کشوری با جمعیت میلیاردی در مسیر خشکسالی است. میلیون ها شهروندی که در چنای و بنگلور زندگی می کنند به خوبی از آن با خبرند و شهر قدیمی و باستانی دهلی نیز در شرف خشکسالی است. متاسفانه، چیزی که به عنوان بحران اخیر آب در هندوستان شاهد آن هستیم تنها یک هشدار است. وقت آن رسیده که منتقدانه پژوهش کنیم، که چه چیزی ما را به اینجا کشانده و چگونه می توانیم جلوی این فاجعه عمیق را بگیریم.
هندوستان از زمان استقلال خود کورکورانه دنباله روی ردپای دنیای غرب بوده است. ما مدل ها را همانگونه که بود کپی کردیم و از چگونگی اعمال نو آوری و پیشرفت در بافت هندوستان چشم پوشی کرده ایم. در قرن بیستم ، دنیای غرب با بهره مندی از منابع طبیعی خود اقتصادش را بنا نهاد و ما بدون بررسی تاثیر آن بر روی کشور و جمعیت در حال رشدمان آنرا پذیرفتیم. حالا که غرب به سمت زندگی راحت تر و توسعه زیر ساخت های خود پیش می رود، هندوستان از آنها بسیار عقب مانده و با رویه ی کوته نظرانه که در پیش گرفته است چیزهای زیادی را از دست خواهد داد. متعاقب رویکرد ما برای برنامه ریزی و ساخت شهرها بدون در نظر گرفتن رشد جمعیت، منابع طبیعی و استانداردهای کیفی ساخت و ساز، ما با کلان شهر هایی با ازدیاد جمعیتی بی رویه و فاقد زیر ساختی مستحکم روبرو هستیم.
هیچ سیستم زهکشی یا فاضلاب مناسبی که متناسب با ساختمان های نوساز باشد وجود ندارد، ساختمان هایی که به سرعت بر تعدادشان افزوده می شود و این اتفاقی است که در سراسر کشور شاهد آن هستیم. اکثر آبی که از ساختمان ها و منازل خارج می شود به رودخانه ها می ریزد که نه تنها آنها را آلوده می کند، بلکه باعث به وجود آمدن سیستم "استفاده کن و دور بریز " می شود. با این رویکرد ناپایدار در توسعه زیر ساخت ها نمی توانیم محاسبه کنیم که چقدرآب داریم ، چقدر آب نیاز داریم و منابع آبی ما چه زمانی به پایان خواهد رسید.
شهر بنگلور به دلیل ازدحام جمعیت و عدم پیش بینی در برنامه ریزی منابع خود پیشتر دچار کمبود آب شده است. دریاچه های اطراف شهر به دلیل نبود سیستم های مناسب دفع فاضلاب، آلوده شده اند و چه بسا در سایر نقاط کشور هم اوضاع به همین منوال است. اگر آب را تصفیه کنیم، می توانیم از آن برای حفظ سطح آب های زیر زمینی استفاده کنیم یا آنرا مجدداً بدون آلودگی به رودخانه ها برگردانیم.
ما علاوه بر برنامه ریزی پایدار شهری، نیازمند وابستگی کمتر به باران های موسمی هستیم. اگر هندوستان خواستار تحقق بخشیدن به رویای تبدیل شدن به قدرت جهانی است، می بایست به شکل موفقیت آمیزی مشکل آب را در کشورحل کند. منتظر ماندن برای رسیدن فصل بارش های موسمی برای رهایی از خشکسالی نظریه ای کوته بینانه است. با تغییرات آب و هوا و پیش بینی کاهش بارش ها، ما نیازمند استفاده از سیستم جمع آوری آب فراوان حاصل از بارش باران هستیم. سیستمی که در آن همه خانه ها و ساختمان ها برای جمع آوری و انبار آب تجهیز شوند.
پیش از تصمیم گیری برای هر اقدامی، چند فصل باید نظاره گر باران های سیل آسا در شهر بمبئی باشیم و قادر به کنترل موفقیت آمیز آب اضافی باران نباشیم؟جمع آوری و ذخیره سازی آب مستلزم بهره مندی از رودخانه های خروشان است تا در کل سال دسترسی به آب را به حداکثر برسانیم. به هر حال برای پاسخگویی به نیاز و تقاضای کشور حتی این دو اقدام هم برایمان کافی نیست. ما در راه رسیدن به چهارمین اقتصاد قدرتمند دنیا هستیم. درصد قابل ملاحظه ای از اقتصاد کشور ما همچنان متکی به صنعت کشاورزی است که به شدت وابسته به آب است. ما برای دستیابی به این اهداف توسعه ، بر روی صنایعی نظیر گردشگری و نساجی تمرکز کرده ایم که بسیار وابسته به آب هستند. ناکامی در آموزش جمعیت کشور در مورد حفظ آب، فرصتی است که آنرا از دست داده ایم. آموزش مقدماتی و دادن آگاهی به کشاورزان و جمعیت روستایی هم از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
تمرکز ما می بایست بر روی محصولاتی باشد که نیاز کمتری به آب دارند. ما باید از تکنولوژی هایی استفاده کنیم که مصرف آب را به حداقل می رساند. در این راه دولت باید بر روی آموزش های جامعه محور سرمایه گذاری کند و کشاورزان را تشویق به استفاده از تکنولوژی های به روز و جدید کنند.
در حال حاضر، اکثر رهبران هندوستان به بحران وخیم آب پی برده اند. نخست وزیر نارندرا مودی وزارت خانه جدیدی را با عنوان "جال شاکتی" ، (وزارت منابع آب و آب شرب و تصفیه آن) را تاسیس کرد و در نخستین سخنرانی خود پس از دور دوم انتخابات به مسئله ی کمبود آب اشاره داشت.
در هندوستان آب به سرعت به یک کالا تبدیل خواهد شد و رهبران ما با واقعیت میلیون ها انسان ناامید مواجه می شوند که هر روز با ظرف های خالی در خیابان ها صف می کشند و در انتظار کامیون های حامل آب هستند تا اساسی ترین نیاز بشریت را تحویل بگیرند.
این برهه زمانی مایوس کننده باعث برانگیختن خشم جامعه و نارضایتی آنها از رهبرانشان می شود. سیاستمداران در هر جایگاهی نتوانستند راه حل نظام مند، طولانی مدت و موثری را برای حل این وضعیت وخیم و اضطراری ارائه دهند. برای تازه کارها، آب و سیاست های مربوط به تغییرات آب و هوا باید تبدیل به دو مسئله انتخاباتی شود. اما دولت تنها نهادی نیست که پاسخگوی این وضعیت است. ما نیز به عنوان یک ملت از مسئولیت فردی خود شانه خالی کرده و آنرا کتمان می کنیم. رفتار مردم و طرز فکر جاهلانه آنها یکی از دلایلی است که ما را به وضعیت فعلی کشانده است.
تمرکز ما به طرز کورکورانه ای معطوف به پول در آوردن و برآوردن نیاز های پیش پا افتاده مان است و به تاثیر اعمال خود بر روی محیط زیست توجهی نمی کنیم. زمانی که آب از شیر جاری می شود برایمان مهم نیست که این آب از کجا آمده و به کجا می رود.
از میان راه حل های تامین آب سالم، ما نیازمند سرمایه گذاری کلان در کارخانجات نمک زدایی از آب هستیم و می بایست همانند سنگاپور و اسپانیا تکنولوژی های آینده را بپذیریم.
هندوستان از خطوط ساحلی وسیعی برخوردار است و سرمایه گذاری های بزرگ در کارخانجات نمک زدایی از آب، امکان ذخیره آن را به ما می دهد. چرا زمانی که تکنولوژی در دستان ماست با ظروف خالی در خیابان ها صف بکشیم؟
وعده دموکراسی این است که وقتی مردم دولتی را بر می گزینند، آن دولت نیازهای اساسی آنها را بر آورده کند. اما متاسفانه در هندوستان، مردم بر این گمانند که مسئولیت شهروندی آنها به محض انداختن رای در صندوق به پایان می رسد.
نویسنده: «کارتیکی یا لادا» فعال محیط زیست است. شایان ذکر است که اولین کتاب وی با عنوان "رویایی فراتر از سایه ها" بر اساس سفر او به پرو و آمریکای جنوبی به رشته تحریر درآمده است.
منبع: روزنامه دی ان اِ ۳۰ ژولای
توضیح: بحران آب در فصل تابستان به معضلی بزرگ برای همگان تبدیل می گردد و دولت مرکزی و دولت های محلی برنامه هایی را برای حل و فصل این موضوع در نظر گرفته اند که تاکنون نمود عینی نداشته است. ترس دولت مرکزی و دولت های محلی از این است که طبقه کشاورز و ضعیف جامعه هند با وجود این بحران به خیابان ها آمده و علیه آنان و سیاست های شان قیام کنند
نظر شما