شعر فارسی
-
تاریخ شعر و ادب فارسی و چهرههای برجستهٔ آن
این مقاله در واقع روایت تلاشهای شاعران و نویسندگان فارسیزبان در دورههای گوناگون است که هنر و ادب را به اوج شکوفایی رساندند. همچنین از سیر عرفان و تصوف نیز سخن به میان خواهد آمد. منظور از شعر و ادب فارسی در اینجا، محدود به کشور یا منطقهای خاص نیست؛ هرجا که به زبان فارسی اثری آفریده شده،…
-
معرفی ادبیات داستانی پاکستان: داستان زندگی رابعه بلخی
این رمان زندگی غمانگیز و در عین حال الهامبخش «رابعه خضداری» را زنده میکند؛ شاعرهای کهن از خضدار بلوچستان که بیش از هزار سال پیش به فارسی و عربی شعر میسرود. او که در تاریخ در کنار «رابعه بلخی» شناخته میشود، بهعنوان یکی از نخستین زنان شاعر این منطقه یاد میشود ــ و متأسفانه از نخستین قربانیان…
-
شعر حافظ از منظر نیچه و اقبال
چه چیزی در شعر حافظ بود که نیچه آن را ستودنی یافت، آن هم شاعری از فرهنگی و سنتی دیگر؟ و در مقابل، چرا علامه اقبال حافظ را چنان سخت نقد کرد که در برابر واکنش شدید علما و نویسندگان بزرگ مسلمان ناچار شد این انتقاد را از آثار بعدی خود حذف کند؟
-
پلی میان فرهنگها: سهم علمی دکتر مقصود جعفری در شعر و ادبیات فارسی
مجموعه فارسی برجسته دکتر جعفری با عنوان "حلقه زنجیر" نشان از تسلط استادانه او بر قالبهای کلاسیک شعر فارسی دارد که با حساسیتهای مدرن درهمآمیختهاند. این کتاب که نخستینبار در سال ۱۹۸۹ و سپس در سال ۱۹۹۷ توسط مجلس فارسی اسلامآباد منتشر شد، گواهیست بر دلبستگی مادامالعمر او به زبان فارسی و…
-
اقبال و غالب: اتهامِ فارسیگرایی
شاعر اردو تنها با ۴۷ آوای زبانی کار میکند. از این میان، ۱۰ واکه (vowel) و ۳۷ همخوان (consonant) هستند. در میان این همخوانها، ۶ آوا از زبانهای عربی و فارسی وام گرفته شدهاند: /ف/، /ز/، /ژ/، /خ/، /غ/ و /ق/. از میان اینها، /ژ/ تقریباً کاربردی ندارد. بهجز /ق/ که یک آوای بسته (stop) است،…
-
اقبال و ذکر رسول ﷺ در زبان پهلوی (فارسی)
گنجینهی عظیم شعری او که به زبان فارسی است، بهدلیل کمتوجهی به زبان فارسی در پاکستان، از چشم خوانندگان دور مانده است. بیتردید زبان اردو تأثیرگذاری خاص خود را دارد، اما فارسی، زبانی که زبان اردو در دامان آن پرورش یافت و زبان محبوب اهل علم بود، اینگونه بیمحابا نادیده گرفته شود، هرگز شایسته…
-
جایگاه زنان در ادبیات افغانستان
وقتی به این موضوع فکر میکنیم که جایگاه زنان در ادبیات افغانستان کجاست؛ ناخودآگاه برای لحظهای سکوت میکنیم، چراکه زن در هیچ جای تاریخ، جایگاهی آنچنان که باید میداشت، ندارد و همچنان مظلوم باقیمانده است.
-
افول زبان فارسی در پاکستان
تا مدتها در مدارس، فارسی بهعنوان زبان اجباری از کلاس ششم تا هشتم تدریس میشد. این اقدام دو فایده مهم داشت: نخست، آشنایی دانشآموزان با زبان فارسی و دوم، نزدیکی قواعد دستور زبان فارسی با زبان اردو که یادگیری آن را آسانتر میکرد و موجب میشد دانشآموزان در هر دو زبان مهارت یابند. با حذف زبان…
-
نامهای عاشقانه به ایران
ایران اقبالی را شیفتهی خود کرده بود. پایاننامهی دکتری او با عنوان سیر فلسفه در ایران که در سال ۱۹۰۸ در دانشگاه مونیخ ارائه شد، بررسی جامعی از اندیشهی فلسفی ایرانی در طول قرون، از دوران زرتشتی تا دورهی اسلامی و اواخر قرن نوزدهم است. اقبال ایرانیان را به خاطر آداب و رسوم ظریف، ذهن فلسفی،…
-
تأثیر شعر فارسی سچل سرمست: شاعر حقیقت و وجد
تأثیر شعر فارسی "سچل سرمست" بر شعرای صوفی مشرب
شعرهای فارسی سچل سرمست بر شاعران صوفی بعدی در سند و دیگر مناطق تأثیر عمیقی گذاشت. تعالیم عرفانی او فراتر از مرزهای مذهبی و قومی رفت و در طول قرون، الهامبخش عارفان و جویندگان حقیقت شد.