم کار درستی بود. به عنوان مثال، حدود ۳۸۰ مدرسه با وضعیت گیمنازیوم و لیسیوم وجود دارد، اما پس از دریافت این وضعیت، سطح تحصیلات در آن تغییری نکرد. برای اولین بار سنجش شایستگی معلمان در دروس آنها را اجرا می‌کنیم، به ویژه در علوم دقیق. با توجه به نتایج این سنجش و با افزایش سطح دانش کودکان حقوق معلمان نیز افزایش خواهد یافت. در عین حال اصل ارائه خدمات اضافی پولی در مدارس مطرح شده است. اکنون معلمان مدارس خصوصی در حال بازگشت به مدارس دولتی هستند. ما نباید از این روند هراس داشته باشیم. ما شرایطی را ایجاد می‌کنیم که همه چیز بر اساس مدرسه دولتی باشد».

وزیر آموزش در نشست خبری دسامبر ۲۰۲۳ با بیان راه‌های حل مشکل کمبود معلمین، از برنامه‌ریزی برای ایجاد سامانه شغل خبر داد. فرض بر این بود که دانشجویان سال ۴-۵ برای کار در مدرسه استخدام شوند. با این حال هنوز اطلاعاتی از نحوه اجرای این طرح در دست نیست.

اگرچه مرادبیک قاسم‌علی‌یف معاون وزیر گفت که در مدارس روستایی ۳-۴ معلم برای هر درس وجود دارد، کارشناسان می‌گویند که کمبود معلمین علوم دقیق در آنجا نیز وجود دارد. گفته می‌شود اکثر معلمان فیزیک و شیمی در سن بازنشستگی هستند و در برخی مدارس اصلاً این معلمان نیستند، بنابراین دروس در این موضوعات برگزار نمی‌شود.

معلم در مدرسه شهری

کِنِش‌بیک سیدنظروف کارشناس حوزه آموزش می‌گوید که این مشکل را که هر سال بدتر می‌شود، می‌توان به چند دلیل توضیح داد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۲ پس از افزایش ۸۰ درصدی حقوق معلمان در روستاها، تعداد افراد مایل به کار در مدارس افزایش یافت و به همین دلیل مشکل کمبود نیرو حل شد.

او گفت: «حقوقی که معلمان روستایی می‌گیرند، برای معلمان شهری مناسب نیست. این یک. مساله دوم کیفیت است. اگر معلم جوان با دانش خوب باشد، او را مدارس خصوصی استخدام می‌کنند. همچنین با توجه به اینکه ساعات کمی برای علوم دقیق اختصاص داده می‌شود، نگه داشتن چنین معلمی در مدرسه مشکل است. وزارت آموزش همه ساله بیشتر بودجه را به رشته‌های آموزشی اختصاص می‌دهد و ما می‌بینیم که خیلی‌ها شروع به انتخاب این حوزه کرده‌اند. اما این سوال پیش می‌آید که چند درصد از فارغ‌التحصیلان این رشته به مدرسه می‌آیند و در آن کار می‌کنند؟ اگرچه یک متخصص جوان به عنوان معلم شروع به کار می‌کند، اما او نیازهای زیادی دارد، از جمله مسکن و حقوق. تا زمانی که این مشکلات حل و فصل نشوند، آنها نمی‌توانند به عنوان معلم کار کنند. بنابراین، تهیه مکانیسم‌های انگیزشی ضروری است. برای اینکه یک معلم جوان به سطح یک متخصص واجد شرایط برسد لازم است مکانیزم «استاد - شاگرد» معرفی شود و برای جذب و حفظ متخصصان جوان، سیستم‌های پاداش و سایر سیستم‌های پشتیبانی ضروری است. در محاسبه حقوق معلمان باید از یکسان‌سازی فاصله بگیریم. حتی اگر او یک متخصص جوان است، اما خوب کار می‌کند و نتیجه می‌دهد، پس چرا از او حمایت نکنیم؟ راه دیگر ارتقای صلاحیت معلمان است. معلمی که به تازگی وارد این عرصه شده است، می‌تواند ظرف ۳ تا ۵ سال خود را ثابت کند، بنابراین باید در این مدت تا حد امکان از او حمایت شود».

در آوریل ۲۰۲۴، دانشگاه دولتی آرابایف قرقیزستان مطابق با استانداردهای دولتی چندین برنامه آموزشی تجربی را معرفی کرد که یکی از آنها تخصص مضاعف در هفت رشته آموزشی است. چنین معلمانی می‌توانند به عنوان مثال ریاضی و فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی، جغرافیا و زیست‌شناسی را به طور همزمان تدریس کنند و فیلولوژیست‌ها می‌توانند دروس انگلیسی و قرقیزی و یا قرقیزی و روسی را تدریس کنند. مزیت تخصص مضاعف افزایش رقابت‌پذیری در بازار کار است.

باید اعتبار معلم را افزایش و به او آزادی بیشتر داد

در قرقیزستان، متوسط ​​حقوق در ژانویه تا آوریل ۲۰۲۴، ۳۶ هزار صوم بوده است. در عین حال متوسط ​​حقوق یک معلم، اگر یک نرخ باشد، حدود ۱۷ هزار صوم است.

عبدالوهاب نوربایف نماینده سابق مجلس کشور حل مشکل دستمزد در حوزه آموزش را ضروری می‌داند و می‌گوید: «جوانی که به تازگی از مدرسه فارغ‌التحصیل شده و در حوزه ساختمانی کار می‌کند، به طور متوسط ​​۵۰ هزار صوم حقوق می‌گیرد. و یک معلم با ۲۰-۳۰ سال سابقه برای کمتر از ۲۰ هزار صوم کار می‌کند. ثانیاً استفاده از معلمان برای کارهای دیگر و تحمیل تکلیف کاغذی بر آنها اشتباه است. قانون جدید آموزش به معلمان آزادی تحصیلی می‌دهد، اما وزارت این را اجرا نمی‌کند. ادارات آموزش بخشی و شهری معلمان را تهدید و مجبور به جمع‌آوری پول می‌کنند و با مسائل دیگر آنها را آزار می‌دهند. ما نمی‌توانیم برای معلم شرایط مساعد ایجاد کنیم و به او فرصت نمی‌دهیم که مستقل کار کند. از سوی دیگر، در مدارس خصوصی معلمان می‌توانند خلاقانه کار و ظرفیت بالقوه خود را کاملاً بالفعل کنند و حقوق خوب است. تفتیش و اعتبارسنجی مداوم و ارائه قوانین جدید - همه اینها چیزی جز جمع‌آوری پول نیست. شهرداری بیشکک نیز تصمیم گرفت تا قدرت خود را بر معلمان نشان دهد و حکمی را صادر کرد که در تضاد با تصمیم دولت مبنی بر الزام دانش‌آموزان به حضور در مدارس در ساعت ۷.۳۰ بود. باید از بار معلمان کاسته شود. به معلم حجم کاری تحمیل می‌شود که ۳تا۵ برابر از کار دشوار او بیشتر است. علاوه بر این، همه والدین باید با فرزند خود کار کنند و چنین والدینی کم هستند. این عادت شده است که بلافاصله مسئولیت را به معلم واگذار کنیم».

قانون جدید آموزش سیستم کوپن را پیشنهاد می‌کند که کار مشترک مدارس خصوصی و دولتی پیش‌بینی شده است. از ماه سپتامبر امسال این سیستم باید به صورت آزمایشی در دو شهر کشور راه‌اندازی شود.

به گفته وزارت آموزش و علوم، حادترین کمبود معلمان در بیشکک مشاهده می‌شوند - ۴۹۶ جای خالی. در استان چوی - ۲۹۲، در استان باتکِن - ۱۳۷، در استان جلال‌آباد - ۱۱۰، در استان ایسیک‌کول - ۱۱۵، در استان نارین - ۱۷، در استان تالاس - ۷۱، در استان اوش - ۵۸، در شهر اوش - ۴۲.

در قرقیزستان ۲۳۹۷ مدرسه وجود دارد که در آن حدود ۸۲ هزار معلم کار می‌کنند و بیش از ۱ میلیون و ۴۸۰ هزار کودک آموزش می‌بینند. دو سوم معلمان در مناطق روستایی کار می‌کنند.

منبع:

https://rus.azattyk.org/a/۳۳۱۱۷۲۰۲.html